پرش به محتوا

مشورت نادرست پیامبر در بارور کردن نخل‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


== متن روایت در منابع اهل‌سنت ==
==متن روایت در منابع اهل‌سنت==
منابع اهل‌سنت با تعابیر مختلف داستان مشورت دادن پیامبر در مورد بارور ساختن نخل‌ها را نقل کرده‌اند که به دو مورد اشاره می‌شود:
منابع اهل‌سنت با تعابیر مختلف داستان مشورت دادن پیامبر در مورد بارور ساختن نخل‌ها را نقل کرده‌اند که به دو مورد اشاره می‌شود:


خط ۱۹: خط ۱۹:
{{نقل قول|پیامبر (ص) از میان گروهی که گرده‌افشانی می‌کردند می‌گذشت. فرمود: اگر گرد افشانی نکنند، نیز درخت خرما بارور خواهد شد. (کشاورزان گرده افشانی نکردند) و محصول بی‌کیفیتی حاصل شد. پیامبر روزی از آنجا می‌گذشت و پرسید چه بر سر نخل‌ها آمده. گفتند شما چنین و چنان گفتید. پیامبر فرمود: شما در امور دنیایی عالم‌تر از من هستید.}}
{{نقل قول|پیامبر (ص) از میان گروهی که گرده‌افشانی می‌کردند می‌گذشت. فرمود: اگر گرد افشانی نکنند، نیز درخت خرما بارور خواهد شد. (کشاورزان گرده افشانی نکردند) و محصول بی‌کیفیتی حاصل شد. پیامبر روزی از آنجا می‌گذشت و پرسید چه بر سر نخل‌ها آمده. گفتند شما چنین و چنان گفتید. پیامبر فرمود: شما در امور دنیایی عالم‌تر از من هستید.}}


== عصمت و علم انبیاء ==
==عصمت و علم انبیاء==
تقریباً همه اندیشمندان [[شیعه]] و [[اهل سنت]]، دریافت و ابلاغ [[وحی]] را معصومانه می‌دانند و شیعیان با استناد به دلایلی، از جمله روایات فراوانی که از [[اهل بیت(ع)]] رسیده‌است، معصومان را از هر گونه خطا و نسیانی برکنار می‌شمارند. [[امام رضا(ع)]] در توصیف رهبران الهی فرمودند:
همه اندیشمندان [[شیعه]] و [[اهل‌سنت]]، پیامبر را در دریافت و ابلاغ [[وحی]] معصوم می‌دانند. شیعیان با استناد به دلایلی، از جمله روایات [[اهل‌بیت(ع)]]، معصومان را از هرگونه خطا و نسیانی دور می‌دانند. [[امام رضا(ع)]] در توصیف رهبران الهی، آنان را معصوم تأیید شده دانسته که از هر خطا و لغزشی در امان است.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۰۲. برای آشنایی با برخی دیگر از روایات، ر.ک. مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰، ص۴۳۹؛ ۱۷، ص۱۰۸؛ ج۳۶، ص۲۴۴؛ ج۶۵، ص۳۸۹؛ و ج۹۹، ص۱۵۰.</ref>
«وَ هُوَ مَعْصُومٌ مُؤَیَّدٌ موفّقٌ مسدّدٌ قَد اَمِن الخَطایا و الزَللَ وَ العثارَ»<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۰۲. برای آشنایی با برخی دیگر از روایات، ر.ک. مجلسی، بحار الانوار، ج۱۰، ص۴۳۹؛ ۱۷، ص۱۰۸؛ ج۳۶، ص۲۴۴؛ ج۶۵، ص۳۸۹؛ و ج۹۹، ص۱۵۰.</ref> (شخصی که [[خداوند]] وی را برای اداره امور بندگانش برمی‌گزیند) معصوم و برخوردار از تأییدات، توفیقات و راهنمایی‌های الهی بوده، از هر خطا و لغزشی در امان است.


«عصمت از خطا» رابطه جدایی ناپذیر با علم معصومان دارد.<ref>پژوهشی در عصمت معصومان، ص۲۳۹–۲۳۴.</ref> اگر پیامبر (ص) نداند که درخت خرما بدون تلقیح ثمری نمی‌دهد، از فرو افتادن در خطا ایمن نخواهد بود. دربارهٔ گستره علم معصومان (ع) نظریه‌های گوناگونی قابل طرح است<ref>ر. ک. شرح الشفاء، ج۲، ص۲۱۲–۲۱۱؛ الامامة و الولایة فی القرآن الکریم، ص۲۲۴–۲۲۳؛ المیزان، ج۱۸، ص۱۹۴–۱۹۲؛ عقائد الامامیة، ص۶۹–۶۷؛ مصنفات الشیخ المفید، ج۴، اوائل المقالات، ص۶۷؛ پیام قرآن، ج۷، ص۲۵۳–۲۴۹؛ و منشورجاوید، ج۸، ص۴۱۸–۳۰۹.</ref> که بر اساس یکی از آن‌ها [[پیامبران]] و امامان از تمامی حقایق هستی آگاهی دارند. هر چند وظیفه عملی‌شان این است که جز در موارد ضروری، تنها علومی را که از راه‌های عادی به دست آورده‌اند، ملاک رفتار خود قرار دهند.
«عصمت از خطا» رابطه جدایی ناپذیر با علم معصومان دارد.<ref>پژوهشی در عصمت معصومان، ص۲۳۹–۲۳۴.</ref> درباره محدوده علم معصومان(ع) نظریه‌های گوناگونی مطرح شده است<ref>ر. ک. شرح الشفاء، ج۲، ص۲۱۲–۲۱۱؛ الامامة و الولایة فی القرآن الکریم، ص۲۲۴–۲۲۳؛ المیزان، ج۱۸، ص۱۹۴–۱۹۲؛ عقائد الامامیة، ص۶۹–۶۷؛ مصنفات الشیخ المفید، ج۴، اوائل المقالات، ص۶۷؛ پیام قرآن، ج۷، ص۲۵۳–۲۴۹؛ و منشورجاوید، ج۸، ص۴۱۸–۳۰۹.</ref> که براساس یکی از آن‌ها؛ [[پیامبران]] و امامان از تمامی حقایق هستی آگاهی دارند. اما در بیشتر موارد علومی که از راه‌های عادی به دست آورده‌اند، ملاک رفتار خود قرار می‌دهند.


== غیر واقعی بودن ماجرای تلقیح درخت خرما ==
==غیر واقعی بودن ماجرای تلقیح درخت خرما==
داستان جلوگیری [[رسول خدا(ص)]] از تلقیح درخت خرما، بسیار عجیب و باور نکردنی می‌نماید. پذیرفتنی نیست که کسی پس از حدود شصت سال زندگی در سرزمین عربستان، که همواره مرکز پرورش نخل و تولید خرما بوده‌است، از ضرورت باروری درخت خرما آگاهی نداشته‌باشد. از سوی دیگر، چگونه می‌توان باور کرد مردمی که سال‌ها در این زمینه تجربه اندوخته‌اند و چه بسا در برخی از شرایط از تلقیح درختی بازمانده و پیامدهای آن را دیده‌اند، بدون هیچگونه چون و چرا دست از این کار بکشند. (به ویژه آن که در میان اصحاب، سست ایمانانی بودند که حتّی در مسائل دینی و اخروی لب به اعتراض می‌گشودند و احکام پیامبر را زیر سؤال می‌بردند، چه رسد به امور دنیوی)!<ref>بسیاری از نویسندگان، این داستان را دست آویزی برای انکار عصمت پیامبر (دست کم در امور عادی) قرار داده‌اند. برای نمونه، ر.ک. اضواء علی السنة المحمدیّة، ص۴۴–۴۳؛ و پژوهش‌هایی دربارهٔ قرآن و وحی، ص۴۶–۴۵.</ref>
داستان جلوگیری [[رسول خدا(ص)]] از تلقیح درخت خرما، عجیب و غیر قابل باور است. پذیرفتنی نیست کسی حدود شصت سال در سرزمین عربستان که همواره مرکز پرورش نخل و تولید خرما بوده‌ زندگی می‌کند و به شهرهای مختلف سفر کرده است، از ضرورت باروری درخت خرما آگاهی نداشته باشد. همچنین چگونه می‌توان باور کرد مردمی که سال‌ها در این زمینه تجربه اندوخته‌اند و چه بسا در برخی شرایط از تلقیح درختی بازمانده و پیامدهای آن را دیده‌اند، بدون هیچگونه چون و چرا دست از این کار بکشند. به ویژه آن که در میان اصحاب، سست ایمانانی بودند که حتی در مسائل دینی و اخروی لب به اعتراض می‌گشودند و احکام پیامبر را زیر سؤال می‌بردند، چه رسد به امور دنیوی.<ref>بسیاری از نویسندگان، این داستان را دست آویزی برای انکار عصمت پیامبر (دست کم در امور عادی) قرار داده‌اند. برای نمونه، ر.ک. اضواء علی السنة المحمدیّة، ص۴۴–۴۳؛ و پژوهش‌هایی دربارهٔ قرآن و وحی، ص۴۶–۴۵.</ref>


پیامبر موجب ضرر و زیان به دیگران شد.
علاوه بر این، نه تنها مقام نبوت بلکه شخصیت انسانی پیامبر نیز این اقتضا را دارد که در مواردی که علمی ندارد، چیزی نگوید. به‌خصوص در این مورد که موجب ضرر و زیان برای دیگران شده است.


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
==منابع==
متن برگرفته شده از کتاب ''پرسمان عصمت''، یوسفیان، حسن، مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه علمیه، قم، ۱۳۸۰ش.
متن برگرفته شده از کتاب ''پرسمان عصمت''، یوسفیان، حسن، مرکز مطالعات و پژوهش‌های فرهنگی حوزه علمیه، قم، ۱۳۸۰ش.
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
۱۱٬۹۱۳

ویرایش