درخت سدر بهشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
(اضافه کردن مطالبی برای بهتر شدن کیفیت مدخل و شناسه دار شدن آن)
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}آیه ۲۸ سوره واقعه «فی سِدْرٍ مَخْضُودٍ» به چه چیزی اشاره دارد؟{{پایان سوال}}
{{سوال}}منظور از درخت سدر در آیه ۲۸ سوره واقعه چیست؟ این درخت در بهشت چه ویژگی‌هایی دارد؟{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
خداوند متعال بعد از بیان مواهب معنوی و مادی مقربان، نوبت به «اصحاب الیمین» می‌رسد، همان جمعیت سعادتمندی که نامه اعمال شان به علامت پیروزی در امتحانات الهی به دست راست شان داده می‌شود، و در اینجا به شش نعمت از نعم خداوند اشاره می‌کند که با مقایسه به نعمت‌های مقربان که در هفت بخش آمده بود یک مرحله پائین‌تر است.<ref>رک: واقعه / ۴۰ – ۲۷.</ref>
{{درگاه|واژه‌ها}}
[[پرونده:درخت سدر.jpg|بندانگشتی|درخت سدر]]
'''درخت سِدْر''' یا '''درخت کُنار''' درختی است که سایه و میوه‌های آن، یکی از نعمت‌های بهشتی برای [[اصحاب یمین]] شمرده شده<ref>سوره واقعه، آیه ۲۸.</ref> و در آیه ۲۸ سوره [[سوره واقعه|واقعه]] از آن یاد شده است.


نخست برای بیان بلندی مقام آنها می‌فرماید: «اصحاب یمین، چه اصحاب یمینی»
بر اساس آیه ۲۸ سوره واقعه، درخت سدر در [[بهشت]] بدونِ خار است. در حدیثی نیز [[پیامبر(ص)]]، درختان سدرِ بهشتی را چنانکه در [[قرآن]] آمده بدون خار توصیف کرده است. به گفته وی، این درختان به جای هر خار، دارای میوه‌ای است که از ۷۲ ماده غذایی تشکیل شده است.
== متن آیه ==
{{قرآن بزرگ|فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ
| سوره = واقعه
| آیه = ۲۸
| ترجمه = [اصحاب یمین] در سایه درخت سدر بی‌خارند.}}


و این برترین توصیفی است که از آنها شده، زیرا این تعبیر در مواردی به کار می‌رود که اوصاف کسی در بیان نگنجد، و به هر حال این تعبیر بیانگر مقام والای اصحاب الیمین است.
== چیستی و جایگاه ==
'''درخت سِدْر''' یا '''درخت کُنار'''<ref>بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، تهران، اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۴۸۱.</ref> درختی که سایه آن، یکی از نعمت‌های بهشتی برای [[اصحاب یمین]] شمرده شده<ref>سوره واقعه، آیه ۲۸.</ref> و در آیه ۲۸ سوره [[سوره واقعه|واقعه]] از آن یاد شده است.


آیه بعد به نخستین موهبت این گروه اشاره کرده، می‌گوید: «فی سِدْرٍ مَخْضُودٍ»؛ «آنها در سایه درختان «سِدر» بی‌خار قرار دارند».
درخت سدر دارای میوه‌ای اندک و سایه بسیار<ref>راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۰۳.</ref> و نوع بیابانی آن، دارای خارهای زیاد است.<ref>ازدی، عبدالله بن محمد، کتاب الماء، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۱۸.</ref> بر اساس آیه ۲۸ سوره واقعه، درخت سدر در [[بهشت]] بدونِ خار است.


در حقیقت این رساترین توصیفی است که برای درختان بهشتی در قالب الفاظ دنیوی ما امکان‌پذیر است، زیرا «سدر» به گفته بعضی از ارباب لغت درختی است تناور که بلندیش گاهی تا چهل متر می‌رسد، و می‌گویند تا دو هزار سال عمر می‌کند (و سایه بسیار سنگین و لطیفی دارد) تنها عیب این درخت این است که خاردار است، ولی با توصیف به «مخضود» (از ماده خضد بر وزن «مجد» به معنی بریدن و گرفتن خار است) این مشکل نیز در درختان سدر بهشتی حل شده.
عربى باديه‏‌نشين روزى خدمت‏ پيامبر(ص) آمد و عرض كرد : اى رسول خدا! خداوند در قرآن از درخت آزار دهنده‌ایى نام برده است و من فكر نمى‏‌كردم در بهشت چنين درختى باشد!


در حدیثی آمده است که هر گاه بعضی از لغات قرآن برای یاران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مشکل می‌شد می‌گفتند خداوند به برکت اعراب بادیه‌نشین و سؤالات آنها ما را بهره‌مند می‌کند، از جمله اینکه عربی بادیه‌نشین روزی خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم آمد عرض کرد: ای رسول خدا! خداوند متعال در قرآن نام از درخت موذی و آزار دهی برده است، و من فکر نمی‌کردم در بهشت چنین درختی باشد!
پیامبر فرمود: كدام درخت؟


فرمود: کدام درخت؟
گفت: درخت سدر، زيرا داراى خار است.
 
پيامبر فرمود: مگر خداوند نمى‌‏فرمايد: {{قرآن|فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ}} مفهومش اين است كه خارهاى آن را قطع كرده است و بجاى هر خار ميوه‏‌اى قرار داده كه هر ميوه‌‏اى هفتاد و دو رنگ ماده غذايى دارد كه هيچيک شباهتى به ديگرى ندارد.<ref>مكارم شيرازى ، ناصر ؛ تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه ، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش ، ج۲۳ ، ص‏۲۲۰</ref>
 
== چرایی نعمت بهشتی بودن درخت سدر==
# '''رساترین توصیف از درخت بهشتی:''' در حقيقت اين رساترين توصيفى است كه براى درختان بهشتى در قالب الفاظ دنيوى ما امكان پذير است، زيرا "سدر" به گفته بعضى از لغت‌شناسان، درختى است تناور كه بلنديش گاهى تا چهل متر مى‏رسد و مى‏گويند تا دو هزار سال عمر مى‏كند (و سايه بسيار سنگين و لطيفى دارد و خواص دیگری که اطلاع نداریم.) تنها عيب اين درخت اين است كه خاردار است، ولى با توصيف به" مخضود" (که از ماده خضد بر وزن" مجد" به معنى بريدن و گرفتن خار است) اين مشكل نيز در درختان سدر بهشتى حل شده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش، ج‏۲۳، ص۲۲۱.</ref>
#  '''میوه‌های ناب از درختی خاردار شگفتی دیگری از نعمت‌های بهشتی:''' در حديثى آمده است كه هر گاه بعضى از لغات قرآن براى ياران پيامبر مشكل مى‏شد، مى‏گفتند خداوند به بركت اعراب باديه‏نشين و سؤالات آنها ما را بهره‏مند مى‏كند، از جمله اينكه عربى باديه‏نشين روزى خدمت‏ پيامبر آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! خداوند متعال در قرآن از درخت آزار دهنده‌اى نام برده است و من فكر نمى‏كردم در بهشت چنين درختى باشد! پيامبر فرمود: كدام درخت؟ عرض كرد: درخت سدر، زيرا داراى خار است، پيامبر فرمود: مگر خداوند نمى‏فرمايد: "فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ" مفهومش اين است كه خارهاى آن را قطع كرده است و به‌جاى هر خار ميوه‏اى قرار داده كه هر ميوه‏اى هفتاد و دو رنگ ماده غذايى دارد كه هيچ‌يك شباهتى به ديگرى ندارد».<ref> مدرسى، محمد تقى‏، من هدى القرآن، ‏تهران‏، دار محبى الحسين‏، چاپ اول، ۱۴۱۹ق‏، ج۱۴، ص۴۰۵.</ref> <ref>سيوطى، عبدالرحمن، الدر المنثور فى تفسير المأثور، قم، كتابخانه مرعشى نجفى، ‏چاپ اول، ۱۴۰۴ ق‏، ج۶، ص۱۵۶.</ref> <ref>قرطبى، محمد، الجامع لأحكام القرآن، ‏تهران‏، ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴، ج۱۷، ص۲۰۷.</ref>
# '''فراگیر بودن میوه‌های بهشتی:''' درختان در زینت دادن مکان‌های تفریحی نقش برجسته‌ای دارند و درختان انواع متفاوتی دارند از جمله بزرگی و کوچکی برگ درخت و خداوند در این آیات به درخت سدر مثال زده که از نظر برگ کوچک و بعد به درختی مثال زده که برگ بزرگی دارد (وَ طَلْحٍ مَّنضُودٍ)<ref>واقعه/ ۲۹.</ref> و این اشاره لطیفی است به اینکه در بهشت همه نوع میوه وجود دارد، از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین آن و از هیچ میوه‌ای فروگذار نشده است.<ref>فخر رازى، محمد، مفاتيح الغيب، ‏بيروت‏، دار احياء التراث العربي، ‏چاپ سوم، ۱۴۲۰ق‏، ج۲۹، ص۴۰۴.</ref>
#  '''تبدیل همه زشتی‌ها به زیبایی‌ها:''' همانگونه که خداوند خارهای درخت سدر را به میوه‌های ناب مبدل ساخته است، بهشتیان هر نوع زشتی ظاهری و معنوی هم اگر داشته باشند، خداوند آن را به حسنات تبدیل می‌کند<ref>رک: صادقى تهرانى، محمد، الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن، ‏قم‏، فرهنگ اسلامى‏، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش‏، ج۲۸، ص۷۲.</ref> و این همان است که خداوند متعال فرمود: {{قرآن|إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً| سوره= فرقان|آیه= ۷۰}}


عرض کرد: درخت سدر، زیرا دارای خار است.


پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: مگر خداوند نمی‌فرماید: «فِی سِدْرٍ مَخْضُودٍ» مفهومش این است که خارهای آن را قطع کرده است، و بجای هر خار میوه‌ای قرار داده که هر میوه‌ای هفتاد و دو رنگ ماده غذایی دارد که هیچ‌یک شباهتی به دیگری ندارد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش، ج۲۳، ص‏۲۲۰</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۲۵: خط ۳۹:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی =کلام
  | شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ =معاد
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =بهشت
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ب
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:مفردات قرآن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۴

سؤال
منظور از درخت سدر در آیه ۲۸ سوره واقعه چیست؟ این درخت در بهشت چه ویژگی‌هایی دارد؟


درگاه‌ها
واژه-ها.png


درخت سدر

درخت سِدْر یا درخت کُنار درختی است که سایه و میوه‌های آن، یکی از نعمت‌های بهشتی برای اصحاب یمین شمرده شده[۱] و در آیه ۲۸ سوره واقعه از آن یاد شده است.

بر اساس آیه ۲۸ سوره واقعه، درخت سدر در بهشت بدونِ خار است. در حدیثی نیز پیامبر(ص)، درختان سدرِ بهشتی را چنانکه در قرآن آمده بدون خار توصیف کرده است. به گفته وی، این درختان به جای هر خار، دارای میوه‌ای است که از ۷۲ ماده غذایی تشکیل شده است.

متن آیه

چیستی و جایگاه

درخت سِدْر یا درخت کُنار[۲] درختی که سایه آن، یکی از نعمت‌های بهشتی برای اصحاب یمین شمرده شده[۳] و در آیه ۲۸ سوره واقعه از آن یاد شده است.

درخت سدر دارای میوه‌ای اندک و سایه بسیار[۴] و نوع بیابانی آن، دارای خارهای زیاد است.[۵] بر اساس آیه ۲۸ سوره واقعه، درخت سدر در بهشت بدونِ خار است.

عربى باديه‏‌نشين روزى خدمت‏ پيامبر(ص) آمد و عرض كرد : اى رسول خدا! خداوند در قرآن از درخت آزار دهنده‌ایى نام برده است و من فكر نمى‏‌كردم در بهشت چنين درختى باشد!

پیامبر فرمود: كدام درخت؟

گفت: درخت سدر، زيرا داراى خار است.

پيامبر فرمود: مگر خداوند نمى‌‏فرمايد: ﴿فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ مفهومش اين است كه خارهاى آن را قطع كرده است و بجاى هر خار ميوه‏‌اى قرار داده كه هر ميوه‌‏اى هفتاد و دو رنگ ماده غذايى دارد كه هيچيک شباهتى به ديگرى ندارد.[۶]

چرایی نعمت بهشتی بودن درخت سدر

  1. رساترین توصیف از درخت بهشتی: در حقيقت اين رساترين توصيفى است كه براى درختان بهشتى در قالب الفاظ دنيوى ما امكان پذير است، زيرا "سدر" به گفته بعضى از لغت‌شناسان، درختى است تناور كه بلنديش گاهى تا چهل متر مى‏رسد و مى‏گويند تا دو هزار سال عمر مى‏كند (و سايه بسيار سنگين و لطيفى دارد و خواص دیگری که اطلاع نداریم.) تنها عيب اين درخت اين است كه خاردار است، ولى با توصيف به" مخضود" (که از ماده خضد بر وزن" مجد" به معنى بريدن و گرفتن خار است) اين مشكل نيز در درختان سدر بهشتى حل شده است.[۷]
  2. میوه‌های ناب از درختی خاردار شگفتی دیگری از نعمت‌های بهشتی: در حديثى آمده است كه هر گاه بعضى از لغات قرآن براى ياران پيامبر مشكل مى‏شد، مى‏گفتند خداوند به بركت اعراب باديه‏نشين و سؤالات آنها ما را بهره‏مند مى‏كند، از جمله اينكه عربى باديه‏نشين روزى خدمت‏ پيامبر آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! خداوند متعال در قرآن از درخت آزار دهنده‌اى نام برده است و من فكر نمى‏كردم در بهشت چنين درختى باشد! پيامبر فرمود: كدام درخت؟ عرض كرد: درخت سدر، زيرا داراى خار است، پيامبر فرمود: مگر خداوند نمى‏فرمايد: "فِي سِدْرٍ مَخْضُودٍ" مفهومش اين است كه خارهاى آن را قطع كرده است و به‌جاى هر خار ميوه‏اى قرار داده كه هر ميوه‏اى هفتاد و دو رنگ ماده غذايى دارد كه هيچ‌يك شباهتى به ديگرى ندارد».[۸] [۹] [۱۰]
  3. فراگیر بودن میوه‌های بهشتی: درختان در زینت دادن مکان‌های تفریحی نقش برجسته‌ای دارند و درختان انواع متفاوتی دارند از جمله بزرگی و کوچکی برگ درخت و خداوند در این آیات به درخت سدر مثال زده که از نظر برگ کوچک و بعد به درختی مثال زده که برگ بزرگی دارد (وَ طَلْحٍ مَّنضُودٍ)[۱۱] و این اشاره لطیفی است به اینکه در بهشت همه نوع میوه وجود دارد، از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین آن و از هیچ میوه‌ای فروگذار نشده است.[۱۲]
  4. تبدیل همه زشتی‌ها به زیبایی‌ها: همانگونه که خداوند خارهای درخت سدر را به میوه‌های ناب مبدل ساخته است، بهشتیان هر نوع زشتی ظاهری و معنوی هم اگر داشته باشند، خداوند آن را به حسنات تبدیل می‌کند[۱۳] و این همان است که خداوند متعال فرمود: ﴿إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً(فرقان:۷۰)



منابع

  1. سوره واقعه، آیه ۲۸.
  2. بستانی، فواد افرام، فرهنگ ابجدی، تهران، اسلامی، ۱۳۷۵ش، ص۴۸۱.
  3. سوره واقعه، آیه ۲۸.
  4. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۰۳.
  5. ازدی، عبدالله بن محمد، کتاب الماء، تهران، مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۱۸.
  6. مكارم شيرازى ، ناصر ؛ تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه ، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش ، ج۲۳ ، ص‏۲۲۰
  7. مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش، ج‏۲۳، ص۲۲۱.
  8. مدرسى، محمد تقى‏، من هدى القرآن، ‏تهران‏، دار محبى الحسين‏، چاپ اول، ۱۴۱۹ق‏، ج۱۴، ص۴۰۵.
  9. سيوطى، عبدالرحمن، الدر المنثور فى تفسير المأثور، قم، كتابخانه مرعشى نجفى، ‏چاپ اول، ۱۴۰۴ ق‏، ج۶، ص۱۵۶.
  10. قرطبى، محمد، الجامع لأحكام القرآن، ‏تهران‏، ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴، ج۱۷، ص۲۰۷.
  11. واقعه/ ۲۹.
  12. فخر رازى، محمد، مفاتيح الغيب، ‏بيروت‏، دار احياء التراث العربي، ‏چاپ سوم، ۱۴۲۰ق‏، ج۲۹، ص۴۰۴.
  13. رک: صادقى تهرانى، محمد، الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن، ‏قم‏، فرهنگ اسلامى‏، چاپ دوم، ۱۳۶۵ش‏، ج۲۸، ص۷۲.