پرش به محتوا

عالمان به تأویل متشابهات: تفاوت میان نسخه‌ها

تکمیل و بارگزاری
(بارگزاری اولیه)
 
(تکمیل و بارگزاری)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
در خصوص آيات محكم و متشابه كه خداوند فرموده: «تأويل آن به عهده خداوند است...» (آل عمران / ۷) توضيح دهيد؟
در خصوص آيات محكم و متشابه كه عالم به تأویل را، فقط خدا معرفی کرده است توضیح دهید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
خداوند مي‌فرمايد: «او كسي است كه اين كتاب را بر تو نازل كرد كه قسمتي از آن آيات محكم است كه اساس اين كتاب مي‌باشد و قسمتي از آن متشابه است. اما آن‌ها كه در قلوب شان انحراف است، پيروي از متشابهات مي‌كنند تا فتنه‌انگيزي ‌كنند و تفسيرنادرستي به آن مي‌طلبند. در حالي كه تفسير آنها را جز خدا و راسخان در علم نمي‌دانند ...»}}<ref>آل عمران/ ۷.</ref>
عالمان به [[محکمات و متشابهات]] قرآن، در آیه هتفم [[سوره آل عمران]]، خدا یا خدا و راسخان در علم که منظور از آن‌ها پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است، دانسته شده است. منشأ این اختلاف در تفسیر معنای واو در عبارت {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}} است، که عده ای آن را به معنای شروع جمله جدید می دادند، و علم به تأویل را منحصر در خدا دانسته‌اند. اما بیشتر مفسرین واو را به معنای عاطفه و عالمان به تأویل متشابهات را خدا و راسخان در علم می‌دانند.


==اصطلاحات آيه==
==متن آیه==
{{قرآن بزرگ|... وَ مَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلا أُولُو الألْبَابِ|ترجمه=در حالى كه تأويل آن را جز خداى نمى‌داند. و آنان كه قدم در دانش استوار كرده‌اند مى‌گويند: ما بدان ايمان آورديم، همه از جانب پروردگار ماست. و جز خردمندان پند نمى‌گيرند|سوره=آل عمران|آیه=۷}}


==۱. محكم==
==معنای تأویل==
{{اصلی|محکم و متشابه}}
در لغت به معني «بازگشت دادن چيزي» است. هر كار و يا سخني كه به مقصود برگردد، تأويل ناميده مي‌شود.<ref>مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، انتشارات تهران، دار الكتب السلاميه، ج۲۶، ۱۳۷۳، ج۲، ص۳۲.</ref> و در اصطلاح قرآني، رجوع آيات مشابه به معناي حقيقي و واقعي است.<ref>معرفت، محمد هادي، التفسير والمسفرون، آستان رضويه مقدسه، ۱۴۱۸، ج۱، ص۱۹.</ref>


از «حكم» به معناي «منع و استواري» است، به همين دليل موضوعات پايدار و استوار را «محكم» مي‌گويند. آيه محكم، آيه‌اي است كه دلالت بر مراد و مقصودش، متقن، صريح و مستحكم باشد.
==انحصار علم به تأویل در خدا==
[[علامه طباطبائي]] مي‌فرمايد: از ظاهر تعبير قرآن انحصار استفاده مي‌شود و روشن مي گردد كه علم به تأويلات متشابهات، فقط مخصوص خداست.<ref>طباطبائي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان فی علوم القرآن، انتشارات اسراء، ج۳، ص۵۸ .</ref> و تأويلات قرآن را فقط خدا مي‌داند و به هركسي بخواهد مي‌آموزد. مانند [[پيامبر(ص)]] و [[اهل بيت(ع)]].


==۲. متشابه==
در واقع منشأ اختلاف در معنای «واو» در عبارت {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}} بعضي از مفسّرين که اين آيه را انحصار در خداوند تفسير مي‌كنند و علم تأويل را مخصوص خدا گرفته‌اند؛ «واو» را به معنای استيناف و به منزله شروع جمله مي‌دانند و قائل هستند كه هرچند راسخان در علم، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هستند و تأويل قرآن را مي‌دانند، اما این مطلب از روایات و آیات دیگر قابل اثبات است نه از این آیه.<ref>ر .ك؛ الميزان، ج۳، ص۶۲ ـ ۵۸.</ref>


در اصل به معناي شبيه بودن چيزي به چيز ديگر است و در اصطلاح به جمله‌ها و كلماتي مي گويند كه احتمالات مختلف درباره معناي آن ها داده شود.  
==عالم به تأویل خدا و راسخان در علم==
اما بيشتر مفسرين از ظاهر آيه اين طور نتيجه گرفته‌اند كه تأويل [[متشابهات]] را [[خدا]] و [[راسخان در علم]] مي‌دانند. راسخان در علم؛ كساني هستند كه در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب نظراند. روايات متعددي وارد شده است كه راسخان در علم را پيامبر(ص) و اهل بیت(ع) تفسير نموده‌اند. این افراد معنای «واو» را عاطفه می دانند و راسخان به علم را به خدا عطف می کنند، بنابر این معنای آیه اینطور می‌شود که «در حالی که تأویل آن را جز خدا و راسخان در علم نمی دانند.»<ref>ر .ك؛ تفسير نمونه، ج۲، ص۳۲۵.</ref>


==۳. تأويل==
[[امام صادق(ع)]] فرمودند: «پيامبرخدا(ص) بزرگ ترين راسخان در علم بود و تمام آنچه را كه خداوند نازل فرمود از تأويل و تنزيل قرآن مي‌دانست، خداوند هرگز چيزي به او نازل نكرد كه تأويل آن را به او تعليم نكند، او و اوصياي وي همه اين‌ها را مي‌دانسته‌اند».<ref>ر. ك: العروسي الحويزي، نور الثقلين، انتشارات اسماعيليان، ذيل سوره ال عمران آيه ۷ ؛ و ر. ك: البحراني،هاشم ، البرهان، ذيل آيه ۷ سوره آل عمران.</ref>


در لغت به معني «بازگشت دادن چيزي» است؛ بنابراين هر كار و يا سخني را كه به مقصود اصلي برگردانيم، تأويل ناميده مي‌شود.<ref>مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، انتشارات تهران، دار الكتب السلاميه، ج۲۶، ۱۳۷۳، ج۲، ص۳۲.</ref> و در اصطلاح قرآني،رجوع آيات مشابه به معناي حقيقي و واقعي است.<ref>معرفت، محمد هادي، التفسير والمسفرون، آستان رضويه مقدسه، ۱۴۱۸، ج۱، ص۱۹.</ref>
==تأويل متشابهات را چه كسي مي‌داند؟ ==
علامه طباطبائي (ره) مي‌فرمايد: از ظاهر تعبير قرآن انحصار استفاده مي‌شود و روشن مي گردد كه علم به تأويلات متشابهات، فقط مخصوص خداست.<ref>طباطبائي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان فی علوم القرآن، انتشارات اسراء، ج۳، ص۵۸ .</ref>
يعني تأويلات قرآن را فقط خدا مي‌داند و به هركسي بخواهد مي‌آموزد، مانند پيامبران و اهل بيت(ع) ،اما بيشتر مفسرين از ظاهر آيه اين طور نتيجه گرفته‌اند كه تأويل متشابهات را خدا و راسخان در علم مي‌دانند. راسخان در علم؛ كساني هستند كه در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب نظراند. روايات متعددي وارد شده است كه راسخان در علم را پيامبر(ص) و ائمه هدي(ع) تفسير نموده‌اند.
امام صادق(ع) فرمودند: «پيامبرخدا(ص) بزرگ ترين راسخان در علم بود و تمام آنچه را كه خداوند نازل فرمود از تأويل و تنزيل قرآن مي‌دانست، خداوند هرگز چيزي به او نازل نكرد كه تأويل آن را به او تعليم نكند، او و اوصياي وي همه اين‌ها را مي‌دانسته‌اند».<ref>ر. ك: العروسي الحويزي، نور الثقلين، انتشارات اسماعيليان، ذيل سوره ال عمران آيه ۷ ؛ و ر. ك: البحراني،هاشم ، البرهان، ذيل آيه ۷ سوره آل عمران.</ref>
منشاء اختلاف واو «وَالرَّاسِخُونَ» در تفسير آيه {{قرآن|...وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلا أُولُو الألْبَابِ<ref>آل عمران/ ۷</ref> است.
بعضي از مفسّرين که اين آيه را انحصاري تفسير مي‌كنند و علم تأويل را مخصوص خدا گرفته‌اند؛ «واو» را استيناف مي‌دانند و قائل هستند كه هرچند راسخان در علم، اهل بيت عصمت و طهارت(ع) هستند و تأويل قرآن را مي‌دانند ،ولي دليل اين تفسير را آيه هاي ديگر و روايات مي دانند نه همين آيه. <ref>ر .ك؛ الميزان، ج۳، ص۶۲ ـ ۵۸.</ref>
امّا كساني كه معتقدند معناي آيه اين است که علم به تأويل را خدا و راسخان در علم مي‌دانند؛ «واو» را در «وَالرَّاسِخُونَ » عاطفه انگاشته اند نه استيناف.<ref>ر .ك؛ تفسير نمونه، ج۲، ص۳۲۵.</ref>
نتيجه: تشابه در قرآن به سبب معناي بلند آيات قرآن و محدود بودن افكار ما به وجود آمده و تأويل اين تشابه را خدا با فرستادن وحي قرآن و وحي قدسي به پيامبر اسلام(ص) و اعطاء كردن علوم بر پيامبر و ائمه هدي(ع) روشن ساخته و دانشمندان معاصر نيز، تأويل صحيح را مي توانند از کلام اهل بيت(ع) برگيرندو تفاوتي نمي کند که بگوييم علم تاويل براي رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) از اين آيه استفاده مي شود و يا اينکه از آيات ديگر و روايات مستند مي توان به عالم بودن رسول خدا(ص) و ائمه اطهار(ع) برتاويل قرآن يقين پيدا کرد ، ون نتيجه هر دو اين است که معصومين(ع) بر تاويل قرآن آگاهي دارند و اين آگاهي را خداوند متعال داده است.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
خط ۵۵: خط ۴۳:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =  
  | نمایه =  
  | نمایه =  
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =  
  | بازبینی =  
  | بازبینی =  
  | تکمیل =  
  | تکمیل =  
  | اولویت =  
  | اولویت = ب
  | کیفیت =  
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
automoderated
۱٬۲۷۴

ویرایش