پرش به محتوا

دعا در نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Rezapour صفحهٔ دعا در نهج البلاغه را به دعا در نهج‌البلاغه منتقل کرد)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۴: خط ۲۴:
== خواص و آثار دعا ==
== خواص و آثار دعا ==
در نگاه امیر مومنان(ع) دعا خواص و آثار فراوانی دارد از جمله:
در نگاه امیر مومنان(ع) دعا خواص و آثار فراوانی دارد از جمله:
* وقتی انسان با دعا همراه شد، درهای نعمت‌ها الهی به رویش گشوده می‌شود.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|فَمَتَى شِئْتَ اسْتَفْتَحْتَ بِالدُّعَاءِ أَبْوَابَ نِعْمَتِهِ}}</ref>
* وقتی انسان با دعا همراه شد، درهای نعمت‌های الهی به رویش گشوده می‌شود.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|فَمَتَى شِئْتَ اسْتَفْتَحْتَ بِالدُّعَاءِ أَبْوَابَ نِعْمَتِهِ}}</ref>
* در زیر باران رحمت الهی قرار می‌گیرد.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|وَ اسْتَمْطَرْتَ شَآبِيبَ رَحْمَتِهِ}}</ref>
* در زیر باران رحمت الهی قرار می‌گیرد.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|وَ اسْتَمْطَرْتَ شَآبِيبَ رَحْمَتِهِ}}</ref>
* گرفتاری‌ها را از خود دور می‌سازد.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۴۶: {{عربی|وَ ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ بِالدُّعَاء}}</ref>
* گرفتاری‌ها را از خود دور می‌سازد.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۴۶: {{عربی|وَ ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ بِالدُّعَاء}}</ref>
خط ۳۳: خط ۳۳:
'''یک) اخلاص''': دعا ارتباط خصوصی انسان با خداوند است که هیچ‌کس و هیچ چیز نباید شریک آن شود و امید به غیر خداوند روا نیست زیرا همه امور بدست او می‌باشد.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|وَ أَخْلِصْ فِي الْمَسْأَلَةِ لِرَبِّكَ فَإِنَّ بِيَدِهِ الْعَطَاءَ وَ الْحِرْمَان}}</ref>
'''یک) اخلاص''': دعا ارتباط خصوصی انسان با خداوند است که هیچ‌کس و هیچ چیز نباید شریک آن شود و امید به غیر خداوند روا نیست زیرا همه امور بدست او می‌باشد.<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱: {{عربی|وَ أَخْلِصْ فِي الْمَسْأَلَةِ لِرَبِّكَ فَإِنَّ بِيَدِهِ الْعَطَاءَ وَ الْحِرْمَان}}</ref>


'''دو) ستایش خداوند''': در روایات اهل بیت «ع» به ستایش الهی قبل از دعا سفارش شده است.<ref>علی بن الحسین، امام چهارم علیه السلام، الصحیفة السجادیة، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ص۲۸، دعای۱.</ref> نهج البلاغه آموزه‌ای خوب از نحوه ستایش خداوند است: {{عربی|ترجمه= خدايا! تويى سزاوار نيكو ستودن و بسيار و بى‌شمارت ستايش نمودن. اگر اميد به تو بندند بهترين اميد بسته‌اى و اگر چشم از تو دارند، اين چشم‌داشت را هر چه نيكوتر شايسته‌اى. خدايا! در نعمت بر من گشادى و مرا زبانى دادى تا بدان مدح جز تو را نخوانم و بر كسى غير تو آفرين نرانم. و بدان كسانى را نستايم كه نوميد كنند يا گمان آن بود كه نبخشند، و زبان خود را بازداشتم از ستودن مردمان، و آفرين راندن بر پروردگان و آفريدگان.}}<ref>نهج البلاغه، خطبه۹۱: {{عربی|اللَّهُمَّ أَنْتَ أَهْلُ الْوَصْفِ الْجَمِيلِ وَ التَّعْدَادِ الْكَثِيرِ إِنْ تُؤَمَّلْ فَخَيْرُ مَأْمُولٍ وَ إِنْ تُرْجَ فَخَيْرُ مَرْجُوٍّ اللَّهُمَّ [فَقَدْ] وَ قَدْ بَسَطْتَ لِي فِيمَا لَا أَمْدَحُ بِهِ غَيْرَكَ وَ لَا أُثْنِي بِهِ عَلَى أَحَدٍ سِوَاكَ وَ لَا أُوَجِّهُهُ إِلَى مَعَادِنِ الْخَيْبَه وَ مَوَاضِعِ الرِّيبَه وَ عَدَلْتَ بِلِسَانِي عَنْ مَدَائِحِ الْآدَمِيِّينَ وَ الثَّنَاءِ عَلَى الْمَرْبُوبِينَ الْمَخْلُوقِينَ}}</ref>
'''دو) ستایش خداوند''': در روایات اهل بیت(ع) به ستایش الهی قبل از دعا سفارش شده است.<ref>علی بن الحسین، امام چهارم علیه السلام، الصحیفة السجادیة، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ص۲۸، دعای۱.</ref> نهج البلاغه آموزه‌ای خوب از نحوه ستایش خداوند است: {{عربی|ترجمه= خدايا! تويى سزاوار نيكو ستودن و بسيار و بى‌شمارت ستايش نمودن. اگر اميد به تو بندند بهترين اميد بسته‌اى و اگر چشم از تو دارند، اين چشم‌داشت را هر چه نيكوتر شايسته‌اى. خدايا! در نعمت بر من گشادى و مرا زبانى دادى تا بدان مدح جز تو را نخوانم و بر كسى غير تو آفرين نرانم. و بدان كسانى را نستايم كه نوميد كنند يا گمان آن بود كه نبخشند، و زبان خود را بازداشتم از ستودن مردمان، و آفرين راندن بر پروردگان و آفريدگان.}} <ref>نهج البلاغه، خطبه۹۱: {{عربی|اللَّهُمَّ أَنْتَ أَهْلُ الْوَصْفِ الْجَمِيلِ وَ التَّعْدَادِ الْكَثِيرِ إِنْ تُؤَمَّلْ فَخَيْرُ مَأْمُولٍ وَ إِنْ تُرْجَ فَخَيْرُ مَرْجُوٍّ اللَّهُمَّ [فَقَدْ] وَ قَدْ بَسَطْتَ لِي فِيمَا لَا أَمْدَحُ بِهِ غَيْرَكَ وَ لَا أُثْنِي بِهِ عَلَى أَحَدٍ سِوَاكَ وَ لَا أُوَجِّهُهُ إِلَى مَعَادِنِ الْخَيْبَه وَ مَوَاضِعِ الرِّيبَه وَ عَدَلْتَ بِلِسَانِي عَنْ مَدَائِحِ الْآدَمِيِّينَ وَ الثَّنَاءِ عَلَى الْمَرْبُوبِينَ الْمَخْلُوقِينَ}}</ref>


'''سه) صلوات بر محمد و آل محمد''': امیرمومنان(ع) می‌فرماید: هر گاه حاجتی از خداوند سبحان می‌خواهی با صلوات بر رسول‌الله(ص) آغاز کن زیرا خداوند کریم‌تر از آن است که دو درخواست از او بشود و یکی را روا و دیگری را رد کند.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۱: {{عربی|إِذَا كَانَتْ لَكَ إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ حَاجَةٌ فَابْدَأْ بِمَسْأَلَةِ الصَّلَاةِ عَلَى رَسُولِهِ ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّ اللَّهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يُسْأَلَ حَاجَتَيْنِ فَيَقْضِيَ إِحْدَاهُمَا وَ يَمْنَعَ الْأُخْرَى‏}}</ref>
'''سه) صلوات بر محمد و آل محمد''': امیرمومنان(ع) می‌فرماید: هر گاه حاجتی از خداوند سبحان می‌خواهی با صلوات بر رسول‌الله(ص) آغاز کن زیرا خداوند کریم‌تر از آن است که دو درخواست از او بشود و یکی را روا و دیگری را رد کند.<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۶۱: {{عربی|إِذَا كَانَتْ لَكَ إِلَى اللَّهِ سُبْحَانَهُ حَاجَةٌ فَابْدَأْ بِمَسْأَلَةِ الصَّلَاةِ عَلَى رَسُولِهِ ثُمَّ سَلْ حَاجَتَكَ فَإِنَّ اللَّهَ أَكْرَمُ مِنْ أَنْ يُسْأَلَ حَاجَتَيْنِ فَيَقْضِيَ إِحْدَاهُمَا وَ يَمْنَعَ الْأُخْرَى‏}}</ref>


امیرمومنان(ع) در نهج البلاغه جملات بسیار زیبایی از توصیف [[پیامبر(ص)]] و دعا برای ایشان ذکر شده است که می‌رساند ما غیراز صلوات، وظیفه دعا بر پیامبر(ص) را هم داریم.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۷۲: {{عربی|اللَّهُمَ افْسَحْ لَهُ مَفْسَحاً فِي ظِلِّكَ وَ اجْزِهِ مُضَاعَفَاتِ الْخَيْر}} خطبه ۱۰۶: {{عربی|اللَّهُمَ اقْسِمْ لَهُ مَقْسَماً مِنْ عَدْلِكَ وَ اجْزِهِ مُضَعَّفَاتِ الْخَيْرِ مِنْ فَضْلِك}}</ref>
امیرمومنان(ع) در نهج البلاغه جملات بسیار زیبایی از توصیف [[پیامبر(ص)]] و دعا برای ایشان ذکر کرده است که می‌رساند ما غیراز صلوات، وظیفه دعا بر پیامبر(ص) را هم داریم.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۷۲: {{عربی|اللَّهُمَ افْسَحْ لَهُ مَفْسَحاً فِي ظِلِّكَ وَ اجْزِهِ مُضَاعَفَاتِ الْخَيْر}} خطبه ۱۰۶: {{عربی|اللَّهُمَ اقْسِمْ لَهُ مَقْسَماً مِنْ عَدْلِكَ وَ اجْزِهِ مُضَعَّفَاتِ الْخَيْرِ مِنْ فَضْلِك}}</ref>


'''چهار) تلاش''': دنیا محل مشکلات و گرفتاری‌ها می‌باشد؛ انسان دعا کردن، باید تلاش و کوشش فردی یا جمعی را نیز داشته باشد. این واقعیت را امیرالمومنین(ع) در قالب مثال زیبائی بیان فرموده تا به سادگی در روان مؤمنین ماندگار شود: {{عربی|الدَّاعِي بِلَا عَمَلٍ كَالرَّامِي بِلَا وَتَر<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۳۷</ref> |ترجمه= دعای بدون تلاش، مانند تیر انداختن بدون زه است.}}
'''چهار) تلاش''': دنیا محل مشکلات و گرفتاری‌ها می‌باشد؛ انسان با دعا کردن، باید تلاش و کوشش فردی یا جمعی را نیز داشته باشد. این واقعیت را امیرالمومنین(ع) در قالب مثال زیبایی بیان فرموده تا به سادگی در روان مؤمنین ماندگار شود: {{عربی|الدَّاعِي بِلَا عَمَلٍ كَالرَّامِي بِلَا وَتَر<ref>نهج البلاغه، حکمت ۳۳۷</ref> |ترجمه= دعای بدون تلاش، مانند تیر انداختن بدون زه است.}}


== خواسته‌های دعا کننده ==
== خواسته‌های دعا کننده ==
خط ۴۹: خط ۴۹:
* درخواست همراهی با [[ابرار در قرآن|نیکان]]، [[شهادت|شهدا]] و [[پیامبر|پیامبران]].<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۳: {{عربی|نسأل الله منازلَ الشهداء، و مُعایشه السُعداء و مُرافقه الأنبیاء}}</ref>
* درخواست همراهی با [[ابرار در قرآن|نیکان]]، [[شهادت|شهدا]] و [[پیامبر|پیامبران]].<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۳: {{عربی|نسأل الله منازلَ الشهداء، و مُعایشه السُعداء و مُرافقه الأنبیاء}}</ref>
* درخواست بی‌نیازی و دوری از فقر.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵: {{عربی|اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فِي غِنَاكَ}}. نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵: {{عربی|اللَّهُمَّ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ وَ لَا تَبْذُلْ جَاهِيَ}}</ref>
* درخواست بی‌نیازی و دوری از فقر.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۵: {{عربی|اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَفْتَقِرَ فِي غِنَاكَ}}. نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵: {{عربی|اللَّهُمَّ صُنْ وَجْهِي بِالْيَسَارِ وَ لَا تَبْذُلْ جَاهِيَ}}</ref>
* مددجوئی از خداوند علیه ظالمان.<ref>نهج البلاغه، خطبه۲۱۷: {{عربی|اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَعْدِيكَ عَلَى قُرَيْشٍ}}</ref>
* مددجویی از خداوند علیه ظالمان.<ref>نهج البلاغه، خطبه۲۱۷: {{عربی|اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْتَعْدِيكَ عَلَى قُرَيْشٍ}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
trustworthy
۲٬۴۶۳

ویرایش