سعه صدر در اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
دیدگاه اسلام درباره سعه صدر چیست؟ | دیدگاه اسلام درباره سعه صدر چیست؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}سعه صدر که از آن به [[حلم]] و بردباری و حوصله داشتن تعبیر می‌شود، از نظر اسلام دارای اهمیت زیادی است به گونه‌ای که شرط اساسی در رساندن پیامِ خداوند به شمار رفته است؛ و نیز به عنوان نعمتی به حساب آمده است که زمینه‌ساز پذیرش هدایت خدا، اسلام و حقیقت می‌باشد. از نظر شخصی، کسی که این صفت را دارد به راحتی از خطاهای دیگران می‌گذرد و از نظر اجتماعی و به خصوص برای کسی که زمام امور مردم به دست او است، بهترین ابزار، وسیله و عامل جذب مردم است و مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از پراکندگی و اختلاف امت اسلامی می‌باشد. | {{پاسخ}}سعه صدر که از آن به [[حلم]] و بردباری و حوصله داشتن تعبیر می‌شود، از نظر اسلام دارای اهمیت زیادی است به گونه‌ای که شرط اساسی در رساندن پیامِ خداوند به شمار رفته است؛ و نیز به عنوان نعمتی به حساب آمده است که زمینه‌ساز پذیرش هدایت خدا، اسلام و حقیقت می‌باشد. از نظر شخصی، کسی که این صفت را دارد به راحتی از خطاهای دیگران می‌گذرد و از نظر اجتماعی و به خصوص برای کسی که زمام امور مردم به دست او است، بهترین ابزار، وسیله و عامل جذب مردم است و مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از پراکندگی و اختلاف امت اسلامی می‌باشد. در منابع اسلامی، گاهی از [[سعه صدر]] به شرح صدر تعبیر می‌شود. | ||
== معنای سعه صدر == | == معنای سعه صدر == | ||
سعه صدر یا شرح صدر به معنای گشادگی و فراخی و وسعت سینه است و در مقابل ضیق صدر قرار دارد. سعه صدر در اصطلاح به معنای طاقت در مقابل سختی | سعه صدر یا شرح صدر به معنای گشادگی و فراخی و وسعت سینه است و در مقابل ضیق صدر قرار دارد. سعه صدر در اصطلاح به معنای طاقت در مقابل سختی و مشکلات، صبر و شکیبایی و وسعت نظر و قابلیت دریافت نور الهی است. شرح صدر را به عنوان یکی از موهبت‌های معنوی الهی و تنگ نظری را یکی از کیفرهای الهی شمرده است. یعنی بلنداندیشی و گسترش افق عقل، نشانه کسانی است که آمادگی خود را برای هدایت خدا اعلام نموده و خدا نیز هدایت‌های خویش را نصیب او کرده است. زیرا پذیرش مواهب الهی بدون گذشت از منافع شخصی و داشتن سعه صدر میسر نمی‌باشد و کم ظرفیتی و محدودیت فکر و روح کوچک و ناتوان، نشانه انسان‌های لجوج و بی ایمان است که توان پذیرش حق را نداشته و پذیرفتن حقیقت برای شان مشکل و دشوار است. البته این نکته اختصاص به پیامبران هم ندارد، بلکه هر کس بخواهد هدف آنان را تعقیب کند و به نتیجه برسد باید شرح صدر داشته باشد. | ||
== سعه صدر در قرآن == | == سعه صدر در قرآن == | ||
خداوند در قرآن به حضرت محمد(ص) می فرماید «آیا ما سینه تو را فراخ نساختیم؟»<ref>سوره شرح، آیه ۱</ref> علامه طباطبایی در مورد این آیه می‌گوید: | |||
مراد از شرح صدر رسول خدا (ص) گستردگى و وسعت نظر وى است، به طورى كه ظرفيت تلقى وحى را داشته باشد، و نيز نيروى تبليغ آن و تحمل ناملايماتى را كه در اين راه مىبيند داشته باشد، و به عبارتى ديگر نفس شريف آن جناب را طورى نيرومند كند كه نهايت درجه استعداد را براى قبول افاضات الهى پيدا كند. | |||
موضوع شرح صدر آن چنان مهم است که وقتی [[حضرت موسی(ع)]] هدایت و راهنمائی مردم بر عهده اش قرار گرفت از خداوند اولین موهبتی را که درخواست نمود، شرح صدر بود: {{قرآن|ترجمه=پروردگارا، سينهام را گشاده گردان.|سوره=طه|آیه=۲۵}} یعنی خدایا حال که سر و کارم را مواجه با مردم و تبلیغ و رساندن پیام خودت به آنان و هدایت و رهبری آن‌ها قرار دادی، سعه صدر به من عنایت کن. | موضوع شرح صدر آن چنان مهم است که وقتی [[حضرت موسی(ع)]] هدایت و راهنمائی مردم بر عهده اش قرار گرفت از خداوند اولین موهبتی را که درخواست نمود، شرح صدر بود: {{قرآن|ترجمه=پروردگارا، سينهام را گشاده گردان.|سوره=طه|آیه=۲۵}} یعنی خدایا حال که سر و کارم را مواجه با مردم و تبلیغ و رساندن پیام خودت به آنان و هدایت و رهبری آن‌ها قرار دادی، سعه صدر به من عنایت کن. | ||
== سعه صدر در روایات == | == سعه صدر در روایات == | ||
[[امام علی(ع)]] در این خصوص می‌فرماید: «ابزار ریاست، سعه صدر است».<ref>محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۴۹۲ق، ج۵، ص۱۲۷، ح۱۳۹۷.</ref> | |||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
۲ـ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۴۳۶ و ج۲۷، ص۱۲۰. | ۲ـ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۴۳۶ و ج۲۷، ص۱۲۰. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۰
 | این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
دیدگاه اسلام درباره سعه صدر چیست؟
سعه صدر که از آن به حلم و بردباری و حوصله داشتن تعبیر می‌شود، از نظر اسلام دارای اهمیت زیادی است به گونه‌ای که شرط اساسی در رساندن پیامِ خداوند به شمار رفته است؛ و نیز به عنوان نعمتی به حساب آمده است که زمینه‌ساز پذیرش هدایت خدا، اسلام و حقیقت می‌باشد. از نظر شخصی، کسی که این صفت را دارد به راحتی از خطاهای دیگران می‌گذرد و از نظر اجتماعی و به خصوص برای کسی که زمام امور مردم به دست او است، بهترین ابزار، وسیله و عامل جذب مردم است و مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از پراکندگی و اختلاف امت اسلامی می‌باشد. در منابع اسلامی، گاهی از سعه صدر به شرح صدر تعبیر می‌شود.
معنای سعه صدر
سعه صدر یا شرح صدر به معنای گشادگی و فراخی و وسعت سینه است و در مقابل ضیق صدر قرار دارد. سعه صدر در اصطلاح به معنای طاقت در مقابل سختی و مشکلات، صبر و شکیبایی و وسعت نظر و قابلیت دریافت نور الهی است. شرح صدر را به عنوان یکی از موهبت‌های معنوی الهی و تنگ نظری را یکی از کیفرهای الهی شمرده است. یعنی بلنداندیشی و گسترش افق عقل، نشانه کسانی است که آمادگی خود را برای هدایت خدا اعلام نموده و خدا نیز هدایت‌های خویش را نصیب او کرده است. زیرا پذیرش مواهب الهی بدون گذشت از منافع شخصی و داشتن سعه صدر میسر نمی‌باشد و کم ظرفیتی و محدودیت فکر و روح کوچک و ناتوان، نشانه انسان‌های لجوج و بی ایمان است که توان پذیرش حق را نداشته و پذیرفتن حقیقت برای شان مشکل و دشوار است. البته این نکته اختصاص به پیامبران هم ندارد، بلکه هر کس بخواهد هدف آنان را تعقیب کند و به نتیجه برسد باید شرح صدر داشته باشد.
سعه صدر در قرآن
خداوند در قرآن به حضرت محمد(ص) می فرماید «آیا ما سینه تو را فراخ نساختیم؟»[۱] علامه طباطبایی در مورد این آیه می‌گوید:
مراد از شرح صدر رسول خدا (ص) گستردگى و وسعت نظر وى است، به طورى كه ظرفيت تلقى وحى را داشته باشد، و نيز نيروى تبليغ آن و تحمل ناملايماتى را كه در اين راه مىبيند داشته باشد، و به عبارتى ديگر نفس شريف آن جناب را طورى نيرومند كند كه نهايت درجه استعداد را براى قبول افاضات الهى پيدا كند.
موضوع شرح صدر آن چنان مهم است که وقتی حضرت موسی(ع) هدایت و راهنمائی مردم بر عهده اش قرار گرفت از خداوند اولین موهبتی را که درخواست نمود، شرح صدر بود: ﴿پروردگارا، سينهام را گشاده گردان.﴾(طه:۲۵) یعنی خدایا حال که سر و کارم را مواجه با مردم و تبلیغ و رساندن پیام خودت به آنان و هدایت و رهبری آن‌ها قرار دادی، سعه صدر به من عنایت کن.
سعه صدر در روایات
امام علی(ع) در این خصوص می‌فرماید: «ابزار ریاست، سعه صدر است».[۲]
مطالعه بیشتر
۱ـ علامه طباطبائی، المیزان، جامعه مدرسین، بی تا، ج۲۰، ص۵۳۰.
۲ـ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۴۳۶ و ج۲۷، ص۱۲۰.
منابع