(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵:
خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
آیات و روایات به وجود بهشت، جهنم برزخی و برخی اوصاف آنها اشاره کردهاند:
آیات متعدد به وجود پاداش و کیفر در [[برزخ]] اشاره کردهاند:
* [[قرآن]] به[[حبیب نجار]] که به دست قومش [[شهید]] شد، میگوید: {{قرآن|ترجمه=وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من میدانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیداشتگان قرار داده است»|سوره=یس|آیه=۲۶–۲۷}} [[طبرسی]] از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمتهای برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
* قرآن در وصف مقرّبان میگوید: {{قرآن|ترجمه=پس اگر او از مقرّبان باشد، * در رَوح و ریحان و بهشت پرنعمت است.|سوره=واقعه|آیه=۸۸–۸۹.}} [[امام صادق(ع)]] در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط میداند و «بهشت پرنعمت» را برای [[قیامت]] میداند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱؛ المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
* آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر میدهد از جمله عذاب کافران توسط فرشتگان در هنگام جان دادن<ref>سوره انفال، آیه۵۰.</ref> شدیدترین عذاب برای [[آل فرعون]] که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد میشود.<ref>سوره غافر، آیه۴۶.</ref> همچنین برای افرادی که [[توبه]] کرده و [[عمل صالح]] انجام دادهاند و [[ایمان]] دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>سوره مریم، آیه۶۲.</ref>
* قرآن مجید به مؤمن آل یاسین (حبیب نجّار) که به دست قومش شهید شد، در حالی که هنوز، قومش در حیات دنیایی به سر میبردند، میفرماید: {{قرآن|ترجمه=به او گفته شد: «وارد بهشت شو!» گفت: «اى كاش قوم من مىدانستند* كه پروردگارم مرا آمرزيده و از گرامىداشتگان قرار داده است!»|سوره=یس|آیه=۲۶-۲۷}} طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه دلالت بر نعمتهای قبر و برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
این آیات نشان میدهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده میشود، نعمتها و عذابهایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذابها و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند:
* [[امام صادق(ع)]]: ارواح مؤمنان، در اتاقهای بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی میخورند، از نوشیدنیهای بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲؛ محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷.</ref>
قرآن کریم در وصف مقرّبان و تکذیب کنندگان، میفرماید:
پس اگر او از مقرّبان باشد، در «روح» و «ریحان» و بهشت پرنعمت است... .
اما اگر از تکذیب کنندگانِ گمراه باشد، با آب جوشان دوزخ، از او پذیرایی میشود و سرنوشت او ورود در آتش جهنم است.<ref>واقعه: ۸۹.</ref>
امام صادق(علیه السلام) در تفسیر این آیه فرمود:
«روح» و «ریحان» (رحمت، وسعت، راحتی و رزق) به نعمت برزخ مربوط است و «بهشت پرنعمت» به قیامت مربوط است و «آب جوشان» به عذاب برزخ و «آتش جهنم» به قیامت مربوط است.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
قرآن کریم، برای اهل جنّت در برزخ، بهترین استراحت و خواب آرام میان روز (قیلوله) را وعده میدهد:
مَقیل به معنی خواب قیلوله (میان روز) یا جای خواب قیلوله است و آیاتی که در آن، زمانی مانند صبح، عصر و... به کار رفته باشد، در باره ی عالم برزخ است. اگرچه در برزخ، خواب دنیایی نیست، اما استراحت به تناسب برزخ است.<ref>حسینی تهرانی، معادشناسی، ج۳، ص۲۵ و ۲۶.</ref>
قرآن کریم از کتک زدن ملائکه بر صورت و پشت کفار، هنگام جان دادن، (شروع برزخ) خبر میدهد.<ref>انفال: ۵۰; (وَ لَوْ تَری إِذْ یَتَوَفَّی الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَه یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ).</ref> برای اشقیا (تیرهروزها) در برزخ از زفیر و شهیق یعنی نفس زدنهای طولانی خبر داده است.<ref>هود: ۱۰۶; (فَأَمَّا الَّذِینَ شَقُوا فَفِی النّارِ لَهُمْ فِیها زَفِیرٌ وَ شَهِیقٌ).</ref> و برای آل فرعون خبر داده است که هر صبحگاهان و شامگاهان آتش عرضه میشود.<ref>غافر: ۴۶; (النّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا وَ یَوْمَ تَقُومُ السّاعَه أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ).</ref> برای کسانی که توبه کرده و عمل صالح انجام دادهاند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>مریم: ۶۲; (وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیها بُکْرَه وَ عَشِیًّا).</ref>
روایات نیز از گونههای عذاب و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند. امام صادق(علیه السلام) فرمود:
ارواح مؤمنان، در حجرههای بهشتی مستقرند، از غذاهای بهشتی میخورند، از مایع بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی،حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.</ref>
برای درک بهتر ماهیت عذاب و ثوابهای برزخ، توجه به نکات زیر کارگشاست.
۱. جهان برزخ با دنیا سنخیتهایی دارد. از جمله: از آثار (بو، رنگ، مزه و...)، اشکال و مقادیر مادی برخوردار است. آنجا روز، شب و زمان مطرح است. بهشت و دوزخش نیز جاوید نیست.
۲. بدن لطیفی که در هنگام خواب لذت یا عذاب را متوجه میشود، با امور عالم برزخ نزدیکی زیادی دارد. این مشابهت تا آن جاست که روایت میگوید:
در آغاز آفرینش انسانها خواب نمیدیدند، بلکه بعدها حادث شد. علت آفرینش خواب دیدن، این بود که امتِ پیامبری با دیدن پوسیده و خاک شدنِ بدنهای مردگان، زندگی مجدد، بقای ارواح و سرای دیگر را منکر بودند. خواب دیدن آفریده شد تا مطلب، کاملاً مفهوم شود.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۷۳; بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۳، ح ۶۸; و فیض کاشانی، علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۱.</ref>
۳. یکی از مناسبتهای این که عالم برزخ را عالم مثال میگویند این است که مانند آینه است. آینه از خود رنگ، تصویر، زشتی و زیبایی ندارد; بلکه هر چه در صاحب تصویر است را منعکس میکند. نعمتها، عذابها، زشتیها و زیباییهای برزخ، تابع اعمال دنیایی انسان هاست.<ref>معادشناسی، ج۳، ص۲۹.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{برزخ}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه اصلی = کلام
خط ۵۰:
خط ۲۲:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه =
| شناسه =-
| تیترها =
| تیترها =-
| ویرایش =
| ویرایش =شد
| لینکدهی =
| لینکدهی =شد
| ناوبری =
| ناوبری =
| نمایه =
| نمایه =
خط ۶۰:
خط ۳۲:
| بازبینی =
| بازبینی =
| تکمیل =
| تکمیل =
| اولویت =
| اولویت =ج
| کیفیت =
| کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۷
سؤال
ماهیت کیفرها و پاداشها در برزخ چگونه است؟
آیات متعدد به وجود پاداش و کیفر در برزخ اشاره کردهاند:
قرآن بهحبیب نجار که به دست قومش شهید شد، میگوید: ﴿وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من میدانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیداشتگان قرار داده است»﴾(یس:۲۶–۲۷) طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمتهای برزخ دارد.[۱]
قرآن در وصف مقرّبان میگوید: ﴿پس اگر او از مقرّبان باشد، * در رَوح و ریحان و بهشت پرنعمت است.﴾(واقعه:۸۸–۸۹.) امام صادق(ع) در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط میداند و «بهشت پرنعمت» را برای قیامت میداند.[۲]
آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر میدهد از جمله عذاب کافران توسط فرشتگان در هنگام جان دادن[۳] شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد میشود.[۴] همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام دادهاند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.[۵]
این آیات نشان میدهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده میشود، نعمتها و عذابهایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذابها و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند:
امام صادق(ع): ارواح مؤمنان، در اتاقهای بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی میخورند، از نوشیدنیهای بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.[۶]