trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
فهرست شروح صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
'''شفاء الصدور فی شرح زبور''' | '''شفاء الصدور فی شرح زبور''' | ||
شروح مفصل توضیحی بر صحیفهٔ سجادیه به زبان فارسی از سید عبدالرحیم بن محمد حسینی موسوی شهرستانی است. مؤلف در شرح خود ابتدا قسمتی از دعا را نقل می‌کند، سپس ذیل عناوین «بدان | شروح مفصل توضیحی بر صحیفهٔ سجادیه به زبان فارسی از سید عبدالرحیم بن محمد حسینی موسوی شهرستانی است. مؤلف در شرح خود ابتدا قسمتی از دعا را نقل می‌کند، سپس ذیل عناوین «بدان که» و «تحقیق» توضیحات لازم را در چند مقاله یا مطلب می‌آورد. او در انتها تحت عنوان «مؤلف گوید» نظر خود را ابراز می‌کند. شهرستانی این شرح را به نام شاه سلطان حسین صفوی نگاشته است.<ref>حکیم، «کتاب‌شناسی تفصیلی شروح و ترجمه‌های صحیفهٔ سجادیه»، کتاب ماه دین، ش ۵۳-۵۴، ص۹۴.</ref> | ||
'''آمال العارفین فی شرح صحیفة سید الساجدین''' | '''آمال العارفین فی شرح صحیفة سید الساجدین''' | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
'''صحیفهٔ سجادیه''' | '''صحیفهٔ سجادیه''' | ||
شرح صحیفهٔ سجادیه [[میرزا ابوالحسن شعرانی]] (۱۲۸۱-۱۳۵۵ش)، فیلسوف و فقیه شیعه، که با ترجمه و مقدمهٔ او همراه است. شعرانی در مقدمهٔ شرح خود به مباحثی چون حقیقت دعا، جایگاه آن در فرهنگ دینی شیعه، کیفیت دعا، کتاب‌های اصلی دعا در میان شیعیان، دعا از منظر حکمای اسلامی، دعای ملحون (همراه با غلط) و غیر مأثور (نقل‌نشده از معصوم)، چیستی صحیفهٔ کاملهٔ سجادیه، شروح و حواشی و کتاب‌های مربوط به صحیفه و اسناد صحیفه می‌پردازد.<ref>صحیفهٔ سجادیه، ترجمه و شرح ابوالحسن شعرانی، ص۱-۱۴.</ref> | شرح فارسی صحیفهٔ سجادیه [[میرزا ابوالحسن شعرانی]] (۱۲۸۱-۱۳۵۵ش)، فیلسوف و فقیه شیعه، که با ترجمه دعاها و مقدمهٔ او همراه است. شعرانی در مقدمهٔ شرح خود به مباحثی چون حقیقت دعا، جایگاه آن در فرهنگ دینی شیعه، کیفیت دعا، کتاب‌های اصلی دعا در میان شیعیان، دعا از منظر حکمای اسلامی، دعای ملحون (همراه با غلط) و غیر مأثور (نقل‌نشده از معصوم)، چیستی صحیفهٔ کاملهٔ سجادیه، شروح و حواشی و کتاب‌های مربوط به صحیفه و اسناد صحیفه می‌پردازد.<ref>صحیفهٔ سجادیه، ترجمه و شرح ابوالحسن شعرانی، ص۱-۱۴.</ref> | ||
شعرانی شرح خود بر دعاهای صحیفه را به اختصار در انتهای متن و ترجمهٔ دعاها آورده است. این شروح، که تعلیقاتی بر برخی مواضع صحیفه است، دارای درونمایههایی مختلف است؛ درونمایههایی رجالی، کتاب‌شناسانه، لغوی، تفسیری، روایی، تاریخی، کلامی، فلسفی و عرفانی که شعرانی با توجه به تسلطش بر علوم مختلف اسلامی توانسته در شرح خود از آنها بهره گیرد.<ref>صحیفهٔ سجادیه، ترجمه و شرح ابوالحسن شعرانی، ص۳۲۷-۳۷۵.</ref> | شعرانی شرح خود بر دعاهای صحیفه را به اختصار در انتهای متن و ترجمهٔ دعاها آورده است. این شروح، که تعلیقاتی بر برخی مواضع صحیفه است، دارای درونمایههایی مختلف است؛ درونمایههایی رجالی، کتاب‌شناسانه، لغوی، تفسیری، روایی، تاریخی، کلامی، فلسفی و عرفانی که شعرانی با توجه به تسلطش بر علوم مختلف اسلامی توانسته در شرح خود از آنها بهره گیرد.<ref>صحیفهٔ سجادیه، ترجمه و شرح ابوالحسن شعرانی، ص۳۲۷-۳۷۵.</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
ترجمه و شرح فارسی صحیفهٔ سجادیه از حسن ممدوحی کرمانشاهی (۱۳۱۸-۱۳۹۹ش) که در سال ۱۳۸۱ش منتشر شده است. این شرح صورت نگارشی و تکمیل‌شدهٔ درس‌های شرح صحیفهٔ سجادیه مؤلف در رادیو معارف بوده است. این شرح با مقدمهٔ [[عبدالله جوادی آملی]] در چهار جلد به‌چاپ رسیده است. روش مؤلف در شرح خود چنین است که هر دعا را به چند قسمت تقسیم می‌کند و، پس از ترجمهٔ هر قسمت، به شرح مختصر و بیان نکاتی، که از نظرش برجسته می آمده، می‌پردازد.<ref>ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت (ترجمه و شرح صحیفهٔ سجادیه)، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۷-۳۸.</ref> | ترجمه و شرح فارسی صحیفهٔ سجادیه از حسن ممدوحی کرمانشاهی (۱۳۱۸-۱۳۹۹ش) که در سال ۱۳۸۱ش منتشر شده است. این شرح صورت نگارشی و تکمیل‌شدهٔ درس‌های شرح صحیفهٔ سجادیه مؤلف در رادیو معارف بوده است. این شرح با مقدمهٔ [[عبدالله جوادی آملی]] در چهار جلد به‌چاپ رسیده است. روش مؤلف در شرح خود چنین است که هر دعا را به چند قسمت تقسیم می‌کند و، پس از ترجمهٔ هر قسمت، به شرح مختصر و بیان نکاتی، که از نظرش برجسته می آمده، می‌پردازد.<ref>ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت (ترجمه و شرح صحیفهٔ سجادیه)، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۷-۳۸.</ref> | ||
روش مؤلف در شرح خود برگرفته از فضای آموزشی خاص او در حوزهٔ علمیهٔ قم در دوران معاصر و تحت تأثیر روش خاص استادان او چون [[سید محمدحسین طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)، [[حسن حسن‌زادهٔ آملی]] (۱۳۰۷-۱۴۰۰ش) و جوادی آملی است. این روش تلفیقی از رویکردی عقلی به قرآن و سنت اسلامی از دریچهٔ فلسفهٔ صدرایی و عرفان [[ابن عربی]] (۵۶۰-۶۳۸ق) است. در مقدمهٔ کتاب، مؤلف منابع خود در شرح صحیفه را، به جز [[قرآن کریم]] و تفاسیر قرآن و منابع روایی، کتاب‌های فلسفی و [[عرفان نظری]] مرجع چون شفاء [[ابن سینا]] (۳۷۰-۴۲۸ق)، [[فصوص الحکم]] و فتوحات مکیه ابن عربی، اسفار اربعهٔ ملاصدرا و تمهید القواعد ابن ترکه اصفهانی (درگذشتهٔ ۸۳۵ق) بر شمرده است.<ref>ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، قم، ج۱، ص۳۷.</ref> | روش مؤلف در شرح خود برگرفته از فضای آموزشی خاص او در حوزهٔ علمیهٔ قم در دوران معاصر و تحت تأثیر روش خاص استادان او چون [[سید محمدحسین طباطبایی]] (۱۲۸۱-۱۳۶۰ش)، [[حسن حسن‌زادهٔ آملی]] (۱۳۰۷-۱۴۰۰ش) و جوادی آملی است. این روش تلفیقی از رویکردی عقلی به قرآن و سنت اسلامی از دریچهٔ فلسفهٔ صدرایی و عرفان [[ابن عربی]] (۵۶۰-۶۳۸ق) است. در مقدمهٔ کتاب، مؤلف منابع خود در شرح صحیفه را، به جز [[قرآن کریم]] و تفاسیر قرآن و منابع روایی، کتاب‌های فلسفی و [[عرفان نظری]] مرجع چون شفاء [[ابن سینا]] (۳۷۰-۴۲۸ق)، [[فصوص الحکم]] و فتوحات مکیه ابن عربی، اسفار اربعهٔ ملاصدرا و تمهید القواعد ابن ترکه اصفهانی (درگذشتهٔ ۸۳۵ق) بر شمرده است.<ref>ممدوحی کرمانشاهی، شهود و شناخت، قم، ج۱، ص۳۷.</ref> | ||
'''تفسیر و شرح صحیفه سجادیه''' | |||
شرحی است بر صحیفهٔ سجادیه به قلم [[حسین انصاریان]]، مبلغ و نویسندهٔ معاصر، که در پانزده جلد همهٔ دعاهای صحیفه را شرح کرده است. این شرح صورت گسترش‌یافتهٔ شرح هفت جلدی دیگری از حسین انصاریان بر صحیفه، با نام دیار عاشقان، است. این کتاب با تقریظ [[محمدتقی جعفری]] (۱۳۰۲-۱۳۷۷ش)، فیلسوف معاصر شیعه، در سال ۱۳۸۹ش به‌چاپ رسیده است.<ref>[https://www.erfan.ir/farsi/books/index/278 پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حضرت استاد حسین انصاریان]، تاریخ بازدید ۳۰ بهمن ۱۴۰۱.</ref> | |||
این کتاب درون‌مایهٔ اخلاقی و عرفانی (با نظرگاه خاص نویسنده دربارهٔ عرفان اسلامی) دارد. نویسنده مطالب را با اتکا به آیات، روایات، اشعار و حکایات تبیین کرده است. در مقدمهٔ ناشر دلیل نگارش این شرح کمبود شروح کامل بر صحیفهٔ سجادیه و تغییر زمانه و نیاز به ارائهٔ تفسیری روزآمد از معارف [[قرآن]] و اهل‌بیت(ع) عنوان شده است.<ref>انصاریان، حسین، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، تحقیق محسن فیض‌پور، تهران، دارالعرفان، ۱۳۹۱ش، ج۱، ص۶.</ref> انصاریان فکر نگارش شرح بر صحیفه را ناشی از عنایت الهی بر خود در شب میلاد [[رسول خدا(ص)]] و [[امام صادق(ع)]] بر می‌شمرد.<ref>انصاریان، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، ج۱، ص۱۵-۱۶.</ref> | |||
انصاریان در ابتدای شرح خود، به‌طور مفصل، به مباحثی مقدماتی چون شرح زندگی [[امام سجاد(ع)]]، حقیقت دعا و اسناد صحیفهٔ سجادیه می‌پردازد.<ref>انصاریان، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، ج۱، ص۲۳-۱۰۲.</ref> جلد چهاردهم و پانزدهم این کتاب به نمایه‌های تخصصی کتاب اختصاص دارد.<ref>انصاریان، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، ج۱۴؛ نیز: انصاریان، تفسیر و شرح صحیفه سجادیه، ج۱۵.</ref> | |||
==منابع== | ==منابع== | ||