automoderated
۱٬۲۷۴
ویرایش
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (بارگزاری اولیه) |
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (تکمیل و بارگزاری) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
دانشمندان علوم قرآنی در باب تعداد عنوان هايي كه در قرآن آمده و اين كتاب را توصيف ميكند آراي مختلفي دارند. برخي شمار آنها را بيش از نود عنوان دانستهاند.<ref>زركشي، بدرالدين محمد، البرهان في علوم القرآن، بيروت، دارالفكر، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ج۱، ص۳۴۳.</ref> | |||
در قرآن | در قرآن بيش از چهل عنوان مستقل به اين كتاب گرانمايه اطلاق شده، مقصود از عناوين مستقل واژههايي هستند كه به خودي خود و بدون آنكه صفت واژهي ديگري قرار گيرند، بر قرآن اطلاق شده است. | ||
*قرآن: {{قرآن|أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا|ترجمه=آیا آنها در قرآن تدبّر نمیکنند، یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است؟!|سوره=محمد|آیه=24}} «قرآن» در لغت به معناي «خواندني» است. اين واژه در آغاز به صورت وصف در مورد اين كتاب آسماني به كار رفته، ولي تدريجاً جنبهي عَلَميت پيدا كرده است. | |||
كتاب در | * كتاب: {{قرآن|ذَلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ|ترجمه=آن كتابى است كه هيچ شكى در آن نيست|سوره=بقره|آیه=2}} دليل اطلاق «کتاب» بر قرآن را بعضي به اعتبار اينكه قرآن نوشتني است و يا اينكه در «لوح محفوظ» نوشته شده است، دانستهاند. و برخي به اعتبار معناي اصلي كتاب كه به معناي گردآوردن است، دانسته اند. | ||
* صحف: {{قرآن|رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ يَتْلُو صُحُفًا مُطَهَّرَةً|ترجمه=پيامبرى از جانب خدا كه صحيفههاى پاك را مىخواند|سوره=بینه|آیه=2}} صحف جمع صحيفه است، منظور از صحيفه، الواحي نوراني و غير مادي است كه مفاد وحي بر آن ثبت است، که از اوصاف قرآن كريم ميباشد. | |||
* حديث و احسن الحديث: {{قرآن|فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ عَلَىٰ آثَارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهَٰذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا|ترجمه=گویی میخواهی بخاطر اعمال آنان، خود را از غم و اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند!|سوره=کهف|آیه=6}}. «حديث» در هنگامي كه در مورد قرآن به كار ميرود، به معني «سخن» و کلام می باشد. | |||
*احسن الحديث: {{قرآن|اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ|ترجمه=خداوند بهترین سخن را نازل کرد|سوره=زمر|آیه=23}} | |||
*قول: {{قرآن|أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ|ترجمه=آیا آنها در این گفتار نیندیشیدند|سوره=مؤمنون|آیه=68}} | |||
*كلام الله: {{قرآن|وَقَدْ كَانَ فَرِيقٌ مِنْهُمْ يَسْمَعُونَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوهُ|ترجمه=با اینکه عدهای از آنان، سخنان خدا را میشنیدند و پس از فهمیدن، آن را تحریف میکردند|سوره=بقره|آیه=75}} | |||
*تنزيل: {{قرآن|وَإِنَّهُ لَتَنْزِيلُ رَبِّ الْعَالَمِينَ|ترجمه=و این قرآن به حقیقت از جانب خدای عالمیان نازل شده است|سوره=شعراء|آیه=192}} «تنزيل» به معني «نازل شده» است؛ و اين وصف به دليل اين است كه قرآن از طرف خداوند متعال بر قلب پيامبر اكرم(ص) نازل شده، و در واقع از مقام علم الهي به مرحلهي الفاظ و مفاهيم بشري تنزّل يافته است. | |||
* آيات: {{قرآن|ذَٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ|ترجمه=این سخنان که بر تو میخوانیم از آیات الهی و ذکر حکمت آموز است|سوره=آل عمران|آیه=58}} آيات جمع آيه، به معناي نشانه و علامت روشن و گويا است؛ و آيات الهي اموري هستند كه به وجود آفريدگار، قدرت، حكمت، عظمت و ساير صفات علياي او گواهي ميدهند؛ و از اين رو در مورد همهي آفريدگان، قابل استعمال است. و قرآن كريم نيز يكي از نشانههاي عظيم الهي است و به لحاظ قطعات و جملاتش، «آيات» به صورت جمع بر آن اطلاق شده است. | |||
معناي | *حق اليقين: {{قرآن|وَ إِنَّهُ لَحَقُّ الْیقِین|ترجمه=و آن یقین خالص است|سوره=حاقه|آیه=51}} يكي از مواردي كه حق به كار برده ميشود، در معناي كلام يا اعتقاد و يا ادعاي مطابق با واقع و به كار ميرود. استعمال حق در مورد قرآن، يا به لحاظ حقايقي است كه از آنها حكايت ميكند؛ و يا به لحاظ درست بودن ادّعايش كه از طرف خدا نازل شده است. | ||
*برهان: {{قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ|ترجمه=ای مردم، برای هدایت شما از جانب خدا برهانی (محکم) آمد|سوره=نساء|آیه=173.}} «برهان» يعني دليل روشني كه جاي شك و شبههاي باقي نگذارد. | |||
*بيان: {{قرآن|هذا بَيانٌ لِلنَّاسِ|ترجمه=این بیانی برای مردم است|سوره=آل عمران|آیه=138}} تبيان، بيّنه و بيّنات<ref>. رک : آل عمران/ ۱۳۸ ؛ نمل/۸۹ ؛ انعام/ ۱۵۷؛ بقره/۱۸۵.</ref> «بيان» به معناي واضح و روشن شدن است و به معناي روشن كردن و روشن كننده نيز استعمال ميشود. | |||
*تبیان: {{قرآن|وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِكُلِّ شَيْءٍ|ترجمه=و ما بر تو این کتاب را فرستادیم تا حقیقت هر چیز را روشن کند|سوره=نحل|آیه=89}} اطلاق بيان و تبيان بر قرآن بدين لحاظ است كه اين كتاب همهي حقايقي را كه لازم است، بشر از آنها آگاه باشد؛ و بدون آگاهي از آنها نميتواند راه سعادت را بپيمايد، روشن کرده است. | |||
*بلاغ: {{قرآن|هذا بَلاغٌ لِلنّاسِ وَ لِيُنْذَرُوا بِهِ|ترجمه=اين [قرآن] ابلاغى براى مردم است [تا به وسيله آن هدايت شوند] و بدان بيم يابند|سوره=ابراهیم|آیه=52}} كلمهي «بلاغ» به معناي «ابلاغ» يعني رساندن پيام به طور كامل و رسا و يا به معناي «كفايت» استعمال ميشود. | |||
* حكم: {{قرآن|وَكَذَٰلِكَ أَنْزَلْنَاهُ حُكْمًا عَرَبِيًّا|ترجمه=و اینچنین قرآن را فرمانی [گویا و] روشن نازل نمودیم|سوره=رعد|آیه=37}} براي حكم در آيه مورد نظر دو معناي متفاوت ذكر شده است: نخست آنكه حكم به معناي دستورالعمل قطعي و قضاوت مخصوص امور مورد اختلاف باشد، و به لحاظ آنكه قرآن مجيد مشتمل بر احكام الزامي است و بين مردم به ويژه در امور مورد اختلاف قضاوت ميكند، حكم ناميده شده است. دوم آنكه حكم به معناي حكمت باشد و بر قرآن به خاطر اشتمال بر معارف الهي و روشن كننده «حكم» اطلاق شده است. | |||
*فرقان: {{قرآن|تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَىٰ عَبْدِهِ|ترجمه=بزرگوار است پاک خداوندی که فرقان را بر بنده خاص خود نازل فرمود|سوره=فرقان|آیه=1}} «فرقان» مصدر يا اسم مصدر است و به معنای جداکننده و تفصیل دهنده است. | |||
*نور: {{قرآن|أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا|ترجمه=و نوری تابان به شما فرستادیم.|سوره=نساء|آیه=174}} ظاهراً اطلاق «نور» بر قرآن به اين لحاظ است كه راه سعادت انسان را روشن ميكند، و او را از حقايق هستي آگاه مي سازد. و ممكن است به لحاظ حقيقت متعاليهي آن باشد كه از سرچشمهي بينهايت نور يعني خداي متعال صادر شده است. | |||
*بصائر: {{قرآن|قَدْ جَاءَكُمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ|ترجمه=آیات الهی و کتب آسمانی که سبب بصیرت شماست از طرف پروردگارتان آمد|سوره=انعام|آیه=4}} «بصائر» جمع بصيرت به معناي بينش است؛ و بر چيزهايي كه موجب بينش عقل و دل ميشود، مانند دليل و پند اطلاق ميگردد. آيات قرآن به انسان امكان ميدهد كه راه راست را ببيند، و چشم دل را بينا مي سازد. | |||
*هدي: {{قرآن|هَٰذَا هُدًى ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَهُمْ عَذَابٌ مِنْ رِجْزٍ أَلِيمٌ|ترجمه=این قرآن هدایت خلق است و آنان که به آیات خدای خود کافر شدند جزای آنها عذاب دردناک دوزخ است.|سوره=جاثیه|آیه=11}} اين وصف خصوصيّت راهنما بودن قرآن در سير انسان به هدف نهايياش يعني قرب به خدا را مي رساند. | |||
قرآن | *ذكر: {{قرآن|إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ|ترجمه=ما ذکر [قرآن] را بر تو نازل کردیم و ما هم آن را محفوظ خواهیم داشت.|سوره=حجر|آیه=9}} ذكر به معناي ياد كردن و به ياد داشتن است؛ و همچنين بر چيزي كه موجب يادآوري و عبرت و پند گرفتن شود، نيز اطلاق ميگردد. | ||
*تذكره: {{قرآن|إِنَّ هَٰذِهِ تَذْكِرَةٌ ۖ فَمَنْ شَاءَ اتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِيلًا|ترجمه=این آیات (قرآن) برای تذکر و یادآوری فرستاده شد تا هر که بخواهد راهی به سوی خدای خود پیش گیرد|سوره=مزمل|آیه=19}} تذکره از ماده ذکر، به معناي يادبود و يادآوري است. اطلاق ذكر بر قرآن يا به اين مناسبت است كه مردم را به ياد خدا، يا همهي آنچه را كه بايد به ياد داشت، مي اندازد. و يا به لحاظ يادآوري و نقل داستان پيشينيان و مواعظ و اندرزهاي آنان است. | |||
*موعظه: {{قرآن|وَ هُدًى وَمَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِينَ|ترجمه=و راهنما و پندی برای پرهیزکاران|سوره=آل عمران|آیه=138}} موعظه در حقيقت عبارت است از چيزي كه موجب رقّت و نرمي دل ميشود، آن را به سوي خدا و پذيرفتن حق مايل ساخته، از سركشي و عصيان بازميدارد. | |||
* بشير و نذير: {{قرآن|بَشِيرًا وَنَذِيرًا فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ|ترجمه=قرآنی است که (نیکان را به وعده رحمت حق) بشارت میدهد و (بدان را از عذاب قهر) میترساند اما اکثر مردم اعراض کرده و (اندرز و نصایحش) نمیشنوند.|سوره=فصلت|آیه=4}} اطلاق «بشير» و «نذير» بر قرآن به اين لحاظ است كه مشتمل بر خبرهاي شادكننده، و خبرهاي ترسآور است. | |||
* شفاء: {{قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ|ترجمه=ای مردم! اندرزی از سوی پروردگارتان برای شما آمده است؛ و درمانی برای آنچه در سینههاست؛ (درمانی برای دلهای شما؛) و هدایت و رحمتی است برای مؤمنان!|سوره=یونس|آیه=57}} اطلاق «شفاء» بر قرآن مجيد به لحاظ درمان كردن بيماريهاي معنوي انسان ميباشد. | |||
اطلاق «شفاء» بر قرآن مجيد به لحاظ درمان كردن بيماريهاي معنوي انسان ميباشد. | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
==مطالعه بيشتر== | ==مطالعه بيشتر== | ||
* جلالالدين السيوطي، الاتقان في علوم القرآن. | |||
* بدرالدين، البرهان في علوم القرآن. | |||
* محمّد تقي مصباح يزدي، قرآن شناسي. | |||
* محمّد بن عبدالرحيم النهاوندي نفحات الرحمان في تفسير القرآن، تبيين الفرقان، تهران: مطبعه علمي. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
خط ۱۲۷: | خط ۷۳: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = - | ||
| تیترها = | | تیترها = - | ||
| ویرایش = | | ویرایش = شد | ||
| لینکدهی = | | لینکدهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = | | کیفیت = ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} |