کراهت طلاق: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
{{درگاه|زن و خانواده}} | {{درگاه|زن و خانواده}} | ||
حکم کراهت طلاق در اسلام به این معناست که اگرچه طلاق در موارد ضروری جایز است، اما به دلیل پیامدهای ویرانگر فردی و اجتماعی مانند گسست خانواده، آسیب روانی به همسران و فرزندان، و تضعیف بنیان‌های جامعه، نزد خداوند مبغوض‌ترین حلال محسوب می‌شود، چنان‌که پیامبر اکرم(ص) در حدیثی معتبر فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» (مبغوض‌ترین حلال نزد خدا طلاق است). با این حال، طلاق در مواردی مانند عسر و حرج شدید (زندگی غیرقابل تحمل)، نشوز (نافرمانی و ترک وظایف زناشویی)، یا فساد اخلاقی غیرقابل اصلاح، نه تنها مکروه نیست، بلکه در برخی شرایط واجب یا جایز شمرده می‌شود، زیرا حفظ ارزش‌های والاتری مانند سلامت روانی و کرامت انسانی در این موارد اولویت دارد. | حکم کراهت [[طلاق]] در اسلام به این معناست که اگرچه طلاق در موارد ضروری جایز است، اما به دلیل پیامدهای ویرانگر فردی و اجتماعی مانند گسست خانواده، آسیب روانی به همسران و فرزندان، و تضعیف بنیان‌های جامعه، نزد خداوند مبغوض‌ترین حلال محسوب می‌شود، چنان‌که پیامبر اکرم(ص) در حدیثی معتبر فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» (مبغوض‌ترین حلال نزد خدا طلاق است). با این حال، طلاق در مواردی مانند عسر و حرج شدید (زندگی غیرقابل تحمل)، [[نشوز]] (نافرمانی و ترک وظایف زناشویی)، یا فساد اخلاقی غیرقابل اصلاح، نه تنها مکروه نیست، بلکه در برخی شرایط واجب یا جایز شمرده می‌شود، زیرا حفظ ارزش‌های والاتری مانند سلامت روانی و کرامت انسانی در این موارد اولویت دارد. | ||
== طلاق در روایات == | == طلاق در روایات == | ||
طلاق به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی در اسلام، همواره با نگاهی دوگانه مورد توجه قرار گرفته است. از یک سو، به عنوان | [[طلاق]] به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی در اسلام، همواره با نگاهی دوگانه مورد توجه قرار گرفته است. از یک سو، به عنوان «[[حلال مبغوض]]» و از سوی دیگر به عنوان آخرین راه‌حل برای مشکلات خانوادگی مطرح شده است. روایات اسلامی با ظرافت خاصی به این مسئله پرداخته‌اند و جایگاه واقعی طلاق را در نظام خانواده ترسیم کرده‌اند. | ||
=== احادیث نبوی === | === احادیث نبوی === | ||
نبی مکرم می‌فرمایند: {{متن عربی|أبغض الحلال إلى الله الطلاق|ترجمه=مبغوض‌ترین حلال نزد خداوند طلاق است}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سنن أبی داود|سال=2009|نام خانوادگی=سلیمان بن الأشعث السجستانی|ناشر=دارالرسالة العالمیة|جلد=2|صفحه=253|مکان=بیروت}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=15|مکان=قم}}</ref> این حدیث نشان می‌دهد که اگرچه طلاق در شرایط خاصی جایز است، اما نزد خداوند از همه حلال‌ها ناپسندتر است. علامه مجلسی در | نبی مکرم می‌فرمایند: {{متن عربی|أبغض الحلال إلى الله الطلاق|ترجمه=مبغوض‌ترین حلال نزد خداوند طلاق است}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سنن أبی داود|سال=2009|نام خانوادگی=سلیمان بن الأشعث السجستانی|ناشر=دارالرسالة العالمیة|جلد=2|صفحه=253|مکان=بیروت}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=15|مکان=قم}}</ref> این حدیث نشان می‌دهد که اگرچه طلاق در شرایط خاصی جایز است، اما نزد خداوند از همه حلال‌ها ناپسندتر است. علامه مجلسی در [[بحارالأنوار]] در توضیح این حدیث می‌نویسد: «کراهت طلاق به این معنا نیست که حرام است، بلکه نشان‌دهنده این است که باید تا حد امکان از آن پرهیز کرد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحار الانوار|نام خانوادگی=علامه مجلسی|ناشر=دار احیاء التراث العربی|جلد=103|صفحه=12|مکان=بیروت}}</ref> و همچنین روایت بعد مؤید همین امر است: {{متن عربی|ما أحل الله شيئاً أبغض إليه من الطلاق|ترجمه=خداوند چیزی را حلال نکرده که مبغوض‌تر از طلاق باشد}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنز العمال|سال=1409|نام خانوادگی=علی بن حسام الدین|ناشر=موسسه الرساله|جلد=16|صفحه=550}}</ref> | ||
=== احادیث اهل البیت === | === احادیث اهل البیت === | ||
امام جعفر صادق فرموده‌اند: {{متن عربی|إن الله یحب البیت الذی فیه العرس و یبغض البیت الذی فیه الطلاق و ما من شیء أبغض إلى الله من الطلاق|ترجمه=خداوند خانه‌ای را که در آن عروسی باشد دوست دارد و خانه‌ای را که در آن طلاق باشد دشمن می‌دارد و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=7|مکان=قم}}</ref> این روایت به وضوح نشان می‌دهد که خداوند نهاد خانواده را مقدس می‌داند و هر چیزی که این نهاد را تهدید کند، مورد نفرت الهی است. شهید مطهری در تفسیر این روایت می‌نویسد: «طلاق به مثابه مرگ یک خانواده است و همان‌طور که خداوند حیات را دوست دارد، مرگ خانواده را مبغوض می‌دارد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نظام حقوق زن در اسلام|سال=1397|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|صفحه=342|مکان=تهران}}</ref> | امام جعفر صادق فرموده‌اند: {{متن عربی|إن الله یحب البیت الذی فیه العرس و یبغض البیت الذی فیه الطلاق و ما من شیء أبغض إلى الله من الطلاق|ترجمه=خداوند خانه‌ای را که در آن عروسی باشد دوست دارد و خانه‌ای را که در آن طلاق باشد دشمن می‌دارد و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=7|مکان=قم}}</ref> این روایت به وضوح نشان می‌دهد که خداوند نهاد خانواده را مقدس می‌داند و هر چیزی که این نهاد را تهدید کند، مورد نفرت الهی است. [[شهید مطهری]] در تفسیر این روایت می‌نویسد: «طلاق به مثابه مرگ یک خانواده است و همان‌طور که خداوند حیات را دوست دارد، مرگ خانواده را مبغوض می‌دارد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نظام حقوق زن در اسلام|سال=1397|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|صفحه=342|مکان=تهران}}</ref> | ||
همچنین در روایت دیگر، امام محمد باقر می‌فرمایند: {{متن عربی|مَا مِنْ شَيْءٍ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ بَيْتٍ يُعْمَرُ بِالنِّكَاحِ، وَمَا مِنْ شَيْءٍ أَبْغَضُ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَيْتٍ يُخْرَبُ بِالطَّلَاقِ|ترجمه=هیچ چیزی نزد خداوند محبوب‌تر از خانه‌ای نیست که با ازدواج آباد شود، و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از خانه‌ای نیست که با طلاق ویران گردد}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=8|مکان=قم}}</ref> که تمامی این روایات اشاره به حکم کراهت در امر طلاق می‌کنند. | همچنین در روایت دیگر، امام محمد باقر می‌فرمایند: {{متن عربی|مَا مِنْ شَيْءٍ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ بَيْتٍ يُعْمَرُ بِالنِّكَاحِ، وَمَا مِنْ شَيْءٍ أَبْغَضُ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَيْتٍ يُخْرَبُ بِالطَّلَاقِ|ترجمه=هیچ چیزی نزد خداوند محبوب‌تر از خانه‌ای نیست که با ازدواج آباد شود، و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از خانه‌ای نیست که با طلاق ویران گردد}}<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعة|سال=1409|نام خانوادگی=شیخ حر عاملی|ناشر=مؤسسة آل البیت(ع)|جلد=22|صفحه=8|مکان=قم}}</ref> که تمامی این روایات اشاره به حکم کراهت در امر طلاق می‌کنند. | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
* خشونت مستمر و غیرقابل اصلاح | * خشونت مستمر و غیرقابل اصلاح | ||
* بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا جسمی | * بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا جسمی | ||
* ترک نفقه و وظایف زناشویی برای مدت طولانی | * ترک [[نفقه]] و وظایف زناشویی برای مدت طولانی | ||
در این صورت طبق آیه شریفه قرآن کریم: {{قرآن|لا تُکَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَهَا|ترجمه=تکلیف نمی‌کند کسی را جز به اندازه توانش.|سوره=بقره|آیه=۲۳۳}} در صورت عسر و حرج شدید، طلاق واجب می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحریر الوسیله|سال=1390|نام=روح‌الله|نام خانوادگی=خمینی|ناشر=مؤسسهٔ تنظیم و نشر آثار امام خمینی|صفحه=304|مکان=قم|جلد=2}}</ref> | در این صورت طبق آیه شریفه قرآن کریم: {{قرآن|لا تُکَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَهَا|ترجمه=تکلیف نمی‌کند کسی را جز به اندازه توانش.|سوره=بقره|آیه=۲۳۳}} در صورت عسر و حرج شدید، طلاق واجب می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحریر الوسیله|سال=1390|نام=روح‌الله|نام خانوادگی=خمینی|ناشر=مؤسسهٔ تنظیم و نشر آثار امام خمینی|صفحه=304|مکان=قم|جلد=2}}</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
مواردی که شامل نشوز می‌شود:<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکافی|سال=1365|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|ناشر=دارالکتاب الاسلامیه|جلد=5|صفحه=507|مکان=تهران}}</ref> | مواردی که شامل نشوز می‌شود:<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکافی|سال=1365|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|ناشر=دارالکتاب الاسلامیه|جلد=5|صفحه=507|مکان=تهران}}</ref> | ||
* ترک رابطه زناشویی بدون عذر شرعی | * ترک رابطه زناشویی بدون عذر شرعی | ||
* ترک انفاق مالی با وجود توانایی | * ترک [[انفاق از دیدگاه شهید مطهری|انفاق]] مالی با وجود توانایی | ||
* رفتارهای تحقیرآمیز مستمر | * رفتارهای تحقیرآمیز مستمر | ||
و همانگونه که در کتاب | و همانگونه که در کتاب «[[اعتبار کتاب کافی|الکافی]]» آمده است: {{متن عربی|النشوز أن یعصیها زوجها فی فراشها}} به این معناست که یک زن به عنوان «[[نشوز|ناشزه]]» شناخته می‌شود، یعنی زن در قبال وظایف زناشویی (به ویژه در رابطه جنسی) از همسرش نافرمانی می‌کند یا تمکین نمی‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکافی|سال=1365|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|ناشر=دارالکتاب الاسلامیه|جلد=5|صفحه=506|مکان=تهران}}</ref> | ||
=== فساد اخلاقی === | === فساد اخلاقی === | ||
مصادیق فساد اخلاقی به شرح زیر است: | مصادیق فساد اخلاقی به شرح زیر است: | ||
* ارتکاب زنا یا فحشا | * ارتکاب زنا یا [[فحشاء|فحشا]] | ||
* اعتیاد غیرقابل ترک | * اعتیاد غیرقابل ترک | ||
* رفتارهای خلاف شئون اسلامی | * رفتارهای خلاف شئون اسلامی | ||
== جمع‌بندی == | == جمع‌بندی == | ||
بنابراین بر اساس منابع معتبر اسلامی، طلاق اگرچه به عنوان یک راه‌حل مشروع در موارد ضروری پذیرفته شده، اما نزد خداوند متعال از مبغوض‌ترین حلال‌ها محسوب می‌شود. پیامبر اکرم(ص) در حدیثی فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» که نشان‌دهنده کراهت شدید این عمل است. امام صادق(ع) نیز در حدیثی تأکید می‌کنند که هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست، چرا که به فرموده امام علی(ع) در غررالحکم «الطلاق یهدم البیت» و بنیان خانواده را ویران می‌سازد. قرآن کریم نیز در آیات متعددی مانند نساء۳۵ و بقره۲۲۹ با تأکید بر مبغوض بودن امر طلاق، مؤمنین را از این کار دور می‌سازد (مگر به هنگام جواز)؛ پس با این حساب بر اساس تمامی این منابع و احادیثی که از | بنابراین بر اساس منابع معتبر اسلامی، طلاق اگرچه به عنوان یک راه‌حل مشروع در موارد ضروری پذیرفته شده، اما نزد خداوند متعال از مبغوض‌ترین حلال‌ها محسوب می‌شود. پیامبر اکرم(ص) در حدیثی فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» که نشان‌دهنده کراهت شدید این عمل است. امام صادق(ع) نیز در حدیثی تأکید می‌کنند که هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست، چرا که به فرموده امام علی(ع) در [[غررالحکم]] «الطلاق یهدم البیت» و بنیان خانواده را ویران می‌سازد. قرآن کریم نیز در آیات متعددی مانند نساء۳۵ و بقره۲۲۹ با تأکید بر مبغوض بودن امر طلاق، مؤمنین را از این کار دور می‌سازد (مگر به هنگام جواز)؛ پس با این حساب بر اساس تمامی این منابع و احادیثی که از اهل‌بیت به دست به ما رسیده می‌توان به کراهت امر طلاق پی برد؛ هرچند با توجه به حکم عقل نیز انسان می‌تواند مبغوض بودن این امر را متوجه شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طلاق از دیدگاه اسلام|نام=سید محمد|نام خانوادگی=شیرازی|ناشر=هجرت|صفحه=63}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۷: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = تربیت و مشاوره | | شاخه اصلی = تربیت و مشاوره | ||
| شاخه فرعی۱ = خانواده | | شاخه فرعی۱ = مشاوره خانواده | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = طلاق | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{ارزیابی | {{ارزیابی | ||
| شناسه = | | شناسه = شد | ||
| عکس = <!--خالی | شد--> | | عکس = <!--خالی | شد--> | ||
| درگاه = | | درگاه = شد | ||
| ادبیات = | | ادبیات = شد | ||
| پیوند = | | پیوند = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = شد | ||
| تغییرمسیر = | | تغییرمسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = شد | ||
| ارزیابی کمی = | | ارزیابی کمی = شد | ||
| ارزیابی کیفی = | | ارزیابی کیفی = شد | ||
| اولویت = | | اولویت = ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت = خوب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۵۱
حکم کراهت طلاق در اسلام به این معناست که اگرچه طلاق در موارد ضروری جایز است، اما به دلیل پیامدهای ویرانگر فردی و اجتماعی مانند گسست خانواده، آسیب روانی به همسران و فرزندان، و تضعیف بنیان‌های جامعه، نزد خداوند مبغوض‌ترین حلال محسوب می‌شود، چنان‌که پیامبر اکرم(ص) در حدیثی معتبر فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» (مبغوض‌ترین حلال نزد خدا طلاق است). با این حال، طلاق در مواردی مانند عسر و حرج شدید (زندگی غیرقابل تحمل)، نشوز (نافرمانی و ترک وظایف زناشویی)، یا فساد اخلاقی غیرقابل اصلاح، نه تنها مکروه نیست، بلکه در برخی شرایط واجب یا جایز شمرده می‌شود، زیرا حفظ ارزش‌های والاتری مانند سلامت روانی و کرامت انسانی در این موارد اولویت دارد.
طلاق در روایات
طلاق به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی در اسلام، همواره با نگاهی دوگانه مورد توجه قرار گرفته است. از یک سو، به عنوان «حلال مبغوض» و از سوی دیگر به عنوان آخرین راه‌حل برای مشکلات خانوادگی مطرح شده است. روایات اسلامی با ظرافت خاصی به این مسئله پرداخته‌اند و جایگاه واقعی طلاق را در نظام خانواده ترسیم کرده‌اند.
احادیث نبوی
نبی مکرم می‌فرمایند: «أبغض الحلال إلى الله الطلاق؛ مبغوض‌ترین حلال نزد خداوند طلاق است»[۱][۲] این حدیث نشان می‌دهد که اگرچه طلاق در شرایط خاصی جایز است، اما نزد خداوند از همه حلال‌ها ناپسندتر است. علامه مجلسی در بحارالأنوار در توضیح این حدیث می‌نویسد: «کراهت طلاق به این معنا نیست که حرام است، بلکه نشان‌دهنده این است که باید تا حد امکان از آن پرهیز کرد.»[۳] و همچنین روایت بعد مؤید همین امر است: «ما أحل الله شيئاً أبغض إليه من الطلاق؛ خداوند چیزی را حلال نکرده که مبغوض‌تر از طلاق باشد»[۴]
احادیث اهل البیت
امام جعفر صادق فرموده‌اند: «إن الله یحب البیت الذی فیه العرس و یبغض البیت الذی فیه الطلاق و ما من شیء أبغض إلى الله من الطلاق؛ خداوند خانه‌ای را که در آن عروسی باشد دوست دارد و خانه‌ای را که در آن طلاق باشد دشمن می‌دارد و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست»[۵] این روایت به وضوح نشان می‌دهد که خداوند نهاد خانواده را مقدس می‌داند و هر چیزی که این نهاد را تهدید کند، مورد نفرت الهی است. شهید مطهری در تفسیر این روایت می‌نویسد: «طلاق به مثابه مرگ یک خانواده است و همان‌طور که خداوند حیات را دوست دارد، مرگ خانواده را مبغوض می‌دارد.»[۶]
همچنین در روایت دیگر، امام محمد باقر می‌فرمایند: «مَا مِنْ شَيْءٍ أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ بَيْتٍ يُعْمَرُ بِالنِّكَاحِ، وَمَا مِنْ شَيْءٍ أَبْغَضُ إِلَى اللَّهِ مِنْ بَيْتٍ يُخْرَبُ بِالطَّلَاقِ؛ هیچ چیزی نزد خداوند محبوب‌تر از خانه‌ای نیست که با ازدواج آباد شود، و هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از خانه‌ای نیست که با طلاق ویران گردد»[۷] که تمامی این روایات اشاره به حکم کراهت در امر طلاق می‌کنند.
آثار و پیامدهای طلاق در روایات
امام علی(ع) می‌فرمایند: «الطلاق یهدم البیت و یفریق الولد؛ طلاق خانه را ویران می‌کند و فرزندان را پراکنده‌می‌سازد» که حضرت در این روایت اشاره دارد به تزلزل بنیان‌های اجتماعی که به‌واسته طلاق اتفاق می‌افتد.[۸]
همچنین نبی مکرم(ص) پیرو پیامدهای طلاق اینگونه می‌فرمایند: «إذا طلق الرجل امرأته فليس لها منه شيء إلا أن یكون رجعها؛ هنگامی که مردی همسرش را طلاق می‌دهد، برای زن چیزی باقی نمی‌ماند مگر اینکه او را بازگرداند»[۹]
موارد جواز طلاق در فقه اسلامی
عسر و حرج
وقتی زندگی زناشویی به حدی سخت شود که ادامه آن خارج از طاقت بشری باشد، مانند:[۱۰]
- خشونت مستمر و غیرقابل اصلاح
- بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا جسمی
- ترک نفقه و وظایف زناشویی برای مدت طولانی
در این صورت طبق آیه شریفه قرآن کریم: ﴿لا تُکَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَهَا؛ تکلیف نمی‌کند کسی را جز به اندازه توانش.﴾(بقره:۲۳۳) در صورت عسر و حرج شدید، طلاق واجب می‌شود.[۱۱]
نشوز و نافرمانی
مواردی که شامل نشوز می‌شود:[۱۲]
- ترک رابطه زناشویی بدون عذر شرعی
- ترک انفاق مالی با وجود توانایی
- رفتارهای تحقیرآمیز مستمر
و همانگونه که در کتاب «الکافی» آمده است: «النشوز أن یعصیها زوجها فی فراشها» به این معناست که یک زن به عنوان «ناشزه» شناخته می‌شود، یعنی زن در قبال وظایف زناشویی (به ویژه در رابطه جنسی) از همسرش نافرمانی می‌کند یا تمکین نمی‌کند.[۱۳]
فساد اخلاقی
مصادیق فساد اخلاقی به شرح زیر است:
- ارتکاب زنا یا فحشا
- اعتیاد غیرقابل ترک
- رفتارهای خلاف شئون اسلامی
جمع‌بندی
بنابراین بر اساس منابع معتبر اسلامی، طلاق اگرچه به عنوان یک راه‌حل مشروع در موارد ضروری پذیرفته شده، اما نزد خداوند متعال از مبغوض‌ترین حلال‌ها محسوب می‌شود. پیامبر اکرم(ص) در حدیثی فرموده‌اند: «أبغض الحلال إلی الله الطلاق» که نشان‌دهنده کراهت شدید این عمل است. امام صادق(ع) نیز در حدیثی تأکید می‌کنند که هیچ چیزی نزد خدا مبغوض‌تر از طلاق نیست، چرا که به فرموده امام علی(ع) در غررالحکم «الطلاق یهدم البیت» و بنیان خانواده را ویران می‌سازد. قرآن کریم نیز در آیات متعددی مانند نساء۳۵ و بقره۲۲۹ با تأکید بر مبغوض بودن امر طلاق، مؤمنین را از این کار دور می‌سازد (مگر به هنگام جواز)؛ پس با این حساب بر اساس تمامی این منابع و احادیثی که از اهل‌بیت به دست به ما رسیده می‌توان به کراهت امر طلاق پی برد؛ هرچند با توجه به حکم عقل نیز انسان می‌تواند مبغوض بودن این امر را متوجه شود.[۱۴]
منابع
- ↑ سلیمان بن الأشعث السجستانی (۲۰۰۹). سنن أبی داود. ج۲. بیروت: دارالرسالة العالمیة. ص۲۵۳.
- ↑ شیخ حر عاملی (۱۴۰۹). وسائل الشیعة. ج۲۲. قم: مؤسسة آل البیت(ع). ص۱۵.
- ↑ علامه مجلسی. بحار الانوار. ج۱۰۳. بیروت: دار احیاء التراث العربی. ص۱۲.
- ↑ علی بن حسام الدین (۱۴۰۹). کنز العمال. ج۱۶. موسسه الرساله. ص۵۵۰.
- ↑ شیخ حر عاملی (۱۴۰۹). وسائل الشیعة. ج۲۲. قم: مؤسسة آل البیت(ع). ص۷.
- ↑ مطهری، مرتضی (۱۳۹۷). نظام حقوق زن در اسلام. تهران: صدرا. ص۳۴۲.
- ↑ شیخ حر عاملی (۱۴۰۹). وسائل الشیعة. ج۲۲. قم: مؤسسة آل البیت(ع). ص۸.
- ↑ ابن شعبه حرانی (۱۴۰۴). تحف العقول. قم: جامعه مدرسین. ص۸۴.
- ↑ ترمذی، محمد بن عیسی (۱۱۸۷). سنن الترمذی. ج۳. بیروت: دار الغرب الإسلامی. ص۴۶۶.
- ↑ خمینی، روح‌الله (۱۳۹۰). تحریر الوسیله. ج۲. قم: مؤسسهٔ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص۳۰۴.
- ↑ خمینی، روح‌الله (۱۳۹۰). تحریر الوسیله. ج۲. قم: مؤسسهٔ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. ص۳۰۴.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵). الکافی. ج۵. تهران: دارالکتاب الاسلامیه. ص۵۰۷.
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵). الکافی. ج۵. تهران: دارالکتاب الاسلامیه. ص۵۰۶.
- ↑ شیرازی، سید محمد. طلاق از دیدگاه اسلام. هجرت. ص۶۳.