نثر طوبی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:
میرزا ابوالحسن شعرانی (۱۳۲۰–۱۳۹۳ق)، معروف به علامه شعرانی، فقیه، عالم ذوالفنون، فیلسوف، متبحر در علوم قرآن، حدیث، فقه، اصول فقه، کلام، فلسفه است.
میرزا ابوالحسن شعرانی (۱۳۲۰–۱۳۹۳ق)، معروف به علامه شعرانی، فقیه، عالم ذوالفنون، فیلسوف، متبحر در علوم قرآن، حدیث، فقه، اصول فقه، کلام، فلسفه است.


== محتوا ==
== روش و محتوا ==
روش علامه شعرانی در این کتاب اغلب بدین صورت است که ابتدا به بیان معنای لغوی واژه پرداخته و بعد آیاتی که مشتقات واژه در آن به کار رفته است آورده به تبیین و توضیح معنای واژه در آن آیات می‌پردازد و به جهت اختصار هر جا لازم می‌بیند به محل ذکر آیه و تفسیر آن در تفسیر ابوالفتوح ارجاع می‌دهد. اما محمد قریب که از حرف عین تا آخر کتاب را نوشته، چون با مراجعه به تفاسیر و قاموس‌ها و معاجم قرآنی به بیان معنای واژگان می‌پرداخته است، ارجاع به تفسیر ابوالفتوح ننموده و به جای آن در پایان توضیح برخی واژه‌ها، منابع خود را ذکر نموده است.<ref>«[https://www.masharegh.com/product/%D9%84%D8%BA%D8%AA-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%86%D9%88-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%AB%D8%B1-%D8%B7%D9%88%D8%A8%DB%8C/ لغت‌نامه قرآن کریم: نگاهی نو به نثر طوبی (اثر علامه شعرانی)]»، مشارق، بازدید: ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
 
محتوای کتاب نثر طوبی را به چهار بخش تقسیم کرده‌اند:
محتوای کتاب نثر طوبی را به چهار بخش تقسیم کرده‌اند:



نسخهٔ ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۰

سؤال

نثر طوبی اثر کیست و چه کتابی است؟

نثر طوبی
نثر طوبی (کتاب)
اطلاعات کتاب
نام‌های دیگردایرةالمعارف لغات قرآن مجید
نویسندهابوالحسن شعرانی و محمد قریب
موضوعلغات قرآن
اطلاعات نشر
محل نشرتهران

نثر طوبی واژه‌نامه‌ای قرآنی اثر ابوالحسن شعرانی و محمد قریب است. این اثر در اصل به عنوان ذیل تفسیر ابوالفتوح رازی تصحیح علامه شعرانی بود و پس از آن در دو جلد به صورت جداگانه چاپ شد. این کتاب متضمن تفسیر و بحث‌های قرآن شناختی و کلامی است و به تبيين مفاهيم قرآنى می‌پردازد.

مباحث قرآنی حدیثی فلسفی کلامی از مضامین این کتاب است.

معرفی

نثر طوبی واژه‌نامه‌ای قرآنی به زبان فارسی که بخش اول آن از الف تا شین نوشته قرآن‌شناس بزرگ علامه شعرانی است و تکمله آن از حرف عين تا آخر تألیف محمد قریب است. این اثر در اصل به عنوان ذیل تفسیر ابوالفتوح رازی که مرحوم شعرانی آن را تصحیح کرد و بر آن حواشی و تعلیقات افزوده نوشته شده است.[۱]

تفاوت این فرهنگ با سایر واژه‌نامه‌های قرآنی قدیم (غیر از مفردات راغب) و جدید این است که متضمن تفسیر و بحث‌های قرآن شناختی و کلامی است؛ یعنی صرفاً لغت معنی نیست. و عنوان فرعی آن به حق دائره المعارف لغات قرآن مجید نهاده شده است.[۲] نثر طوبى یا دائرة المعارف لغات قرآن مجيد به تبيين مفاهيم قرآنى پرداخته و مى توان آن را يك دائره‌المعارف كوچك قرآن دانست؛ زيرا افزون بر آنكه همه مفاهيم قرآنى در آن ناميده است، مطالب ارائه شده ذيل هر مفهوم در گستره محدودى عرضه شده است.[۳]

دانستنى است كه جلد نخست اين كتاب ۳۵۸ صفحه و جلد دوم آن داراى ۶۰۴ صفحه است و با توجه به انتساب مطالب اين جلد تا حرف «عين» به حضرت علامه شعرانى، حدود دويست صفحه از اين جلد نگاشته ايشان بوده و باقيمانده آن به وسيله آقاى محمد قريب تكميل شده است.[۴]

چاپ دوم این اثر در سال ۱۳۹۸ق از سوی کتابفروشی اسلامیه انتشار یافته است.[۵][۶]

نویسندگان

میرزا ابوالحسن شعرانی (۱۳۲۰–۱۳۹۳ق)، معروف به علامه شعرانی، فقیه، عالم ذوالفنون، فیلسوف، متبحر در علوم قرآن، حدیث، فقه، اصول فقه، کلام، فلسفه است.

روش و محتوا

روش علامه شعرانی در این کتاب اغلب بدین صورت است که ابتدا به بیان معنای لغوی واژه پرداخته و بعد آیاتی که مشتقات واژه در آن به کار رفته است آورده به تبیین و توضیح معنای واژه در آن آیات می‌پردازد و به جهت اختصار هر جا لازم می‌بیند به محل ذکر آیه و تفسیر آن در تفسیر ابوالفتوح ارجاع می‌دهد. اما محمد قریب که از حرف عین تا آخر کتاب را نوشته، چون با مراجعه به تفاسیر و قاموس‌ها و معاجم قرآنی به بیان معنای واژگان می‌پرداخته است، ارجاع به تفسیر ابوالفتوح ننموده و به جای آن در پایان توضیح برخی واژه‌ها، منابع خود را ذکر نموده است.[۷]

محتوای کتاب نثر طوبی را به چهار بخش تقسیم کرده‌اند:

  • مباحث قرآنى (اعجاز قرآن، قرآن و زبان نمادين، روش استدلال قرآن براى اثبات وجود خداوند).
  • مباحث حديثى (توجه به اسرائيليات، موضوعات حديث‌پژوهى، ديدگاه علامه شعرانى در روايات تفسير اهل بيت عليهم السلام).
  • مباحث فلسفى ـ كلامى (دفاع از فلسفه و كلام، قاعده الواحد و ضرورت وجود واسطه فيض، خير و شر از نگاه علامه شعرانى).
  • مباحث سياسى ـ اجتماعى؛ نگاهى به ديدگاه علامه شعرانى پيرامون حكومت، اعلاميه حقوق بشر از نگاه علامه شعرانى، تقابل جهان اسلام با جهان غرب از نگاه علاّمه شعرانى.[۸]

منابع

  1. خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، دوستان و ناهید، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۱۰.
  2. خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، دوستان و ناهید، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۱۱.
  3. نصیری، علی، «معرفی کتاب نثر طوبی»، شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي، زمانی نژاد، علی اکبر، قم، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ۱۳۸۴ش، ج۳، ص۳۷۰.
  4. نصیری، علی، «معرفی کتاب نثر طوبی»، شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي، زمانی نژاد، علی اکبر، قم، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ۱۳۸۴ش، ج۳، ص۳۷۲.
  5. نصیری، علی، «معرفی کتاب نثر طوبی»، شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي، زمانی نژاد، علی اکبر، قم، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ۱۳۸۴ش، ج۳، ص۳۷۲.
  6. خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران، دوستان و ناهید، ۱۳۹۳ش، ص۲۲۱۱.
  7. «لغت‌نامه قرآن کریم: نگاهی نو به نثر طوبی (اثر علامه شعرانی)»، مشارق، بازدید: ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ش.
  8. نصیری، علی، «معرفی کتاب نثر طوبی»، شناخت نامه شيخ ابوالفتوح رازي، زمانی نژاد، علی اکبر، قم، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، ۱۳۸۴ش، ج۳، ص۳۷۳.