پرش به محتوا

مراد از ضعیف بودن بنده در دعای کمیل: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''دعای کمیل'''، نیایش [[امام علی(ع)]] است که با خواندن آن می‌توان به مفهوم عشق و [[عرفان]] پی برد. در جمله «أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ» امام می‌فرماید: من بنده ضعیف و ناتوان تو هستم. منظور از ضعیف بودن انسان در این جمله را  شاید بتوان گفت این کلام امام علی(ع) اشاره به آیه {{قرآن|وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِيفًا|سوره=نساء |آیه=۲۸|ترجمه=انسان ضعیف خلق شده‌ است}} دارد. انسان ضعیف است زیرا [[قوای شهوانی]] را که خداوند در او قرار داده‌ است، همیشه با خواسته‌های او در ستیز و کشمکش است و او را به سوی آنها برمی‌انگیزد و خداوند با قرار دادن [[ازدواج]] از شدت شهوت او کاسته و تحمل سختی آن را، آسان کرده‌ است.<ref>علامه طباطبائی، محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه صالحی کرمانی، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبائی، ج۴، ص۴۳۳.</ref>
تعبیر «أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ» در دعای کمیل توسط امام علی(ع)‌ را در اشاره به آیه {{قرآن|وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِيفًا|سوره=نساء |آیه=۲۸|ترجمه=انسان ضعیف خلق شده‌ است}} دانسته‌اند. انسان ضعیف است زیرا [[قوای شهوانی]] را که خداوند در او قرار داده‌ است، همیشه با خواسته‌های او در ستیز و کشمکش است.<ref>علامه طباطبائی، محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه صالحی کرمانی، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبائی، ج۴، ص۴۳۳.</ref> امام علی(ع) در این دعا مراتب ناتوانی خود را در کنار [[مقام بندگی]] ابراز می‌کند: {{متن عربی|أَنَا عَبْدُکَ}}. این مقام بندگی، مرتبه‌ای است بزرگ که کسی به آن مقام نمی‌رسد مگر آن که دارای [[قلب سلیم]] باشد و خود را در هر حال در مرتبه رضا و تسلیم قرار دهد.


اما موضوع جالب توجه در این دعا این است که امام علی(ع) در عین حال که مراتب ضعف و ناتوانی خود را ابراز می‌کند، [[مقام بندگی]] {{متن عربی|أَنَا عَبْدُکَ}} خود را نیز به پیشگاه پروردگار عرضه می‌دارد و این مقام بندگی، مرتبه‌ای است بزرگ که کسی به آن مقام نمی‌رسد مگر آن که دارای [[قلب سلیم]] باشد و خود را در هر حال در مرتبه رضا و تسلیم قرار دهد. بنابر این علی(ع) است که می‌تواند در پیشگاه خدا بگوید: {{متن عربی|أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ}} نه اینکه به ادعا گفته شود در حالی که شرایط بندگی به جا آورده نشده است.
مقصود از ضعیف بودن انسان، این است او در مقابل خواهش‌های نفسانی و شهوات، ضعیف و ناتوان است. و امام(ع) در این فراز از [[دعای کمیل]] با اظهار به [[مقام عبودیت]] و با اطمینان به مرتبه بندگی خود، ابراز ضعف و ناتوانی کرده و شدت نیازمندی خود به خداوند را اشاره کرده‌ است.


[[امام سجاد(ع)]] در [[دعای ابو حمزه ثمالی]] می‌فرماید: {{متن عربی|اِلي مَنْ يذْهَبُ الْعَبْدُ اِلاّ اِلي مَوْلاهُ|ترجمه=کجا برود بنده غیر از در خانه آقای خود.}} سپس امام(ع) بلافاصله متوجه این امر شده که شاید در مقام بندگی قصوری حاصل شده باشد، به دنبال گفتارش می‌فرماید: {{متن عربی|وَ اِلي مَنْ يلْتَجِئُ الْمَخْلوُِ اِلاّ اِلي خالِقِهِ|ترجمه=و به کجا پناه برد مخلوق، جز به درگاه خالق خود.}} اشاره به این است که خدایا اگر شایستگی مقام بندگی در من نیست و حق بندگی را بجای نیاوردم و مرا به بندگی خود، نپذیری! پس من از مخلوق و آفریدگان تو خارج نیستم.<ref>زمردیان، احمد، علی(ع) و کمیل، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ دوم، ۱۳۶۱ش، ص۲۷۵.</ref>
[[امام سجاد(ع)]] در [[دعای ابو حمزه ثمالی]] می‌فرماید: {{متن عربی|اِلي مَنْ يذْهَبُ الْعَبْدُ اِلاّ اِلي مَوْلاهُ|ترجمه=کجا برود بنده غیر از در خانه آقای خود.}} سپس امام(ع) بلافاصله متوجه این امر شده که شاید در مقام بندگی قصوری حاصل شده باشد، به دنبال گفتارش می‌فرماید: {{متن عربی|وَ اِلي مَنْ يلْتَجِئُ الْمَخْلوُِق اِلاّ اِلي خالِقِهِ|ترجمه=و به کجا پناه برد مخلوق، جز به درگاه خالق خود}}<ref>طوسى، محمد بن الحسن‏، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، بیروت، مؤسسة فقه الشيعة، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۹۰.</ref>
 
بنابر این مراد از ضعیف بودن انسان، این است او در مقابل خواهش‌های نفسانی و شهوات، ضعیف و ناتوان است. و امام(ع) در این فراز از [[دعای کمیل]] با اظهار به [[مقام عبودیت]] و با اطمینان به مرتبه بندگی خود، ابراز ضعف و ناتوانی کرده و شدت نیازمندی خود به خداوند را در ادامه آن و بیان حالت مسکین و ... اشاره کرده‌ است.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
 
== معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر ==
* نفحات اللیل در شرح دعای کمیل، محمد رضا کلباسی.
 
* علی(ع) و کمیل شرحی بر دعای کمیل، احمد زمردیان.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۹۱۳

ویرایش