تعیین زمان ظهور امام مهدی(ع)
آیا زمان ظهور امام زمان(عج) مشخص است؟
زمان قطعی ظهور امام زمان(عج) فقط نزد خداوند مشخص است. در روایات ائمه(ع) تعیین کنندگان وقت ظهور تکذیب شده‌اند. با اینحال علامت‌هایی برای ظهور ذکر شده است. محل ظهور در مکه و کنار خانه خدا بیان شده است.
زمان ظهور از اسرار الهی
پس از وفات علی بن محمد سمری، چهارمین نائب خاص امام زمان(عج) دوره غیبت کبری آغاز شده و تاکنون ادامه دارد، ظهور و قیام امام(عج) در پایان این دوره و به فرمان خدا خواهد بود، پیشوایان معصوم، در روایات بسیار، تصریح فرموده‌اند که نمی‌توان وقت خاصی را برای ظهور تعیین نمود و فقط خدا به آن آگاه است. این امر ناگهانی و به فرمان خدا واقع خواهد شد و هر کس تعیین وقت کند دروغگوست.
ابو بصیر می‌گوید: «سَأَلْتُهُ عَنِ اَلْقَائِمِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَقَالَ كَذَبَ اَلْوَقَّاتُونَ إِنَّا أَهْلُ بَيْتٍ لاَ نُوَقِّتُ ثُمَّ قَالَ أَبَى اَللَّهُ إِلاَّ أَنْ يُخْلِفَ وَقْتَ اَلْمُوَقِّتِينَ؛ از امام صادق(ع) درباره قائم(ع) سؤال كردم، فرمود:«وقت تعيين‌كنندگان دروغ مى‌گويند،ما اهل بيت وقتى را تعيين نمى‌كنيم،سپس فرمود: خداوند نمى‌خواهد مگر آنكه زمانى را كه تعيين‌كنندگان وقت معلوم مى‌كنند خلاف آن كند».[۱]
«اسحاق بن یعقوب» نامه‌ای توسط محمد بن عثمان عمری خدمت امام زمان(عج) فرستاد و سئوالاتی نمود و امام در فرازی از پاسخ، در مورد وقت ظهور فرمود: «وَ اَمَّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَاِنَّهُ اِلَی اللَّهِ تَعَالَی ذِکْرُهُ وَ کَذَبَ الْوَقَّاتُونَ؛ و اما ظهور فرج به فرمان خدای متعال وابسته است، و تعیین‌کنندگان وقت دروغگویند».[۲]
علامت‌های ظهور
| ظهور |
 |
منظور از تعیین وقت، تعیین دقیق وقت ظهور است، و این گونه تعیین وقت را پیشوایان معصوم(ع) به هیچ وجه جایز نشمرده‌اند و آن را از اسرار الهی دانسته‌اند، ولی علاماتی را ذکر فرموده‌اند که چون آن‌ها واقع شوند نزدیک بودن ظهور را نوید می‌دهند.[۳]
افزون بر ذکر نشانه‌های حتمی و غیر حتمی برای ظهور، زمان ظهور و وقت آن به شکل کلی و غیر معین (مانند: روز و سال آن) نیز در روایات ذکر شده است که هرگز به معنای تعیین دقیق زمان ظهور که در روایات از آن نهی شده نمی‌باشد.
روایات مختلفی درباره زمان (قیام) حضرت مهدی(ع) به شکل کلی و غیر معین وجود دارد. در برخی، از نوروز به عنوان روز آغاز قیام یاد شده است.[۴] برخی احادیث دیگری روز عاشورا را و روز شنبه را آغاز قیام آن حضرت ذکر کرده است.[۵] و در تعداد دیگر روز جمعه، روز ظهور و آغاز قیام آن بزرگوار بیان شده است.[۶]
در همزمانی نوروز با عاشورا اشکالی به نظر نمی‌رسد؛ زیرا نوروز طبق سال شمسی و عاشورا بر اساس سال قمری محاسبه می‌شود و یکی شدن این دو روز امکان‌پذیر است. و نیز همزمانی این دو روز با جمعه یا شنبه نیز ممکن است، چه آن که ممکن است عاشورا و نوروز هر دو یا روز جمعه یا شنبه باشد. آنچه مشکل و متنافی به نظر می‌رسد، ذکر دو روز شنبه و جمعه از هفته به عنوان روز قیام، است. ولی می‌توان این دسته از روایات را نیز توجیه کرد و به نحوی میان آن جمع نمود؛ زیرا اگر سند این روایات صحیح باشد، در این صورت احادیثی که جمعه را روز ظهور حضرت، تعیین کرده است بر روز قیام و ظهور حمل می‌شود و روایاتی که شنبه را روز قیام می‌داند، بر روز استقرار و تثبیت نظام الهی مهدوی و نابودی مخالفان تفسیر می‌شود.[۷]
به هر حال ظهور امام زمان(ع) ابتداء به وسیله منادی آسمانی اعلام می‌گردد، آن حضرت در حالی که پشت به کعبه داده است، با دعوت به حق، ظهور خود را اعلام می‌دارد.
محل ظهور امام
از امام باقر(ع) نقل شده است که فرمود: «حضرت مهدی(ع) در مکه به هنگام نماز عشاء ظهور می‌کند، در حالی که پرچم و پیراهن و شمشیر پیامبر(ص) را همراه دارد و چون نماز عشا را خواند، فریاد برمی‌آورد: ای مردم! شما را به یاد خدا و به حضورتان در برابر خدا (در روز قیامت) متذکر می‌شوم، در حالی که حجّتش را (در دنیا) بر شما تمام کرده است و پیامبران را مبعوث نموده و قرآن را فرو فرستاده است. خداوند به شما فرمان می‌دهد که به او شرک نورزید و فرمانبر او و پیامبرانش باشید. آنچه را قرآن امر به احیای آن کرده است، احیاء و زنده کنید، و آنچه را که امر به نابودی آن کرده است، نابود سازید و یاوران راه هدایت باشید و بر تقوا و پرهیزکاری همکاری نمایید؛ زیرا دنیا، فنا و زوالش فرا رسیده و نفخه وداع سر داده است. من شما را به سوی خدا و رسولش و عمل به کتاب او و نابودی باطل و احیاء و زنده ساختن سیره پیامبر اعظم(ص) دعوت می‌کنم، آن گاه در میان سیصد و سیزده نفر از یارانش ظهور می‌کند».[۸]
یاران حضرت
بر اساس روایات زیادی، وقتی که حضرت امام زمان(ع) ظهور می‌کنند تعداد یاران خاص آن حضرت ۳۱۳ نفر به تعداد جنگجویان بدر خواهد بود چنان‌که آبان بن تغلب می‌گوید: در مکه در مسجدی خدمت امام صادق(ع) بودم و دستم در دست آن حضرت بود که فرمود: ای ابان! خداوند ۳۱۳ مرد را در این مسجد بیاورد… شمشیرهایی حمایل کرده‌اند که بر هر یک نام شخص و نام پدر و اوصاف و نسبش نوشته است، سپس دستور می‌دهد شخصی فریاد بزند: این مهدی است به حکم حضرت داود و سلیمان حکم می‌کند و گواه نمی‌خواهد.
مطالعه بیشتر
- چشم‌اندازی به حکومت مهدی (عج)، نجم الدین طبسی.
- دادگستر جهان، آیت الله ابراهیم امینی.
- منتخب الاثر، آیت الله صافی گلپایگانی.
منابع
- ↑ نعمانی، الغیبة، ترجمه غفاری، ج۱، ص۴۱۱؛ حسینی، سید حسین، یاد محبوب، نشر آفاق، ص۷۸.
- ↑ کمال الدین، ج۲، ص۱۶۰، ح۴. شیخ صدوق ره.
- ↑ پیشوای دوازدهم حضرت حجه ابن الحسن المهدی، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۰۸.
- ↑ کمال الدین، ج۲، ص۶۵۳.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۲، ص۲۷۹.
- ↑ طبسی، نجم الدین، چشم‌اندازی به حکومت مهدی (عج)، ص۶۳.
- ↑ ابن طاووس، ملاحم، ص۶۴؛ ابن حمّاد، فتن، ص۹۵.