معنای آیه «عرش خدا بر آب قرار دارد»: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
جز (تغییر جزئی در متن)
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = آفریدگار
|شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
|شاخه فرعی۳ =
}}


{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از این آیه که «عرش خدا بر آب قرار داشته است»<ref>سوره هود، آیه 7</ref> چیست؟
منظور از این آیه که «عرش خدا بر آب قرار داشته است» چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
 
{{جعبه اطلاعات آیه
| عنوان =
| تصویر =
| توضیح تصویر =
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| واقع در سوره =هود
| شماره آیه =۷
| جزء =۱۲
| شأن نزول =
| مکان نزول =[[مکه]]
| موضوع =قدرت و احاطه خداوند
| درباره =
| سایر =
| آیات مرتبط =
}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
از کلمه عرش تعابیر مختلفی ارائه شده است که با بررسی روایات و بررسی لغتی این کلمه، به نوع کاملی از احاطه بر دیگران که از علم و قدرت ناشی شده است برمی‌خوریم، همان‌طور که در زبان فارسی هم وقتی تعبیر می‌شود که فلانی بر تخت نشست، به معنای این که به قدرت رسید. کلمه ماء نیز به دو معنای ماده اولیه همه چیز، یا اینکه حیات همه چیز به آن وابسطه است گرفته‌اند، بنابر این معنای آیه اینطور می‌شود که خداوند با علم و قدرت خویش به وسیله ماء تمام عالم را خلق و آماده زیستن کرده است، یا اینکه با علم و قدرت خویش ماء را عامل حیات عالم قرار داده است.
خداوند در [[سوره هود]] از عرش خود با این بیان که بر روی آب است، یاد کرده است. عرش به نوع کاملی از احاطه بر دیگران که از علم و قدرت ناشی شده، ‌اشاره دارد. کلمه ماء (آب) نیز به ماده اولیه همه چیز، که حیات به آن وابسته است، معنا شده است. با توجه به نکات فوق معنای آیه را چنین دانسته‌اند: خداوند با علم و قدرت خویش به وسیله آب تمام عالم را خلق و آماده زیستن کرده است و آب را عامل حیات عالم قرار داده است.
 
== معنای کلمه عرش ==
از کلمه [[عرش الهی|عرش]] تعابیر مختلفی ارائه شده است. با تأمل در احادیث و روایات وارده از [[ائمه اطهار(ع)]] به دو تعبیر علم و قدرت برمی‌خوریم که به نوع کاملی از احاطه بر بندگان و مخلوقات اشاره دارد.<ref>ر. ک. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۳۱.</ref> عرش در اصل به معنی سقف یا شیئی سقف دار است و به تخت‌های بلند همانند تخت‌های سلاطین گذشته نیز عرش گفته می‌شود. اما این کلمه بعدها به معنی قدرت نیز به کار رفته است.
 
همان گونه که واژه تخت در فارسی نیز به همین معنی استعمال می‌شود. وقتی می‌گویند فلان کس بر تخت نشست یا تختش فرو ریخت کنایه از این است که به قدرت رسید یا قدرتش نابود شد. هم چنین وقتی می‌گویند پادشاهی بر تخت شاهی نشست یعنی علاوه بر اینکه بر زیردستان خود قدرت دارد، دارای علم نیز هست و به کم و زیاد امور جامعه و مردم آگاه است. پس هنگامی که حق تعالی می‌فرماید: {{قرآن|الرحمن علی العرش استوی}} (طه / ۵.) منظور آن است که بر تخت قدرت و علم بر مخلوقات نشست؛ بنابراین عرش هم به معنای علم است و هم به معنای قدرت، کنایه از اینکه به همه مخلوقات احاطه دارد آن هم احاطه همراه با علم و قدرت.
 
== معنای کلمه ماء در آیه ==
اما کلمه ماء که در آیه مورد بحث است بعضی از مفسران گفته‌اند ماء برای چیزی که مایع و مذاب باشد به کار می‌رود مثلاً قرآن در [[سوره مرسلات]] آیه ۲۰ راجع به[[خلقت انسان]] می‌فرماید: {{قرآن|الم نخلقکم من ماء مهین}} آیا ما شما را از آب بی‌ارزش نیافریدیم؟ از این آیه به خوبی استفاده می‌شود کلمه ماء برای غیر از آب معمولی هم به کار می‌رود، بر همین اساس می‌توان، نظریه آن دسته از مفسرانی که گفته‌اند منظور از کلمه ماء مواد اولیه موجودات باشد که به صورت مایع و مذاب بوده است را به این صورت تفسیر کرد که علم و قدرت خدا مافوق و محیط ماده مذاب اولیه موجودات بود که آنها را به این صورت آفریده که مشاهده می‌شوند (یعنی خداوند از چنان علم و قدرتی برخوردار است که توانست از چنین مایعی، جهانی این چنینی خلق کند) آیه ۳۰ [[سوره انبیاء]] هم این معنا را تأیید می‌کند و می‌فرماید: {{قرآن|أَوَلَمْ یَرَ الَّذِینَ کفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ کانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کلَّ شَیْءٍ حَیٍّ أَفَلَا یُؤْمِنُونَ}} یعنی آیا آن افرادی که کافر شدند ندیدند (و نمی‌بینند) که آسمان‌ها و زمین، به یکدیگر پیوسته بودند بعداً ما آنها را گشودیم و از یکدیگر جدا کردیم.<ref>نجفی، محمد جواد، تفسیر آسان، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۶۴ش، ج۷، ص۲۲۷.</ref>
 
برخی دیگر از مفسرین مانند [[علامه طباطبائی]] ماء در آیه مذکور را عبارت از همین آب معمولی گرفته‌اند که حیات همه موجودات به آن وابسته است. ایشان می‌فرمایند: آنچه ما از موجودات زنده می‌بینیم از آب آفریده شده‌اند پس ماده آب، ماده حیات هر جنبنده است پس بر آب بودن عرش کنایه است از اینکه مالکیت خدای تعالی در آن روز (خلقت آسمان‌ها و زمین) مستقر بر این آب بود که گفتیم مایع حیات و زندگی است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۲۴.</ref>
 
== معنا و مفهوم آیه ==
از مطالب سابق نتایج زیر حاصل می‌شود:
 
۱. در آیه ۷ [[سوره هود]] از آیه {{قرآن|و کان عرشه علی الماء}} می‌فهمیم که معنای عرش، علم و قدرت است و وقتی می‌گوییم خداوند بر عرش قرار گرفت یعنی بر مخلوقات خود احاطه علمی و قدرت دارد مثل کسی که از بالا به منطقه ای نگاه کند.


۲. منظور از ماء، یا مواد اولیه عالم است که خداوند از روی علم و قدرت خود آن را تبدیل به جهانی به این عظمت و قابل زندگی برای ما نمود یا مایع حیات و آب است که قسمت اعظم اجزای صاحبان روح را تأمین می‌کند، در هر صورت معلوم می‌شود اصل حیات عالم از ماء است و هم چنین اصل زندگی و حیات در جهان به آن وابسته است. به عبارت دیگر اگر منظور از ماء، مایع اولیه باشد، به این معناست که اصل حیات و شروع آن از این ماده مذاب بوده است و اگر منظور از ماء آب معمولی و مایع حیات باشد به این معناست که اصل حیات موجودات عالم به آن وابسته است؛ و البته این هم نشانی از علم و قدرت خداست.
==متن آیه==
{{پایان پاسخ}}
{{قرآن بزرگ|وَكَانَ عَرْشُهُ عَلَى الْمَاءِ|ترجمه=و عرش او بر روى آب قرار دارد|سوره=هود|آیه=۷}}


{{مطالعه بیشتر}}
==معنای کلمه عرش==
عرش در لغت به معنی سقف یا شیء سقف‌دار است و به تخت‌های بلند همانند تخت‌های سلاطین گذشته گفته می‌شود و در تعابیر نیز کنایه از قدرت و استیلاء است. در احادیثی از [[ائمه اطهار(ع)]] به دو تعبیر علم و قدرت اشاره شده است که به نوع کاملی از احاطه بر مخلوقات اشاره دارد.<ref>نگاه کنید به کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۳۱.</ref> تعبیر{{قرآن|الرحمن علی العرش استوی}} (طه / ۵.) به معنای قدرت و علم بر مخلوقات است. در زبان فارسی نیز زمانی که می‌گویند پادشاه بر تخت نشست کنایه از این است که به قدرت رسید.


== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
==معنای کلمه ماء در آیه==
۱ـ تفسیر منهج الصادقین، ملا فتح الله کاشانی، کتاب فروشی اسلامیه، ۱۳۴۴ش، ج۴، ص۴۰۲.
برخی مفسران ماء را کنایه از هر چیز مایع دانسته‌اند. خداوند در [[سوره مرسلات]] راجع به [[خلقت انسان]] می‌فرماید: {{قرآن|الم نخلقکم من ماء مهین| ترجمه= آیا ما شما را از آب بی‌ارزش نیافریدیم؟|سوره=مرسلات|آیه=۲۰}} از این آیه استفاده می‌شود که کلمه ماء برای غیر از آب متعارف نیز به کار می‌رود.


۲ـ تفسیر المیزان و تفسیر نمونه، ذیل آیه ۷ سوره هود.
برخی دیگر مانند [[علامه طباطبائی]]، ماء در سوره هود، را آب معمولی دانسته‌اند که حیات همه موجودات به آن وابسته است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۲۴.</ref>


۳ـ تفسیر ملا شریف لاهیجی، مؤسسه مطبوعات علمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۴۱۲.
==معنا و مفهوم آیه==
{{پایان مطالعه بیشتر}}
مفسران در تفسیر آیه {{قرآن|و کان عرشه علی الماء}} معتقدند بر آب بودن عرش؛ کنایه است از اینکه مالکیت خداوند در آن روز (خلقت آسمان‌ها و زمین) مستقر بر آب بود که این آب، مایع حیات و زندگی است. اصل زندگی و حیات در جهان به آب وابسته است و البته این هم نشانی از علم و قدرت خداوند است.


== منابع ==
==منابع==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = آفریدگار
| شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۵۱: خط ۵۱:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | بازبینی =
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
خط ۶۰: خط ۶۲:
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}


[[رده:سوره هود]]
[[Category:عرش]]
[[Category:شناخت خدا]]
[[Category:جهان‌شناسی]]
 
[[رده:عرش]]
[[رده:شناخت خدا]]
[[رده:جهان‌شناسی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۶


سؤال

منظور از این آیه که «عرش خدا بر آب قرار داشته است» چیست؟

مشخصات آیه
واقع در سورههود
شماره آیه۷
جزء۱۲
اطلاعات محتوایی
مکان نزولمکه
موضوعقدرت و احاطه خداوند


خداوند در سوره هود از عرش خود با این بیان که بر روی آب است، یاد کرده است. عرش به نوع کاملی از احاطه بر دیگران که از علم و قدرت ناشی شده، ‌اشاره دارد. کلمه ماء (آب) نیز به ماده اولیه همه چیز، که حیات به آن وابسته است، معنا شده است. با توجه به نکات فوق معنای آیه را چنین دانسته‌اند: خداوند با علم و قدرت خویش به وسیله آب تمام عالم را خلق و آماده زیستن کرده است و آب را عامل حیات عالم قرار داده است.

متن آیه

معنای کلمه عرش

عرش در لغت به معنی سقف یا شیء سقف‌دار است و به تخت‌های بلند همانند تخت‌های سلاطین گذشته گفته می‌شود و در تعابیر نیز کنایه از قدرت و استیلاء است. در احادیثی از ائمه اطهار(ع) به دو تعبیر علم و قدرت اشاره شده است که به نوع کاملی از احاطه بر مخلوقات اشاره دارد.[۱] تعبیر﴿الرحمن علی العرش استوی﴾ (طه / ۵.) به معنای قدرت و علم بر مخلوقات است. در زبان فارسی نیز زمانی که می‌گویند پادشاه بر تخت نشست کنایه از این است که به قدرت رسید.

معنای کلمه ماء در آیه

برخی مفسران ماء را کنایه از هر چیز مایع دانسته‌اند. خداوند در سوره مرسلات راجع به خلقت انسان می‌فرماید: ﴿الم نخلقکم من ماء مهین؛ آیا ما شما را از آب بی‌ارزش نیافریدیم؟﴾(مرسلات:۲۰) از این آیه استفاده می‌شود که کلمه ماء برای غیر از آب متعارف نیز به کار می‌رود.

برخی دیگر مانند علامه طباطبائی، ماء در سوره هود، را آب معمولی دانسته‌اند که حیات همه موجودات به آن وابسته است.[۲]

معنا و مفهوم آیه

مفسران در تفسیر آیه ﴿و کان عرشه علی الماء﴾ معتقدند بر آب بودن عرش؛ کنایه است از اینکه مالکیت خداوند در آن روز (خلقت آسمان‌ها و زمین) مستقر بر آب بود که این آب، مایع حیات و زندگی است. اصل زندگی و حیات در جهان به آب وابسته است و البته این هم نشانی از علم و قدرت خداوند است.

منابع

  1. ↑ نگاه کنید به کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب اسلامیه، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۳۱.
  2. ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ترجمه موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۴ش، ج۱۰، ص۲۲۴.
مقاله‌های مرتبط
برگرفته از «https://fa.wikipasokh.com/index.php?title=معنای_آیه_«عرش_خدا_بر_آب_قرار_دارد»&oldid=55451»