راه‌های ترک غیبت

سؤال

راه‌های ترک غیبت چیست؟

برای ترک غیبت، توجه به پیامدهای غیبت و زمینه های ارتکاب غیبت ضروری بوده و برنامه ریزی برای انجام رفتارهای مفید در اوقات و شرایطی که احتمال ارتکاب این گناه وجود دارد در کنار یاد همیشگی خدا و درخواست کمک از او برای ترک همه رذائل اخلاقی از جمله غیبت، راه‎کارهای اصلی هستند.

توجه به پیامدها و زمینه‌های غیبت

مقالهٔ اصلی: پیامدهای غیبت

بسیاری از گناهان ناشی از ناآگاهی و غفلت است. اولین مرحله برای ترک یک رفتار یا عادت ناهنجار، توجه به پیامدهای دنیوی، اخروی، فردی و اجتماعی آن است. اگر شخصی از این حکم دینی مطلع باشد که غیبت کردن عملی حرام است و از جمله گناهان بزرگ شمرده شده است، این آگاهی اگر به حد باور ایمانی رسیده باشد، یقینا می‎تواند از ارتکاب عمل شنیع غیبت بازدارد. روایاتی که شدت زشتی این عمل و جزاهای اخروی آن را بازگو کرده است در کنار بررسی اثرات اجتماعی حاصل از تخریب شخصیت افراد ،برای یک انسان باورمند به حیات اخروی اثرگذار بوده و او را به سمت ترک این گناه رهنمون خواهد کرد.

شناخت عوامل و زمینه‌هایی که فرد را به غیبت دچار می‌کند نیز، در از بین بردن ریشه‌های آن و در نتیجه از بین بردن غیبت مؤثر است.

ایجاد رفتارهای جایگزین

یکی از انگیزه‌ه‏‏ای غیبت کردن این است که وقتی افراد دور هم جمع می‌شوند و برنامه مفید و سرگرم‌کننده‌ای ندارند، اوقات فراغت خود را با غیبت می‌گذرانند. یک برنامه مفید، مانند مطالعه یا سرگرمی‌های جمعیِ حلال، نمونه‌هایی از رفتار جایگزین است، که به‌تدریج به ترک غیبت می‌انجامد.

یاد خدا و کمک خواستن از او

یاد همیشگی خدا و ناظر دانستن او، به‌تدریج حالت خود کنترلی در فرد ایجاد می‌کند و در نتیجه راه برای ترک غیبت آسان می‌شود. درخواست کمک از خدا برای ترک رذائل اخلاقی نیز، از موارد لازم و ضروری برای ترک همه رذائل از جمله غیبت است.

مطالعه بیشتر

• مهدی فقیه ایمانی، نقش زبان در سرنوشت انسان، نشر اسماعیلیان، ۱۳۷۵ش.
• ابراهیم امینی، خود سازی، انتشارات شفق، ۱۳۷۲ش.
• اخلاق الاهی، ج۴ و ۵، آفات زبان، مجتبی تهرانی، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.