خود تربیتی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (←مراحل) |
جز (Rezapour صفحهٔ تربیت خود را به خود تربیتی که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{نیازمند گسترش}} | |||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
شیوه «خود تربیتی» و مراحل آن چیست؟ | شیوه «خود تربیتی» و مراحل آن چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}خود | {{پاسخ}} | ||
'''خود تربیتی'''، شیوه‌ای است که در آن فرد با هوشیاری و مراقبت نسبت به ارزش‌های اخلاقی، تلاش می‌کند رفتارهای غیراخلاقی از او سر نزده و ویژگی‌های خوب او از میان نرود. | |||
این شیوه دارای سه مرحله | این شیوه را دارای سه مرحله دانسته‌اند که در آن، فرد به رفتارهای جزئی خود دقت کرده و آنها را با الگوهای ایده‌آل مقایسه می‌کند و در نهایت برای رفتارهای خوب، [[پاداش]] و برای رفتارهای بد، [[مجازات]] در نظر می‌گیرد. | ||
== تعریف == | ==تعریف== | ||
«خود تربیتی» یکی از روش‌های تربیت اخلاقی در [[اسلام]] است، که به آن «خود کنترلی» یا «نظارت بر خود» نیز گفته می‌شود.<ref> | «خود تربیتی» یکی از روش‌های تربیت اخلاقی در [[اسلام]] است، که به آن «خود کنترلی» یا «نظارت بر خود» نیز گفته می‌شود.<ref>فرهنگ شیوه‌های رفتار درمانی، ترجمه ایزدی، دکتر سیروس، تهران، نشر رشد، شیوه درمانی کنترل خود، ص۲۷۷.</ref> در این روش، فرد با هوشیاری و مراقبت نسبت به ارزش‌های اخلاقی، تلاش کند رفتارهای غیراخلاقی از او سر نزده و باعث از میان رفتن ویژگی‌های خوب خود نشود. | ||
== مراحل == | == مراحل== | ||
برای خود کنترلی، سه مرحله گفته شده است: | برای خود کنترلی، سه مرحله گفته شده است: | ||
* '''مشاهده خود''': فرد در این مرحله، به ثبت | *'''مشاهده خود''': فرد در این مرحله، به ثبت رفتارهای خود به صورت جزئی می‌پردازد. | ||
* '''خود سنجی''': در مرحله خودسنجی، رفتارهای فرد با الگوهای | *'''خود سنجی''': در مرحله خودسنجی، رفتارهای فرد با الگوهای ایده‌آل، مقایسه و ارزیابی می‌شود. | ||
* '''خود تقویتی''': در این مرحله، به رفتارهایی که هدف را نزدیک‌تر | *'''خود تقویتی''': در این مرحله، به رفتارهایی که هدف را نزدیک‌تر می‌کند، پاداش داده می‌شود؛ و رفتارهای بد، با تنبیه کنترل می‌شوند. بدین ترتیب، فرد با استفاده از پیامدهای رفتاری ([[پاداش]] و تنبیه) یک نظارت و مراقبت دائمی بر خود، به عمل می‌آورد. | ||
==شیوه‌ها== | ==شیوه‌ها== | ||
برای خود تربیتی، شیوه‌هایی گفته شده | برای خود تربیتی، شیوه‌هایی گفته شده است: | ||
{{ستون-شروع|۲}} | {{ستون-شروع|۲}} | ||
* | * سخت یا آسان گرفتن شرایط و وسایل زندگی. برای نمونه فرد ولخرج، پول کمتری در جیبش بگذارد. | ||
* | * محرومیت از برخی امور که نیاز است. | ||
* تسلط بر شرایط | * تسلط بر شرایط عاطفی. | ||
* استفاده از محرک رنج آور، مانند استفاده از ساعت | * استفاده از محرک رنج آور، مانند استفاده از ساعت زنگ‌دار.<ref>دیلمی، احمد و آذربایجانی، مسعود، اخلاق اسلامی، قم، نشر معارف، چاپ چهل و یکم، ۱۳۸۵، ص۲۲۳.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
== جستارهای وابسته == | ==جستارهای وابسته== | ||
*[[برنامه عملی محاسبه نفس]] | |||
* [[برنامه عملی محاسبه نفس]] | *[[مجازات خود]] | ||
* [[مجازات خود]] | ==منابع== | ||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = اخلاق | |||
| شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس | |||
| شاخه فرعی۲ = محاسبه نفس | |||
| شاخه فرعی۳ = | |||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = - | |||
| تیترها = - | |||
| ویرایش = شد | |||
| لینک‌دهی = شد | |||
| ناوبری = | |||
| نمایه = شد | |||
| تغییر مسیر = شد | |||
| ارجاعات = | |||
| بازبینی نویسنده = | |||
| بازبینی = شد | |||
| تکمیل = | |||
| اولویت = ج | |||
| کیفیت = ج | |||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
[[ar:تربیة الذات]] | |||
[[es:Autoeducación]] | |||
[[fr:Éducation de l'âme]] | |||
[[رده:فضایل اخلاقی]] | [[رده:فضایل اخلاقی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۷
 | این مقاله نیازمند گسترش است. لطفاً اگر تخصص و توانایی گسترش این مقاله را دارید، آن را بهبود بخشید. |
سؤال
شیوه «خود تربیتی» و مراحل آن چیست؟
خود تربیتی، شیوه‌ای است که در آن فرد با هوشیاری و مراقبت نسبت به ارزش‌های اخلاقی، تلاش می‌کند رفتارهای غیراخلاقی از او سر نزده و ویژگی‌های خوب او از میان نرود.
این شیوه را دارای سه مرحله دانسته‌اند که در آن، فرد به رفتارهای جزئی خود دقت کرده و آنها را با الگوهای ایده‌آل مقایسه می‌کند و در نهایت برای رفتارهای خوب، پاداش و برای رفتارهای بد، مجازات در نظر می‌گیرد.
تعریف
«خود تربیتی» یکی از روش‌های تربیت اخلاقی در اسلام است، که به آن «خود کنترلی» یا «نظارت بر خود» نیز گفته می‌شود.[۱] در این روش، فرد با هوشیاری و مراقبت نسبت به ارزش‌های اخلاقی، تلاش کند رفتارهای غیراخلاقی از او سر نزده و باعث از میان رفتن ویژگی‌های خوب خود نشود.
مراحل
برای خود کنترلی، سه مرحله گفته شده است:
- مشاهده خود: فرد در این مرحله، به ثبت رفتارهای خود به صورت جزئی می‌پردازد.
- خود سنجی: در مرحله خودسنجی، رفتارهای فرد با الگوهای ایده‌آل، مقایسه و ارزیابی می‌شود.
- خود تقویتی: در این مرحله، به رفتارهایی که هدف را نزدیک‌تر می‌کند، پاداش داده می‌شود؛ و رفتارهای بد، با تنبیه کنترل می‌شوند. بدین ترتیب، فرد با استفاده از پیامدهای رفتاری (پاداش و تنبیه) یک نظارت و مراقبت دائمی بر خود، به عمل می‌آورد.
شیوه‌ها
برای خود تربیتی، شیوه‌هایی گفته شده است:
- سخت یا آسان گرفتن شرایط و وسایل زندگی. برای نمونه فرد ولخرج، پول کمتری در جیبش بگذارد.
- محرومیت از برخی امور که نیاز است.
- تسلط بر شرایط عاطفی.
- استفاده از محرک رنج آور، مانند استفاده از ساعت زنگ‌دار.[۲]