امام مبین در آیه ۱۲ سوره یس: تفاوت میان نسخه‌ها

امام مبین در آیه ۱۲ سوره یس (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۴

۸۲۶ بایت حذف‌شده ، ‏۲۵ اوت ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

A.ahmadi

automoderated

۶٬۳۴۱

ویرایش

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 تفسیر «امام مبین» به لوح محفوظ، بدین معنا است که همه چیز درآن به شکل واضح و روشن آمده است، منتها اهل آن دارای مراتب می‌باشند و این‌طور نیست که برای تمامی مردم آشکار و مبین باشد؛ بلکه تنها برای اهل آن مانند امیرالمؤمنین به‌طور کامل روشن و مبین است.
-== مراد از امام ==
+== آیه و ترجمه ==
-درباره «امام مبین» در ذیل آیه ۱۲ سوره یس باید گفته شود که غالب مفسّران<ref>ر. ک. طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج۱۷، ص۹۷؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‏۱۸، ص۳۳۲ و ….</ref> آن را به عنوان «لوح محفوظ» یعنی همان کتابی که همه اعمال و همه موجودات و حوادث این جهان در آن ثبت و محفوظ است، تفسیر کرده‌اند.
+{{قرآن بزرگ|إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَىٰ وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ
+| سوره = یس
+| آیه = ۱۲
+| ترجمه = به یقین ما مردگان را زنده می‌کنیم و آنچه را از پیش فرستاده‌اند و تمام آثار آنها را می نویسیم؛ و همه چیز را در کتاب آشکار کننده‌ای برشمرده‌ایم!
+}}
-تعبیر به «امام» ممکن است از این نظر باشد که این کتاب در قیامت برای همه مأموران ثواب و عقاب، رهبر و پیشوا است و معیاری است برای سنجش ارزش اعمال انسان‌ها و پاداش و کیفر آن‌ها و شاید عنایت در نامیدن آن به امام مبین، به خاطر این باشد که بر قضاهای حتمی خدا مشتمل است، قضاهایی که خلق تابع آن‌ها هستند و آن‌ها مقتدای خلق و نامه اعمال هم از آن کتاب استنساخ می‌شود، چون در آن سوره فرمود: «هذا کِتابُنا یَنْطِقُ عَلَیْکُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا کُنَّا نَسْتَنْسِخُ ما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»<ref>جاثیه/ ۲۹.</ref>؛ «این کتاب ما است که بحق با شما سخن می‌گوید (و اعمال شما را بازگو می‌کند)؛ ما آنچه را انجام می‌دادید می‌نوشتیم».<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج۱۷، ص۹۷.</ref>
+== مفهوم‌شناسی ==
+بیشتر مفسران «امام مبین» در آیه ۱۲ سوره [[سوره یس|یس]] را به معنای [[لوح محفوظ]] دانسته‌اند. لوح محفوظ کتابی است که همه اعمال و همه موجودات و حوادث این جهان در آن ثبت شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج۱۷، ص۹۷؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‏۱۸، ص۳۳۲.</ref>
-== مراد از مبین ==
+واژه امام به معنای پیشوا{{مدرک|date=اوت ۲۰۲۱}} و واژه مبین به معنای واضح و روشن است.<ref>راغب، حسین، مفردات الفاظ القرآن، دمشق، دارالعلم، ۱۴۱۲ ق، ص۱۵۷؛ مصطفوی، حسن، التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه نشر و ترجمه کتاب، ۱۳۶۰ ش، ج۱، ص۳۶۶.</ref> به گمان برخی،‌ دلیل به‌کار رفتن امام مبین برای لوح محفوظ، رهبر و معیار بودن این لوح برای سنجش ارزش اعمال در [[قیامت]] است. توصیف به مبین نیز به این دلیل است که مشتمل بر [[قضا و قدر|قضاهای حتمی خدا]] است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج۱۷، ص۹۷.</ref>
-واژه مبین نیز از ریشه «بیان» به معنای کشف و ظهور، اشتقاق یافته است.<ref>راغب، حسین، مفردات الفاظ القرآن، دمشق، دارالعلم، ۱۴۱۲ ق، ص۱۵۷؛ مصطفوی، حسن، التّحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه نشر و ترجمه کتاب، ۱۳۶۰ ش، ج۱، ص۳۶۶.</ref>
-== امام علی(ع) یکی از مصادیق آن ==
+== امام علی(ع) یکی از مصادیق ==
-برخی از روایات منظور از امام مبین را امیرالمؤمنین دانسته‌اند:
+بر اساس برخی روایات، منظور از امام مبین [[امام علی(ع)]] است. در روایتی به نقل از [[ابن‌عباس]]، امام علی(ع) خود را امام مبینی دانست که میان حق و باطل جدایی می‌اندازد.<ref>قمی، علی، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۲۱۲.</ref> در حدیثی دیگر، [[پیامبر(ص)]] امام علی(ع) را امامی دانست که خدا علم هر چیزی را در او قرار داده است.<ref>ابن بابویه، محمّد، معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۳ ق، ص۹۵.</ref>
-ابن عباس از امیرالمؤمنین روایت کرده که فرمود: «به خدا سوگند منم امام مبین، که ما بین حق و باطل جدایی می‌اندازم، و این را از رسول خدا ارث برده‌ام».<ref>قمی، علی، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب، ۱۳۶۷ش، ج۲، ص۲۱۲.</ref>
+به گفته [[علامه طباطبایی]] مفسر شیعه، این روایات به [[تفسیر باطنی|معنای باطنی آیه]] اشاره داشته و تفسیر آن محسوب نمی‌شود. به اعتقاد او، مانعی ندارد که خدا به بنده‌ای از بندگان [[توحید|موحّد]] و [[اخلاص|مخلص]] خود، علم به همه معلوماتی که در کتاب مبین است بدهد. به گفته او، آن شخص پس از پیامبر(ص) امام علی(ع) است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج‏۱۷، ص۱۰۲.</ref>
-و در کتاب معانی الاخبار از رسول خدا روایت شده که در ضمن حدیثی درباره حضرت علیّ فرمود: «او امامی است که خدای تعالی علم هرچیزی را در او احصاء کرده است.»<ref>ابن بابویه، محمّد، معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۳ ق، ص۹۵.</ref>
+== سازگاری تعبیر امام مبین با لوح محفوظ ==
+تعبیر «امام مبین؛ پیشوای روشن» با لوح محفوظ که نزد خدا ثبت و محفوظ است، منافاتی ندارد. همه چیز در لوح محفوظ به شکل روشن وجود دارد و تنها برای کسانی که شایستگی دیدن آن را دارند مانند پیامبر(ص) و امام علی(ع) روشن است. بنابراین لوح محفوظ برای همه مردم روشن و آشکار نیست بلکه تنها [[معصومان(ع)‌]] از آن آگاهی دارند.{{مدرک|date=اوت ۲۰۲۱}}
-البتّه طبق فرمایش علاّمه طباطبایی، این معنا جزء بطن قرآن کریم و اشارات آن محسوب می‌شود و مربوط به تفسیر آیه نیست و هیچ مانعی ندارد که خدای تبارک و تعالی به بنده‌ای از بندگانش که دارای توحید و عبودیت خالص برای اوست، علم به همه معلوماتی که در کتاب مبین است، بدهد و آن کس بعد از رسول خدا(ص) امیرالمؤمنین علیّ «ع» است.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین، ۱۳۷۴ ش، ج‏۱۷، ص۱۰۲.</ref>
-لذا کاربرد واژه مبین برای امام و تفسیر آن به لوح محفوظ بدین معنا است که همه چیز در آن به شکل روشن و مبیّن وجود دارد و به گونه‌ای است که برای اهل آن مانند رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین «ع» روشن است. هر چند روشن بودن آن دارای مراتب است و شامل تمامی مردم نمی‌شود و هیچ منافاتی برای تفسیر امام مبین به لوح محفوظ وجود ندارد. تفسیر آن به امیرمؤمنان یا اهل بیت(ع)، تفسیر بطنی قرآن کریم می‌باشد و لایه‌های زیرین قرآن کریم را تشکیل می‌دهد.
-از مباحث گفته شده روشن می‌شود که اطلاق این واژه برای لوح محفوظ بدان معنا نیست که باید برای تمامی مردمان روشن باشد بلکه روشن و آشکار بودن آن برای اهل آن است که معصومین «ع» می‌باشند.
 {{پایان پاسخ}}