واژه عشق در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
واژه «عشق» و مشتقات آن، در قرآن نیامده؛ امّا کلمه محبت (دوست داشتن) مورد توجه خاص قرآن کریم قرار گرفته است؛ تا آنجا که واژه «حُبّ» (دوستی) و مشتقات آن بیش از صد بار در قرآن کریم به کار رفته و هر جا که لازم بوده از معنای عشق (شدت دوستی) تعبیر شود، از مادّه حبّ با قرینه لفظی یا معنوی استفاده شده است؛ مانند: {{قرآن|و الّذین ءَامنوا أَشدُّ حبّاً للّه
واژه «عشق» و مشتقات آن، در [[قرآن]] نیامده است. اما کلمه محبت (دوست داشتن) مورد توجه خاص قرآن کریم بوده است؛ تا آنجا که واژه «حُبّ» (دوستی) و مشتقات آن بیش از صد بار در قرآن به کار رفته است. قرآن در مواردی (دوست داشتن بسیار) را آورده که می توان آن‌را مرادف معنای عشق دانست؛ مانند: {{قرآن|و الّذین ءَامنوا أَشدُّ حبّاً للّه|سوره = بقره| آیه = ۱۶۵| ترجمه = و کسانی که ایمان آورده‌اند، محبت بیشتری به خدا دارند.}}،  {{قرآن|.. . قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا
| ترجمه = و کسانی که ایمان آورده‌اند، محبت بیشتری به خدا دارند.
| سوره = یوسف
}}{{قرآن|.. . قد شغفها حُبّاً
| آیه = ۳۰
| ترجمه = سخت خاطرخواه او شده است.
| ترجمه = سخت خاطرخواه او شده است.
}}{{قرآن|و تحبّون المال حبّاً جمّاً
}}، {{قرآن|وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا
| سوره = فجر
| آیه = ۲۰
| ترجمه = و مال را دوست دارید، دوست داشتنی بسیار.
| ترجمه = و مال را دوست دارید، دوست داشتنی بسیار.
}} {{قرآن|إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ
| سوره = عادیات
| آیه = ۸
| ترجمه = و او علاقه شديد به مال دارد.
}}  
}}  


در قرآن کریم، دو نوع محبّت و دوستی مورد توجه قرار گرفته است: الف) محبّت صحیح یا آسمانی و حقیقی؛ ب) محبّت باطل یا زمینی و مجازی.
در قرآن کریم، دو نوع محبّت و دوستی مورد توجه قرار گرفته است:  


آنچه بیشتر مورد توجه و عنایت قرآن است و آیات زیادی به آن اختصاص یافته، دوستی در راه خداست. قرآن کریم، نمونه‌ای از این محبّت خدایی را در سوره طه، در داستان حضرت موسی (ع) نقل می‌کند و می‌فرماید: {{قرآن|و ما أعجلک عن قومک یموسی * قال هم أُولاءِ علی أثری و عجلتُ إلیک رَبّ لترضی}} و ای موسی! چه چیز تو را (دور) از قوم خودت، به شتاب واداشته است؟ گفت: اینان در پی منند، و من]ای پروردگارم![ به سویت شتافتم تا خشنود شوی .
* محبت صحیح یا آسمانی و حقیقی.
* محبت باطل یا زمینی و مجازی.


نمونه‌های فراوان از این شاه‌کاری‌ها، در قرآن به چشم می‌خورد، به‌طور مثال در بیان مسائل جنسی و خانوادگی در عین رعایت حیا و عفاف از واژه‌های مستحکم و پر محتوی استفاده شده است. گر چه در قرآن کریم واژه عشق بکار نرفته است ولی لفظ مترادف آن یعنی (حبّ) و مشتقاتش دقیقاً ۷۸ بار آمده است.<ref>بقره ، ۱۶۵؛ یوسف ، ۳۰؛ فجر ، ۲۰؛ طه ، ۸۳ و ۸۴.</ref>
آنچه بیشتر مورد توجه قرآن است و آیات بسیاری به آن اختصاص یافته، دوستی در راه خداست. قرآن کریم، نمونه‌ای از این محبّت خدایی را در داستان حضرت [[موسی|موسی(ع)]] نقل می‌کند و می‌فرماید: {{قرآن|وَمَا أَعْجَلَكَ عَنْ قَوْمِكَ يَا مُوسَىٰ  قَالَ هُمْ أُولَاءِ عَلَىٰ أَثَرِي وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَىٰ|ترجمه = و ای موسی! چه چیز تو را (دور) از قوم خودت، به شتاب واداشته است؟ گفت: اینان در پی منند، و من ای پروردگارم به سویت شتافتم تا خشنود شوی.|سوره= طه|آیه=۸۴-۸۳}}


که به چند نمونه آن اشاره می‌کنیم: {{قرآن|و الذین آمنوا اشدّ حبّاً لله}} {{قرآن|انه لحب الخیر لشدید}}<ref>العادیات/ ۸.</ref> {{قرآن|اشدحبا لله}}، همان عشق عرفانی و الهی است که در قرآن شریف آمده است.
امام علی(ع) فرمود: {{متن عربی|وَ مَنْ‏ عَشِقَ‏ شَيْئاً أَعْشَى‏ بَصَرَهُ وَ أَمْرَضَ قَلْبَه| ترجمه=کسی که به چیزی عشق بورزد چشم‌اش کور و قلبش نسبت به آن مریض می‌شود.}}<ref>شريف الرضي، محمد بن حسين، نهج البلاغة (للصبحي صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۶۰.</ref>
 
محمد فؤاد عبد الباقی، معجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، ماده حب.
 
{{قرآن|عسی ان تحبوا شیئاً و هو شر لکم}}<ref>بقره/ ۲۱۶.</ref> {{قرآن| احب الیکم من الله و رسوله}}<ref>انسان/ ۸.</ref> {{قرآن|یحبهم و یحبونه}}.<ref>عز الدین حامد عبدالحمید هبه الله الملاینی الشهیر ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، بیروت، انتشارات مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ج۷–۸، ص۱۳۷.</ref>
 
ولی در روایات، واژه عشق و مشتقات آن بکار رفته است. از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: «من عشق فعفّ ثمّ مات، مات شهیداً؛ کسی که عشق بورزد و عفاف پیشه کند و بمیرد شهید مرده است».
 
علی(ع) فرموده‌اند: «و من عشق شیئاً اعشی بصره و امرض قلبه …؛ کسی که به چیزی عشق بورزد چشم‌اش کور و قلبش نسبت به آن مریض می‌شود.
 
<span></span>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۴: خط ۳۱:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
| شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
|شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
| شاخه فرعی۲ = جایگاه و اهمیت عبادت
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =  
| بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۱

سؤال

آیا در قرآن کریم کلمه عشق به کار رفته است؟

واژه «عشق» و مشتقات آن، در قرآن نیامده است. اما کلمه محبت (دوست داشتن) مورد توجه خاص قرآن کریم بوده است؛ تا آنجا که واژه «حُبّ» (دوستی) و مشتقات آن بیش از صد بار در قرآن به کار رفته است. قرآن در مواردی (دوست داشتن بسیار) را آورده که می توان آن‌را مرادف معنای عشق دانست؛ مانند: ﴿و الّذین ءَامنوا أَشدُّ حبّاً للّه؛ و کسانی که ایمان آورده‌اند، محبت بیشتری به خدا دارند.(بقره:۱۶۵)، ﴿.. . قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا؛ سخت خاطرخواه او شده است.(یوسف:۳۰)، ﴿وَ تُحِبُّونَ الْمالَ حُبًّا جَمًّا؛ و مال را دوست دارید، دوست داشتنی بسیار.(فجر:۲۰) ﴿إِنَّهُ لِحُبِّ الْخَيْرِ لَشَدِيدٌ؛ و او علاقه شديد به مال دارد.(عادیات:۸)

در قرآن کریم، دو نوع محبّت و دوستی مورد توجه قرار گرفته است:

  • محبت صحیح یا آسمانی و حقیقی.
  • محبت باطل یا زمینی و مجازی.

آنچه بیشتر مورد توجه قرآن است و آیات بسیاری به آن اختصاص یافته، دوستی در راه خداست. قرآن کریم، نمونه‌ای از این محبّت خدایی را در داستان حضرت موسی(ع) نقل می‌کند و می‌فرماید: ﴿وَمَا أَعْجَلَكَ عَنْ قَوْمِكَ يَا مُوسَىٰ قَالَ هُمْ أُولَاءِ عَلَىٰ أَثَرِي وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَبِّ لِتَرْضَىٰ؛ و ای موسی! چه چیز تو را (دور) از قوم خودت، به شتاب واداشته است؟ گفت: اینان در پی منند، و من ای پروردگارم به سویت شتافتم تا خشنود شوی.(طه:۸۴-۸۳)

امام علی(ع) فرمود: «وَ مَنْ‏ عَشِقَ‏ شَيْئاً أَعْشَى‏ بَصَرَهُ وَ أَمْرَضَ قَلْبَه؛ کسی که به چیزی عشق بورزد چشم‌اش کور و قلبش نسبت به آن مریض می‌شود.»[۱]

منابع

  1. شريف الرضي، محمد بن حسين، نهج البلاغة (للصبحي صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۱۶۰.