سوره سجده: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
محتوای سوره «سجده» چیست؟ | محتوای سوره «سجده» چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}سوره سجده در | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|واژه‌ها}} | |||
'''سوره سجده''' در [[مکه]] نازل شده و دارای ۳۰ آیه و سی و دومین سوره قرآن است. این سوره درچندین آیه مراحل خلقت انسان از گِل و رشد و نمو آن را شرح می‌دهد. خلقت آسمان‌ها و زمین در شش روز و تدبیر آن، رستاخیر و مرگ انسان، اعطای کتاب به حضرت موسی(ع)، داوری خداوند در قیامت و پاداش صالحان و عذاب گنهکاران از مضامین اصلی این سوره است. | |||
== | == معرفی == | ||
سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن است که ۳۰ آیه دارد و جزو [[سوره‌های مکی]] شناخته می‌شود. به الم سجده نیز مشهور است. آیه ۱۵ این سوره آیه سجده است که به همین سبب این سوره سجده نام گرفته است. این سوره از [[سوره‌های مثانی]] شمرده می‌شود. | |||
در فضیلت خواندن این سوره از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است کسی که سوره سجده را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۳.</ref> | |||
در فضیلت خواندن این سوره از | |||
== محتوا == | == محتوا == | ||
در آغاز این سوره سخن از عظمت قرآن و نزول آن از سوی پروردگار عالمیان، و نفی اتهامات دشمنان از آن است. سپس بحثی پیرامون نشانه‌های خداوند در آسمان و زمین و خلقت آن، و تدبیر این جهان دارد. بحث دیگر پیرامون آفرینش انسان از «خاک» و «آب نطفه» و «روح الهی» و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او می‌باشد. بعد از آن از رستاخیز و حوادث قبل از آن یعنی مرگ و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن می‌گوید. سپس سخن از بشارت و انذار دارد و مؤمنان را به جنة الماوی نوید می‌دهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید می‌کند. به همین مناسبت اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل و سرگذشت موسی(ع) و پیروزی‌های این امت دارد. و باز به تناسب بحث بشارت و انذار اشاره‌ای به احوال گروهی دیگر از امت‌های پیشین و سرنوشت دردناک آنها می‌کند. بار دیگر به مسئله «توحید و نشانه‌های عظمت خدا» بازمی‌گردد و با «تهدید دشمنان لجوج» سوره را پایان می‌دهد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۵.</ref> | |||
=== خلقت آسمان و زمین در شش روز === | |||
آیه چهار سوره سجده به این موضوع می‌پردازد که خداوند آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، سپس بر عرش قدرت استیلا یافت و همه امور از آسمان به زمین را تدبیر می‌کند.<ref>سوره سجده، آیه ۴ و ۵.</ref> | |||
شش روز کنایه از دوره‌ها و مرحله‌هاست و مراد از عرش، غلبه یافتن می‌باشد. نظیر این آیه در آیه ۵۴ از سوره اعراف، آیه ۳ از سوره یونس و ۵۹ از سوره فرقان بیان شده است.<ref>مغنیه، محمد جواد، ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص ۲۹۷.</ref> | |||
=== آفرینش انسان از گل و خلقت او === | === آفرینش انسان از گل و خلقت او === | ||
در آیاتی از [[سوره سجده]] مراحل خلق انسان گفته شده است. خداوند انسان را از گِل آفرید. سپس نسل او را از عصاره آبی بی‌مقدار پدیدآورد. آنگاه اندامش را ساخت و از روح خود در او دمید و گوش و چشم و قلب بدو داد.<ref>آیات ۷، ۸، ۹ | در آیاتی از [[سوره سجده]] مراحل خلق انسان گفته شده است. خداوند انسان را از گِل آفرید. سپس نسل او را از عصاره آبی بی‌مقدار پدیدآورد. آنگاه اندامش را ساخت و از روح خود در او دمید و گوش و چشم و قلب بدو داد.<ref>سوره سجده، آیات ۷، ۸، ۹.</ref> | ||
مراد از خلقت انسان فرد فرد آدمیان نیست، بلکه مراد نوع آدمی است، مبدأ پیدایش انسان گِل بوده، که همه افراد منتهی به وی می‌شوند، و خلاصه تمامی افراد این نوع از فردی پدید آمده‌اند که او از گل خلق شده، چون فرزندانش از راه تناسل و تولد از پدر و مادر پدید آمده‌اند.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۷۴.</ref> | |||
== آیات مهم == | |||
آیه ۱۵ سوره سجده آیه سجده است: {{قرآن|إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ|ترجمه=تنها کسانی به آیات ما ایمان آورده‌اند که چون آیات ما را بشنوند به سجده بیفتند و پروردگارشان را به پاکی بستایند و سرکشی نکنند.|سوره=روم|آیه=۱۵}} این سوره به سبب همین آیه به نام سوره سجده درآمده است. طبق روایات چهار سجده واجب در قرآن وجود دارد که آیه ۱۵ سوره سجده، آیه ۳۷ [[سوره فصلت]]، آیه ۶۲ [[سوره نجم]] و آیه ۱۹ [[سوره علق]] است و به [[سوره‌های عزائم]] مشهور است و بقیه سجده‌های قرآن مستحب است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص ۱۹۵. و نیز: موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، استفتائات، ص۵۷۳.</ref> | |||
در آیه ۲۳ این سوره آمده است که خداوند قطعاً به حضرت موسی(ع) کتاب داده است. مراد از الکتاب تورات است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۹۷.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۷
محتوای سوره «سجده» چیست؟
سوره سجده در مکه نازل شده و دارای ۳۰ آیه و سی و دومین سوره قرآن است. این سوره درچندین آیه مراحل خلقت انسان از گِل و رشد و نمو آن را شرح می‌دهد. خلقت آسمان‌ها و زمین در شش روز و تدبیر آن، رستاخیر و مرگ انسان، اعطای کتاب به حضرت موسی(ع)، داوری خداوند در قیامت و پاداش صالحان و عذاب گنهکاران از مضامین اصلی این سوره است.
معرفی
سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن است که ۳۰ آیه دارد و جزو سوره‌های مکی شناخته می‌شود. به الم سجده نیز مشهور است. آیه ۱۵ این سوره آیه سجده است که به همین سبب این سوره سجده نام گرفته است. این سوره از سوره‌های مثانی شمرده می‌شود.
در فضیلت خواندن این سوره از پیامبر(ص) نقل شده است کسی که سوره سجده را بخواند مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد.[۱]
محتوا
در آغاز این سوره سخن از عظمت قرآن و نزول آن از سوی پروردگار عالمیان، و نفی اتهامات دشمنان از آن است. سپس بحثی پیرامون نشانه‌های خداوند در آسمان و زمین و خلقت آن، و تدبیر این جهان دارد. بحث دیگر پیرامون آفرینش انسان از «خاک» و «آب نطفه» و «روح الهی» و اعطای وسائل فراگیری علم و دانش، یعنی چشم و گوش و خرد از سوی خداوند به او می‌باشد. بعد از آن از رستاخیز و حوادث قبل از آن یعنی مرگ و بعد از آن یعنی سؤال و حساب سخن می‌گوید. سپس سخن از بشارت و انذار دارد و مؤمنان را به جنة الماوی نوید می‌دهد و فاسقان را به عذاب آتش تهدید می‌کند. به همین مناسبت اشاره کوتاهی به تاریخ بنی اسرائیل و سرگذشت موسی(ع) و پیروزی‌های این امت دارد. و باز به تناسب بحث بشارت و انذار اشاره‌ای به احوال گروهی دیگر از امت‌های پیشین و سرنوشت دردناک آنها می‌کند. بار دیگر به مسئله «توحید و نشانه‌های عظمت خدا» بازمی‌گردد و با «تهدید دشمنان لجوج» سوره را پایان می‌دهد.[۲]
خلقت آسمان و زمین در شش روز
آیه چهار سوره سجده به این موضوع می‌پردازد که خداوند آسمان‌ها و زمین را در شش روز آفرید، سپس بر عرش قدرت استیلا یافت و همه امور از آسمان به زمین را تدبیر می‌کند.[۳]
شش روز کنایه از دوره‌ها و مرحله‌هاست و مراد از عرش، غلبه یافتن می‌باشد. نظیر این آیه در آیه ۵۴ از سوره اعراف، آیه ۳ از سوره یونس و ۵۹ از سوره فرقان بیان شده است.[۴]
آفرینش انسان از گل و خلقت او
در آیاتی از سوره سجده مراحل خلق انسان گفته شده است. خداوند انسان را از گِل آفرید. سپس نسل او را از عصاره آبی بی‌مقدار پدیدآورد. آنگاه اندامش را ساخت و از روح خود در او دمید و گوش و چشم و قلب بدو داد.[۵]
مراد از خلقت انسان فرد فرد آدمیان نیست، بلکه مراد نوع آدمی است، مبدأ پیدایش انسان گِل بوده، که همه افراد منتهی به وی می‌شوند، و خلاصه تمامی افراد این نوع از فردی پدید آمده‌اند که او از گل خلق شده، چون فرزندانش از راه تناسل و تولد از پدر و مادر پدید آمده‌اند.[۶]
آیات مهم
آیه ۱۵ سوره سجده آیه سجده است: ﴿إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ؛ تنها کسانی به آیات ما ایمان آورده‌اند که چون آیات ما را بشنوند به سجده بیفتند و پروردگارشان را به پاکی بستایند و سرکشی نکنند.﴾(روم:۱۵) این سوره به سبب همین آیه به نام سوره سجده درآمده است. طبق روایات چهار سجده واجب در قرآن وجود دارد که آیه ۱۵ سوره سجده، آیه ۳۷ سوره فصلت، آیه ۶۲ سوره نجم و آیه ۱۹ سوره علق است و به سوره‌های عزائم مشهور است و بقیه سجده‌های قرآن مستحب است.[۷]
در آیه ۲۳ این سوره آمده است که خداوند قطعاً به حضرت موسی(ع) کتاب داده است. مراد از الکتاب تورات است.[۸]
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۳.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص ۱۰۵.
- ↑ سوره سجده، آیه ۴ و ۵.
- ↑ مغنیه، محمد جواد، ترجمه تفسیر کاشف، ج۶، ص ۲۹۷.
- ↑ سوره سجده، آیات ۷، ۸، ۹.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۷۴.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۷، ص ۱۹۵. و نیز: موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، استفتائات، ص۵۷۳.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۶، ص ۳۹۷.