نام محمد پیش از پیامبر اسلام(ص)

سؤال

پیش از پیامبر چه کسانی نام محمد داشتند؟ آیا در تاریخ نامشان هست؟

محمد نام ناشناخته‌ای در آن زمان بود و در تاریخ اختلاف است که پیش از پیامبر چنین نامی بوده است یا نه و اینکه چه کسانی چنین نامی داشته‌اند.

تولد

پیامبر اکرم(ص) در سال «عام الفیل» ۵۷۰ میلادی روز جمعه ۱۷ ربیع‌الاول، طبق نظر شیعه و ۱۲ ربیع‌الاول، طبق نظر اهل سنت چشم به جهان گشود.[۱] بعد از گذشتن هفت روز از زمان تولد آن حضرت عبدالمطلب نامش را محمد گذاشت. گویا این نام در جامعه آن روز عربستان و به خصوص نزد افراد قریش ناآشنا بود لذا از عبدالمطلب پرسیدند: چرا نام نوه خود را محمد انتخاب کردید، در صورتی که این نام در میان اعراب کم سابقه است؟ گفت: خواستم که در آسمان و زمین ستوده باشد.[۲]

در برخی نقل‌ها آمده است که الهام غیبی در انتخاب این نام دخیل بوده است. زیرا کمتر کسی تا آن زمان به آن نامیده شده بود. چنانچه برخی گفته‌اند: آمنه مادر آن حضرت در دوران بارداری چنین الهامی را دریافت کرده بود و برخی گفته‌اند خود عبدالمطلب این الهام را دریافت نموده بود.[۳]

اختلاف در این موضوع و تعداد نفرات

اینکه آیا قبل از حضرت پیامبر اکرم(ص) کسی در میان اعراب به این نام نامیده شده یا نه میان مورخان اختلاف است. چنانچه مقریزی می‌گوید قبل از اینکه نام محمد در میان اعراب شیوع پیدا کند کسی به این نام نامیده نشده بود و بعد از شیوع اخبار نبوت شخصی به نام محمد، تعدادی از اعراب پسران خود را به این نام نامگذاری کردند. به امید اینکه آن پیامبر فرزند او باشد. آنها عبارت بودند از: محمد بن احیحه بن الجلاح الأوسی. محمد بن مسلمه الانصاری، محمد بن برّاء البکری، محمد بن سفیان بن مجاشع، محمد بن حمران الجعفی و محمد بن خزاعی السلمی، غیر از این شش نفر کسی به نام محمد نامیده نشده بودند.[۴]

برخی فقط سه نفر را قبل از رسول الله(ص) به این نام معرفی کرده‌اند که عبارت هستند از محمد بن احیحه بن جلاح، محمد بن حمران بن ربیعه و محمد بن سفیان بن مجاشع.[۵]

ولی صاحب سیره حلبی می‌گوید افرادی که قبل از پیامبر اکرم(ص) به نام محمد نامگذاری شده بودند ۱۶ نفر بودند.[۶]

علاوه بر نام‌های ذکر شده، محمد بن عتواره، محمد بن البرّکه هم بودند که اسلام را درک کرده و قبول اسلام نمودند. محمد بن ربیعه که بعداً جزو صحابه قرار گرفته، محمد بن سواده، محمد بن لیثی، محمد بن الأسیدی، محمد بن اسامه، محمد بن سعدی، محمد بن فقیمی، محمد بن حرماز، محمد بن حزمان، که صالحی شامی این افراد را در کتاب خود ذکر کرده است.[۷]

برخی به۶ و ۷ نفر و برخی از مورخان هم نام ۱۶ نفر را ذکر می‌کنند که البته این را هم قید می‌کنند این اسامی نزدیک به زمان تولد آن حضرت بر روی افراد گذاشته شد.

می‌توان گفت که چنین نامی در میان اعراب مرسوم نبوده است چنانچه وقتی عبدالمطلب نوه خود را به این نام، نامگذاری می‌کند اطرافیان تعجب می‌کنند و از علت انتخاب نامی که نه در میان قوم ایشان و در میان نام اجداد ایشان سابقه نداشته سؤال می‌کنند.


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر

۱ـ البدایه و النهایه: ابن کثیر دمشقی.

۲ـ عیون الاثر، ابن سید الناس.

۳ـ تاریخ پیامبر اسلام، محمد ابراهیم آیتی.

۴ـ فروغ ابدیت، جعفر سبحانی.

منابع

  1. مقریزی، تقی الدین، إمتاع الاسماع، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۶–۸.
  2. صالحی شامی، سبل الهدی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۶۰.
  3. وشنوی، محمد قوام، حیاه النبی و سیرته، قم، دارالاسوه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۰–۴۱.
  4. مقریزی، إمتاع الاسماع، ج۲، ص۱۴۰–۱۴۱.
  5. سهیلی، عبدالرحمن، الروض الأنف، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۵۱–۱۵۲.
  6. حلبی، برهان الدین، سیره الحلبیه، قاهره، مطبعه الاستقامه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۹۱.
  7. صالحی شامی، سبل الهدی، ج۱، ص۴۱۱.