باردار شدن حضرت مریم(س)

سؤال

حضرت مریم چگونه به حضرت عیسی باردار شد؟ آیا از طریق ازدواج با فرشته یا از طریق دمیدن فرشته، حضرت عیسی به وجود آمد؟

حضرت مریم(ع) براساس ظاهر آیات قرآن، بدون روش‌های معمولِ بارداری، باردار شده‌است. قرآن باردار شدن حضرت مریم (ع) را با تعبیر «فَنَفَخْنا؛ دمیدیم» یاد کرده و خلقت حضرت عیسی(ع) را به مانند حضرت آدم با معجزه دانسته‌است. علاوه بر این در روایات نیز تصریح شده که باردار شدن حضرت مریم با دمیدن جبرئیل بوده و هیچ ارتباط جنسی برقرار نشده‌است.

نوید باردار شدن حضرت مریم توسط جبرئیل به او داده شد و زمانی که با تعجب مریم (ع) همراه شد، با این پاسخ روبه‌رو گردید که این امر برای خداوند آسان است.

مریم (ع) در بیت‌المقدس و ظاهر شدن جبرئیل

حضرت مریم در بیت‌المقدس، مکانی را برای عبادت خداوند قرار داده و در آنجا خداوند را عبادت می‌کرد. خداوند فرستاده‌ای را به نزد مریم فرستاد و در قرآن با تعبیر «روح» از آن فرستاده یاد شده‌است. بیشتر مفسران مقصود از این روح را جبرئیل دانسته‌اند. این فرشته خداوند همانند یک انسان بر مریم ظاهر شد.

مریم با دیدن آن انسان، ترسید و گفت من از شر تو به خداوند پناه می‌برد. فرشته خود را فرستاده خدواند معرفی کرد و به او نوید داد که خداوند می‌خواهد پسری پاک به او ببخشد. فرزندی که نامش مسیح عیسی بن مریم است، و در هر دو جهان آبرومند و در نزد خداوند از مقربان است. مریم گفت چگونه فرزندی داشته باشم در حالی که هیچ مردی با من برخورد نداشته‌است فرشته به او اطمینان خاطر داد و گفت این امر برای خداوند آسان است.

دمیدن فرشته

مریم باردار شد و قرآن در مورد نحوه بارداری او توضیح صریحی نمی‌دهد. و تنها با تعبیر «فَنَفَخْنا؛ دمیدیم» از آن یاد کرده‌است. از آیات قرآن استفاده می‌شود، خلقت حضرت عیسی(ع) با سایر انسان‌ها متفاوت است و به صورت معجزه بوده‌است؛ قرآن عیسی (ع) را به مانند حضرت آدم دانسته که بدون پدر متولد شده‌است. در این معجزه، مریم (س) نقش خود را به عنوان مادر انجام داده که البته بدون تماس با جنس مرد بوده‌است. خداوند در مورد مریم می‌فرماید: ﴿مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِیهِ مِنْ رُوحِنا؛ و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت، و ما را از روح خود در آن دمیدیم.﴾(تحریم:۱۲)

اینکه این بارداری تنها با دمیدن فرشته بوده و نزدیکی جنسی صورت نگرفته در روایات نیز به صراحت نقل شده‌است: امام باقر(ع) فرمود: جبرئیل گریبان حضرت مریم را گرفت و در آن دمید.

آیت الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه به این نکته توجه داده که آیات قرآن درباره آفرینش عیسی (ع) تعبیر «یخلق؛ می‌آفریند» استفاده شده، در حالی که درباره آفرینش یحیی(ع) در چند آیه قبل، تعبیر به «یفعل؛ انجام می‌دهد» استفاده شده‌است. شاید این تفاوت، اشاره به تفاوت خلقت این دو پیامبر بوده باشد که یکی به‌صورت عادی و دیگری غیرعادی به وجود آمده‌اند.