دلیل تفکیک صفات سمیع و بصیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = آفریدگار
|شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
|شاخه فرعی۳ =
}}


{{سوال}}
{{سوال}}
اگر به گفته بزرگان صفات «سمیع» و «بصیر»، همان علم خداوند است یا برگشت به علم خدا دارد، پس چرا این دو صفت از هم تفکیک شده‌اند؟
اگر به گفته بزرگان صفات «سمیع» و «بصیر»، برگشت به علم خدا دارد، پس چرا این دو صفت از هم تفکیک شده‌اند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اسماء و صفات الهی به لحاظ مفهومی با یکدیگر مغایر اما مصداقی یکسان دارند. این مطلب در مورد همه اسماء صادق و مشتمل بر جمیع صفات است. امّا این که چرا برخی از اسماء را به برخی دیگر ارجاع داده‌اند ناشی از عدم عنوان مشیر و لفظ مناسب است. یکی از همین موارد دو اسم سمیع و بصیر است، به لحاظ آن که حق تعالی از آلات جسمانی نظیر آنچه در مخلوقات است بری است و از طرف دیگر توجیه دیدن یا شنیدن و تعریف آن دو، برای حق کاری مشکل و دشوار است، بنابراین در تفسیر اسماء مذکور ناگزیر آن دو را به علم و برخی علم را به سمع (شیخ اشراق) بازگردانده اند.<ref>امام خمینی، سید روح الله، چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، حدیث ۳۶، فصل در معنی سمع و بصر حق.</ref>
اسماء و صفات الهی به لحاظ مفهومی با یکدیگر مغایر هستند اما مصداقی یکسان دارند. این مطلب شامل همه صفات خداوند می‌شود. برخی اسماء خداوند به برخی دیگر برگشت داده می‌شوند. از این موارد سمیع و بصیر است که به علم خداوند برگشت داده می‌شود؛ زیرا خداوند دارای جسم و ماده نیست و به همین جهت گوش و چشم ندارد تا بتواند بوسیله آن‌ها ببیند یا بشنود. بنابراین در تفسیر سمیع و بصیر باید آن دو را به علم باز گرداند.<ref>امام خمینی، سید روح الله، چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، حدیث ۳۶، فصل در معنی سمع و بصر حق.</ref>


نه به این معنا که همه عین هم هستند بلکه به این معنا که در نهایت سمع یا بصر مرتبه ای از مراتب علم بوده و رجوع به علم می‌نماید، به همین دلیل در بیان سمع و بصر فرموده‌اند، سمع عبارت است از علم به مسموعات و بصر همان علم به مبصرات است.
بنابر این سمیع یا بصیر مرتبه‌ای از مراتب علم هستند و به علم رجوع می‌کنند و معنای آن عبارت از علم به شنیدنی‌ها و دیدنی‌ها است.


بنابر این وقتی [[سمیع]] و [[بصیر]] را به صفت علیم برگرداندیم، صفت اصلی علم می‌شود، لکن به لحاظ متعلق علم که از مقوله شنیدنی‌ها یا دیدنی‌هاست صفات دیگری به نام سمیع و بصیر انتزاع می‌شود.
علت جدا شدن صفت سمیع و بصیر نیز به این دلیل است که هر کدام یک جهت از علم الهی را نمایان می‌کنند؛ یکی علم به شنیدنی‌ها و دیگری علم به دیدنی‌ها بوده است.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = آفریدگار
| شاخه فرعی۲ = اسماء و صفات الهی
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = -
  | شناسه = -
خط ۲۷: خط ۲۷:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | بازبینی =
| ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده = 
| ارزیابی کمی = شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:اسماء الهی]]
[[رده:شناخت خدا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷


سؤال

اگر به گفته بزرگان صفات «سمیع» و «بصیر»، برگشت به علم خدا دارد، پس چرا این دو صفت از هم تفکیک شده‌اند؟


اسماء و صفات الهی به لحاظ مفهومی با یکدیگر مغایر هستند اما مصداقی یکسان دارند. این مطلب شامل همه صفات خداوند می‌شود. برخی اسماء خداوند به برخی دیگر برگشت داده می‌شوند. از این موارد سمیع و بصیر است که به علم خداوند برگشت داده می‌شود؛ زیرا خداوند دارای جسم و ماده نیست و به همین جهت گوش و چشم ندارد تا بتواند بوسیله آن‌ها ببیند یا بشنود. بنابراین در تفسیر سمیع و بصیر باید آن دو را به علم باز گرداند.[۱]

بنابر این سمیع یا بصیر مرتبه‌ای از مراتب علم هستند و به علم رجوع می‌کنند و معنای آن عبارت از علم به شنیدنی‌ها و دیدنی‌ها است.

علت جدا شدن صفت سمیع و بصیر نیز به این دلیل است که هر کدام یک جهت از علم الهی را نمایان می‌کنند؛ یکی علم به شنیدنی‌ها و دیگری علم به دیدنی‌ها بوده است.

منابع

  1. امام خمینی، سید روح الله، چهل حدیث، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، حدیث ۳۶، فصل در معنی سمع و بصر حق.