پرش به محتوا

مفاتیح الجنان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۰۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ مهٔ ۲۰۲۳
خط ۸: خط ۸:


== ویژگی‌ها ==
== ویژگی‌ها ==
کتاب مفاتیح الجنان از مشهورترین و مقبول‌ترین کتاب‌های ادعیه، زیارات و اعمال در دوره معاصر دانسته شده که نزد شیعیان جایگاهی قابل توجه پیدا کرده است.<ref>خرمشاهی، بهاءالدین، در خاطره شط، به‌کوشش روزبه صدرآرا، تهران، انتشارات جاویدان، ۱۳۷۶ش، ص۱۹۴. </ref> به طوری که از ابتدای انتشار آن، در سال ۱۳۴۴ق در مشهد، سالانه تعداد قابل توجهی از آن توسط ناشران مختلف و در اندازه‌های متفاوت به‌چاپ رسیده و از آن نسخه‌ای در خانه هر ایرانی دیده می‌شود.<ref>خرمشاهی، در خاطره شط، ص۱۹۴.</ref>   
کتاب مفاتیح الجنان از مشهورترین و مقبول‌ترین کتاب‌های ادعیه، زیارات و اعمال در دوره معاصر دانسته شده که نزد شیعیان جایگاهی قابل توجه پیدا کرده است.<ref>خرمشاهی، بهاءالدین، در خاطره شط، به‌کوشش روزبه صدرآرا، تهران، انتشارات جاویدان، ۱۳۷۶ش، ص۱۹۴. </ref> به طوری که از ابتدای انتشار آن سالانه تعداد قابل توجهی از آن توسط ناشران مختلف و در اندازه‌های متفاوت به‌چاپ رسیده و از آن نسخه‌ای در خانه هر ایرانی دیده می‌شود.<ref>خرمشاهی، در خاطره شط، ص۱۹۴.</ref>   


شیخ عباس قمی انگیزه خود از تألیف مفاتیح را اجابت درخواست برادرانی مؤمنين برمی‌شمرد که از او درخواست کردند تا كتاب مفتاح الجنان (کتابی بازاری و غیر معتبر از مؤلفی ناشناس) را که کتاب دعای متداول در بين مردم بود را تهذیب کند. آنان از شیخ عباس قمی خواسته بودند که دعاهای معتبر این کتاب را حفظ کند و دعاهای غیرمعتبر را حذف نماید و ساير دعاها و زیارات معتبری که در این کتاب نیامده را به آن اضافه کند.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۴۵.</ref>
شیخ عباس قمی انگیزه خود از تألیف مفاتیح را اجابت درخواست برادرانی مؤمنين برمی‌شمرد که از او درخواست کردند تا كتاب مفتاح الجنان (کتابی بازاری و غیر معتبر از مؤلفی ناشناس) را که کتاب دعای متداول در بين مردم بود را تهذیب کند. آنان از شیخ عباس قمی خواسته بودند که دعاهای معتبر این کتاب را حفظ کند و دعاهای غیرمعتبر را حذف نماید و ساير دعاها و زیارات معتبری که در این کتاب نیامده را به آن اضافه کند.<ref>شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ۱۳۸۶ش، ص۴۵.</ref>


یکی از مشکلات کتاب‌های دعای رایج پیش از مفاتیح الجنان دستکاری‌شدن توسط مردم و ناشران مختلف بود که موجب رواج خرافات و ادعیه غیرمأثور می‌شده است. شیخ عباس قمی با تألیف مفاتیح الجنان سعی کرد که از رواج خرافات و مطالب غیرصحیح جلوگیری کند.<ref>رضوی، سید مسعود، «مفاتیح الجنان به مثابه یک فرهنگ (زمینه‌ها، زیبایی‌ها و ارزش‌های مفاتیح الجنان)»، کتاب ماه دین، شماره ۱۵۵، شهریور ۱۳۸۹ش، ص۲۳.</ref> شیخ عباس قمی خود از بیم این تحریف‌ها، در ابتدای ملحقات مفاتیح، تحریف‌کنندگان این کتاب را نفرین کرده است.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۹۴۰.</ref>  
یکی از مشکلات کتاب‌های دعای رایج پیش از مفاتیح الجنان دستکاری‌شدن توسط مردم و ناشران مختلف بود که موجب رواج خرافات و ادعیه غیرمأثور می‌شده است. شیخ عباس قمی با تألیف مفاتیح الجنان سعی کرد که از رواج خرافات و مطالب غیرصحیح جلوگیری کند.<ref>رضوی، سید مسعود، «مفاتیح الجنان به مثابه یک فرهنگ (زمینه‌ها، زیبایی‌ها و ارزش‌های مفاتیح الجنان)»، کتاب ماه دین، شماره ۱۵۵، شهریور ۱۳۸۹ش، ص۲۳.</ref> شیخ عباس قمی خود از بیم این تحریف‌ها، در ابتدای ملحقات مفاتیح، تحریف‌کنندگان این کتاب را نفرین کرده است.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۹۴۰.</ref>  
خط ۲۹: خط ۲۹:
کتاب مفاتیح الجنان از سه باب تشکیل شده است و هر باب به فصل‌هایی تقسیم شده است:
کتاب مفاتیح الجنان از سه باب تشکیل شده است و هر باب به فصل‌هایی تقسیم شده است:


* '''باب اول''': در این باب به موضوعاتی چون تعقیبات مشترک و مختص نمازهای یومیه، ذكر دعاهاى ايام هفته، اعمال و ادعیه شب و روز جمعه، برشمردن روزهای منتسب به هر یک از معصومان(ع) در هفته و نقل زيارت آنان در آن روز، نقل بعضی از دعاهای مشهور (دعای کمیل، دعای عشرات، دعای مشلول، دعای یستشیر، دعای مجیر، دعای عدیله، دعای جوشن کبیر و صغیر، دعای توسل و...)، نقل برخی مناجات‌های مشهور مانند مناجات خمس عشر امام سجاد(ع) پرداخته شده است.<ref>شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، کلیات مفاتیح الجنان، قم، انتشارات اسوه، ۱۳۸۶ش، ص۴۶-۲۴۹.</ref>
* '''باب اول''': در این باب به موضوعاتی چون تعقیبات مشترک و مختص نمازهای یومیه، ذكر دعاهاى ايام هفته، اعمال و ادعیه شب و روز جمعه، برشمردن روزهای منتسب به هر یک از معصومان(ع) در هفته و نقل زيارت آنان در آن روز، نقل بعضی از دعاهای مشهور (دعای کمیل، دعای عشرات، دعای مشلول، دعای یستشیر، دعای مجیر، دعای عدیله، دعای جوشن کبیر و صغیر، دعای توسل و...)، نقل برخی مناجات‌های مشهور مانند مناجات خمس عشر امام سجاد(ع) پرداخته شده است.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۴۶-۲۴۹.</ref>
* '''باب دوم''': در این باب مؤلف به اعمالی که مؤمن در طول سال باید انجام دهد پرداخته است. نقل این اعمال در قالب ماه‌های قمری انجام شده و از ماه رجب آغاز شده است. شیخ عباس در انتهای مباحث این باب اعمال مربوط به نوروز و ماه‌های رومی را نیز اضافه کرده است. از جمله اعمال و ادعیه مشهوری که در ضمن این باب نقل شده است می‌توان به اعمال شب‌های قدر و دعاهای ابوحمزه ثمالی، دعای سحر و دعای امام حسین در روز عرفه اشاره کرد.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص ۲۵۰-۵۱۸.</ref>
* '''باب دوم''': در این باب مؤلف به اعمالی که مؤمن در طول سال باید انجام دهد پرداخته است. نقل این اعمال در قالب ماه‌های قمری انجام شده و از ماه رجب آغاز شده است. شیخ عباس در انتهای مباحث این باب اعمال مربوط به نوروز و ماه‌های رومی را نیز اضافه کرده است. از جمله اعمال و ادعیه مشهوری که در ضمن این باب نقل شده است می‌توان به اعمال شب‌های قدر و دعاهای ابوحمزه ثمالی، دعای سحر و دعای امام حسین در روز عرفه اشاره کرد.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص ۲۵۰-۵۱۸.</ref>
* '''باب سوم''': موضوع این باب زیارات است؛ به‌جز زیارات مخصوص هر یک از چهارده معصوم(ع)، در این باب زیارت برخی امامزادگان مشهور، برخی علمای شیعه، بعضی یاران پیامبر و ائمه(ع)، اعمال و دعاهای مخصوص بعضی مساجد مشهور و زیارت قبور مؤمنین آمده است. در این باب زیاراتی چون زیارت عاشوراء، زیارت امین الله، زیارت جامعه کبیره، زیارت اربعین و زیارت وارث و برخی دعاها چون دعای عهد و دعای ندبه نقل شده است.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۵۲۱-۹۳۹.</ref>   
* '''باب سوم''': موضوع این باب زیارات است؛ به‌جز زیارات مخصوص هر یک از چهارده معصوم(ع)، در این باب زیارت برخی امامزادگان مشهور، برخی علمای شیعه، بعضی یاران پیامبر و ائمه(ع)، اعمال و دعاهای مخصوص بعضی مساجد مشهور و زیارت قبور مؤمنین آمده است. در این باب زیاراتی چون زیارت عاشوراء، زیارت امین الله، زیارت جامعه کبیره، زیارت اربعین و زیارت وارث و برخی دعاها چون دعای عهد و دعای ندبه نقل شده است.<ref>شیخ عباس قمی، کلیات مفاتیح الجنان، ص۵۲۱-۹۳۹.</ref>   
خط ۶۳: خط ۶۳:
== ترجمه‌ها و چاپ و نشر ==
== ترجمه‌ها و چاپ و نشر ==
.
.
مفاتیح به دو زبان فارسی و عربی نگاشته شده است.<ref>رضوی، «مفاتیح الجنان به مثابه یک فرهنگ (زمینه‌ها، زیبایی‌ها و ارزش‌های مفاتیح الجنان)»، ص۲۴.</ref> قسمت‌های عربی آن که متن دعاها و زیارات است توسط مترجمان مختلفی چون مهدی الهی قمشه‌ای، سیدهاشم رسولی محلاتی، حسین استادولی، محمدباقر کمره‌ای، سید ابوالقاسم موسوی دامغانی و حسین انصاریان<ref>شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، مفاتیح الجنان، ترجمه حسین انصاریان، تهران، مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۳ش. </ref> ترجمه شده است.
کتاب مفاتیح الجنان اولین بار در سال ۱۳۴۴ق (۱۳۰۴-۱۳۰۵ش) در مشهد منتشر شد. پس از آن به صورت‌های مختلف و با شمارگان فراوان توسط ناشران مختلف به چاپ رسیده است. 


== انتقادات ==
== انتقادات ==
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش