عدل الهی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
 
[[پرونده:کتاب عدل الهی نوشتهٔ مرتضی مطهری.jpg|بندانگشتی|کتاب عدل الهی نوشتهٔ مرتضی مطهری.]]
== جایگاه و ویژگی‌ها ==
== جایگاه و ویژگی‌ها ==
کتاب عدل الهی یکی از ارزشمندترین آثار تألیفی مرتضی مطهری برشمرده شده است.<ref>رضایی، مهین، تئودیسه‌ و عدل‌ الاهی‌: مقا‌یسه‌ای بین‌ آراء لایب‌ نیتس‌ و شهید مطهری، تهران، دفتر پژوهش‌ و نشر سهروردی، ۱۳۸۰، ص</ref> برخی محققان این کتاب را مهم‌ترین اثر فلسفی در زمینهٔ عدل الهی در تمدن اسلامی به‌شمار برده‌اند.<ref>نصری، عبدالله،...</ref>   
کتاب عدل الهی یکی از ارزشمندترین آثار تألیفی مرتضی مطهری برشمرده شده است.<ref>رضایی، مهین، تئودیسه‌ و عدل‌ الاهی‌: مقا‌یسه‌ای بین‌ آراء لایب‌ نیتس‌ و شهید مطهری، تهران، دفتر پژوهش‌ و نشر سهروردی، ۱۳۸۰، ص</ref> برخی محققان این کتاب را مهم‌ترین اثر فلسفی در زمینهٔ عدل الهی در تمدن اسلامی به‌شمار برده‌اند.<ref>نصری، عبدالله،...</ref>   

نسخهٔ ‏۴ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۵


سؤال

دربارهٔ کتاب عدل الهی شهید مطهری توضیحاتی ارائه بدهید.

کتاب عدل الهی نوشتهٔ مرتضی مطهری.

جایگاه و ویژگی‌ها

کتاب عدل الهی یکی از ارزشمندترین آثار تألیفی مرتضی مطهری برشمرده شده است.[۱] برخی محققان این کتاب را مهم‌ترین اثر فلسفی در زمینهٔ عدل الهی در تمدن اسلامی به‌شمار برده‌اند.[۲]

موضوع و روش

موضوع کتاب عدل الهی مرتضی مطهری بررسی عدل الهی تکوینی و اثبات آن و رفع شبههٔ وجود ظلم تکوینی و تشریعی از طریق پاسخ‌گویی به برخی شبهات دربارهٔ وجود ارادهٔ ظالمانهٔ الهی در برخی موضوعات تکوینی و تشریعی، از جمله امور شر و تبعیض‌ها و شفاعت، است.

مطهری سرمنشأ توجه علمی و عملی به موضوع عدل در چهره‌های گوناگون عدل تکوینی‌، عدل تشریعی، عدل اخلاقی و عدل اجتماعی در میان مسلمانان را طرح این موضوع در قرآن و توجه به آن قلمداد می‌کند.[۳] او تأکید می‌کند که مباحث خود را دربارهٔ موضوع عدل در این کتاب را همه‌جانبه و قرآن‌پسند نمی‌داند؛ هرچند محتمل می‌داند که این بحث را از نظر عدل تکوینی و الهی، که یکی از مسائل مطروحه در قرآن در زمینهٔ عدل‌ است، تا حدی به صورت تازه و با دیدی نو ارائه کرده است.[۴]

مباحث طرح‌شده در این کتاب هم جنبهٔ عقلی دارد و هم جنبهٔ نقلی. مباحث نقلی کتاب متکی به آیات قرآن، روایات معصومان(ع) و برخی مباحث تاریخی است. مطهری دربارهٔ جنبهٔ عقلی مباحث خود عنوان می‌کند که طرح این مباحث به دو شیوه ممکن بوده است؛ شیوهٔ متکلمان و شیوهٔ حکما. او اذعان می‌کند که شیوهٔ او در طرح مباحث عقلی دربارهٔ عدل الهی شیوهٔ حکما خواهد بود؛ چه اینکه شیوهٔ استدلالی متکلمان در اینگونه مباحث را صحیح نمی‌داند و روش حکما را صحیح و متقن می‌شمرد.[۵]

کتاب عدل الهی تدوین‌شده و تفصیل‌یافتهٔ چند سخنرانی است که در حسینهٔ ارشاد انجام شده است.[۶] چاپ اول این کتاب به‌همت انتشارات حسینهٔ ارشاد در سال ۱۳۴۹ش در ۲۷۴ صفحه به‌صورت سربی به‌چاپ رسید.[۷] مطهری این کتاب را با اضافات و اصلاحاتی در سال ۱۳۵۹ش بازچاپ کرد.[۸]

انگیزهٔ نگارش

مرتضی مطهری انگیزهٔ خود از نگارش کتاب عدل الهی را پاسخ به سؤالات و شبهات فراوان حول این موضوع قلمداد کرده است. مطهری عصر حاضر را از نظر دینی و مذهبی، مخصوصاً برای طبقهٔ جوان، عصر اضطراب، دودلی و بحران به‌شمار برده و مقتضای چنین عصری را ایجاد سلسله‌تردیدها و سؤال‌ها دربارهٔ موضوعات مختلف دینی دانسته است. مطهری تنها هدف خود از نگارش کتاب‌های متعدد در موضوعات مختلف را حل مشکلات پیش‌آمده و پاسخگویی به سؤالات مطرح‌شده در زمینهٔ مسائل اسلامی در عصر حاضر خوانده است. او نگارش کتابی دربارهٔ عدل الهی را نیز در همین راستا قلمداد کرده و کتاب خود را پاسخی عمومی به سؤالات خصوصی فراوان اقشار مختلف، به‌خصوص جوانان، راجع به این موضوع و مباحث حول آن تلقی می‌کند.[۹]

مروری بر مطالب

منابع

  1. رضایی، مهین، تئودیسه‌ و عدل‌ الاهی‌: مقا‌یسه‌ای بین‌ آراء لایب‌ نیتس‌ و شهید مطهری، تهران، دفتر پژوهش‌ و نشر سهروردی، ۱۳۸۰، ص
  2. نصری، عبدالله،...
  3. مطهری، مرتضی، عدل الهی، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۹۶ش، ص ۳۴-۳۵.
  4. مطهری، عدل الهی، ص ۴۰-۴۱.
  5. مطهری، عدل الهی، ص ۱۶-۱۷.
  6. مطهری، عدل الهی، ص ۱۶.
  7. مشار، خان‌بابا، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران، ناشر مؤلف، ۱۳۵۰ش، ج ۳، ص ۳۴۹۹.
  8. مطهری، عدل الهی، ص ۴۱.
  9. مطهری، عدل الهی، ص ۱۳-۱۶.