سوره سجده: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
 
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''سوره سجده''' در [[مکه]] نازل شده و دارای ۳۰ آیه و سی و دومین سوره قرآن است. این سوره درچندین آیه مراحل خلقت انسان از گِل و رشد و نمو آن را شرح می‌دهد. خلقت آسمان‌ها و زمین در شش روز و تدبیر آن، رستاخیر و مرگ انسان، اعطای کتاب به حضرت موسی(ع)، داوری خداوند در قیامت و پاداش صالحان و عذاب گنهکاران از مضامین اصلی این سوره است.


== محتوای سوره سجده ==
== معرفی ==
سوره سجده یا الم سجده در مکّه نازل شده و دارای ۳۰ آیه است. عظمت قرآن، مبدأ و معاد، خلقت زمین و آسمان و کل جهان در ۶ روز،<ref>. سجده / ۵ – ۱.</ref> آفرینش انسان از گل و آفرینش نسل وی،<ref>سجده / ۹ – ۶.</ref> مسئله توحید، معاد و اوضاع قیامت و نیز دفع شبه‌هایی که درباره این دو مسئله در دل‌ها خلجان می‌کند،<ref>. سجده / ۱۴ – ۱۰.</ref> مسئله نماز و راز و نیاز شبانه بندگان خالص با پروردگارشان،<ref>. سجده / ۲۰–۱۵.</ref> صبر و ایمان، سرمایه امامت،<ref>. سجده / ۲۵ – ۲۳.</ref> تهدید مجرمان بی ایمان و … از موضوعات این سوره است.<ref>برای اطلاعات بیشتر ر.ک. ناصر، تفسیر نمونه، ۱۳۶۳، ج۱۷، ص۱۰۱.</ref>
سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن است که ۳۰ آیه دارد و جزو [[سوره‌های مکی]] شناخته می‌شود. به الم سجده نیز مشهور است. آیه ۱۵ این سوره آیه سجده است که به همین سبب این سوره سجده نام گرفته است. این سوره از [[سوره‌های مثانی]] شمرده می‌شود.


{{پایان پاسخ}}
در فضیلت خواندن این سوره از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است کسی که سوره سجده را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۳.</ref>
 
== محتوا ==
در آغاز این سوره سخن از عظمت قرآن و نزول آن از سوی پروردگار عالمیان، و نفی اتهامات دشمنان از آن است. سپس بحثی پیرامون نشانه‌های خداوند در آسمان و زمین و خلقت آن، و تدبیر این جهان دارد. بحث دیگر پیرامون آفرینش انسان از «خاک» و «آب نطفه» و «روح الهی» و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او می‌باشد. بعد از آن از رستاخیز و حوادث قبل از آن یعنی مرگ و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن می‌گوید. سپس سخن از بشارت و انذار دارد و مؤمنان را به جنة الماوی نوید می‌دهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید می‌کند. به همین مناسبت اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل و سرگذشت موسی(ع) و پیروزی‌های این امت دارد. و باز به تناسب بحث بشارت و انذار اشاره‌ای به احوال گروهی دیگر از امت‌های پیشین و سرنوشت دردناک آنها می‌کند. بار دیگر به مسئله «توحید و نشانه‌های عظمت خدا» بازمی‌گردد و با «تهدید دشمنان لجوج» سوره را پایان می‌دهد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۵.</ref>
 
=== خلقت آسمان و زمین در شش روز ===
آیه چهار سوره سجده به این موضوع می‌پردازد که خداوند آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، سپس بر عرش قدرت استیلا یافت و همه امور از آسمان به زمین را تدبیر می‌کند.<ref>سوره سجده، آیه ۴ و ۵.</ref>
 
شش روز کنایه از دوره‌ها و مرحله‌هاست و مراد از عرش، غلبه یافتن می‌باشد. نظیر این آیه در آیه ۵۴ از سوره اعراف، آیه ۳ از سوره یونس و ۵۹ از سوره فرقان بیان شده است.<ref>مغنیه، محمد جواد، ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص ۲۹۷.</ref>
 
=== آفرینش انسان از گل و خلقت او ===
در آیاتی از [[سوره سجده]] مراحل خلق انسان گفته شده است. خداوند انسان را از گِل آفرید. سپس نسل او را از عصاره آبی بی‌مقدار پدیدآورد. آنگاه اندامش را ساخت و از روح خود در او دمید و گوش و چشم و قلب بدو داد.<ref>سوره سجده، آیات ۷، ۸، ۹.</ref>
 
مراد از خلقت انسان فرد فرد آدمیان نیست، بلکه مراد نوع آدمی است، مبدأ پیدایش انسان گِل بوده، که همه افراد منتهی به وی می‌شوند، و خلاصه تمامی افراد این نوع از فردی پدید آمده‌اند که او از گل خلق شده، چون فرزندانش از راه تناسل و تولد از پدر و مادر پدید آمده‌اند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۷۴.</ref>
 
== آیات مهم ==
آیه ۱۵ سوره سجده آیه سجده است: {{قرآن|إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ|ترجمه=تنها کسانی به آیات ما ایمان آورده‌اند که چون آیات ما را بشنوند به سجده بیفتند و پروردگارشان را به پاکی بستایند و سرکشی نکنند.|سوره=روم|آیه=۱۵}} این سوره به سبب همین آیه به نام سوره سجده درآمده است. طبق روایات چهار سجده واجب در قرآن وجود دارد که آیه ۱۵ سوره سجده، آیه ۳۷ [[سوره فصلت]]، آیه ۶۲ [[سوره نجم]] و آیه ۱۹ [[سوره علق]] است و به [[سوره‌های عزائم]] مشهور است و بقیه سجده‌های قرآن مستحب است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص ۱۹۵. و نیز: موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، استفتائات، ص۵۷۳.</ref>
 
در آیه ۲۳ این سوره آمده است که خداوند قطعاً به حضرت موسی(ع) کتاب داده است. مراد از الکتاب تورات است‏.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۹۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۰: خط ۳۹:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۳۰: خط ۴۹:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۷

سؤال

محتوای سوره «سجده» چیست؟

درگاه‌ها
واژه-ها.png


سوره سجده در مکه نازل شده و دارای ۳۰ آیه و سی و دومین سوره قرآن است. این سوره درچندین آیه مراحل خلقت انسان از گِل و رشد و نمو آن را شرح می‌دهد. خلقت آسمان‌ها و زمین در شش روز و تدبیر آن، رستاخیر و مرگ انسان، اعطای کتاب به حضرت موسی(ع)، داوری خداوند در قیامت و پاداش صالحان و عذاب گنهکاران از مضامین اصلی این سوره است.

معرفی

سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن است که ۳۰ آیه دارد و جزو سوره‌های مکی شناخته می‌شود. به الم سجده نیز مشهور است. آیه ۱۵ این سوره آیه سجده است که به همین سبب این سوره سجده نام گرفته است. این سوره از سوره‌های مثانی شمرده می‌شود.

در فضیلت خواندن این سوره از پیامبر(ص) نقل شده است کسی که سوره سجده را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.[۱]

محتوا

در آغاز این سوره سخن از عظمت قرآن و نزول آن از سوی پروردگار عالمیان، و نفی اتهامات دشمنان از آن است. سپس بحثی پیرامون نشانه‌های خداوند در آسمان و زمین و خلقت آن، و تدبیر این جهان دارد. بحث دیگر پیرامون آفرینش انسان از «خاک» و «آب نطفه» و «روح الهی» و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او می‌باشد. بعد از آن از رستاخیز و حوادث قبل از آن یعنی مرگ و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن می‌گوید. سپس سخن از بشارت و انذار دارد و مؤمنان را به جنة الماوی نوید می‌دهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید می‌کند. به همین مناسبت اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل و سرگذشت موسی(ع) و پیروزی‌های این امت دارد. و باز به تناسب بحث بشارت و انذار اشاره‌ای به احوال گروهی دیگر از امت‌های پیشین و سرنوشت دردناک آنها می‌کند. بار دیگر به مسئله «توحید و نشانه‌های عظمت خدا» بازمی‌گردد و با «تهدید دشمنان لجوج» سوره را پایان می‌دهد.[۲]

خلقت آسمان و زمین در شش روز

آیه چهار سوره سجده به این موضوع می‌پردازد که خداوند آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، سپس بر عرش قدرت استیلا یافت و همه امور از آسمان به زمین را تدبیر می‌کند.[۳]

شش روز کنایه از دوره‌ها و مرحله‌هاست و مراد از عرش، غلبه یافتن می‌باشد. نظیر این آیه در آیه ۵۴ از سوره اعراف، آیه ۳ از سوره یونس و ۵۹ از سوره فرقان بیان شده است.[۴]

آفرینش انسان از گل و خلقت او

در آیاتی از سوره سجده مراحل خلق انسان گفته شده است. خداوند انسان را از گِل آفرید. سپس نسل او را از عصاره آبی بی‌مقدار پدیدآورد. آنگاه اندامش را ساخت و از روح خود در او دمید و گوش و چشم و قلب بدو داد.[۵]

مراد از خلقت انسان فرد فرد آدمیان نیست، بلکه مراد نوع آدمی است، مبدأ پیدایش انسان گِل بوده، که همه افراد منتهی به وی می‌شوند، و خلاصه تمامی افراد این نوع از فردی پدید آمده‌اند که او از گل خلق شده، چون فرزندانش از راه تناسل و تولد از پدر و مادر پدید آمده‌اند.[۶]

آیات مهم

آیه ۱۵ سوره سجده آیه سجده است: ﴿إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ؛ تنها کسانی به آیات ما ایمان آورده‌اند که چون آیات ما را بشنوند به سجده بیفتند و پروردگارشان را به پاکی بستایند و سرکشی نکنند.(روم:۱۵) این سوره به سبب همین آیه به نام سوره سجده درآمده است. طبق روایات چهار سجده واجب در قرآن وجود دارد که آیه ۱۵ سوره سجده، آیه ۳۷ سوره فصلت، آیه ۶۲ سوره نجم و آیه ۱۹ سوره علق است و به سوره‌های عزائم مشهور است و بقیه سجده‌های قرآن مستحب است.[۷]

در آیه ۲۳ این سوره آمده است که خداوند قطعاً به حضرت موسی(ع) کتاب داده است. مراد از الکتاب تورات است‏.[۸]

منابع

  1. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۳.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۵.
  3. سوره سجده، آیه ۴ و ۵.
  4. مغنیه، محمد جواد، ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص ۲۹۷.
  5. سوره سجده، آیات ۷، ۸، ۹.
  6. طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۷۴.
  7. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص ۱۹۵. و نیز: موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، استفتائات، ص۵۷۳.
  8. طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۹۷.