توسل نوح‌(ع) به اهل‌بیت(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۳۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا صحیح است که نوح پیامبر(ع) وقتی کشتی ساخت جبرئیل به او میخی داد که نام مبارک پنج تن به روی آن حک شده بودتا به کشتی بزند؟ در صورت صحیح بودن منبع آن چیست؟
آیا توسل حضرت نوح(ع) به اهل‌بیت(ع) حقیقت دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
این مطلب در چند منبع تفسیری ذکر شده است از جمله در تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن<ref>تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن، ج۲۷، ص۴۸۷</ref>، تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن<ref>تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۳۸۵ و ج۱۰، ص۶۶ ذیل آیه ۱۱۹ سوره شعراء</ref> و در المیزان در تفسیر سوره هود<ref>طباطبائی، المیزان،ج۱۰، ص۳۳۱–۳۵۰</ref> در این باره بحث شده‌است.
توسل [[حضرت نوح(ع)|حضرت نوح]]، به [[اهل بیت(ع)|اهل‌بیت(ع)]]، در کتاب‌های روایی و تفسیری شیعه، پس از قرن هفتم نقل شده؛<ref>برای نمونه: محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج ۱۱، ص ۳۲۸.</ref> این نقل، اولین بار در کتاب [[الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان]]، نوشته [[سید بن طاوس|سید بن طاووس]]، از عالمان شیعه قرن هفتم هجری، آمده؛<ref>علی بن موسی بن طاووس، الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان، قم، مؤسسه آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ص ۱۱۸-۱۱۹.</ref> در این نقل، ضمن روایت داستان ساخته شدن کشتی، توسط نوح(ع)، از میخ‌های پنجگانه‌ای در ساختن این کشتی، یاد شده که نام [[پنج‌تن آل عبا]] بر آنها حک شده است؛ جبرئیل به نوح(ع) درباره علت درج این نام‌های مقدس بر میخ‌ها توضیح می‌دهد و محل کوبیده شدن این میخ‌ها را بر بدنه کشتی مشخص می‌کند. بر اساس این نقل، علت اصلی نجات کشتی نوح از توفان وجود همین نام‌های مقدس و توسل نوح(ع) به آنها عنوان شده است.<ref>میرحامد حسین هندی، عقبات الأنوار فی امامة الائمة الاطهار، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، ج ۲۳، ص ۱۶۹.</ref> سایر متون روایی و تفسیری شیعه به تفسیر این نقل پرداخته‌اند.<ref>سید عبدالحسین طیب اصفهانی، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، نشر اسلام، ج ۷، ص ۵۵.</ref>


آنچه در تفسیر اطیب البیان آمده است، کشتی نوح به واسطه موج‌های فراوان آب دریا در تلاطم افتاد، بیم غرق شدن و ترس بر اهل کشتی غلبه یافت تا اینکه جبرئیل پنج میخ آورد و گفت چهارتای آنها را در چهار طرف کشتی بکوب به نام محمد و علی و فاطمه و حسن و پنجمی آنها را در وسط کشتی به نام حسین بکوب چون پنجمین را کوبید کشتی آرام گرفت و از جای آن میخ خون جاری شد.<ref>طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص۳۸۶ و ج۷، ص۵۵ و ج۱۰، ص۶۴.</ref>
در اوایل دهه پنجاه شمسی در مقاله‌ای<ref>مهدی ایمانی، «گزارشی بسیار جالب باستان‌شناسی شوروی درباره کشتی حضرت نوح»، درس‌هایی از مکتب اسلام، سال دوازدهم، ش ۱۰، ص ۲۶-۲۹.</ref> ادعا شد که در کشفیات باستان‌شناسی در روسیه بقایای کشتی نوح پیدا شده است. در میان تخته‌های این کشتی لوحه‌ای یافت شده که بر آن دعایی مبتنی بر توسل نوح(ع) به پنج‌تن درج شده است. نویسنده این مقاله این یافته باستان‌شناسی را دلیلی علمی بر صحت روایات مبنی بر توسل انبیاء الهی(ع) به اهل بیت‌پیامبر(ص) برشمرده است. برخی محققان در صحت این اطلاعات تردید کرده‌اند.<ref>عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ص ۴۵. </ref>  
 
حضرت نوح از جبرئیل پرسید سبب این امر چیست؟ جبرئیل شرح شهادت امام حسین(ع) را بیان کرد. آب فرو نشست و حضرت نوح نمی‌دانست به کدام سوی رود، از طرف پروردگار وحی شد ای نوح بگو: رب انزلنی منزلاً مبارکا و انت خیر المنزلین. پروردگارا، مرا از طوفان نجات ده و بر خشکی فرود آور، فرودی که قرین خیر و برکت باشد، که تو بهترین نجات دهندگان و نیکوترین فرود آورندگانی. این روایت در خرائج رواندی و قصص الانبیاء جزائری نقل شده است.<ref>ابن طاووس، الامان، ص۱۱۸؛ جزایری، قصص، ص۷۸.</ref>


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بیشتر==
* داستان پیامبران یا تاریخ انبیا، عمادزاده.
* تاریخ انبیاء، رسولی محلاتی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۲: خط ۱۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =تاریخ
  | شاخه اصلی =تاریخ
|شاخه فرعی۱ =تاریخ پیامبران پیش از اسلام و امت‌ها
| شاخه فرعی۱ =پیامبران و امت‌های پیشین
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =
| ارزیابی کمی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۰


سؤال

آیا توسل حضرت نوح(ع) به اهل‌بیت(ع) حقیقت دارد؟

توسل حضرت نوح، به اهل‌بیت(ع)، در کتاب‌های روایی و تفسیری شیعه، پس از قرن هفتم نقل شده؛[۱] این نقل، اولین بار در کتاب الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان، نوشته سید بن طاووس، از عالمان شیعه قرن هفتم هجری، آمده؛[۲] در این نقل، ضمن روایت داستان ساخته شدن کشتی، توسط نوح(ع)، از میخ‌های پنجگانه‌ای در ساختن این کشتی، یاد شده که نام پنج‌تن آل عبا بر آنها حک شده است؛ جبرئیل به نوح(ع) درباره علت درج این نام‌های مقدس بر میخ‌ها توضیح می‌دهد و محل کوبیده شدن این میخ‌ها را بر بدنه کشتی مشخص می‌کند. بر اساس این نقل، علت اصلی نجات کشتی نوح از توفان وجود همین نام‌های مقدس و توسل نوح(ع) به آنها عنوان شده است.[۳] سایر متون روایی و تفسیری شیعه به تفسیر این نقل پرداخته‌اند.[۴]

در اوایل دهه پنجاه شمسی در مقاله‌ای[۵] ادعا شد که در کشفیات باستان‌شناسی در روسیه بقایای کشتی نوح پیدا شده است. در میان تخته‌های این کشتی لوحه‌ای یافت شده که بر آن دعایی مبتنی بر توسل نوح(ع) به پنج‌تن درج شده است. نویسنده این مقاله این یافته باستان‌شناسی را دلیلی علمی بر صحت روایات مبنی بر توسل انبیاء الهی(ع) به اهل بیت‌پیامبر(ص) برشمرده است. برخی محققان در صحت این اطلاعات تردید کرده‌اند.[۶]


منابع

  1. برای نمونه: محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج ۱۱، ص ۳۲۸.
  2. علی بن موسی بن طاووس، الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان، قم، مؤسسه آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ص ۱۱۸-۱۱۹.
  3. میرحامد حسین هندی، عقبات الأنوار فی امامة الائمة الاطهار، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، ج ۲۳، ص ۱۶۹.
  4. سید عبدالحسین طیب اصفهانی، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، نشر اسلام، ج ۷، ص ۵۵.
  5. مهدی ایمانی، «گزارشی بسیار جالب باستان‌شناسی شوروی درباره کشتی حضرت نوح»، درس‌هایی از مکتب اسلام، سال دوازدهم، ش ۱۰، ص ۲۶-۲۹.
  6. عبدالکریم بی‌آزار شیرازی، باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی قصص قرآن، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ص ۴۵.