سرزمین فلسطین در قرآن
آیا در قرآن کریم از سرزمین فلسطین اسمی برده شده است؟ چرا و در چه زمینه‌ای؟
نام فلسطین در قرآن نیامده است. قرآن به سرزمین مقدس و پر برکتی اشاره کرده است که برخی مفسران آن را فلسطین دانسته‌اند. نام مسجدالاقصی یک بار در سوره اسراء آمده است که معراج رسول خدا(ص) را بیان می‌کند.
جایگاه
نام فلسطین در قرآن نیامده است. در قرآن کریم به نام از بیت‌المقدس یاد نشده است، اما برخی مفسران آیه۲۱سوره مائده[۱] را به بیت‌المقدس بازگردانده‌اند.[۲] در این میان، آنچه به قصص حضرت موسی(ع) مربوط می‌شود، به ویژه به سبب موضوع آن، بیشترین امکان را برای این انطباق در اختیار مفسران و راویان قرار داده است.[۳]
مسجدالاقصی
دو موضوع مهم برای مسلمانان، یعنی اِسراء (مقدمه معراج)[۴] و تغییر قبله[۵] که به مسجدالاقصی در بیت‌المقدس ارتباط دارد، در قرآن کریم آمده است. بر اساس تفاسیر در معراج، پیامبر(ص) به همراه جبرئیل از بیت‌الله الحرام در مکه، به مسجد الاقصی در بیت‌المقدس می‌رود.[۶]
ارض مقدس
در اینکه ارض مقدس در آیات قرآن چه مکانی است، میان مفسران اختلاف است. عده‌ای گفته‌اند بعید نیست که منظور از سرزمین مقدس تمام منطقه شامات باشد.[۷] بعضی ارض مقدّس را بیت‌المقدّس، دمشق، فلسطین و قسمتی از اردن، شام، سرزمین طور و اطراف آن[۸] یا همه منطقه شامات، مهد پیامبران و سرزمین موعود بنی‌اسرائیل دانسته‌اند.[۹]
برخی گفته‌اند هماهنگی مضمونِ برخی آیات قرآنی با مضامین عهد عتیق (مثلاً سفر اعداد، باب‌های ۱۳–۱۴) چنین امکانی را برای مفسران فراهم آورده است که ارض مقدس را بیت‌المقدس بنامند، سرزمینی که در این اندیشه محل استقرار پیامبران نیز هست.[۱۰]
مطالعه بیشتر
- هاشمی رفسنجانی، علی‌اکبر، اسرائیل و فلسطین، تهران انتشارت امیرکبیر.
منابع
- ↑ ﴿يا قَوْمِ ادْخُلُوا الْأَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتي كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَ لا تَرْتَدُّوا عَلى أَدْبارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرينَ؛ اى قوم! به سرزمين مقدّسى كه خداوند براى شما مقرّر داشته، وارد شويد! و به پشت سر خود بازنگرديد (و عقب گرد نكنيد) كه زيانكار خواهيد بود!﴾
- ↑ طبرانى، سليمان بن احمد، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم، اردن - اربد، دار الكتاب الثقافي، چاپ اول، ۲۰۰۸ م، ج۲، ص۳۷۶. ابوالسعود، محمد بن محمد، تفسير ابى السعود (ارشاد العقل السليم الى مزايا القرآن الكريم)، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، ۱۹۸۳ م، ج۳، ص۲۳.
- ↑ جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.
- ↑ سوره اسراء، آیه۱.
- ↑ سوره بقره، آیه۱۴۴.
- ↑ جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۴، ص۳۳۷.
- ↑ هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۹.
- ↑ علی معموری، «ارض مقدس»، اعلام القرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۴۰.
- ↑ جمعی از نویسندگان، «بیت‌المقدس»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۳، ذیل مدخل.