سوره‌های مثانی: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
احتمالات مختلفی برای مراد از '''سوره‌های مثانی'''، بیان شده است، سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]]، سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند از احتمالات سوره‌های مثانی دانسته شده است. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه [[سوره‌های قرآن]] را سوره‌های مثانی می‌دانند.
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''سوره‌های مثانی'''، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از [[سوره‌های مئین]] گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، [[سوره فاتحه]] و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، [[طبرسی]] ۷ سوره و برخی همه [[سوره‌های قرآن]] را سوره‌های مثانی می‌دانند.


== معنای لغوی و اصطلاحی ==
== معنای لغوی و اصطلاحی ==
خط ۱۱: خط ۱۲:
== منظور از سوره‌های مثانی ==
== منظور از سوره‌های مثانی ==
برای '''سوره‌های مثانی''' احتمالات گوناگونی بیان شده است.
برای '''سوره‌های مثانی''' احتمالات گوناگونی بیان شده است.
* مثانی سوره‌هایی است که، بعد از [[سوره‌های مئین]] بیاید.
* قول مشهور این است که مثانی سوره‌هایی هستند که بعد از [[سوره‌های مئین]] بیاید.
* سوره‌هایی که آیات آن از صد آیه کمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد.
* سوره‌هایی که آیات آن از صد آیه کمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد.
* سوره‌هایی که مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر.
* سوره‌هایی که مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر.
خط ۳۷: خط ۳۸:
* [[سوره محمد]]
* [[سوره محمد]]
* [[سوره لقمان]]
* [[سوره لقمان]]
* [[سوره زمر]]
* [[سوره زمر]]
* [[سوره مؤمنون]]
* [[سوره مؤمنون]]
* [[سوره زخرف]]
* [[سوره زخرف]]
خط ۶۱: خط ۶۲:
* [[سوره تحریم]]<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.</ref>
* [[سوره تحریم]]<ref>سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
[[شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سورهٔ طولانی می‌داند که اول سوره‌های مثانی، [[سوره یونس|یونس]] و آخرش [[سوره نحل|نحل]] می‌باشد که شامل [[سوره یونس]]، [[سوره هود|هود]]، [[سوره یوسف|یوسف]]، [[سوره رعد|رعد]]، [[سوره ابراهیم|ابراهیم]]، [[سوره حجر|حجر]] و [[سوره نحل|نحل]] است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۴۲.</ref>
[[شیخ طبرسی]]، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سوره طولانی می‌داند و شامل [[سوره یونس]]، [[سوره هود|هود]]، [[سوره یوسف|یوسف]]، [[سوره رعد|رعد]]، [[سوره ابراهیم|ابراهیم]]، [[سوره حجر|حجر]] و [[سوره نحل|نحل]] می‌شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۴۲.</ref>


برخی، همهٔ سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تکرار شده است.<ref>زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۱، ص۲۴۵.</ref>
برخی، همه سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تکرار شده است.<ref>زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۱، ص۲۴۵.</ref>


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
خط ۷۵: خط ۷۶:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = مفردات قرآن
| شاخه فرعی۱ = آیات و سوره‌ها
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ = اسامی سوره‌ها و آیات
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۸۸: خط ۸۹:
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۱۶

سؤال

سوره‌های معروف به مثانی کدام هستند و واژه مثانی در اصل به چه معنا می‌باشد؟

درگاه‌ها
واژه-ها.png


سوره‌های مثانی، بنابر قول مشهور، به سوره‌های بعد از سوره‌های مئین گفته می‌شود. مفسرین احتمالات دیگری از جمله سوره‌های کمتر از صد آیه، سوره فاتحه و سوره‌هایی که دارای قصه و رویدادها هستند، داده‌اند. سیوطی ۳۹ سوره را جزو سوره‌های مثانی، طبرسی ۷ سوره و برخی همه سوره‌های قرآن را سوره‌های مثانی می‌دانند.

معنای لغوی و اصطلاحی

مثانی در لغت از «ثنی» گرفته شده است که به معنای رد بعضی بر بعضی دیگر آمده است.[۱]

منظور از سوره‌های مثانی

برای سوره‌های مثانی احتمالات گوناگونی بیان شده است.

  • قول مشهور این است که مثانی سوره‌هایی هستند که بعد از سوره‌های مئین بیاید.
  • سوره‌هایی که آیات آن از صد آیه کمتر باشد. این تعریف از «فرّاء» می‌باشد.
  • سوره‌هایی که مثال‌های آن دو جنبه دارد؟ هم برای پند و عبرت و هم برای خیر.
  • سخاوی در کتاب «جمال القراء» معتقد است که علت نامگذاری برخی سوره‌ها به «مثانی»، آمدن حکایات و قصه و رویدادها در این سوره‌ها می‌باشد؛ و گاهی به تمام قرآن کریم و بهسوره فاتحه الکتاب، اطلاق می‌گردد.[۲]

تعداد سوره‌های مثانی

در تعداد سوره‌های مثانی اقوال مختلفی وجود دارد.

جلال الدین سیوطی این سوره‌ها را جزو سوره‌های مثانی می‌داند:

شیخ طبرسی، سوره‌های مثانی را به دنبال هفت سوره طولانی می‌داند و شامل سوره یونس، هود، یوسف، رعد، ابراهیم، حجر و نحل می‌شود.[۴]

برخی، همه سوره‌های قرآنی را «مثانی» می‌دانند، زیرا اخبار و قصه‌ها در آن تکرار شده است.[۵]


مطالعه بیشتر

  • بحارالانوار، ج۸۹، ص۲۸.
  • تبیان، ج۱، ص۲۳، ج۶، ص۳۵۳.

منابع

  1. ابن منظور، لسان العرب، چاپ اول، نشر ادب حوزه، ۱۴۰۵ ق، ج۱۴، ص۱۱۵.
  2. سیوطی، جلال الدین، الاتقان، مترجم اسلامی، محمد جعفر، تهران، بنیاد علوم اسلامی، ۱۳۶۲، ج۱، ص۲۲۱.
  3. سیوطی، الاتقان، ج۱، ص۲۲۴.
  4. طبرسی، مجمع البیان، بیروت، مؤسسه اعلمی، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق، ج۱، ص۴۲.
  5. زرکشی، البرهان فی العلوم القرآن، قاهره، داراحیا، چاپ اول، ۱۳۷۶، ج۱، ص۲۴۵.