اعتبار روایت از نظر شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

شیعیان در پذیرش روایات، دو امر قابل اعتماد بودن راوی و سند روایت و همچنین استناد روایت به معصوم را شرط می‌دانند. شیعه احادیث اهل بیت(ع) را می‌پذیرد به دلیل اعتقاد به عصمت اهل بیت(ع) است و این که علوم آنها از منبع وحی سرچشمه می‌گیرد.  

شیعیان صحابه را معصوم نمی‌دانند در نتیجه از نظر شیعه روایت صحابه به خودی خود معتبر نیست. اما اگر روایت صحابی از قول و فعل معصوم باشد و راوی مورد اعتماد باشد، مورد قبول است.  

از نظر مشهور علمای شیعه، روایت ثقه (فرد قابل اعتماد) حجت است. در این میان صحابه رسول الله اگر دارای این ویژگی باشند، روایت‌شان مورد قبول و دارای حجیت شرعی است.<ref>العاملی، الشهید الثانی، زین الدین بن علی، ص۹۱۱–۹۶۵، الرعایه فی علم الدرایه، ص۸۴، چاپ اوّل، سال ۱۴۰۸ق، نشر کتابخانه آیت الله مرعشی.</ref> فرد موثق کسی است که مسلمان و توسط افراد خبره و معتبر مورد اعتماد و وثاقت وی تأیید شده باشد.<ref>الطوسی، الشیخ ابوجعفر محمد بن الحسن، ص۳۸۵–۴۶۰، عده الاصول، ج۱، ص۳۵۰، نشر مؤسسه آل البیت، چ اوّل، سال ۱۴۰۳ق</ref> مراد از وثاقت اجتناب از دروغ و جعل حدیث است حتی اگر از نظر اندیشه، مخالف با عقیده شیعه باشد.<ref>الطوسی، الشیخ ابوجعفر محمد بن الحسن، ص۳۸۵–۴۶۰، عده الاصول، ج۱، ص۳۵۰.</ref> بنابراین آن دسته از صحابه پیامبر اسلام که عادل یا موثق باشند، اگر خبرشان مستند به قول یا عمل پیامبر اسلام یا یکی از اهل‌بیت باشد، مورد قبول است و نمونه آن در کتاب‌های روایی شیعه زیاد است از جمله عمار یاسر، جابر بن عبدالله انصاری، ابوذر غفاری و سلمان فارسی و ... .

 

شرط دیگر در پذیرش روایت، استناد آن به قول یا عمل معصوم است. پیامبر اسلام به استناد آیات زیادی از قرآن، گفتار و رفتارش برای همه مسلمانان حجت است. هیچ سخنی از او صادر نمی‌شود، مگر این که بیانگر حکم الهی باشد.<ref>سوره نجم، آیه ۲–۴.</ref> و نیز رفتار آن حضرت در تمام امور اجتماعی، فردی، عبادی و … مطابق حکم خداوند و مورد رضایت الهی است.<ref>سوره احزاب، آیه ۲۱.</ref> زیرا پیامبر علاوه بر این که از گناه و معصیت مصون است از خطا و اشتباه نیز مصون و معصوم است. به همین دلیل اگر روایتی از حیث سند صحیح باشد و به پیامبر منتهی شود، حجت است.

اهل بیت(ع) نیز به شهادت قرآن از تمام آلودگی‌های رفتاری و فکری پاک و پاکیزه هستند.<ref>سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> و به استناد سخنان پیامبر اسلام، همگی از عصمت برخوردارند.<ref>حدیث ثقلین، صحیح مسلم، ج۴ ص۱۴۹۲، بیروت، دار ابن حزم، ۱۴۱۹ق</ref> در نتیجه اگر روایتی منتهی به اهل‌بیت شود، چون به اعتقاد شیعه آنها دارای عصمت هستند و علوم آنها از منبع وحی سرچشمه می‌گیرد، گفتار و رفتار آنان نیز حجت شرعی است.

۱. آیت الله العظمی خویی، سید ابوالقاسم، معجم الرجال الحدیث، ج۱، ص۲۰، نشر مرکز آثار الشیعه، چ چهارم، سال ۱۳۶۹ ش.

 

| نمایه =  

| تغییر مسیر =