ابقع
ابقع که نامش در روایات مربوط به نشانه‌های ظهور ذکر شده کیست؟
ابقع بر اساس روایات، یکی از رقیبان سفیانی و مدعیان کسب قدرت پیش از ظهور امام مهدی(ع) است، که سفیانی او و پیروانش را در شام خواهد کشت.
ابقع در لغت به معنای هر شیء سیاه و سفید و به‌ویژه به کلاغ سیاهی که با سفیدی آمیخته باشد گفته شده است. همچنین به هر شخص پلید، ابرص، شوره‌زار و کسی که لباس وصله‌دار و رنگارنگ می‌پوشد، تعبیر شده است.[۱]
بر اساس روایتی که جابر بن یزید جعفی از امام باقر(ع) نقل کرده، یکی از نشانه‌های ظهور امام مهدی(ع) برافراشته شدن سه پرچم است: پرچم اصهب، پرچم ابقع و پرچم سفیانی. طبق این روایت، اختلاف میان صاحبان این سه پرچم، باعث ویرانی شام خواهد شد.[۲] در روایتی دیگر گفته شده سفیانی با ابقع خواهد جنگید و ابقع و پیروانش را خواهد کشت.[۳]
چنانكه به نظر مىرسد، مروانى، كه در منابع درجه اوّل، همچون كتاب غيبت نعمانى از او ياد شده است همان أبقع است و زمامدارى به عنوان رقيب سفيانى محسوب نمى گردد. اما گرايش سياسى أبقع و أصهب، از رواياتى كه آن دو را نكوهش نموده است برمىآيد كه آنها مخالف و دشمن اسلام و طرفدار هواداران دشمنان اسلام و كفّار مىباشند و از روايت بعدى استفاده مىشود كه أصهب هوادار روس (تركان) است.[۴] چنانچه اين روايت صحيح باشد به واسطه ضعف أبقع كه طرفدار غرب است، در اندك مدتى روسها با نفوذ خود بر آنان چيره خواهند شد، آنگاه غربىها و يهوديان براى اعاده سلطه خويش بر ساير سرزمين‌ها براى جنبش سفيانى همپيمان خود، برنامهريزى مىكنند. بنابراين، معناى اختلاف و درگيرى دو گروه نظامى در سرزمين شام كه در روايات آمده است اختلاف دو زمامدار و نماينده روميان و ترك‌ها يعنى غربي‌ها و روسهاست كه بين آنها درگيرى و رقابت شديدى بر سر زمامدارى منطقه به وجود مىآيد بهگونهاى كه نيروهاى خود را بدآنجا گسيل داشته و منجر به جنگ مىشود.[۵]
در روایتی از امام باقر(ع)، ابقع و اصهب یک نفر معرفی شده‌اند. در حدیثی امام باقر(ع) به برید از علامات قریب به ظهور امام زمان فرمود یا برید از جمع اصهب دوری کن. گفتم اصهب چیست؟ فرمود: ابقع. گفتم ابقع چیست؟ فرمود ابرص.[۶] اما در اکثر روایات اصهب غیر از ابقع تلقی شده است.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ طوسی، محمد بن حسن، ترجمه كتاب الغيبة للطوسى، مترجم: عزيزى، مجتبى، قم، مسجد مقدس جمکران، چ2، 1387ش، ص 754.
- ↑ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد للمفید، ترجمه رسولی محلاتی، ۲جلد، اسلامیه، تهران، چاپ: دوم، بی تا.
- ↑ ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم، الغیبه (للنعمانی)، ترجمه فهری، دار الکتب الإسلامیه، تهران، ۱۳۶۲ ش.
- ↑ كورانى، على، عصر ظهور، تهران ، موسسه انتشارات امير كبير، چ۶، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۰.
- ↑ كورانى، على، عصر ظهور، تهران ، موسسه انتشارات امير كبير، چ۶، ۱۳۸۲ش، ص۱۱۱.
- ↑ ابن عطيه، جميل حمود، أبهى المداد في شرح مؤتمر علماء بغداد، بيروت، مؤسسة الأعلمي، چ۱، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۶۸۷.