نقش تولی و تبری در ايمان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
| شاخه اصلی =کلام
|شاخه فرعی۱ =امامت عامه
|شاخه فرعی۲ =تولی و تبری
|شاخه فرعی۳ =
}}


{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۱۲: خط ۶:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
تولّی و تبرّی به معنای دوستی با دوستان [[خدا]] و دشمنی با دشمنان خدا، از واجبات در [[اسلام]] و از [[ارکان ایمان]] هستند. در اعتقادات شیعه بدون تولی و تبری، ایمان ناقص است و هیچ عملی از انسان پذیرفته نیست. ایمان دوست داشتن انبیاء، امامان و اولیاء خدا و دشمن داشتن دشمنان پیامبران و اهل بیت(ع) بیان شده‌است و بدون تولی و تبری ایمان کامل برای فرد بوجود نمی‌آید.
تولّی و تبرّی به معنای دوستی با دوستان [[خدا]] و دشمنی با دشمنان خدا، از واجبات در [[اسلام]] و از [[ارکان ایمان]] هستند. در اعتقادات شیعه بدون تولی و تبری، ایمان ناقص است و هیچ عملی از انسان پذیرفته نیست. ایمان دوست داشتن انبیاء، امامان و اولیاء خدا و دشمن داشتن دشمنان پیامبران و اهل بیت(ع) بیان شده است و بدون تولی و تبری ایمان کامل برای فرد بوجود نمی‌آید.


===تولی، تبری و قبول ایمان و هدایت===
=== تولی، تبری و قبول ایمان و هدایت ===
تولّی و تبرّی، نقش بنیادی در قبولی ایمان و اسلام دارد. تولی و تبری از واجبات و [[فروع دین]] اسلام است و جزء ایمان و از بزرگ‌ترین شعبه‌های ایمان شمرده شده است. علما و بزرگان شیعه تولی و تبری را جزء ایمان دانسته‌اند و ایمان بدون آن را ناتمام خوانده‌اند و به برخی از آیات و روایات نیز استدلال کرده‌اند.
تولّی و تبرّی، نقش بنیادی در قبولی ایمان و اسلام دارد. تولی و تبری از واجبات و [[فروع دین]] اسلام است و جزء ایمان و از بزرگ‌ترین شعبه‌های ایمان شمرده شده است. علما و بزرگان شیعه تولی و تبری را جزء ایمان دانسته‌اند و ایمان بدون آن را ناتمام خوانده‌اند و به برخی از آیات و روایات نیز استدلال کرده‌اند.


[[امام باقر(ع)]] فرموده است: ''ایمان دوستی و دشمنی است''<ref>واثقی راد، محمد حسین، همان، ص ۱۷۸، به نقل از تحف العقول، ص ۲۱۵.</ref> و امام صادق(ع) نیز در جواب کسی که پرسید آیا حب و بغض از ایمان است؟ فرمود: ''هل الایمان الا الحب و البغض''<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ناشر دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۸۸ هـ، ج ۲، ص ۱۲۵.</ref> ایمان جز حبّ و بغض چیز دیگری نیست.
[[امام باقر(ع)]] فرموده است: ''ایمان دوستی و دشمنی است''<ref>واثقی راد، محمد حسین، ص۱۷۸، به نقل از تحف العقول، ص۲۱۵.</ref> و امام صادق(ع) نیز در جواب کسی که پرسید آیا حب و بغض از ایمان است؟ فرمود: {{عربی|هل الایمان الا الحب و البغض|ترجمه=ایمان جز حبّ و بغض چیز دیگری نیست}}.<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ناشر دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۸۸ هـ، ج۲، ص۱۲۵.</ref>
 
مقبولیت اطاعت و بندگی پروردگار بستگی به اصل تولی و تبری دارد؛ و ایمان بدون آن ناتمام است. زیرا ایمان جز همان دوست داشتن خدا، پیامبر و [[امامان معصوم(ع)]] و بغض و بیزاری از دشمنان آنان نیست.


مقبولیت اطاعت و بندگی پروردگار بستگی به اصل تولی و تبری دارد؛ و ایمان بدون آن ناتمام است. زیرا ایمان جز همان حبّ خدا، پیامبر و [[امامان معصوم(ع)]] و بغض و بیزاری از دشمنان آنان نیست. نقش تولی و تبرّی در ایمان همانند دو بال است که در صورت فقدان یکی از آنان، توانائی رسیدن به هدف سلب می‌شود و از رسیدن به مقصد بازمی‌ماند.
=== تولی، تبری راهی برای کمال انسانی ===
===تولی، تبری راهی برای کمال انسانی===
ابعاد و شیوه زندگی انسان، بر پایه حب و بغض استوار است. در مورد معیار حب و بغض و ضابطه و قانون آن، هرکسی باید ارزیابی کند که میل و نفرت خویش را بر پایه چه ارزش‌هایی استوار سازد. درستی ملاک، زندگی را در جهت شایسته، صحیح و باطل بودن آن انسان را به تباهی سوق می‌دهد.
ابعاد و شیوه زندگی انسان، بر پایه حب و بغض استوار است. در مورد معیار حب و بغض و ضابطه و قانون آن، هرکسی باید ارزیابی کند که میل و نفرت خویش را بر پایه چه ارزش‌هایی استوار سازد. درستی ملاک، زندگی را در جهت شایسته، صحیح و باطل بودن آن انسان را به تباهی سوق می‌دهد.


کمال معنوی با حقیقت نظام هستی و انسانی مطابقت دارد. کمال معنوی در سایه حرکت در مسیر حق، تحقق می‌پذیرد. دوستی‌ها و دشمنی‌ها باید بر این اصل معنوی تنظیم گردد که دوستی [[خداوند]] اصل باشد و با دیگران نیز بر این اساس دوستی و دشمنی شود؛ زیرا مقصود از تولّی در فرهنگ اعتقادی اسلام این است که انسان ولایت خدا، پیامبران، ائمه معصومین(ع) و اولیاءالله را قبول کند و با هر فرد و نظامی که دوست خدا، رسول، ائمه(ع) و مؤمنان باشند دوست باشند و تبرّی عبارت است از کینه داشتن نسبت به دشمنان خدا، پیامبران، ائمه و مؤمنان.<ref>شکوری، ابوالفضل، فقه سیاسی اسلام، چاپ دوم، چاپ خانه دفتر تبلیغات اسلامی، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷، ج۲، ص۴۳۲، و روز بهانی، فضل الله، فنجی اصفهان، وسیله الحشادم الی المندوم در شرح صلواه چهارده معصوم(ع)، قم، نشر کتاب‌خانه عمومی مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۳۷۲، ص۲۸۱.</ref>
کمال معنوی با حقیقت نظام هستی و انسانی مطابقت دارد. کمال معنوی در سایه حرکت در مسیر حق، تحقق می‌پذیرد. دوستی‌ها و دشمنی‌ها باید بر این اصل معنوی تنظیم گردد که دوستی [[خداوند]] اصل باشد و با دیگران نیز بر این اساس دوستی و دشمنی شود؛ زیرا مقصود از تولّی در فرهنگ اعتقادی اسلام این است که انسان ولایت خدا، پیامبران، ائمه معصومین(ع) و اولیاءالله را قبول کند و با هر فرد و نظامی که دوست خدا، رسول، ائمه(ع) و مؤمنان باشند دوست باشند و تبرّی عبارت است از کینه داشتن نسبت به دشمنان خدا، پیامبران، ائمه و مؤمنان.<ref>شکوری، ابوالفضل، فقه سیاسی اسلام، چاپ دوم، چاپ خانه دفتر تبلیغات اسلامی، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷، ج۲، ص۴۳۲، و روز بهانی، فضل الله، فنجی اصفهان، وسیله الحشادم الی المندوم در شرح صلواه چهارده معصوم(ع)، قم، نشر کتاب‌خانه عمومی مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۳۷۲، ص۲۸۱.</ref>


[[خداوند]] به عنوان کمال و منزه از هر عیب،‌ بهترین مورد برای تولی است؛ زیرا او از هر کسی نسبت به بندگانش مهربان‌تر و نزدیک‌تر است. دوستی او، شور، عشق و طراوت در انسان می‌آفریند و او را بی‌قرار و خالص می‌سازد. به سبب این دوستیِ خدا، همه رفتارها رنگ خدایی می‌گیرد و در منظومه هستی از ارزش والا برخوردار می‌گردد. بدین ترتیب، بین انسان و خدا رابطه دوستی ایجاد می‌شود و خداوند به عنوان یگانه آرزو و هدف تبلور می‌کند که تنها باید او را دوست داشت و به او عشق ورزید.
[[خداوند]] به عنوان کمال و منزه از هر عیب، بهترین مورد برای تولی است؛ زیرا او از هر کسی نسبت به بندگانش مهربان‌تر و نزدیک‌تر است. دوستی او، شور، عشق و طراوت در انسان می‌آفریند و او را بی‌قرار و خالص می‌سازد. به سبب این دوستیِ خدا، همه رفتارها رنگ خدایی می‌گیرد و در منظومه هستی از ارزش والا برخوردار می‌گردد. بدین ترتیب، بین انسان و خدا رابطه دوستی ایجاد می‌شود و خداوند به عنوان یگانه آرزو و هدف تبلور می‌کند که تنها باید او را دوست داشت و به او عشق ورزید.


===تولی در دوستی پیامبران و امامان(ع)===
=== تولی در دوستی پیامبران و امامان(ع) ===
دوستی خداوند اصلی و واقعی است، دوستی پیامبران، [[امامان معصوم(ع)]] و اهل ایمان بر اساس دوستی خداوند استوار شده و در راستای محبت او قرار دارد دوستی پیامبر و عترتش برای اطاعت و پذیرش ولایت آن‌هاست زیرا حجت‌های خداوند هستند و عترت پیامبر، تنها مفسران [[کلام خدا]] و دومین منبع آگاهی و هدایت می‌باشند؛ لذا دشمنی با اهل بیت و خارج شدن از ولایت و اطاعت آن‌ها به معنای خروج از دایرهٔ اطاعت و محبت خداوند است.
دوستی خداوند اصلی و واقعی است، دوستی پیامبران، [[امامان معصوم(ع)]] و اهل ایمان بر اساس دوستی خداوند استوار شده و در راستای محبت او قرار دارد دوستی پیامبر و عترتش برای اطاعت و پذیرش ولایت آن‌هاست زیرا حجت‌های خداوند هستند و عترت پیامبر، تنها مفسران [[کلام خدا]] و دومین منبع آگاهی و هدایت می‌باشند؛ لذا دشمنی با اهل بیت(ع) و خارج شدن از ولایت و اطاعت آن‌ها به معنای خروج از دایره اطاعت و محبت خداوند است.


بدین جهت دوستی و اطاعت آنان واجب شده است. قرآن فرموده است: {{قرآن|قل لا اسئلکم علیه اجراً الا الموده فی القربی}}<ref>شوری/ ۲۳.</ref> بگو پاداشی برای رسالتم جز دوستی خویشانم از شما نمی‌طلبم. [[امام صادق(ع)]] نیز می‌فرماید: ''لکل شیء اساس و اساس الاسلام حبنا اهل البیت''<ref>واثقی راد، محمد حسین، اخلاق و تربیت اسلامی، همان، ص ۱۹۱. نقل از بحارالانوار، ج ۷، ص ۵۲۸، محاسن، ج ۱، ص ۱۵۰.</ref> هر چیز مبنا و اساسی دارد و اساس اسلام دوستی با ما اهل بیت است. بنابراین، تولی همان دوستی و اطاعت خدا، پیامبران، امامان معصوم(ع) و مؤمنان است و تبری نیز بیزاری جستن از دشمنان خدا و ائمه(ع) است.{{پایان پاسخ}}
بدین جهت دوستی و اطاعت آنان واجب شده است. قرآن فرموده است: {{قرآن|قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ|ترجمه=بگو پاداشی برای رسالتم جز دوستی خویشانم از شما نمی‌طلبم|سوره=شوری|آیه=۲۳}}. [[امام صادق(ع)]] نیز می‌فرماید: {{عربی|لکل شیء اساس و اساس الاسلام حبنا اهل البیت|ترجمه=هر چیز مبنا و اساسی دارد و اساس اسلام دوستی با ما اهل بیت است}}.<ref>واثقی راد، محمد حسین، اخلاق و تربیت اسلامی، ص۱۹۱. نقل از بحارالانوار، ج۷، ص۵۲۸، محاسن، ج۱، ص۱۵۰.</ref>بنابراین، تولی همان دوستی و اطاعت خدا، پیامبران(ع)، امامان معصوم(ع) و مؤمنان است و تبری نیز بیزاری جستن از دشمنان ایشان است.
{{پایان پاسخ}}


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


==مطالعه بیشتر==
== مطالعه بیشتر ==
۱ـ اصول کافی، ج ۲، باب حب فی الله و بغض فی الله.
* اصول کافی، ج۲، باب حب فی الله و بغض فی الله.
 
* وسیله الحشادم الی المندوم در شرح… از فضل الله بن روز بهان اصفهانی، از ص۸۸–۲۸۱.
۲ـ وسیله الحشادم الی المندوم در شرح… از فضل الله بن روز بهان اصفهانی، از ص ۸۸–۲۸۱.
* تفسیر موضوعی قرآن، ج۲ ,جوادی آملی، ص۴۱۱–۴۲۲ و ص۳۴۷–۳۵۹.
 
* اخلاق و تربیت اسلامی، حسین واثقی راد، ص۱۶۹–۱۹۸.
۳ـ تفسیر موضوعی قرآن، ج ۲ ,جوادی آملی، ص ۴۱۱–۴۲۲ و ص ۳۴۷–۳۵۹.
 
۴ـ اخلاق و تربیت اسلامی، حسین واثقی راد، ص ۱۶۹–۱۹۸.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی =کلام
| شاخه فرعی۱ =امامت عامه
| شاخه فرعی۲ =تولی و تبری
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
<references />
{{پانویس}}
 
[[رده:ایمان]]
[[رده:فروع دین]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۱۷


سؤال

نقش تولّی و تبرّی در ایمان چیست؟


تولّی و تبرّی به معنای دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا، از واجبات در اسلام و از ارکان ایمان هستند. در اعتقادات شیعه بدون تولی و تبری، ایمان ناقص است و هیچ عملی از انسان پذیرفته نیست. ایمان دوست داشتن انبیاء، امامان و اولیاء خدا و دشمن داشتن دشمنان پیامبران و اهل بیت(ع) بیان شده است و بدون تولی و تبری ایمان کامل برای فرد بوجود نمی‌آید.

تولی، تبری و قبول ایمان و هدایت

تولّی و تبرّی، نقش بنیادی در قبولی ایمان و اسلام دارد. تولی و تبری از واجبات و فروع دین اسلام است و جزء ایمان و از بزرگ‌ترین شعبه‌های ایمان شمرده شده است. علما و بزرگان شیعه تولی و تبری را جزء ایمان دانسته‌اند و ایمان بدون آن را ناتمام خوانده‌اند و به برخی از آیات و روایات نیز استدلال کرده‌اند.

امام باقر(ع) فرموده است: ایمان دوستی و دشمنی است[۱] و امام صادق(ع) نیز در جواب کسی که پرسید آیا حب و بغض از ایمان است؟ فرمود: «هل الایمان الا الحب و البغض؛ ایمان جز حبّ و بغض چیز دیگری نیست».[۲]

مقبولیت اطاعت و بندگی پروردگار بستگی به اصل تولی و تبری دارد؛ و ایمان بدون آن ناتمام است. زیرا ایمان جز همان دوست داشتن خدا، پیامبر و امامان معصوم(ع) و بغض و بیزاری از دشمنان آنان نیست.

تولی، تبری راهی برای کمال انسانی

ابعاد و شیوه زندگی انسان، بر پایه حب و بغض استوار است. در مورد معیار حب و بغض و ضابطه و قانون آن، هرکسی باید ارزیابی کند که میل و نفرت خویش را بر پایه چه ارزش‌هایی استوار سازد. درستی ملاک، زندگی را در جهت شایسته، صحیح و باطل بودن آن انسان را به تباهی سوق می‌دهد.

کمال معنوی با حقیقت نظام هستی و انسانی مطابقت دارد. کمال معنوی در سایه حرکت در مسیر حق، تحقق می‌پذیرد. دوستی‌ها و دشمنی‌ها باید بر این اصل معنوی تنظیم گردد که دوستی خداوند اصل باشد و با دیگران نیز بر این اساس دوستی و دشمنی شود؛ زیرا مقصود از تولّی در فرهنگ اعتقادی اسلام این است که انسان ولایت خدا، پیامبران، ائمه معصومین(ع) و اولیاءالله را قبول کند و با هر فرد و نظامی که دوست خدا، رسول، ائمه(ع) و مؤمنان باشند دوست باشند و تبرّی عبارت است از کینه داشتن نسبت به دشمنان خدا، پیامبران، ائمه و مؤمنان.[۳]

خداوند به عنوان کمال و منزه از هر عیب، بهترین مورد برای تولی است؛ زیرا او از هر کسی نسبت به بندگانش مهربان‌تر و نزدیک‌تر است. دوستی او، شور، عشق و طراوت در انسان می‌آفریند و او را بی‌قرار و خالص می‌سازد. به سبب این دوستیِ خدا، همه رفتارها رنگ خدایی می‌گیرد و در منظومه هستی از ارزش والا برخوردار می‌گردد. بدین ترتیب، بین انسان و خدا رابطه دوستی ایجاد می‌شود و خداوند به عنوان یگانه آرزو و هدف تبلور می‌کند که تنها باید او را دوست داشت و به او عشق ورزید.

تولی در دوستی پیامبران و امامان(ع)

دوستی خداوند اصلی و واقعی است، دوستی پیامبران، امامان معصوم(ع) و اهل ایمان بر اساس دوستی خداوند استوار شده و در راستای محبت او قرار دارد دوستی پیامبر و عترتش برای اطاعت و پذیرش ولایت آن‌هاست زیرا حجت‌های خداوند هستند و عترت پیامبر، تنها مفسران کلام خدا و دومین منبع آگاهی و هدایت می‌باشند؛ لذا دشمنی با اهل بیت(ع) و خارج شدن از ولایت و اطاعت آن‌ها به معنای خروج از دایره اطاعت و محبت خداوند است.

بدین جهت دوستی و اطاعت آنان واجب شده است. قرآن فرموده است: ﴿قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَىٰ؛ بگو پاداشی برای رسالتم جز دوستی خویشانم از شما نمی‌طلبم(شوری:۲۳). امام صادق(ع) نیز می‌فرماید: «لکل شیء اساس و اساس الاسلام حبنا اهل البیت؛ هر چیز مبنا و اساسی دارد و اساس اسلام دوستی با ما اهل بیت است».[۴]بنابراین، تولی همان دوستی و اطاعت خدا، پیامبران(ع)، امامان معصوم(ع) و مؤمنان است و تبری نیز بیزاری جستن از دشمنان ایشان است.



مطالعه بیشتر

  • اصول کافی، ج۲، باب حب فی الله و بغض فی الله.
  • وسیله الحشادم الی المندوم در شرح… از فضل الله بن روز بهان اصفهانی، از ص۸۸–۲۸۱.
  • تفسیر موضوعی قرآن، ج۲ ,جوادی آملی، ص۴۱۱–۴۲۲ و ص۳۴۷–۳۵۹.
  • اخلاق و تربیت اسلامی، حسین واثقی راد، ص۱۶۹–۱۹۸.


منابع

  1. واثقی راد، محمد حسین، ص۱۷۸، به نقل از تحف العقول، ص۲۱۵.
  2. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ناشر دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۸۸ هـ، ج۲، ص۱۲۵.
  3. شکوری، ابوالفضل، فقه سیاسی اسلام، چاپ دوم، چاپ خانه دفتر تبلیغات اسلامی، نشر دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۷، ج۲، ص۴۳۲، و روز بهانی، فضل الله، فنجی اصفهان، وسیله الحشادم الی المندوم در شرح صلواه چهارده معصوم(ع)، قم، نشر کتاب‌خانه عمومی مرعشی نجفی، چاپ اول، ۱۳۷۲، ص۲۸۱.
  4. واثقی راد، محمد حسین، اخلاق و تربیت اسلامی، ص۱۹۱. نقل از بحارالانوار، ج۷، ص۵۲۸، محاسن، ج۱، ص۱۵۰.