علت زمین گذاشتن جنازه پیش از دفن: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
 
(۱۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا پیش از خاک سپاری چند بار جنازه را به زمین می‌گذارند و برمی‌دارند؟
چرا پیش از خاکسپاری، جنازه را چند بار زمین می‌گذارند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
[[روح انسان]]، پس از [[مرگ]] نیز به‌مانند دوران زندگی، به بدن، توجه دارد. به همین دلیل در احادیث آمده که روح، مراسم [[غسل میت|غسل]]، [[تشییع جنازه|تشییع]] و [[دفن میت|تدفین]] خود را می‌بیند<ref name=":0">الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۱۸.</ref>  و زمانی که جسد را زیر خاک می‌کنند، اضطراب پیدا می‌کند. محققان مسلمان معتقدند با مرگ، روح از بدن جدا می‌شود، ولی نفس ناطقه زنده است. علاقه‌ی آن به‌طور کامل از بدن جدا نشده و ترس از [[فشار قبر]]، سؤال [[منکر و نکیر]]، [[رومان]] و ... وجود دارد.<ref name=":1">شیخ عباس قمی،منازل الآخره، ص۱۹; و سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ص۲۲۰.</ref>


یادآوری شد که تکالیف و دستوراتی که در بحث معاد و سرای آخرت مطرح شده است، بیشتر جنبهٔ وحیانی دارند و از تیررس خرد انسان‌های عادی بیرون هستند و توجیه‌های ذکر شده، با کمک قراین شرعی بوده است.
حدیثی در کتاب «[[من لا یحضره الفقیه]]» آمده که وقتی جنازه را نزدیک قبر آورند، سریع او را وارد قبر نکنند؛ زیرا [[قبر]]، ترس‌های بزرگی دارد. براساس این حدیث، جنازه را نزدیک قبر به زمین بگذارند. چند بار این کار را انجام دهند تا روح آمادگی داخل شدن در قبر را بگیرد.


در بارهٔ اصل مسئله، روایاتی وارد شده است. در کتاب «من لا یحضره الفقیه» آمده است:
نویسنده‌ی «زاد المعاد»، معتقد است اصل زمین گذاشتن جنازه پیش از دفن، از روایات معتبر گرفته شده است.<ref name=":2" /> او معتقد است براساس نظر مشهور شیعه، این کار را باید سه بار تکرار کنند و بار چهارم او را وارد قبر نمایند. او علت این کار را، ترس بزرگ از قبر معرفی می‌کند.<ref name=":2">محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص۵۶۱.</ref>


چون میت را نزدیک قبر آورند، به ناگاه او را وارد قبر نکنند؛]زیرا[ قبر هول‌های (ترس‌های) بزرگی دارد و حامل آن، از «هول مطلع» به خدا پناه آورد. میت را نزدیک قبر به زمین بگذارند، اندکی صبر کنند تا آمادگی داخل شدن را بگیرد، پس اندکی او را پیش تر برند و اندکی درنگ کنند، آن گاه او را به کنار قبر ببرند.
[[امام صادق(ع)]] فرمود: وقتی میت را به سوی قبر آوردی، یکباره او را وارد قبر نکن، او را دو یا سه زِراع (نیم متر) پایین‌تر از قبر بگذار تا برای قبر آماده شود.<ref>وسائل الشیعه، ج۲، ص۸۳۸ ـ ۸۳۹، ح ۱ ـ ۶، مسلسل ۳۳۱۰.</ref>


مرحوم مجلسی در شرح این فراز فرموده است:
همچنین برخی نویسندگان به این نکته توجه داده‌اند که این عمل برای پند و اندرزِ تشییع کنندگان نیز است تا بیندیشند و بدانند که این واقعه برای آنان نیز  در پیش خواهد بود.<ref name=":1" />


هر چند روح، از بدن جدا شده و روح حیوانی، مرده است; ولی نفس ناطقه زنده است<ref>یعنی شخص مرده، ادراکات مادی ـ جسمانی ندارد; ولی تمام دستگاه ادراکی او از کار نیفتاده است وروح او توان درک دارد.</ref> و علاقه ی آن به‌طور کامل از بدن جدا نشده است و ترس ضغطه ی قبر،<ref>ضغطه ی قبر همان فشار قبر است که توضیح آن خواهد آمد.</ref> سؤال منکر و نکیر، رومان و... است; یا این که این عمل برای پند و اندرز دیگران باشد که بیندیشند چنین واقعه ای در پیش است.<ref>شیخ عباس قمی،منازل الآخره، ص۱۹; و سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ص۲۲۰.</ref>
== جستارهای وابسته ==
 
* [[دعاهای هنگام دفن میت]]
نویسنده ی زاد المعاد، اصل این حکم را به روایات معتبر اسناد می‌دهد و در کیفیت آن می‌فرماید: «وقتی جنازه، نزدیک قبر رسید; سنت است که آن را مقابل قبله ی قبر بگذارند. جنازه مرد باشد یا زن، و مشهور این است که این کار را سه بار تکرار کنند و بار چهارم او را وارد قبر کنند. او علت این کار را، ترسی بزرگ از قبر معرفی می‌کند».<ref>محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص۵۶۱.</ref>
* [[تلقین]]
 
پس از مرگ، هر چند روح، وارد برزخ شده است; ولی ویژگی‌هایش با آن عالم کاملاً بیگانه است. اضطراب شدیدی از آینده دارد و به بدن خاکی توجه بسیاری دارد. خروج روح از بدن نیز یکباره نیست; بلکه تدریجی است. از این رو،<ref>الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۱۸.</ref> قطع انس و علاقه ی آن نیز تدریجی است. در روزهای نخستین مرگ، روح کاملاً متوجه بدن است، به همین دلیل در احادیث بسیاری آمده است که روح، مراسم غسل، تشییع جنازه و تدفین خود را می‌بیند.<ref>همان.</ref> برای نخستین بار، جسد خود را می‌بیند که زیر خاک می‌کنند و به سبب تشویشی که از سرنوشت جسد خود دارد، خود را نیز در قبر می‌یابد.
 
به همین مناسبت امام صادق(علیه السلام) فرمود:
 
وقتی میت را به سوی قبر آوردی، به سختی و یکبارگی او را وارد قبر نکن، بلکه او را دو یا سه زراع پایین‌تر از قبر بگذار تا برای قبر آمادگی تحصیل کند... .<ref>وسائل الشیعه، ج۲، ص۸۳۸ ـ ۸۳۹، ح ۱ ـ ۶، مسلسل ۳۳۱۰.</ref>
 
آنچه درباره ی احوال ارواح گفته می‌شود، مربوط به عموم مردمان است یعنی در برخی موارد، وضعیّت معصومان(ع)و اولیای الهی متفاوت است.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۰: خط ۲۲:
   | شاخه اصلی = کلام
   | شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = معاد
| شاخه فرعی۱ = معاد
|شاخه فرعی۲ =قبر
|شاخه فرعی۲ =احکام جنازه
|شاخه فرعی۳ =
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۴۴: خط ۳۶:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۰۸

سؤال

چرا پیش از خاکسپاری، جنازه را چند بار زمین می‌گذارند؟

روح انسان، پس از مرگ نیز به‌مانند دوران زندگی، به بدن، توجه دارد. به همین دلیل در احادیث آمده که روح، مراسم غسل، تشییع و تدفین خود را می‌بیند[۱] و زمانی که جسد را زیر خاک می‌کنند، اضطراب پیدا می‌کند. محققان مسلمان معتقدند با مرگ، روح از بدن جدا می‌شود، ولی نفس ناطقه زنده است. علاقه‌ی آن به‌طور کامل از بدن جدا نشده و ترس از فشار قبر، سؤال منکر و نکیر، رومان و ... وجود دارد.[۲]

حدیثی در کتاب «من لا یحضره الفقیه» آمده که وقتی جنازه را نزدیک قبر آورند، سریع او را وارد قبر نکنند؛ زیرا قبر، ترس‌های بزرگی دارد. براساس این حدیث، جنازه را نزدیک قبر به زمین بگذارند. چند بار این کار را انجام دهند تا روح آمادگی داخل شدن در قبر را بگیرد.

نویسنده‌ی «زاد المعاد»، معتقد است اصل زمین گذاشتن جنازه پیش از دفن، از روایات معتبر گرفته شده است.[۳] او معتقد است براساس نظر مشهور شیعه، این کار را باید سه بار تکرار کنند و بار چهارم او را وارد قبر نمایند. او علت این کار را، ترس بزرگ از قبر معرفی می‌کند.[۳]

امام صادق(ع) فرمود: وقتی میت را به سوی قبر آوردی، یکباره او را وارد قبر نکن، او را دو یا سه زِراع (نیم متر) پایین‌تر از قبر بگذار تا برای قبر آماده شود.[۴]

همچنین برخی نویسندگان به این نکته توجه داده‌اند که این عمل برای پند و اندرزِ تشییع کنندگان نیز است تا بیندیشند و بدانند که این واقعه برای آنان نیز در پیش خواهد بود.[۲]

جستارهای وابسته

منابع

  1. الانوار النعمانیه، ج۴، ص۲۱۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ شیخ عباس قمی،منازل الآخره، ص۱۹; و سید نعمت الله جزایری، الانوار النعمانیه، ص۲۲۰.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ محمد باقر مجلسی، زاد المعاد، ص۵۶۱.
  4. وسائل الشیعه، ج۲، ص۸۳۸ ـ ۸۳۹، ح ۱ ـ ۶، مسلسل ۳۳۱۰.