(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵:
خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
آیات و روایات به وجود بهشت، جهنم برزخی و برخی اوصاف آنها اشاره کردهاند:
آیات متعدد به وجود پاداش و کیفر در [[برزخ]] اشاره کردهاند:
* قرآن مجید به مؤمن آل یاسین (حبیب نجّار) که به دست قومش شهید شد، در حالی که هنوز، قومش در حیات دنیایی به سر میبردند، میفرماید: {{قرآن|ترجمه=به او گفته شد: «وارد بهشت شو!» گفت: «ای کاش قوم من میدانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیداشتگان قرار داده است!»|سوره=یس|آیه=۲۶–۲۷}} طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه دلالت بر نعمتهای قبر و برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
* [[قرآن]] به[[حبیب نجار]] که به دست قومش [[شهید]] شد، میگوید: {{قرآن|ترجمه=وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من میدانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیداشتگان قرار داده است»|سوره=یس|آیه=۲۶–۲۷}} [[طبرسی]] از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمتهای برزخ دارد.<ref>مجمع البیان، ج۸، ص۶۵۹.</ref>
* قرآن در وصف مقرّبان میگوید: {{قرآن|ترجمه=پس اگر او از مقرّبان باشد، * در رَوح و ریحان و بهشت پرنعمت است.|سوره=واقعه|آیه=۸۸–۸۹.}} [[امام صادق(ع)]] در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط میداند و «بهشت پرنعمت» را برای [[قیامت]] میداند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱؛ المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
* آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر میدهد از جمله عذاب کافران توسط فرشتگان در هنگام جان دادن<ref>سوره انفال، آیه۵۰.</ref> شدیدترین عذاب برای [[آل فرعون]] که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد میشود.<ref>سوره غافر، آیه۴۶.</ref> همچنین برای افرادی که [[توبه]] کرده و [[عمل صالح]] انجام دادهاند و [[ایمان]] دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>سوره مریم، آیه۶۲.</ref>
قرآن کریم در وصف مقرّبان و تکذیب کنندگان، میفرماید:
این آیات نشان میدهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده میشود، نعمتها و عذابهایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذابها و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند:
* [[امام صادق(ع)]]: ارواح مؤمنان، در اتاقهای بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی میخورند، از نوشیدنیهای بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲؛ محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷.</ref>
پس اگر او از مقرّبان باشد، در «روح» و «ریحان» و بهشت پرنعمت است….
اما اگر از تکذیب کنندگانِ گمراه باشد، با آب جوشان دوزخ، از او پذیرایی میشود و سرنوشت او ورود در آتش جهنم است.<ref>واقعه: ۸۹.</ref>
امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه فرمود:
«روح» و «ریحان» (رحمت، وسعت، راحتی و رزق) به نعمت برزخ مربوط است و «بهشت پرنعمت» به قیامت مربوط است و «آب جوشان» به عذاب برزخ و «آتش جهنم» به قیامت مربوط است.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۱۷، ح ۱۱; و المیزان، ج۱۹، ص۱۵۸.</ref>
قرآن کریم، برای اهل جنّت در برزخ، بهترین استراحت و خواب آرام میان روز (قیلوله) را وعده میدهد:
مَقیل به معنی خواب قیلوله (میان روز) یا جای خواب قیلوله است و آیاتی که در آن، زمانی مانند صبح، عصر و… به کار رفته باشد، در بارهٔ عالم برزخ است. اگرچه در برزخ، خواب دنیایی نیست، اما استراحت به تناسب برزخ است.<ref>حسینی تهرانی، معادشناسی، ج۳، ص۲۵ و ۲۶.</ref>
قرآن کریم از کتک زدن ملائکه بر صورت و پشت کفار، هنگام جان دادن، (شروع برزخ) خبر میدهد.<ref>انفال: ۵۰; (وَ لَوْ تَری إِذْ یَتَوَفَّی الَّذِینَ کَفَرُوا الْمَلائِکَه یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ).</ref> برای اشقیا (تیرهروزها) در برزخ از زفیر و شهیق یعنی نفس زدنهای طولانی خبر داده است.<ref>هود: ۱۰۶; (فَأَمَّا الَّذِینَ شَقُوا فَفِی النّارِ لَهُمْ فِیها زَفِیرٌ وَ شَهِیقٌ).</ref> و برای آل فرعون خبر داده است که هر صبحگاهان و شامگاهان آتش عرضه میشود.<ref>غافر: ۴۶; (النّارُ یُعْرَضُونَ عَلَیْها غُدُوًّا وَ عَشِیًّا وَ یَوْمَ تَقُومُ السّاعَه أَدْخِلُوا آلَ فِرْعَوْنَ أَشَدَّ الْعَذابِ).</ref> برای کسانی که توبه کرده و عمل صالح انجام دادهاند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.<ref>مریم: ۶۲; (وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیها بُکْرَه وَ عَشِیًّا).</ref>
روایات نیز از گونههای عذاب و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند. امام صادق (علیه السلام) فرمود:
ارواح مؤمنان، در حجرههای بهشتی مستقرند، از غذاهای بهشتی میخورند، از مایع بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۴، ح ۲; و محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۷۷; و بحار الانوار، ج۶، ص۲۳۴، ح ۴۹.</ref>
برای درک بهتر ماهیت عذاب و ثوابهای برزخ، توجه به نکات زیر کارگشاست.
# جهان برزخ با دنیا سنخیتهایی دارد. از جمله: از آثار (بو، رنگ، مزه و…)، اشکال و مقادیر مادی برخوردار است. آنجا روز، شب و زمان مطرح است. بهشت و دوزخش نیز جاوید نیست.
# بدن لطیفی که در هنگام خواب لذت یا عذاب را متوجه میشود، با امور عالم برزخ نزدیکی زیادی دارد. این مشابهت تا آن جاست که روایت میگوید:
در آغاز آفرینش انسانها خواب نمیدیدند، بلکه بعدها حادث شد. علت آفرینش خواب دیدن، این بود که امتِ پیامبری با دیدن پوسیده و خاک شدنِ بدنهای مردگان، زندگی مجدد، بقای ارواح و سرای دیگر را منکر بودند. خواب دیدن آفریده شد تا مطلب، کاملاً مفهوم شود.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۷۳; بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۳، ح ۶۸; و فیض کاشانی، علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۱.</ref>
۳. یکی از مناسبتهای این که عالم برزخ را عالم مثال میگویند این است که مانند آینه است. آینه از خود رنگ، تصویر، زشتی و زیبایی ندارد؛ بلکه هر چه در صاحب تصویر است را منعکس میکند. نعمتها، عذابها، زشتیها و زیباییهای برزخ، تابع اعمال دنیایی انسان هاست.<ref>معادشناسی، ج۳، ص۲۹.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{برزخ}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه اصلی = کلام
خط ۴۷:
خط ۲۲:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه =
| شناسه =-
| تیترها =
| تیترها =-
| ویرایش =
| ویرایش =شد
| لینکدهی =
| لینکدهی =شد
| ناوبری =
| ناوبری =
| نمایه =
| نمایه =
خط ۵۷:
خط ۳۲:
| بازبینی =
| بازبینی =
| تکمیل =
| تکمیل =
| اولویت =
| اولویت =ج
| کیفیت =
| کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۷
سؤال
ماهیت کیفرها و پاداشها در برزخ چگونه است؟
آیات متعدد به وجود پاداش و کیفر در برزخ اشاره کردهاند:
قرآن بهحبیب نجار که به دست قومش شهید شد، میگوید: ﴿وارد بهشت شو. گفت: ای کاش قوم من میدانستند* که پروردگارم مرا آمرزیده و از گرامیداشتگان قرار داده است»﴾(یس:۲۶–۲۷) طبرسی از مفسران شیعه معتقد است این آیه، دلالت بر نعمتهای برزخ دارد.[۱]
قرآن در وصف مقرّبان میگوید: ﴿پس اگر او از مقرّبان باشد، * در رَوح و ریحان و بهشت پرنعمت است.﴾(واقعه:۸۸–۸۹.) امام صادق(ع) در تفسیر این آیه «روح» و «ریحان» را به نعمت برزخ مربوط میداند و «بهشت پرنعمت» را برای قیامت میداند.[۲]
آیات دیگری نیز وجود دارد که به عذاب برخی افراد پس از مرگ خبر میدهد از جمله عذاب کافران توسط فرشتگان در هنگام جان دادن[۳] شدیدترین عذاب برای آل فرعون که هر صبح و شام، آتش بر آنان وارد میشود.[۴] همچنین برای افرادی که توبه کرده و عمل صالح انجام دادهاند و ایمان دارند، از رزق و روزی برزخی در هر صبح و عشاء داده خبر است.[۵]
این آیات نشان میدهد که پس از مرگ و پیش از قیامت که برزخ نامیده میشود، نعمتها و عذابهایی وجود دارد. علاوه بر این آیات، روایات نیز از عذابها و نعمتهای برزخی سخن گفتهاند:
امام صادق(ع): ارواح مؤمنان، در اتاقهای بهشتی مستقر هستند، از غذاهای بهشتی میخورند، از نوشیدنیهای بهشتی مینوشند و از خدا میخواهند هر چه زودتر قیامت بر پا شود.[۶]