علت دستور به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
 
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی نویسنده =↵ | بازبینی =شد' به ' | ارزیابی کمی = | ارزیابی کیفی = ')
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ مأمور به ذبح فرزندش شد؟
از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}قرآن، داستان فرمان به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزندش اسماعیل(ع) را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، سنجش ایمان و باور ابراهیم(ع) دانسته شده است. به اعتقاد مفسران، در این امتحان، سطح اطاعت ابراهیم از خداوند، در مسئله مهمی مانند کشتن فرزند، مورد امتحان قرار گرفت.
قرآن کریم داستان ذبح حضرت اسماعیل ـ علیه‌السّلام ـ را توسط پدر بزرگوارش حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ را این‌گونه بیان می‌کند: «ما او (ابراهیم) را به نوجوانی بردبار و پراستقامت بشارت دادیم، هنگامی که با او به مقام سعی و کوشش رسید گفت: فرزندم! من در خواب دیدم که باید تو را ذبح کنم! بنگر نظر تو چیست؟ گفت: ای پدر هرچه دستور داری اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهی یافت! هنگامی که هر دو تسلیم و آماده شدند و (حضرت) ابراهیم جبین او را بر خاک نهاد، او را ندا دادیم که ای ابراهیم! آنچه را در خواب مأموریت یافتی انجام دادی. ما این‌گونه نیکوکاران را جزا می‌دهیم، این به طور مسلم امتحان مهم و آشکاری است، ما ذبح عظیمی را فدای او کردیم و نام نیک او را در امت‌های بعد باقی گذاردیم سلام ما بر ابراهیم باد، این‌گونه نیکوکاران را پاداش می‌دهیم.»<ref>صافات/۱۰۱–۱۱۰.</ref>


آیات مذکور ماجرای ذبح حضرت اسماعیل توسط حضرت ابراهیم را تشریح کرده و قرآن کریم دستور ذبح کردن را امتحانی مهم و آشکار برای نیکوکاران به خصوص حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ می‌داند.
امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب از ذبح فرزند دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.
[[پرونده:تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان.jpg|200px|بندانگشتی|تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان]]


امری که از طرف خداوند متعال به حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ شد یک امر امتحانی و آزمایشی بود و در اوامر امتحانی اراده جدی به اصل عمل تعلق نگرفته است، بلکه هدف آن است که روشن شود شخص مورد آزمایش تا چه اندازه آمادگی اطاعت دستور را دارد و این در جایی است که شخص مورد آزمایش از اسرار پشت پرده آگاه نیست، و حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ به خوبی از عهده این امتحان برآمد و آمادگی روحی خود را در این زمینه از هر جهت به ثبوت رسانید و از عهده این آزمایش به خوبی برآمد.<ref>ر. ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.</ref>
== داستان ذبح اسماعیل در قرآن ==
براساس آیات قرآن، خداوند به ابراهیم(ع)، وعده فرزندی بردبار را داد.<ref>سوره صافات، آیه ۱۰۱.</ref> با بزرگ شدن اسماعیل، ابراهیم او را در جریان خوابی که دیده بود، گذارد به اینکه باید فرزندش را ذبح کند. اسماعیل خطاب به پدرش خواست که آنچه دستور به آن داده شده، انجام دهد و او انشاالله از صابران خواهد بود.<ref>سوره صافات، آیه۱۰۲.</ref>


اصولاً خداوند متعال نخست امتحان‌های به ظاهر سخت و دشوار و در واقع آسان را برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا وقتی که از امتحان سرافراز شدند، بهترین پاداش را هم در دنیا و هم در آخرت به آن‌ها می‌دهد و در داستان حضرت ابراهیم ـ علیه‌السّلام ـ گرچه صرف امتحان بود؛ ولی همان ظاهر نیز بسیار سخت و ناگوار بود.<ref>ر. ک. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.</ref>
هر دو تسلیم خواسته پروردگار شدند، ابراهیم پیشانی فرزند را بر روی زمین قرار داد تا فرزندش را ذبح کند<ref>سوره صافات، آیه۱۰۳</ref> خطاب به ابراهیم گفته شد که به رویای خود عمل کردی<ref>سوره صافات آیه ۱۰۵.</ref> و خداوند اسماعیل را از ذبح، رهانید.<ref>سوره صافات، آیه ۱۰۷.</ref> قرآن این واقعه را با تعبیر «امتحان آشکار» یاد می‌کند.<ref>سوره صافات، آیه۱۰۶.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل ==
۱. موسوی همدانی، سیدمحمدباقر و…، تاریخ انبیاء، (تهران، نشر صدوق)، ص۷۷–۷۹.
آیت الله مکارم شیرازی از مفسران معاصر معتقد است دستور ذبح اسماعیل به ابراهیم(ع) برای امتحان بوده و در نتیجه اصل ذبح اسماعیل، مقصود خداوند نبوده، بلکه هدف میزان اطاعت از خداوند توسط این پدر و پسر بوده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.</ref>


۲. علامه مجلسی (ره)، تاریخ پیامبران، (قم، انتشارات اسوه)، ج۱، ص۴۰۲–۴۱۲.
برخی امتحانات الهی را در ظاهر بسیار سخت دانسته‌اند که خداوند برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا بهترین پاداش را در دنیا و آخرت به آنها دهد. امتحان ابراهیم و اسماعیل در داستان ذبح را امتحانی دانسته‌اند که در ظاهر بسیار سخت بود.<ref>علامه طباطبایی، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.</ref>


۳. هاشمی رفسنجانی، علی اکبر، و محققان مرکز فرهنگ و معارف قرآن، تفسیر راهنما، (قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم) تحت برنامه رایانه‌ای تبیان ۴ و…
امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.<ref>سروش محلاتی، محمد، «[https://iqna.ir/fa/news/3913902/فهم-ذبح-اسماعیل-در-بستر-شریعت-با-فقه-عدلیه-سازگار-نیست-رفع-اشکالات-با-نگاه-اهل-معرفت فهم ذبح اسماعیل در بستر شریعت با فقه عدلیه سازگار نیست / رفع اشکالات با نگاه اهل معرفت]»</ref>
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = پیامبرشناسی در قرآن
| شاخه فرعی۱ = پیامبرشناسی در قرآن
|شاخه فرعی۲ = سایر مباحث
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | ارزیابی کمی =
| ارزیابی کیفی =  
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۴

سؤال

از منظر قرآن چرا حضرت ابراهیم(ع) مأمور به ذبح فرزندش شد؟

قرآن، داستان فرمان به ابراهیم(ع) برای ذبح فرزندش اسماعیل(ع) را «امتحان آشکار» می‌نامد. علت این امتحان، سنجش ایمان و باور ابراهیم(ع) دانسته شده است. به اعتقاد مفسران، در این امتحان، سطح اطاعت ابراهیم از خداوند، در مسئله مهمی مانند کشتن فرزند، مورد امتحان قرار گرفت.

امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب از ذبح فرزند دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.

تابلوی آزمون بزرگ اثر محمود فرشچیان

داستان ذبح اسماعیل در قرآن

براساس آیات قرآن، خداوند به ابراهیم(ع)، وعده فرزندی بردبار را داد.[۱] با بزرگ شدن اسماعیل، ابراهیم او را در جریان خوابی که دیده بود، گذارد به اینکه باید فرزندش را ذبح کند. اسماعیل خطاب به پدرش خواست که آنچه دستور به آن داده شده، انجام دهد و او انشاالله از صابران خواهد بود.[۲]

هر دو تسلیم خواسته پروردگار شدند، ابراهیم پیشانی فرزند را بر روی زمین قرار داد تا فرزندش را ذبح کند[۳] خطاب به ابراهیم گفته شد که به رویای خود عمل کردی[۴] و خداوند اسماعیل را از ذبح، رهانید.[۵] قرآن این واقعه را با تعبیر «امتحان آشکار» یاد می‌کند.[۶]

تفسیر ماجرای ذبح اسماعیل

آیت الله مکارم شیرازی از مفسران معاصر معتقد است دستور ذبح اسماعیل به ابراهیم(ع) برای امتحان بوده و در نتیجه اصل ذبح اسماعیل، مقصود خداوند نبوده، بلکه هدف میزان اطاعت از خداوند توسط این پدر و پسر بوده است.[۷]

برخی امتحانات الهی را در ظاهر بسیار سخت دانسته‌اند که خداوند برای نیکوکاران پیش می‌آورد تا بهترین پاداش را در دنیا و آخرت به آنها دهد. امتحان ابراهیم و اسماعیل در داستان ذبح را امتحانی دانسته‌اند که در ظاهر بسیار سخت بود.[۸]

امام خمینی معتقد بود ابراهیم(ع) باید آنچه در عالم خواب دید را تعبیر می‌کرد و نه اینکه فرزندش را ذبح کند. اما محبت و عشق بیش از حد او نسبت به خداوند، سبب شد تا خواب را تعبیر نکرده و به دنبال ذبح فرزند رفت.[۹]

منابع

  1. سوره صافات، آیه ۱۰۱.
  2. سوره صافات، آیه۱۰۲.
  3. سوره صافات، آیه۱۰۳
  4. سوره صافات آیه ۱۰۵.
  5. سوره صافات، آیه ۱۰۷.
  6. سوره صافات، آیه۱۰۶.
  7. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۱۰۹–۱۲۷.
  8. علامه طباطبایی، المیزان فی التفسیر القرآن، قم، انتشارات اسلامی، ج۱۸–۱۷، ص۱۵۱–۱۵۳.
  9. سروش محلاتی، محمد، «فهم ذبح اسماعیل در بستر شریعت با فقه عدلیه سازگار نیست / رفع اشکالات با نگاه اهل معرفت»