غبطه شهدا به مقام حضرت عباس در بهشت

سؤال

با این که در بهشت جای نگرانی نیست چگونه در بهشت، سایر شهداء به مقام حضرت ابوالفضل غبطه می‌خورند؟ آیا غبطه با داخل بودن در بهشت منافات ندارد؟

امام سجاد(ع):

«خدا عباس بن علی را رحمت کند... او جان خود را فدای برادرش کرد تا اینکه دستانش جدا شدند. خدا به جای آنها دو بال به او داد که در بهشت با فرشتگان پروزا کند... برای عباس نزد خدا مقامی است که در روز قیامت همه شهیدان غبطه آن را می‌خورند.»

شیخ صدوق، الامالی، ص۴۶۳.

غبطه حالتی است که شخص با مشاهده موفقیت و کمال دیگران، آرزوی داشتن آن را دارد، بدون آن‌که آرزوی نابودی آن‌را برای دیگری نماید. غبطه با حسد متفاوت است و رذیله اخلاقی نیست.

بهشت دارای درجات متفاوتی است و مقام افراد در نتیجه تفاوت اعمال، اخلاص و معرفت افراد، فرق می‌کند. برخی بهشتیان به مقام افراد بالاتر غبطه می‌خورند. براساس روایات، حضرت عباس(ع) در بهشت جایگاه رفیعی دارند و شهداء در روز قیامت به مقام ایشان غبطه می‌خورند.

نمونه‌های دیگری نیز برای غبطه افراد در بهشت گفته شده است. انبیاء به مقام پیامبر اسلام(ص) غبطه می‌خورند و آرزوی آن مقام را می‌کنند؛ اما این حالت باعث غم و غصه آنان نمی‌شود؛ بلکه خوشحال هستند که افرادی در بندگی خداوند به چنین مقامی رسیده‌اند.

در قرآن از بهشت‌های گوناگون، مانند جنة المأوی، جنه النعیم، جنه الخلد، دارالسلام، جنات عدن، جنة الفردوس نام برده شده است. وجود مراتب مختلف در بهشت همراه با رنج و ناراحتی افراد ساکن در درجات پایین‌تر نیست. افرادی که به بهشت می‌روند از وضع خود در هر مقامی باشند راضی هستند.

مطالعه بیشتر

• تفسیر موضوعی معاد در قرآن، عبدالله جوادی آملی، ج۵، ص۳۴۸.
• تفسیر نمونه ج۶، ص۱۷۵ و ج۱۱، ص۷۷.
• مجموعه پرسشهای دانشجویی، پرسش و پاسخ نهاد نمایندگی مؤلف گروه محققان، ص۱۷۷.