تبدیل سیئات به حسنات: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (←جستارهای وابسته) |
||
| (۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}}مراد از تبدیل سیئات به حسنات در قرآن چیست؟{{پایان سوال}} | {{سوال}}مراد از تبدیل سیئات به حسنات در قرآن چیست؟{{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
تبدیل سیئات به حسنات مفهومی در قرآن است که طبق آن، بنده مؤمن به شرط ایمان و توبه، بدیهای خود را به وسیله عمل صالح و اعمال نیک و خوب و اطاعت خداوند، تبدیل به حسنات و خوبی می‌کند. و نیز این معنا را دربردارد که گناهانش و آثار آن به سبب حسنات و خوبی، بخشیده می‌شود. | '''تبدیل سیئات به حسنات''' مفهومی در قرآن است که طبق آن، بنده مؤمن به شرط ایمان و توبه، بدیهای خود را به وسیله عمل صالح و اعمال نیک و خوب و اطاعت و عبادت خداوند، تبدیل به حسنات و خوبی می‌کند. و نیز این معنا را دربردارد که گناهانش و آثار آن به سبب حسنات و خوبی، بخشیده می‌شود. | ||
{{فضایل اخلاقی در قرآن}} | |||
== معنای سیئات و حسنات == | == معنای سیئات و حسنات == | ||
براساس آیات قرآن، سیئات، گناهانی است که خداوند آنها را به سبب کار نیک بندگان می‌بخشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۲۲۲.</ref> [[علامه طباطبایی]]، سیئات در قرآن را گناهان صغیره می‌داند.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص ۱۳۹.</ref> | |||
و | در آیه ۱۹۳ [[سوره آل‌عمران]] آمده است: {{قرآن|فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَکَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا|ترجمه=گناهان ما را بیامرز، و بدیهای ما را بزدای|سوره=آل عمران|آیه=۱۹۳}} که نشان می‌دهد سیئات با گناه تفاوت دارد و معنای خصلت و عمل بد را دلالت می‌کند. با توجه به مجموع آیات، سیئات هم معنای گناه<ref>سوره عنکبوت، آیه ۷.</ref> و آثار آن را می‌دهد که عِقاب دارد و هم معنای اعمال بد را دارد. | ||
بعضی مفسران در تفاوت ذنوب و سیئات گفته‌اند که ذنوب خود گناهان است که به‌صورت نیرو در عالم رها شده و در آخرت مجسّم خواهند شد و سیّئات آثار وضعی گناهان از قبیل تیرگی قلوب، رفتن آبروها، آمدن عذاب دنیوی.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۱۰</ref> برخی هم گفته‌اند که منظور از سیئات نفس اعمالی که انسان انجام می‌دهد نیست، بلکه آثار سویی است که از آن بر روح و جان انسان نشسته است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۱۶۱.</ref> | |||
== تبدیل سیئات به حسنات | == تبدیل سیئات به حسنات == | ||
در چند جای قرآن امر به انجام حسنات شده است تا سیئات از بین برود: {{قرآن|إِنَّ الْحَسَنَاتِ | در چند جای قرآن امر به انجام حسنات شده است تا سیئات از بین برود: {{قرآن|إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ|ترجمه=زیرا خوبیها بدیها را از میان می‌برد.|سوره=هود|آیه=۱۱۴}} علامه طباطبایی ذیل این آیه می‌فرماید نماز آثار معصیت در دلها را از بین می‌برد.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ج۱۱، ص۷۸.</ref> مفسران حسنات در آیات را شامل تمام حسنات و خوبیها می‌دانند.<ref>سید بن قطب، فی ظلال القرآن، بیروت، دار الشروق، چاپ سی و پنجم، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۹۳۲.</ref> غیر از نماز، در آیه ۱۹۵ سوره آل‌عمران، هجرت و آزار دیدن برای خداوند و شهادت از اعمالی است که خداوند به سبب آن، سیئات را از بین می‌برد. جای دیگر، اجتناب از گناهان کبیره، سبب از بین رفتن سیئات می‌شود.<ref>سوره نساء، آیه ۳۱.</ref> در تفسیر [[مجمع البیان]] ذیل آیه ۷۰ [[سوره فرقان]] روایتی آمده است که نشان می‌دهد معنای تبدیل سیئات به حسنات، این است که خداوند گناه را از بنده محو می‌کند و جای آن حسنه می‌نویسد.<ref>طبرسی، فضل بن الحسن، مجمع البیان، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران، فراهانی، چاپ اول، بی‌تا، ج۱۷، ص۲۲۶</ref> | ||
وجوه دیگری هم برای معنای تبدیل شدن سیئات به حسنات ذکر | وجوه دیگری هم برای معنای تبدیل شدن سیئات به حسنات ذکر کرده‌اند که از آن جمله این است که خداوند گناهان گذشته را به وسیله توبه از بین می‌برد، و اینکه خداوند ملکه بد انسان را به ملکه خوب تبدیل می‌کند، یا اینکه مقصود ثواب و عقاب است. اما علامه طباطبایی بر این اعتقاد است که ظاهر آیات نشان می‌دهد گناه تبدیل به حسنه می‌شود.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۱۵، ص۳۳۵.</ref> | ||
در آیه ۲۲ [[سوره رعد]] و آیه ۵۴ [[سوره قصص]]، تبدیل سیئات به حسنات در دو معنا بکاربرده شده است. یک تبدیل بدی خود انسان به خوبی. و دیگری، تبدیل بدی دیگران با خوبی خود:{{قرآن|وَیَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ|ترجمه=و بدی را با نیکی می‌زدایند.|سوره=رعد|آیه=۲۲}} | |||
تعبیر تبدیل سیئات به حسنات در قرآن، نشان‌دهنده این است که انسان با انجام اعمال نیک و خوب، بدیهای گذشته خود را جبران می‌کند و با این سیر صعودی، از قالب یک انسان شرور به انسانی پاک و با تقوا درمی‌آید و از این جهت خداوند تمام گناهان او را می‌بخشد و عِقاب را از او برمی‌دارد و پاداشی نیک می‌دهد. | |||
== جستارهای وابسته == | |||
== جستارهای وابسته== | |||
* [[گناه و آمرزش گناه در قرآن]] | * [[گناه و آمرزش گناه در قرآن]] | ||
* [[پاسخ بدی با خوبی در قرآن]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۲: | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی =علوم و معارف قرآن | | شاخه اصلی =علوم و معارف قرآن | ||
| شاخه فرعی۱ = | | شاخه فرعی۱ = اخلاق در قرآن | ||
| شاخه فرعی۲ = | | شاخه فرعی۲ = | ||
| شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۸: | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش =شد | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی =شد | | لینک‌دهی =شد | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۷: | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ب | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۴
تبدیل سیئات به حسنات مفهومی در قرآن است که طبق آن، بنده مؤمن به شرط ایمان و توبه، بدیهای خود را به وسیله عمل صالح و اعمال نیک و خوب و اطاعت و عبادت خداوند، تبدیل به حسنات و خوبی می‌کند. و نیز این معنا را دربردارد که گناهانش و آثار آن به سبب حسنات و خوبی، بخشیده می‌شود.
| اخلاق در قرآن |
|---|
|
مصادیق نیکی در آیه ۱۷۷ سوره بقره شیوه برخورد با افراد جاهل |
معنای سیئات و حسنات
براساس آیات قرآن، سیئات، گناهانی است که خداوند آنها را به سبب کار نیک بندگان می‌بخشد.[۱] علامه طباطبایی، سیئات در قرآن را گناهان صغیره می‌داند.[۲]
در آیه ۱۹۳ سوره آل‌عمران آمده است: ﴿فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَکَفِّرْ عَنَّا سَیِّئَاتِنَا؛ گناهان ما را بیامرز، و بدیهای ما را بزدای﴾(آل عمران:۱۹۳) که نشان می‌دهد سیئات با گناه تفاوت دارد و معنای خصلت و عمل بد را دلالت می‌کند. با توجه به مجموع آیات، سیئات هم معنای گناه[۳] و آثار آن را می‌دهد که عِقاب دارد و هم معنای اعمال بد را دارد.
بعضی مفسران در تفاوت ذنوب و سیئات گفته‌اند که ذنوب خود گناهان است که به‌صورت نیرو در عالم رها شده و در آخرت مجسّم خواهند شد و سیّئات آثار وضعی گناهان از قبیل تیرگی قلوب، رفتن آبروها، آمدن عذاب دنیوی.[۴] برخی هم گفته‌اند که منظور از سیئات نفس اعمالی که انسان انجام می‌دهد نیست، بلکه آثار سویی است که از آن بر روح و جان انسان نشسته است.[۵]
تبدیل سیئات به حسنات
در چند جای قرآن امر به انجام حسنات شده است تا سیئات از بین برود: ﴿إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ؛ زیرا خوبیها بدیها را از میان می‌برد.﴾(هود:۱۱۴) علامه طباطبایی ذیل این آیه می‌فرماید نماز آثار معصیت در دلها را از بین می‌برد.[۶] مفسران حسنات در آیات را شامل تمام حسنات و خوبیها می‌دانند.[۷] غیر از نماز، در آیه ۱۹۵ سوره آل‌عمران، هجرت و آزار دیدن برای خداوند و شهادت از اعمالی است که خداوند به سبب آن، سیئات را از بین می‌برد. جای دیگر، اجتناب از گناهان کبیره، سبب از بین رفتن سیئات می‌شود.[۸] در تفسیر مجمع البیان ذیل آیه ۷۰ سوره فرقان روایتی آمده است که نشان می‌دهد معنای تبدیل سیئات به حسنات، این است که خداوند گناه را از بنده محو می‌کند و جای آن حسنه می‌نویسد.[۹]
وجوه دیگری هم برای معنای تبدیل شدن سیئات به حسنات ذکر کرده‌اند که از آن جمله این است که خداوند گناهان گذشته را به وسیله توبه از بین می‌برد، و اینکه خداوند ملکه بد انسان را به ملکه خوب تبدیل می‌کند، یا اینکه مقصود ثواب و عقاب است. اما علامه طباطبایی بر این اعتقاد است که ظاهر آیات نشان می‌دهد گناه تبدیل به حسنه می‌شود.[۱۰]
در آیه ۲۲ سوره رعد و آیه ۵۴ سوره قصص، تبدیل سیئات به حسنات در دو معنا بکاربرده شده است. یک تبدیل بدی خود انسان به خوبی. و دیگری، تبدیل بدی دیگران با خوبی خود:﴿وَیَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّیِّئَةَ؛ و بدی را با نیکی می‌زدایند.﴾(رعد:۲۲)
تعبیر تبدیل سیئات به حسنات در قرآن، نشان‌دهنده این است که انسان با انجام اعمال نیک و خوب، بدیهای گذشته خود را جبران می‌کند و با این سیر صعودی، از قالب یک انسان شرور به انسانی پاک و با تقوا درمی‌آید و از این جهت خداوند تمام گناهان او را می‌بخشد و عِقاب را از او برمی‌دارد و پاداشی نیک می‌دهد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۳، ص۲۲۲.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص ۱۳۹.
- ↑ سوره عنکبوت، آیه ۷.
- ↑ قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ ششم، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۱۰
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۱۶۱.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان، ج۱۱، ص۷۸.
- ↑ سید بن قطب، فی ظلال القرآن، بیروت، دار الشروق، چاپ سی و پنجم، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۹۳۲.
- ↑ سوره نساء، آیه ۳۱.
- ↑ طبرسی، فضل بن الحسن، مجمع البیان، ترجمه: گروهی از مترجمان، تهران، فراهانی، چاپ اول، بی‌تا، ج۱۷، ص۲۲۶
- ↑ طباطبایی، المیزان، ج۱۵، ص۳۳۵.