کشتار مردم پیش از ظهور امام زمان(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۳۰

سؤال

آیا درست که پیش از ظهور امام مهدی(ع) افراد زیادی، که در برخی روایات دو سوم مردم ذکر شده، کشته خواهند شد یا به بیماری همه‌گیر مبتلا شده و خواهند مرد؟

درگاه‌ها

قبل از ظهور امام مهدی(ع) بر اساس روایات، شمار زیادی درنتیجه جنگ و شمار زیادی بر اثر بیماری همه‌گیر از دنیا خواهند رفت؛ البته پیروان اهل بیت(ع) جزو کسانی‌اند که باقی می‌مانند.^[۱] برخی احتمال داده‌اند مراد از این احادیث، همه افراد روی زمین نیست؛ بلکه منظور منطقه‌ای است که درگیری‌ها در آن رخ می‌دهد.^[۲]

بر اساس روایتی از امام رضا(ع)، پیش از ظهور امام مهدی(ع) کشتارهای پیاپی و بی‌وقفه رخ خواهد داد و طبق روایتی از امام علی(ع) پیش از ظهور قائم(ع) جهان دچار دو نوع مرگ می‌شود؛ مرگ با شمشیر (اسلحه) و مرگ با طاعون. در روایتی دیگر از او گفته شده قبل از ظهور، یک سوم مردم کشته می‌شوند، یک سوم آنها می‌میرند و یک سوم دیگر باقی می‌مانند. او در روایتی، یکی از نشانه‌های ظهور مهدی را «کشتار ناگوار»، «مرگ سریع» و «همه‌گیری طاعون» دانسته است.^[۱]

به طورى كه از احاديث برمى‌آيد ، كمى قبل از ظهور حضرت ، جنگى جهانى رخ مى‌دهد كه ريشه در منطقه شرق عالم دارد «جنگ‌ها در زمين فراوان شود» از بعضى احاديث چنين فهميده مىشود كه اين جنگ به صورت جنگ‌هاى منطقه‌اى است و در سال ظهور اتفاق مىافتد و خسارت‌هاى آن نيز متوجه آمريكا و اروپا مى‌شود : «آتش ، در مغرب زمين همچون شعله‌اى كه از هيزم فراوان زبانه كشد، بالا رود». «بين مردم شرق و غرب و حتى ميان مسلمانان ايجاد اختلاف شود و مردم در اثر هراس و وحشتى كه دارند با رنج و گرفتارى سختى روبرو شوند» همچنين روايات خبر مى‌دهند كه زيان‌هاى جانى اين جنگ كه با بيمارى طاعون ، پيش از جنگ و بعد از آن همراه است ، دو سوم ساكنان زمين را در برمى گيرد ، اين خسارت‌ها به شكل مستقيم گريبانگير مسلمانان نمى‌شود. پاره‌اى از روايات ، اشاره دارند كه اين نبرد در چند مرحله انجام مىپذيرد ، و آخرين مرحله آن بعد از ظهور حضرت مهدى (عليه‌السلام ) و آزاد سازى حجاز و ورود حضرت به عراق خواهد بود. البته آزاد نمودن حجاز مربوط به نابسامانى و خلأ سياسى و بحران حكومت آن ديار و حوادث ديگرى است.^[۳]

بر اساس روایتی، قبل از ظهور از هر هفت تن، پنج تن، و بر اساس روایتی دیگر، از هر ده تن، نه تن می‌میرند. ارقام دیگری نیز ذکر شده است. در روایتی از پیامبر(ص) از هر ده هزار تن، نه هزار و نهصد تن به قتل می‌رسند و جز شمار اندکی، زنده نمی‌مانند.

طبق روایتی از امام صادق(ع)، پیروان اهل‌بیت(ع) جزو باقی‌ماندگان خواهند بود.^[۱] نجم‌الدین طبسی، پژوهشگر در زمینه مهدویت، معتقد است دلیل اینکه در ميان باقى‌ماندگان، شيعيان و دوست‌داران امام زمان هستند، این است که آنها با مهدى بيعت خواهند کرد.^[۴]

برخی برداشتی کنایی از این روایات داشته‌اند. به باور آنها، مراد از این روایات این است که ستمگران آنقدر در مقابل حق، مقاومت نشان می‌دهند، که جز جنگیدن با آنان راه دیگری نیست.^{^{[نیازمند منبع]}} برخی نیز احتمال داده‌اند مراد از این احادیث، همه روی زمین نیست؛ بلکه منظور منطقه‌ای است که درگیری‌ها در آن رخ می‌دهد. به گفته آنها، با این تفسیر میزان کشته‌شده‌ها که در روایات ذکر شده دور از ذهن نیست؛‌ همانگونه که در جنگ جهانی اول نهصد هزار تن در فرانسه، پانصد هزار در انگلستان، نزدیک به یک میلیون در آلمان و چهار میلیون در شوروی کشته شدند و هیتلر پنج میلیون تن را با گاز خفه کرد و ۷۵ هزار تن را با مسلسل کشت.^[۲]

منابع

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ طبسی، نجم الدین، نشانه‌هایی از دولت موعود، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۱-۵۵.
↑ ^۲٫۰ ^۲٫۱ علی اکبر بابازاده، زمینه‌های فساد در جامعه (انتشارات قدس، چاپ اول) ج۱، ص۳۱۲.
↑ کورانی عاملی، علی، عصر الظهور ( فارسي )، ترجمة : مهدي حقي، دارالهدی، چ1، 1383ش، ص 32.
↑ طبسی، نجم الدین، نشانه‌هایی از دولت موعود، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۵.

[:0-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ طبسی، نجم الدین، نشانه‌هایی از دولت موعود، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۱-۵۵.

[:1-2] ۲٫۰ ^۲٫۱ علی اکبر بابازاده، زمینه‌های فساد در جامعه (انتشارات قدس، چاپ اول) ج۱، ص۳۱۲.

[3] کورانی عاملی، علی، عصر الظهور ( فارسي )، ترجمة : مهدي حقي، دارالهدی، چ1، 1383ش، ص 32.

[4] طبسی، نجم الدین، نشانه‌هایی از دولت موعود، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi }}
+{{نیازمند گسترش}}
 {{شروع متن}}
-{{سوال}}
+{{سوال}}آیا درست که پیش از ظهور امام مهدی(ع) افراد زیادی، که در برخی روایات دو سوم مردم ذکر شده، کشته خواهند شد یا به بیماری همه‌گیر مبتلا شده و خواهند مرد؟{{پایان سوال}}
-طبق روایات قبل از ظهور امام زمان، فتنه و بلاهای زیادی قرار است اتفاق بیفتد و حتی دو سوم مردم قرار است بمیرند. ما چرا باید برای نزدیک شدن ظهور امام زمان و در نتیجه نزدیک شدن بلاها دعا کنیم؟ اگر ما زمان قبل ظهور را درک کنیم به احتمال زیاد جزو دو سومی خواهیم بود که قرار است بمیرند یا اگر هم جز یک سوم مردمی باشیم که زنده می‌مانند و ظهور و صلح و عدالت بعد از ظهور را درک می‌کنند، چطور زندگی خوبی خواهند داشت و افسردگی و غم و غصه نخواهند داشت، در حالی شاهد مرگ دو سوم مردم و این همه بلا و مصیبت و سختی بوده‌اند؟
-{{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
+{{ظهور-عمودی}}
 {{درگاه|مهدویت}}
+قبل از [[ظهور امام مهدی(ع)]] بر اساس روایات، شمار زیادی درنتیجه جنگ و شمار زیادی بر اثر بیماری همه‌گیر از دنیا خواهند رفت؛ البته [[شیعه|پیروان اهل بیت(ع)]] جزو کسانی‌اند که باقی می‌مانند.<ref name=":0">طبسی، نجم الدین، [https://noorlib.ir/book/view/13471 نشانه‌هایی از دولت موعود]، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۱-۵۵.</ref> برخی احتمال داده‌اند مراد از این احادیث، همه افراد روی زمین نیست؛ بلکه منظور منطقه‌ای است که درگیری‌ها در آن رخ می‌دهد.<ref name=":1" />
-مقدمه: برای درک و داوری در معنای یک حدیث نخست سند آن باید بررسی شود، و بعد دلالت آن که آیا با روایات دیگر تنافی دارد یا ندارد، و هم‌چنین با قانون عقل سازگاری دارد یا نه؟ ۲ـ تصویری که فعلاً در ذهن‌ها از ظهور حضرت وجود دارد، تصویر درستی نیست، لذا لازم است در پایان جواب یک تصویر کلی از کارها و برنامه‌های حضرت ارائه شود.
+بر اساس روایتی از [[امام رضا(ع)]]، پیش از ظهور امام مهدی(ع) کشتارهای پیاپی و بی‌وقفه رخ خواهد داد و طبق روایتی از [[امام علی(ع)]] پیش از ظهور قائم(ع) جهان دچار دو نوع مرگ می‌شود؛ مرگ با شمشیر (اسلحه) و مرگ با طاعون. در روایتی دیگر از او گفته شده قبل از ظهور، یک سوم مردم کشته می‌شوند، یک سوم آنها می‌میرند و یک سوم دیگر باقی می‌مانند. او در روایتی، یکی از نشانه‌های ظهور مهدی را «کشتار ناگوار»، «مرگ سریع» و «همه‌گیری طاعون» دانسته است.<ref name=":0" />
-پاسخ در چند بخش ارائه می‌شود.
-۱. تعدادی از روایات، از قتل و کشتاری سخن می‌گوید که پیش از ظهور مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) به وقوع می‌پیوندد. برخی از این روایات، تنها کشتار را یادآور می‌شود و برخی وسعت کشتار را نیز مشخص می‌کند.
-امام رضا «ع» در این باره می‌فرماید: پیش از ظهور امام زمان «ع» کشتارهای پیاپی و بی وقفه رخ خواهد داد.
-ابوهریره می‌گوید: در شهر مدینه کشتاری خواهد شدکه در آن منطقه «احجاز الزیت» از هم می‌پاشد و فاجعه «حرّه» در برابر آن، مانند ضربه تازیانه ای بیش نیست، آن گاه که پس از کشتار به اندازه دو فرسنگ از مدینه دور شوند، با حضرت مهدی «ع» بیعت می‌شود.
-ابوقبیل می‌گوید: شخصی از بنی هاشم زمام حکومت را به دست می‌گیرد و تنها بنی امیه را قتل‌عام می‌کند، به طوری که جز عده اندکی، کسی از آنان برجای نمی‌ماند. پس از آن، فردی از بنی امیه خروج می‌کند و در مقابل هر نفر، دو تن را می‌کشد، چنان‌که جز زنان کسی باقی نمی‌ماند.
-رسول خدا (صلی الله علیه و آله) چنین می‌فرماید: سوگند به خدایی که جانم در دست قدرت اوست. دنیا پایان نمی‌یابد تا این که زمانی فرارسد که نه قاتل بداند برای چه دست به قتل زده است و نه علت کشته شدن مقتول مشخص باشد و هرج و مرج همه جا را فرا می‌گیرد. در چنان زمانی، قاتل و مقتول به جهنم می‌روند.
-امیرمومنان علی «ع» می‌فرماید: پیش از ظهور قائم «ع» جهان دچار دو نوع مرگ می‌شود. مرگ سفید و سرخ. مرگ سرخ با شمشیر (اسلحه) است و مرگ سفید با طاعون است.
-امام باقر «ع» می‌فرماید: برای قائم آل محمد، دو غیبت است که یکی طولانی‌تر از دیگری است. در آن دوران، مردم را مرگ و کشتار فرامی گیرد. جابر می‌گوید: از امام باقر «ع» پرسیدم: در چه زمانی این امر (قیام مهدی «ع» روی خواهد داد؟ امام در پاسخ فرمود: ای جابر! چگونه این امر تحقق یابد. در حالی که هنوز بین حیره و کوفه تعداد کشته‌ها زیاد نشده است.
-امام صادق «ع» فرمود: پیش از ظهور قائم «ع» دو نوع مرگ پدیدار می‌گردد: مرگ سرخ و مرگ سفید. به اندازه ای از انسان‌ها کشته می‌شوند که از هر هفت نفر، پنج تن نابود می‌گردند.
-امیرمومنان علی «ع» فرمود: حضرت مهدی «ع» ظهور نمی‌کند. مگر اینکه یک سوم مردم کشته شوند و یک سوم بمیرند و یک سوم باقی بمانند.
-از امیرالمومنین «ع» پرسیدند: آیا برای ظهور حضرت مهدی «ع» علامت و نشانه ای است؟ فرمود: نعم، قتل فظیع و موت سریع و طاعون شنیع.
-و به نقل ارشاد القلوب: «قتل ذریع» یعنی با سرعن و عالمگیر.
-و به نقل مدینه المعاجز: «قتل رضیع» یعنی لئیم و پست.
-و به نقل حلیه الابرار: «قتل فضیع» یعنی ناگوار.
-معنای روایت چنین است: آری، برای ظهور حضرت نشانه‌هایی است، ازجمله کشتارهای عالمگیر و ناگوارو پست و مرگ‌هایی سریع و پی در پی و شیوع طاعون.
-محمد بن مسلم می‌گوید: امام صادق «ع» فرمود: امام زمان «ع» ظهور نمی‌کند، مگر این که دو سوم مردم جهان از بین بروند. عرض شد: اگر دو سوم مردم کشته شوند. پس چه تعداد خواهند ماند؟ فرمود: آیا راضی نیستید و دوست ندارید از یک سوم باقی مانده باشید؟
-امام صادق «ع» فرموده است: امر ظهور تحقق نمی‌یابد تا این که نه دهم مردم نابود شوند.
-علی «ع» می‌فرماید: در آن روزگار از مردم جز یک سوم آنان، کسی بر جای نمی‌ماند.
-پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: از هر ده هزار نفر، نه هزار و نه صد تن به قتل می‌رسند و جز تعداد اندکی، جان سالم به در نمی‌برند.
-ابن سیرین می‌گوید: حضرت مهدی «ع» ظهور نمی‌کند تا این که از هر نه نفر، هفت تن کشته شوند.
-۲: تعدادی از کشته شدگان در جنگ کشته می‌شوند و تعدادی دیگر به واسطه بیماری‌های مسری که به احتمال قوی از کشته‌های به جا مانده جنگ، تولید شده است، جان می‌سپارند. هم چنین احتمال دارد که این گروه به وسیله سلاح‌های شیمیایی و میکربی که بیماری تولید می‌کنند، جان دهند.
-۲: تعدادی از کشته شدگان در جنگ کشته می‌شوند و تعدادی دیگر به واسطه بیماری‌های مسری که به احتمال قوی از کشته‌های به جا مانده جنگ، تولید شده است، جان می‌سپارند. هم چنین احتمال دارد که این گروه به وسیله سلاح‌های شیمیایی و میکربی که بیماری تولید می‌کنند، جان دهند.
-در میان اقلیتی که باقی می‌مانند، شیعیان و دوست داران امام زمان «ع» هستند، زیرا آنان هستند که با مهدی «ع» بیعت می‌کنند. نیز در سخن امام صادق «ع» آمده بود که آیا راضی نیستید که از یک سوم باقی مانده باشید؟<ref>"نشانه‌هایی از دولت موعود" نوشته حجت الاسلام نجم الدین طبسی</ref>
-۳. بر فرض تمام بودن سند روایت، شاید معنایی کنایی داشته باشد که مراد این است که ستمگران و منحرفان آن قدر در مقابل حق قدرت و مقاومت نشان می‌دهند، که جز جنگیدن با آنان راه دیگری وجود ندارد.
-۴. اگر مراد ظاهر حدیث باشد باید بررسی کرد که آیا مراد همه روی زمین است که این محال عادی است، ولی ممکن است مراد آن نقطه ای باشد که درگیری در آن جا صورت گرفته‌است، مگر در جنگ جهانی اول نه صد هزار نفر در فرانسه، و نیم میلیون نفر در انگلستان و قریب به یک میلیون در آلمان و چهار میلیون در شوروی کشته نشدند؟ مگر هیتلر پنج میلیون را با گاز خفه نکرد و هفتاد و پنج هزار نفر را با مسلسل به هلاکت نرساند(<ref>علی اکبر بابازاده، زمینه‌های فساد در جامعه (انتشارات قدس، چاپ اول) ج۱، ص۳۱۲.</ref>) اگر این خون‌ها در یک نقطه ریخته شوند، چنان خونی جمع نمی‌شود؟ یا در جنگ صلیبی‌ها در بیت‌المقدس مسجد عمر ده هزار نفر پناهنده شدند که همه را کشتند به گونه ای که جنازه روی خون شنا می‌کرد(<ref>هاشمی رفسنجانی، اسرائیل و فلسطین ()، ص۱۰.</ref>) پس اصل قضیه به صورت جزئی ممکن و واقع شده است.
-در پایان برای نشان دادن تصویر روشن از ظهور حضرت مهدی(عج) و کارها و اصلاحات او یک روایت و فهرستی از اقدامات حضرت بیان می‌شود، علی «ع» فرمود: بدانید آن کس از ما (حضرت مهدی عج) که فتنه‌های آینده را دریابد با چراغی روشنگر در آن گام می‌نهد و بر همان سیره و روش پیامبر (صلی الله علیه و آله) و امامان «ع» رفتار می‌کند تا گره‌ها را بگشاید، بردگان و ملت‌های اسیر را آزاد سازد، جمعیت گمراه و ستمگر را پراکنده و حق جویان پراکنده را جمع‌آوری می‌کند(<ref>نهج البلاغه، محمد دشتی، (پارسایان ۱۳۷۹) ص۲۷۳، خ/۱۳۸.</ref>). حضرت نظریات را پیرو قرآن قرار دهد(<ref>همان، خ/۱۳۸.</ref>) و علوم را گسترش دهد، مردم بیش از دو قسمت دانش را نشناخته‌اند و چون قائم بپا می‌خیزد بیست و پنج قسمت دیگر را بیرون آورد در میان مردم پراکند(<ref>کورانی، موسوعه احادیث الامام المهدی (مؤسسه المعارف الاسلامیه، قم ۱۴۱۱) ج۲، ص۵۳.</ref>) شریعت نبوی را اقامه کند(<ref>مجلسی، بحار (دار الکتب الاسلامیه ۱۳۶۵ هـ ش) ج۵۱، ص۷۳، روایت ۱۹.</ref>) و قرآن و سنت را زنده کند(<ref>نهج البلاغه، خ/۱۳۸.</ref>).
-اما اصلاحات اقتصادی حضرت
-فقر را از بین ببرد(<ref>مجلسی بحار (دار الکتب الاسلامیه ۱۳۶۵ هـ ش)، ج۵۲، ص۳۹۰، روایت ۲۱۲.</ref>) و در تمامی روی زمین خرابی باقی نمی‌ماند مگر آنکه آباد شود(<ref>خوئی، منهاج البراعه (بنیاد فرهنگی امام المهدی قم) ج۸، ص۳۵۳.</ref>) برده‌ها آزاد و قرض‌ها و دیون همه پرداخت می‌شود(<ref>قزوینی، الامام المهدی (مؤسسه الوفاء، قم ۱۴۰۵ هـ)، ص۶۳۱.</ref>) گنج‌ها را استخراج می‌کند و ثروت‌ها را تقسیم می‌نماید(<ref>صافی، منتخب الاثر (نشر کتاب قم، ۱۳۷۳ هـ) ص۴۷۲.</ref>) زمین در دست شیعیان آن حضرت قرار می‌گیرد(<ref>کلینی، الکافی (دار الکتب الاسلامیه تهران، ۱۳۶۳) ج۱، ص۴۰۸.</ref>). به اندازه ای که کسی بتواند بردارد و حمل کند. مال و ثروت در اختیار درخواست کننده قرار می‌دهد(<ref>ترمزی، سنن ترمذی (دار الفکر بیروت، ۱۴۰۸ هـ ق) ج۴، ص۴۳۹، روایت ۲۲۳۲.</ref>) عدالت و سازندگی را در همه شهرها گسترش می‌دهند(<ref>کامل سلیمان، یوم الخلاص (دار الکتاب البنانی، بیروت، ۱۴۰۲ هـ ق) ص۳۹۵.</ref>) و خوان حکمت و ثروت گسترده می‌شود(<ref>نعمانی، الغیبه، (مؤسسه الاعلمی، بیروت، ۱۴۰۳ هـ ق) ص۱۵۸.</ref>) با ثروت اندوزی مبارزه می‌شود(<ref>طوسی، تهذیب الاحکام (دار الکتب الاسلامیه ۱۳۶۵ هـ ش) ج۴، ص۱۴۴، روایت ۴۰۲.</ref>) و عدالت درباره نیکان و بدان اجراء می‌شود(<ref>صدوق، علل الشرایع، (مکتبه الداوری، قم بی تا) ص۱۶۱.</ref>) اگر در بن دندان انسانی حق فردی دیگر نهاده باشد آن را باز پس می‌گیرد(<ref>موسوعه احادیث الامام المهدی (پیشین)، ج۱، ص۲۲۱.</ref>).
-۵. بله طبق روایات قبل از ظهور امام زمان، فتنه و بلاهای زیادی اتفاق می‌فتد و حتی دو سوم (کمتر یا بیشتر)، اما این منافاتی با دعا کردن برای نزدیک شدن ظهور امام زمان ندارد.
-۵. بله طبق روایات قبل از ظهور امام زمان، فتنه و بلاهای زیادی اتفاق می‌فتد و حتی دو سوم (کمتر یا بیشتر)، اما این منافاتی با دعا کردن برای نزدیک شدن ظهور امام زمان ندارد.
-گرچه این بلاها و کشتار پیش از ظهور اتفاق می‌افتد، اما این‌ها منسوب به ظهور و خود حضرت نیست و ای‌ن طور نیست که اگر مثلاً حضرت ظهور نکند این اتفاقات نیفتد.
-خلاصهٔ جواب این شد که:
+به طورى كه از احاديث برمى‌آيد ، كمى قبل از ظهور حضرت ، جنگى جهانى رخ مى‌دهد كه ريشه در منطقه شرق عالم دارد «جنگ‌ها در زمين فراوان شود» از بعضى احاديث چنين فهميده مىشود كه اين جنگ به صورت جنگ‌هاى منطقه‌اى است و در سال ظهور اتفاق مىافتد و خسارت‌هاى آن نيز متوجه آمريكا و اروپا مى‌شود : «آتش ، در مغرب زمين همچون شعله‌اى كه از هيزم فراوان زبانه كشد، بالا رود». «بين مردم شرق و غرب و حتى ميان مسلمانان ايجاد اختلاف شود  و مردم در اثر هراس و وحشتى كه دارند با رنج و گرفتارى سختى روبرو شوند» همچنين روايات خبر مى‌دهند كه زيان‌هاى جانى اين جنگ كه با بيمارى طاعون ، پيش از جنگ و بعد از آن همراه است ، دو سوم ساكنان زمين را در برمى گيرد ، اين خسارت‌ها به شكل مستقيم گريبانگير مسلمانان نمى‌شود. پاره‌اى از روايات ، اشاره دارند كه اين نبرد در چند مرحله انجام مىپذيرد ، و آخرين مرحله آن بعد از ظهور حضرت مهدى (عليه‌السلام ) و آزاد سازى حجاز و ورود حضرت به عراق خواهد بود. البته آزاد نمودن حجاز مربوط به نابسامانى و خلأ سياسى و بحران حكومت آن ديار و حوادث ديگرى است.<ref>کورانی عاملی، علی، عصر الظهور ( فارسي )، ترجمة : مهدي حقي، دارالهدی، چ1، 1383ش، ص 32. </ref>
-اولا روایت مذکور به صورت‌های مختلف گزارش شده است.
+بر اساس روایتی، قبل از ظهور از هر هفت تن، پنج تن، و بر اساس روایتی دیگر، از هر ده تن، نه تن می‌میرند. ارقام دیگری نیز ذکر شده است. در روایتی از [[پیامبر(ص)]] از هر ده هزار تن، نه هزار و نهصد تن به قتل می‌رسند و جز شمار اندکی، زنده نمی‌مانند.
-ثانیاً: ممکن است معنای کنایی آن مراد باشد و این بر اثر جنگ میان حق و باطل باشد.
+طبق روایتی از [[امام صادق(ع)]]، پیروان اهل‌بیت(ع) جزو باقی‌ماندگان خواهند بود.<ref name=":0" /> نجم‌الدین طبسی، پژوهشگر در زمینه [[مهدویت]]، معتقد است دلیل اینکه در ميان باقى‌ماندگان، شيعيان و دوست‌داران امام زمان هستند، این است که آنها با مهدى <mark>[[بیعت|بيعت]]</mark> خواهند کرد.<ref>طبسی، نجم الدین، [https://noorlib.ir/book/view/13471 نشانه‌هایی از دولت موعود]، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۸۶ش، ص۵۵.</ref>
-ثالثاً: نمونه‌های تاریخی برای این مورد زیاد وجوود دارد؛ مثلاً در حمله صلیبی‌ها به مسجد عمر در بیت‌المقدس جنازه‌ها بر خون شناور بودند، و تصویر کلی از اقدامات حضرت این شد که قرآن و سنت را احیاء، علوم را گسترش، عدالت را توسعه، فقر را ریشه کن ثروت در اختیار همه، و حق همه پس گرفته می‌شود. و برده‌ها آزاد، قرض مردم آداء، و گنج‌ها زیاد و عقل‌ها کامل می‌شود.
+برخی برداشتی کنایی از این روایات داشته‌اند. به باور آنها، مراد از این روایات این است که ستمگران آنقدر در مقابل حق، مقاومت نشان می‌دهند، که جز جنگیدن با آنان راه دیگری نیست.{{مدرک|date=مارس ۲۰۲۲}} برخی نیز احتمال داده‌اند مراد از این احادیث، همه روی زمین نیست؛ بلکه منظور منطقه‌ای است که درگیری‌ها در آن رخ می‌دهد. به گفته آنها، با این تفسیر میزان کشته‌شده‌ها که در روایات ذکر شده دور از ذهن نیست؛‌ همانگونه که در جنگ جهانی اول نهصد هزار تن در فرانسه، پانصد هزار در انگلستان، نزدیک به یک میلیون در آلمان و چهار میلیون در شوروی کشته شدند و هیتلر پنج میلیون تن را با گاز خفه کرد و ۷۵ هزار تن را با مسلسل کشت.<ref name=":1">علی اکبر بابازاده، زمینه‌های فساد در جامعه (انتشارات قدس، چاپ اول) ج۱، ص۳۱۲.</ref>
-رابعا: مسئله ظهور و بلاها دو قضیه جدا از هم هستند، که در یک زمان رخ می‌دهند.{{پایان پاسخ}}
+{{پایان پاسخ}}
 == منابع ==
@@ خط ۹۰: / خط ۳۱: @@
   | شناسه =
   | تیترها =
   | ویرایش =
   | لینک‌دهی =
   | ناوبری =