اصحاب رقیق: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۱۹

سؤال

مراد از اصطلاح اصحاب رقیق در کتاب‌های رجالی چیست؟

رقیقه از ریشه رِقّ در اصل به چیز نرم، نازک، چیزی مانند کاغذ، نوشته روشن، زمین نرم و هر چیز ناتوان گفته می‌شود. به برده رِقّ گفته‌ می‌شود، چون در مقابل مالک خود، ناتوان است و گویا همانند نوشته روی کاغذ، بردگی بر او نوشته شده است.^[۱]

اصطلاح اصحاب الرقیق را کلینی در کتاب کافی در سلسله سند روایتی آورده است^[۲] این اصطلاح در کتاب‌های رجالی اولیه نیامده است. الموسوعه الرجالیه فقط سلسله سند کافی را بدون توضیحی درباره اصحاب الرقیق آورده است^[۳] مامقانی اصطلاح ""صاحب الرقیق"" را برای ابو الجعيجعة صحابه رسول الله(ص) آورده است. ^[۴] وی توضیحی درباره این اصطلاح نداده است.

از متن روایت کلینی استفاده می‌شود که این فرد برده‌ای را خریداری کرده بود^[۵] برخی از مترجمان نیز اصحاب الرقیق را به برده فروش ترجمه کرده‌اند^[۶] برای برده فروش اصطلاح بيّاع‏ الرّقيق نیز آمده است.^[۷] این اصطلاح فقط برای بیان شغل راوی گفته شده و ارتباطی به مدح یا ذمِّ راوی ندارد.

منابع

↑ رک: صاحب بن عباد، إسماعيل بن عباد، المحيط في اللغة - بيروت، عالم الکتاب، چاپ اول، 1414ق، ج5، ص210. فراهيدى، خليل بن أحمد، كتاب العين - قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق، ج5، ص24. ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاييس اللغة، قم،مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، 1404ق، ج2، ص376. راغب اصفهانى، حسين بن محمد، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، مترجم: غلامرضا خسروی، تهران، مرتضوی، چاپ: دوم، 1374ش.
↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3: أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا مِنْ أَصْحَابِ‏ الرَّقِيقِ.
↑ تبریزی، جواد، الموسوعه الرجالیه، ج۵، ص۱۴۱، قم، دارالصدیقه الشهیده(س)، ۱۴۲۹، ه‍. ق، ج۵، ص۱۴۱.
↑ مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج3الکنی، ص9.
↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3.
↑ بروجردى، آقا حسين، منابع فقه شيعه (ترجمه جامع أحاديث الشيعة)، مترجم: جمعی از فضلا، تهران، فرهنگ سبز، چاپ اول، 1386 ق، ج22، ص651.
↑ مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج1، ص2.

[1] رک: صاحب بن عباد، إسماعيل بن عباد، المحيط في اللغة - بيروت، عالم الکتاب، چاپ اول، 1414ق، ج5، ص210. فراهيدى، خليل بن أحمد، كتاب العين - قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق، ج5، ص24. ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاييس اللغة، قم،مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، 1404ق، ج2، ص376. راغب اصفهانى، حسين بن محمد، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، مترجم: غلامرضا خسروی، تهران، مرتضوی، چاپ: دوم، 1374ش.

[2] كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3: أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا مِنْ أَصْحَابِ‏ الرَّقِيقِ.

[3] تبریزی، جواد، الموسوعه الرجالیه، ج۵، ص۱۴۱، قم، دارالصدیقه الشهیده(س)، ۱۴۲۹، ه‍. ق، ج۵، ص۱۴۱.

[4] مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج3الکنی، ص9.

[5] كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3.

[6] بروجردى، آقا حسين، منابع فقه شيعه (ترجمه جامع أحاديث الشيعة)، مترجم: جمعی از فضلا، تهران، فرهنگ سبز، چاپ اول، 1386 ق، ج22، ص651.

[7] مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج1، ص2.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
+{{سوال}}مراد از اصطلاح اصحاب رقیق در کتاب‌های رجالی چیست؟
+{{پایان سوال}}
+{{پاسخ}}
+'''رقیقه''' از ریشه '''رِقّ''' در اصل به چیز نرم، نازک، چیزی مانند کاغذ، نوشته روشن، زمین نرم و هر چیز ناتوان گفته می‌شود. به برده رِقّ گفته‌ می‌شود، چون در مقابل مالک خود، ناتوان است و گویا همانند نوشته روی کاغذ، بردگی بر او نوشته شده است.<ref>رک: صاحب بن عباد، إسماعيل بن عباد، المحيط في اللغة - بيروت، عالم الکتاب، چاپ اول، 1414ق، ج5، ص210. فراهيدى، خليل بن أحمد، كتاب العين - قم، هجرت، چاپ دوم، 1409ق، ج5، ص24. ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاييس اللغة، قم،مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، 1404ق، ج2، ص376. راغب اصفهانى، حسين بن محمد، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، مترجم: غلامرضا خسروی، تهران، مرتضوی، چاپ: دوم، 1374ش.</ref>
-{{سوال}}مراد از اصطلاح اصحاب رقیق در کتاب‌های رجالی چیست؟{{پایان سوال}}
+اصطلاح '''اصحاب الرقیق''' را  کلینی در کتاب کافی در سلسله سند روایتی آورده است<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3:  أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا مِنْ أَصْحَابِ‏ الرَّقِيقِ.</ref>
+این اصطلاح در کتاب‌های رجالی اولیه نیامده است. [[الموسوعه الرجالیه]] فقط سلسله سند کافی را بدون توضیحی درباره اصحاب الرقیق آورده است<ref>تبریزی، جواد، الموسوعه الرجالیه، ج۵، ص۱۴۱، قم، دارالصدیقه الشهیده(س)، ۱۴۲۹، ه‍. ق، ج۵، ص۱۴۱.</ref> مامقانی  اصطلاح ""صاحب الرقیق"" را برای ابو الجعيجعة صحابه رسول الله(ص) آورده است. <ref>مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج3الکنی، ص9. </ref> وی توضیحی درباره این اصطلاح نداده است.
-{{پاسخ}}'''اصحاب رقیق''' اصطلاحی که در کتاب‌های رجالی برای توصیف شغل راویان است<ref>تبریزی، میرزا جواد، الموسوعه الرجالیه، ج۵، ص۱۴۱، قم، دارالصدیقه الشهیده(س)، ۱۴۲۹، ه‍. ق، ج۵، ص۱۴۱.</ref> و به معنای برده‌فروشی به‌کار می‌رود. این اصلاح فقط برای بیان شغل راوی گفته شده و ارتباطی به [[مدح راوی|مدح]] یا [[ذم راوی|ذمِّ]] راوی ندارد. اصحاب رقیق به کسانی گفته می‌شود که شغل آنها دلالی و خرید و فروش بردگان و کنیزان است.{{مدرک|date=دسامبر ۲۰۲۱}}
+از متن روایت کلینی استفاده می‌شود که این فرد برده‌ای را خریداری کرده بود<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق، ج5، ص285، حدیث3.</ref> برخی از مترجمان نیز اصحاب الرقیق را به برده فروش ترجمه کرده‌اند<ref>بروجردى، آقا حسين، منابع فقه شيعه (ترجمه جامع أحاديث الشيعة)، مترجم: جمعی از فضلا، تهران، فرهنگ سبز، چاپ اول، 1386 ق، ج22، ص651.</ref> برای برده فروش اصطلاح '''بيّاع‏ الرّقيق''' نیز آمده است.<ref>مامقانى، عبدالله، تنقيح المقال في علم الرجال(رحلي)، بى جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج1، ص2.</ref>
+این اصطلاح فقط برای بیان شغل راوی گفته شده و ارتباطی به [[مدح راوی|مدح]] یا [[ذم راوی|ذمِّ]] راوی ندارد.
 {{پایان پاسخ}}