مجازات شراب‌خوار در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۰

سؤال

در آیه ۲۱۸ سوره بقره که در مورد حرمت شراب خواری و قمار است فقط به زیان داشتن آن دو اشاره کرده و چیزی در مورد مجازات آن نگفته است، پس چرا مجازات می‌شوند؟

مجازات دنیوی شرب خمر (شراب‌خوار) در قرآن نیامده است؛ اما عدم ورود این حکم در قرآن کریم دلیل بر آن نیست که این حکم در اسلام وجود ندارد. چنانکه بسیاری دیگر از احکام شرعی که حتی برخی از ضروریات دین نیز در قرآن نیامده است؛ مانندمسائل راجع به غسل و تعداد رکعات نماز، کیفیت ازدواج و… .

ذکر تک تک احکام شرعی به صورت مبسوط در قرآن هم ضرورتی ندارد. زیرا قرآن تنها منبع احکام دین نیست؛ بلکه قرآن در کنار روایات معصومان (ع)، عقل و اجماع فقها، یکی از منابع استخراج احکام شرعی اسلام است. قرآن کریم در آیات متعددی دستور به فراگیری احکام الهی از رسول مکرم اسلام نموده^[۱]و اطاعت از او را واجب نموده یا اطاعت از پیامبر را اطاعت از خداوند دانسته‌ است.^[۲] به همین جهت سنت که گفتار پیامبر و اهل بیت معصومین(ع) است.

حد شرب خمر

حکم مجازات شراب‌خوار یکی از مسائلی است که با روایات متعدد از پیامبر و ائمه معصومین‌(ع) ثابت شده‌ است و محل اتفاق جمیع فقها است بلکه به حد ضرورت و بداهت بین مسلمانان رسیده و جای تأمل و تردید در این حکم وجود ندارد. در جلد ۲۸ کتاب وسائل الشیعه ده‌ها روایت به‌طور صریح و صحیح در این مورد نقل شده است.^[۳] فتوای فقهای اسلام این است که حد شرب خمر هشتاد تازیانه است. و غیرمسلمان تنها در صورت تظاهر مستحق مجازات می‌گردد. شافعی حد شرب خمر را ۴۰ ضربۀ شلاق می‌دانند.^[۴]

در حدیثی معتبر^[۵]از برید بن معاویه از امام صادق(ع) می‌خوانیم: «اِنَّ فی کِتابِ عَلِیٍّ یُضْرَبُ شارِبُ الْخَمْرِ ثَمانِینَ وَ شارِبُ النَّبیذِ ثَمانینَ؛ در کتاب علی(ع) آمده‌ است به کسی که شرب خمر کند هشتاد تازیانه، و همچنین کسی که شرب نبیذ کند هشتاد تازیانه زده می‌شود».^[۶]

منابع

↑ ﴿ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ و آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، بازایستید﴾(حشر:۷)
↑ ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ ۖ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد.﴾(نساء:۵۹) و آیه ﴿مَّن يُطِعِ الرَّ‌سُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّـهَ ۖ؛ هر كس از پيامبر فرمان بَرد، در حقيقت، خدا را فرمان برده است.﴾(نساء:۸۰)
↑ حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج‏۲۸، ص۲۱۹
↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، نویسنده (ها): احمد پاکتچی - محمدصادق لبانی مطلق، ج۹، ص۴۵۳
↑ مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۲۳، ص۳۳۳.
↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۲۱۴، بَابُ مَا يَجِبُ فِيهِ الْحَدُّ فِي الشَّرَاب، حدیث۴.

[1] ﴿ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛ و آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، بازایستید﴾(حشر:۷)

[2] ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ ۖ؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد.﴾(نساء:۵۹) و آیه ﴿مَّن يُطِعِ الرَّ‌سُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّـهَ ۖ؛ هر كس از پيامبر فرمان بَرد، در حقيقت، خدا را فرمان برده است.﴾(نساء:۸۰)

[3] حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعه، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق، ج‏۲۸، ص۲۱۹

[4] دائرة المعارف بزرگ اسلامی، نویسنده (ها): احمد پاکتچی - محمدصادق لبانی مطلق، ج۹، ص۴۵۳

[5] مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۴ ق، ج۲۳، ص۳۳۳.

[6] كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۲۱۴، بَابُ مَا يَجِبُ فِيهِ الْحَدُّ فِي الشَّرَاب، حدیث۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
 مجازات دنیوی [[شرب خمر]] (شراب‌خوار) در قرآن نیامده است؛ اما عدم ورود این حکم در [[قرآن کریم]] دلیل بر آن نیست که این حکم در اسلام وجود ندارد. چنانکه بسیاری دیگر از احکام شرعی که حتی برخی از ضروریات دین نیز در قرآن نیامده است؛ مانندمسائل راجع به غسل و تعداد رکعات نماز، کیفیت ازدواج و… .
-البته ضرورتی هم ایجاب نمی‌کند که تک تک احکام شرعی به صورت مبسوط در قرآن ذکر شود. قرآن کریم در آیات متعددی دستور به فراگیری احکام الهی از رسول مکرم اسلام نموده<ref>{{قرآن| ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا|ترجمه=و آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، بازایستید|سوره=حشر|آیه=۷}}</ref>و اطاعت از او را واجب نموده یا اطاعت از پیامبر را اطاعت از خداوند دانسته‌ است.<ref>{{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ ۖ |سوره=نساء|آیه=۵۹|ترجمه=اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد.}} و آیه {{قرآن|مَّن يُطِعِ الرَّ‌سُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّـهَ ۖ|سوره=نساء|آیه=۸۰|ترجمه=هر كس از پيامبر فرمان بَرد، در حقيقت، خدا را فرمان برده است.}}</ref> به همین جهت سنت که گفتار پیامبر و اهل بیت معصومین(ع) است یکی از منابع استخراج احکام شرعی در کنار قرآن است.
+ذکر تک تک احکام شرعی به صورت مبسوط در قرآن هم ضرورتی ندارد. زیرا قرآن تنها منبع احکام دین نیست؛ بلکه قرآن در کنار روایات معصومان (ع)، عقل و اجماع فقها، یکی از منابع استخراج احکام شرعی اسلام است. قرآن کریم در آیات متعددی دستور به فراگیری احکام الهی از رسول مکرم اسلام نموده<ref>{{قرآن| ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا|ترجمه=و آنچه را فرستاده [او] به شما داد، آن را بگیرید و از آنچه شما را باز داشت، بازایستید|سوره=حشر|آیه=۷}}</ref>و اطاعت از او را واجب نموده یا اطاعت از پیامبر را اطاعت از خداوند دانسته‌ است.<ref>{{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ ۖ |سوره=نساء|آیه=۵۹|ترجمه=اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد.}} و آیه {{قرآن|مَّن يُطِعِ الرَّ‌سُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّـهَ ۖ|سوره=نساء|آیه=۸۰|ترجمه=هر كس از پيامبر فرمان بَرد، در حقيقت، خدا را فرمان برده است.}}</ref> به همین جهت سنت که گفتار پیامبر و اهل بیت معصومین(ع) است.
 '''حد شرب خمر'''