علت دستور به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی نویسنده =↵ | بازبینی =شد' به ' | ارزیابی کمی = | ارزیابی کیفی = ')
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟
از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}فرمان ذبح اسماعیل به پدرش ابراهیم (ع) یکی از امتحان‌های بزرگ الهی است که این دو پیامبر با ایمانی که به خداوند داشتند از آن پیروز و سربلند بیرون آمدند. قرآن این واقعه را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، محک ایمان و اسلام حضرت ابراهیم بود که آیا می‌توانست اطاعت خداوند را بر فرزند عزیزش ترجیح دهد یا نه؛ که ابراهیم فرمان خداوند را اطاعت کرد و قبول کرد فرزند خود را ذبح کند.
{{پاسخ}}قرآن، داستان فرمان به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزندش اسماعیل(ع) را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، سنجش ایمان و باور ابراهیم(ع) دانسته شده است. به اعتقاد مفسران، در این امتحان، سطح اطاعت ابراهیم از خداوند، در مسئله مهمی مانند کشتن فرزند، مورد امتحان قرار گرفت.
 
امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب از ذبح فرزند دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.
[[پرونده:تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان.jpg|200px|بندانگشتی|تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان]]


== داستان ذبح اسماعیل در قرآن ==
== داستان ذبح اسماعیل در قرآن ==
قرآن کریم داستان ذبح [[حضرت اسماعیل(ع)]] توسط [[حضرت ابراهیم(ع)]] را این‌گونه بیان می‌کند: {{قرآن|ترجمه=ما او (ابراهیم) را به نوجوانی بردبار و پراستقامت بشارت دادیم؛ هنگامی که با او به مقام سعی و کوشش رسید گفت: فرزندم! من در خواب دیدم که باید تو را ذبح کنم! بنگر نظر تو چیست؟ گفت: ای پدر هرچه دستور داری اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت! هنگامی که هر دو تسلیم و آماده شدند و (حضرت) ابراهیم جبین او را بر خاک نهاد، او را ندا دادیم که ای ابراهیم! آنچه را در خواب مأموریت یافتی انجام دادی. ما این‌گونه نیکوکاران را جزا می‌دهیم، این به طور مسلم امتحان مهم و آشکاری است، ما ذبح عظیمی را فدای او کردیم و نام نیک او را در امت‌های بعد باقی گذاردیم. سلام ما بر ابراهیم باد، این‌گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم.|سوره=صافات|آیه=۱۰۱تا۱۱۰}}
براساس آیات قرآن، خداوند به ابراهیم(ع)، وعده فرزندی بردبار را داد.<ref>سوره صافات، آیه ۱۰۱.</ref> با بزرگ شدن اسماعیل، ابراهیم او را در جریان خوابی که دیده بود، گذارد به اینکه باید فرزندش را ذبح کند. اسماعیل خطاب به پدرش خواست که آنچه دستور به آن داده شده، انجام دهد و او انشاالله از صابران خواهد بود.<ref>سوره صافات، آیه۱۰۲.</ref>
[[پرونده:تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان.jpg|بندانگشتی|تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان]]
== تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل ==
امری که از طرف خداوند متعال به حضرت ابراهیم(ع) شد یک امر امتحانی و آزمایشی بود و در اوامر امتحانی اراده جدی به اصل عمل تعلق نگرفته است؛ بلکه هدف آن است که روشن شود شخص مورد آزمایش تا چه اندازه آمادگی اطاعت دستور را دارد و این در جایی است که شخص مورد آزمایش از اسرار پشت پرده آگاه نیست، و حضرت ابراهیم(ع) به خوبی از عهده این امتحان برآمد و آمادگی روحی خود را در این زمینه از هر جهت به ثبوت رسانید و از عهده این آزمایش به خوبی برآمد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.</ref>


خداوند متعال نخست امتحان‌های به ظاهر سخت و دشوار و در واقع آسان را برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا وقتی که از امتحان سرافراز شدند، بهترین پاداش را هم در دنیا و هم در آخرت به آنها می‌دهد و در داستان حضرت ابراهیم(ع) گرچه صرف امتحان بود؛ ولی همان ظاهر نیز بسیار سخت و ناگوار بود.<ref>طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.</ref>
هر دو تسلیم خواسته پروردگار شدند، ابراهیم پیشانی فرزند را بر روی زمین قرار داد تا فرزندش را ذبح کند<ref>سوره صافات، آیه۱۰۳</ref> خطاب به ابراهیم گفته شد که به رویای خود عمل کردی<ref>سوره صافات آیه ۱۰۵.</ref> و خداوند اسماعیل را از ذبح، رهانید.<ref>سوره صافات، آیه ۱۰۷.</ref> قرآن این واقعه را با تعبیر «امتحان آشکار» یاد می‌کند.<ref>سوره صافات، آیه۱۰۶.</ref>


فرمان ذبح اسماعیل، یک امر امتحانی بود و خداوند نمی‌خواست که فرزند ابراهیم(ع) قربانی شود. مصلحتی نیز در قربانی کردن فرزند نبود. چون امر امتحانی بود، مقصود این بود که میزان آمادگی از ناحیه ابراهیم(ع) در برابر فرمان الهی سنجیده شود،‌ نه اینکه مقصود کشتن فرزند باشد. تا کجا ابراهیم(ع) حاضر است تسلیم فرمان الهی باشد؟ این فرمان آمد تا با این آزمون و امتحان، تسلیم بودن ابراهیم(ع) و میزان اسلامش مشخص شود.
== تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل ==
 
آیت الله مکارم شیرازی از مفسران معاصر معتقد است دستور ذبح اسماعیل به ابراهیم(ع) برای امتحان بوده و در نتیجه اصل ذبح اسماعیل، مقصود خداوند نبوده، بلکه هدف میزان اطاعت از خداوند توسط این پدر و پسر بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.</ref>
امام خمینی در این موضوع می‌فرماید حضرت ابراهیم خلیل(ع) آنچه را که در عالم خواب دید، باید تعبیر می کرد، اما از فرط محبت و دلدادگی و عشق به حق تعالی تعبیر نکرد. وقتی دید فرزند را قربانی می‌کند، به دنبال این کار رفت و این شور و هیجان در نفس ابراهیم(ع) موجب شد که در طریق محبت گام بردارد. چون در جمال حق مستغرق بود، توجه نداشت که خواب را باید تعبیر کرد.<ref>محمد سروش محلاتی، سخنرانی، [https://iqna.ir/fa/news/3913902/%D9%81%D9%87%D9%85-%D8%B0%D8%A8%D8%AD-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%B9%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D9%81%D9%82%D9%87-%D8%B9%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D9%81%D8%B9-%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%AA]</ref>
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
برخی امتحانات الهی را در ظاهر بسیار سخت دانسته‌اند که خداوند برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا بهترین پاداش را در دنیا و آخرت به آنها دهد. امتحان ابراهیم و اسماعیل در داستان ذبح را امتحانی دانسته‌اند که در ظاهر بسیار سخت بود.<ref>علامه طباطبایی، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.</ref>
۱. موسوی همدانی، سیدمحمدباقر و…، تاریخ انبیاء، (تهران، نشر صدوق)، ص۷۷–۷۹.


۲. علامه مجلسی (ره)، تاریخ پیامبران، (قم، انتشارات اسوه)، ج۱، ص۴۰۲–۴۱۲.
امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.<ref>سروش محلاتی، محمد، «[https://iqna.ir/fa/news/3913902/فهم-ذبح-اسماعیل-در-بستر-شریعت-با-فقه-عدلیه-سازگار-نیست-رفع-اشکالات-با-نگاه-اهل-معرفت فهم ذبح اسماعیل در بستر شریعت با فقه عدلیه سازگار نیست / رفع اشکالات با نگاه اهل معرفت]»</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
| شاخه فرعی۱ = پیامبرشناسی در قرآن
| شاخه فرعی۱ = پیامبرشناسی در قرآن
| شاخه فرعی۲ =  
| شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
خط ۴۰: خط ۳۷:
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | ارزیابی کمی =  
  | بازبینی =
  | ارزیابی کیفی =  
  | تکمیل =ج
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۴

سؤال

از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟

قرآن، داستان فرمان به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزندش اسماعیل(ع) را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، سنجش ایمان و باور ابراهیم(ع) دانسته شده است. به اعتقاد مفسران، در این امتحان، سطح اطاعت ابراهیم از خداوند، در مسئله مهمی مانند کشتن فرزند، مورد امتحان قرار گرفت.

امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب از ذبح فرزند دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.

تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان

داستان ذبح اسماعیل در قرآن

براساس آیات قرآن، خداوند به ابراهیم(ع)، وعده فرزندی بردبار را داد.[۱] با بزرگ شدن اسماعیل، ابراهیم او را در جریان خوابی که دیده بود، گذارد به اینکه باید فرزندش را ذبح کند. اسماعیل خطاب به پدرش خواست که آنچه دستور به آن داده شده، انجام دهد و او انشاالله از صابران خواهد بود.[۲]

هر دو تسلیم خواسته پروردگار شدند، ابراهیم پیشانی فرزند را بر روی زمین قرار داد تا فرزندش را ذبح کند[۳] خطاب به ابراهیم گفته شد که به رویای خود عمل کردی[۴] و خداوند اسماعیل را از ذبح، رهانید.[۵] قرآن این واقعه را با تعبیر «امتحان آشکار» یاد می‌کند.[۶]

تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل

آیت الله مکارم شیرازی از مفسران معاصر معتقد است دستور ذبح اسماعیل به ابراهیم(ع) برای امتحان بوده و در نتیجه اصل ذبح اسماعیل، مقصود خداوند نبوده، بلکه هدف میزان اطاعت از خداوند توسط این پدر و پسر بوده است.[۷]

برخی امتحانات الهی را در ظاهر بسیار سخت دانسته‌اند که خداوند برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا بهترین پاداش را در دنیا و آخرت به آنها دهد. امتحان ابراهیم و اسماعیل در داستان ذبح را امتحانی دانسته‌اند که در ظاهر بسیار سخت بود.[۸]

امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.[۹]

منابع

  1. سوره صافات، آیه ۱۰۱.
  2. سوره صافات، آیه۱۰۲.
  3. سوره صافات، آیه۱۰۳
  4. سوره صافات آیه ۱۰۵.
  5. سوره صافات، آیه ۱۰۷.
  6. سوره صافات، آیه۱۰۶.
  7. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.
  8. علامه طباطبایی، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.
  9. سروش محلاتی، محمد، «فهم ذبح اسماعیل در بستر شریعت با فقه عدلیه سازگار نیست / رفع اشکالات با نگاه اهل معرفت»