مقصود از دین حنیف در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۶

سؤال

منظور از دین حنیف در قرآن چیست؟

خداوند در قرآن حضرت ابراهیم را حنیف می داند.

معنای حنبف

حنیف از ماده «ح ن ف» به معنای هدایت به استقامت و راه مستقیم است.^[۱]

حنیف در اصطلاح به معنای کسی است که از آیین‌ها و روش‌های منحرف چشم می‌پوشد و متوجه آیین حقیقی می‌شود.

صفت حضرت ابراهیم(ع)

حنیف ده بار در قرآن تکرار شده است و دو بار هم به صورت جمع یعنی حنفاء آمده است.

قرآن کریم حضرت ابراهیم (ع) را پیرو دین حنیف می‌داند و می‌فرماید: ﴿ما کانَ إِبْراهِیمُ یَهُودِیًّا وَ لا نَصْرانِیًّا وَ لکِنْ کانَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ﴾^[۲] ابراهیم یهودی و نصرانی نبود، بلکه موحدی خالص و مسلمان بود و هرگز از مشرکان نبود.

توضیح این که یکی از تلاش‌های یهود و نصاری بر ضداسلام این بود که سعی داشتند حضرت ابراهیم ع را که در میان تمام پیروان مذاهب و ادیان از او به عظمت یاد می‌شود را از خود بدانند، یهودیان مدعی بودند که او از ما و پیرو آیین ما است، مسیحیان نیز چنین ادعایی را داشتند. قرآن کریم در آیه یاد شده به آنان پاسخ می‌دهد که نزاع شما بیهوده است، چون حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ سال‌ها قبل از حضرت موسی و عیسی ـ علیهما السلام ـ بوده و تورات و انجیل نیز سال‌ها بعد از او نازل شده‌اند و معقول نیست که پیامبر پیشین پیرو آیین‌های بعد از خود باشد. خداوند متعال در ادامه آیه حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ را موحدی پاک و تسلیم در برابر خدا معرفی می‌کند و می‌گوید: او هرگز چون شما برای خداوند شریکی قائل نشد.

حضرت امام صادق (ع) می‌فرماید: «حنیفیت (حضرت) ابراهیم، اسلام است».^[۳]

مسلمانان نیز، چون از آیین‌های خالص و پاک حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ پیروی می‌کنند و روش‌های آن حضرت را دنبال می‌نمایند، از این رو می‌توان گفت که دین حضرت ابراهیم ـ ع ـ اسلام (تسلیم شدن در برابر خداوند متعال و توصیه کامل) بوده و آن حضرت پیرو دین اسلام می‌باشد.

از آیات قرآن کریم استفاده می‌شود که دین خدا یکی است و آن اسلام (تسلیم حق شدن و فرمانبرداری از خداوند متعال) است؛ ﴿إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام﴾^[۴] دین در نزد خدا اسلام است.^[۵]

بنابراین، دین حنیف، آیین پاک و خالص و تسلیم در برابر حق و اعتقاد به توحید کامل است که تمام پیامبران بزرگ الهی از جمله حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ و حضرت محمد(ص) به چنین آیین و دینی بودند.^[۶]

مطالعه بیشتر

طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ ق، ج۱، ص۴۵۷.

مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲، ص۴۶۱.

شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۹۲.

منابع

↑ راغب اصفهانی، محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکاتب العربی، بی تا، ص۱۳۳.
↑ آل عمران/ ۶۷.
↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ق، ج۵۳، ص۱.
↑ آْل عمران/۱۹.
↑ همان، ج۹۴، ص۳۱۴.
↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ ق، ج۳، ص۲۹۸.

[1] راغب اصفهانی، محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکاتب العربی، بی تا، ص۱۳۳.

[2] آل عمران/ ۶۷.

[3] مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ق، ج۵۳، ص۱.

[4] آْل عمران/۱۹.

[5] همان، ج۹۴، ص۳۱۴.

[6] طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۹۷ ق، ج۳، ص۲۹۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
+خداوند در قرآن حضرت ابراهیم را حنیف می داند.
+== معنای حنبف ==
 حنیف از ماده «ح ن ف» به معنای هدایت به استقامت و راه مستقیم است.<ref>راغب اصفهانی، محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکاتب العربی، بی تا، ص۱۳۳.</ref>
-حنیف در اصطلاح به معنای کسی است که از آیین‌ها و روش‌های منحرف چشم می‌پوشد و متوجه آیین حقیقی می‌شود. حضرت امام باقر ـ علیه السلام ـ می‌فرماید: «حنیف کلمه جامعی است که هیچ چیز را باقی نمی‌گذارد حتی کوتاه کردن شارب و گرفتن ناخن و …».<ref>عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعه، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۱۱۷.</ref>
+حنیف در اصطلاح به معنای کسی است که از آیین‌ها و روش‌های منحرف چشم می‌پوشد و متوجه آیین حقیقی می‌شود.
+== صفت حضرت ابراهیم(ع) ==
+حنیف ده بار در قرآن تکرار شده است و دو بار هم به صورت جمع  یعنی حنفاء آمده است.
-قرآن کریم حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ را پیرو دین حنیف می‌داند و می‌فرماید: {{قرآن|ما کانَ إِبْراهِیمُ یَهُودِیًّا وَ لا نَصْرانِیًّا وَ لکِنْ کانَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ}}<ref>آل عمران/ ۶۷.</ref> ابراهیم یهودی و نصرانی نبود، بلکه موحدی خالص و مسلمان بود و هرگز از مشرکان نبود.
+قرآن کریم حضرت ابراهیم (ع) را پیرو دین حنیف می‌داند و می‌فرماید: {{قرآن|ما کانَ إِبْراهِیمُ یَهُودِیًّا وَ لا نَصْرانِیًّا وَ لکِنْ کانَ حَنِیفاً مُسْلِماً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ}}<ref>آل عمران/ ۶۷.</ref> ابراهیم یهودی و نصرانی نبود، بلکه موحدی خالص و مسلمان بود و هرگز از مشرکان نبود.
-توضیح این که یکی از تلاش‌های یهود و نصاری بر ضداسلام این بود که سعی داشتند حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ را که در میان تمام پیروان مذاهب و ادیان از او به عظمت یاد می‌شود را از خود بدانند، یهودیان مدعی بودند که او از ما و پیرو آیین ما است، مسیحیان نیز چنین ادعایی را داشتند. قرآن کریم در آیه یاد شده به آنان پاسخ می‌دهد که نزاع شما بیهوده است، چون حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ سال‌ها قبل از حضرت موسی و عیسی ـ علیهما السلام ـ بوده و تورات و انجیل نیز سال‌ها بعد از او نازل شده‌اند و معقول نیست که پیامبر پیشین پیرو آیین‌های بعد از خود باشد. خداوند متعال در ادامه آیه حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ را موحدی پاک و تسلیم در برابر خدا معرفی می‌کند و می‌گوید: او هرگز چون شما برای خداوند شریکی قائل نشد.
+توضیح این که یکی از تلاش‌های یهود و نصاری بر ضداسلام این بود که سعی داشتند حضرت ابراهیم ع را که در میان تمام پیروان مذاهب و ادیان از او به عظمت یاد می‌شود را از خود بدانند، یهودیان مدعی بودند که او از ما و پیرو آیین ما است، مسیحیان نیز چنین ادعایی را داشتند. قرآن کریم در آیه یاد شده به آنان پاسخ می‌دهد که نزاع شما بیهوده است، چون حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ سال‌ها قبل از حضرت موسی و عیسی ـ علیهما السلام ـ بوده و تورات و انجیل نیز سال‌ها بعد از او نازل شده‌اند و معقول نیست که پیامبر پیشین پیرو آیین‌های بعد از خود باشد. خداوند متعال در ادامه آیه حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ را موحدی پاک و تسلیم در برابر خدا معرفی می‌کند و می‌گوید: او هرگز چون شما برای خداوند شریکی قائل نشد.
-حضرت امام صادق ـ علیه السلام ـ می‌فرماید: «حنیفیت (حضرت) ابراهیم، اسلام است».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ق، ج۵۳، ص۱.</ref>
+حضرت امام صادق (ع) می‌فرماید: «حنیفیت (حضرت) ابراهیم، اسلام است».<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۴ ق، ج۵۳، ص۱.</ref>
-مسلمانان نیز، چون از آیین‌های خالص و پاک حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ پیروی می‌کنند و روش‌های آن حضرت را دنبال می‌نمایند، از این رو می‌توان گفت که دین حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ اسلام (تسلیم شدن در برابر خداوند متعال و توصیه کامل) بوده و آن حضرت پیرو دین اسلام می‌باشد.
+مسلمانان نیز، چون از آیین‌های خالص و پاک حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ پیروی می‌کنند و روش‌های آن حضرت را دنبال می‌نمایند، از این رو می‌توان گفت که دین حضرت ابراهیم ـ ع ـ اسلام (تسلیم شدن در برابر خداوند متعال و توصیه کامل) بوده و آن حضرت پیرو دین اسلام می‌باشد.
 از آیات قرآن کریم استفاده می‌شود که دین خدا یکی است و آن اسلام (تسلیم حق شدن و فرمانبرداری از خداوند متعال) است؛ {{قرآن|إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام}}<ref>آْل عمران/۱۹.</ref> دین در نزد خدا اسلام است.<ref>همان، ج۹۴، ص۳۱۴.</ref>
@@ خط ۲۴: / خط ۳۰: @@
 == مطالعه بیشتر ==
-۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ ق، ج۱، ص۴۵۷.
+طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۳۷۹ ق، ج۱، ص۴۵۷.
-۲.
-۳. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲، ص۴۶۱.
+مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۷، ج۲، ص۴۶۱.
-۴.
-۵. شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۹۲.
+شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۲، ص۴۹۲.
 {{پایان مطالعه بیشتر}}