automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
عذاب شدن معبودان غیر از خدا: تفاوت میان نسخه‌ها
←معبودان بی‌جان یا جاندار
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
== معبودان بی‌جان یا جاندار == | == معبودان بی‌جان یا جاندار == | ||
به گفته طبرسی مفسر | به گفته [[فضل بن حسن طبرسی]] مفسر [[شیعه]]، آیه {{قرآن|وَ ما کانُوا یَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ|سوره=صافات|آیه=۸}} تنها شامل معبودان بی‌جان مانند بت‌ها می‌شود؛ زیرا کلمه «ما» در زبان عربی برای غیر عاقل به کار می‌رود. همچنین مخاطب این آیه مردم مکه بوده<ref>آلوسی، محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالکتب العلمیه، اول، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۸۹.</ref> و آنها نیز بت‌ها را می‌پرستیدند.<ref>مجمع البیان فی تفسیر القرآن، پیشین، ج۱۶، ص۱۶۶.</ref> علامه طباطبایی دیگر مفسر شیعه نیز، معبودان در این آیه را شامل انسان‌ها، فرشتگان و جن‌ها ندانسته است.<ref name=":1" /> | ||
البته علامه طباطبایی احتمال داده است کلمه «ما» شامل معبودان باشعور نیز شده و [[فرعون]] و [[نمرود]] را نیز دربربگیرد.<ref name=":1" /> | |||
== استثنای برخی معبودان جاندار == | |||
اگر آیات مربوط به وارد شدن معبودان غیر خدا، شامل معبودان جاندار نیز شود، شامل معبودانی که در پرستش شدنِ خود نقشی نداشته‌اند (مانند حضرت عیسی(ع)) نخواهد شد. | |||
«إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنی أُولئِکَ عَنْها مُبْعَدُونَ»<ref name=":2" /> این دو طایفه استثنا شده‌اند. | |||
نکته‌ای که نسبت به آیات سوره انبیاء قابل ذکر است اینکه، خداوند در سه آیه بعد، یعنی آیه ۱۰۱ از این سوره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنی أُولئِکَ عَنْها مُبْعَدُونَ»؛ کسانی که از قبل، وعده نیک از سوی ما به آنها داده شده [مؤمنان صالح] از آن دور نگاهداشته می‌شوند. این آیه با آیات قبل از خود مرتبط بوده و به منظور خارج کردن معبودانی همچون حضرت عیسی و مریم و فرشتگان از عبارت «ما تَعْبُدُونَ» است زیرا این افراد هیچ دخالتی در معبود شدن‌شان ندارند و بلکه تا زنده بودند با آن مبارزه هم کرده‌اند، بنابراین منظور از عذاب شدن در آتش، معبودانی هستند که خودشان ادعای معبود بودن را داشتند مانند فرعون که ندای «انا ربکم الاعلی» را سر می‌داد. | نکته‌ای که نسبت به آیات سوره انبیاء قابل ذکر است اینکه، خداوند در سه آیه بعد، یعنی آیه ۱۰۱ از این سوره می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنی أُولئِکَ عَنْها مُبْعَدُونَ»؛ کسانی که از قبل، وعده نیک از سوی ما به آنها داده شده [مؤمنان صالح] از آن دور نگاهداشته می‌شوند. این آیه با آیات قبل از خود مرتبط بوده و به منظور خارج کردن معبودانی همچون حضرت عیسی و مریم و فرشتگان از عبارت «ما تَعْبُدُونَ» است زیرا این افراد هیچ دخالتی در معبود شدن‌شان ندارند و بلکه تا زنده بودند با آن مبارزه هم کرده‌اند، بنابراین منظور از عذاب شدن در آتش، معبودانی هستند که خودشان ادعای معبود بودن را داشتند مانند فرعون که ندای «انا ربکم الاعلی» را سر می‌داد. | ||
توضیح اینکه گرچه ظاهر آیه ۱۰۱ این است که تمام مؤمنان راستین از عذاب جهنم دور نگهداشته می‌شوند، ولی برخی احتمال داده‌اند که این آیه اشاره به معبودانی همچون حضرت مسیح و مریم (علیهما السلام) است که بدون خواست آنها به وسیله گروهی عبادت شدند و از آنجا که آیات سابق می‌گفت: شما و خدایان‌تان وارد دوزخ می‌شوید و این تعبیر ممکن بود شامل امثال حضرت مسیح «ع» نیز شود، قرآن بلافاصله این جمله را به صورت یک استثناء بیان می‌کند که این گروه هرگز وارد دوزخ نخواهند شد.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، پیشین، ج۱۳، ص۵۰۹.</ref> | توضیح اینکه گرچه ظاهر آیه ۱۰۱ این است که تمام مؤمنان راستین از عذاب جهنم دور نگهداشته می‌شوند، ولی برخی احتمال داده‌اند که این آیه اشاره به معبودانی همچون حضرت مسیح و مریم (علیهما السلام) است که بدون خواست آنها به وسیله گروهی عبادت شدند و از آنجا که آیات سابق می‌گفت: شما و خدایان‌تان وارد دوزخ می‌شوید و این تعبیر ممکن بود شامل امثال حضرت مسیح «ع» نیز شود، قرآن بلافاصله این جمله را به صورت یک استثناء بیان می‌کند که این گروه هرگز وارد دوزخ نخواهند شد.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، پیشین، ج۱۳، ص۵۰۹.</ref> | ||