علت دستور به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزند

سؤال

از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟

قرآن، داستان فرمان به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزندش اسماعیل(ع) را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، سنجش ایمان و باور ابراهیم(ع) دانسته شده است. به اعتقاد مفسران، در این امتحان، سطح اطاعت ابراهیم از خداوند، در مسئله مهمی مانند کشتن فرزند، مورد امتحان قرار گرفت.

تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان

داستان ذبح اسماعیل در قرآن

براساس آیات قرآن، خداوند به ابراهیم(ع)، وعده فرزندی بردبار را داد. با بزرگ شدن اسماعیل، ابراهیم او را در جریان خوابی که دیده بود، گذارد به اینکه باید فرزندش را ذبح کند. اسماعیل خطاب به پدرش گفت که آنچه دستور به آن داده شده انجام بده و او انشاالله از صابران خواهد بود.

هردو تسلیم خواسته پروردگار شدند و ابراهیم پیشانی فرزند را بر روی زمین قرار داد تا فرزندش را ذبح کند ندا آمد که ابراهیم به رویایت را عمل کردی و خداوند اسماعیل را از ذبح رهانید.

قرآن این واقعه را با تعبیر «امتحان آشکار» یاد می‌کند.

تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل

آیت الله مکارم شیرازی از مفسران معاصر معتقد است دستور به ابراهیم(ع) برای امتحان بوده و در نتیجه اصل ذبح اسماعیل مقصود خداوند نبوده است بلکه هدف میزان اطاعت از خداوند توسط این پدر و پسر بوده است.

برخی امتحانات الهی را در ظاهر بسیار سخت دانسته‌اند که خداوند برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا بهترین پاداش را در دنیا و آخرت به آنها دهد. امتحان ابراهیم و اسماعیل در داستان ذبح را امتحانی دانسته‌اند که در ظاهر بسیار سخت بود.

امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب از ذبح فرزند دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.