نام محمد پیش از پیامبر اسلام(ص)

سؤال

پیش از پيامبر چه کساني نام محمد داشتند؟ آيا در تاريخ نامشان هست؟

محمد نام ناشناخته‎ای در آن زمان بود و در تاریخ اختلاف است که پیش از پیامبر چنین نامی بوده است یا نه و اینکه چه کسانی چنین نامی داشته‎اند.

تولد

پيامبر اکرم (ص) در سال «عام الفيل» ۵۷۰ ميلادي روز جمعه ۱۷ ربيع‎الاول، طبق نظر شيعه و ۱۲ ربيع‎الاول، طبق نظر اهل سنت چشم به جهان گشود.[۱] بعد از گذشتن هفت روز از زمان تولد آن حضرت عبدالمطلب نامش را محمد گذاشت. گويا اين نام در جامعه آن روز عربستان و به خصوص نزد افراد قريش ناآشنا بود لذا از عبدالمطلب پرسيدند: چرا نام نوه خود را محمد انتخاب کرديد، در صورتي که اين نام در ميان اعراب کم سابقه است؟ گفت: خواستم که در آسمان و زمين ستوده باشد.[۲]

در برخي نقل‎ها آمده است که الهام غيبي در انتخاب اين نام دخيل بوده است. زيرا کمتر کسي تا آن زمان به آن ناميده شده بود. چنانچه برخي گفته اند: آمنه مادر آن حضرت در دوران بارداري چنين الهامي را دريافت کرده بود و برخي گفته‎اند خود عبدالمطلب اين الهام را دريافت نموده بود.[۳]

اختلاف در این موضوع و تعداد نفرات

اينکه آيا قبل از حضرت پيامبر اکرم (ص) کسي در ميان اعراب به اين نام ناميده شده يا نه ميان مورخان اختلاف است. چنانچه مقريزي مي گويد قبل از اينکه نام محمد در ميان اعراب شيوع پيدا کند کسي به اين نام ناميده نشده بود و بعد از شيوع اخبار نبوت شخصي به نام محمد، تعدادي از اعراب پسران خود را به اين نام نامگذاري کردند. به اميد اينکه آن پيامبر فرزند او باشد. آنها عبارت بودند از: محمد بن احيحه بن الجلاح الأوسي. محمد بن مسلمه الانصاري، محمد بن برّاء البکري، محمد بن سفيان بن مجاشع، محمد بن حمران الجعفي و محمد بن خزاعي السلمي، غير از اين شش نفر کسي به نام محمد ناميده نشده بودند.[۴]

برخي فقط سه نفر را قبل از رسول الله (ص) به اين نام معرفي کرده‎اند که عبارت هستند از محمد بن احيحه بن جلاح، محمد بن حمران بن ربيعه و محمد بن سفيان بن مجاشع.[۵]

ولي صاحب سيره حلبي مي‎گويد افرادي که قبل از پيامبر اکرم (ص) به نام محمد نامگذاري شده بودند ۱۶ نفر بودند.[۶]

علاوه بر نام‎هاي ذکر شده، محمد بن عتواره، محمد بن البرّکه هم بودند که اسلام را درک کرده و قبول اسلام نمودند. محمد بن ربيعه که بعدا جزو صحابه قرار گرفته، محمد بن سواده، محمد بن ليثي، محمد بن الأسيدي، محمد بن اسامه، محمد بن سعدي، محمد بن فقيمي، محمد بن حرماز، محمد بن حزمان، که صالحي شامي اين افراد را در کتاب خود ذکر کرده است.[۷]

برخي به ۶ و ۷ نفر و برخي از مورخان هم نام ۱۶ نفر را ذکر مي کنند که البته اين را هم قيد مي کنند اين اسامي نزديک به زمان تولد آن حضرت بر روي افراد گذاشته شد.

مي توان گفت که چنين نامي در ميان اعراب مرسوم نبوده است چنانچه وقتي عبدالمطلب نوه خود را به اين نام، نامگذاري مي‎کند اطرافيان تعجب مي‎کنند و از علت انتخاب نامي که نه در ميان قوم ايشان و در ميان نام اجداد ايشان سابقه نداشته سؤال مي کنند.


معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:

۱ـ البدايه و النهايه: ابن کثير دمشقي.

۲ـ عيون الاثر، ابن سيد الناس.

۳ـ تاريخ پيامبر اسلام، محمد ابراهيم آيتي.

۴ـ فروغ ابديت، جعفر سبحاني.

منابع

  1. مقريزي، تقي الدين، إمتاع الاسماع، بيروت، دارالکتب العلميه، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۶ـ۸.
  2. صالحي شامي، سبل الهدي، بيروت، دارالکتب العلميه، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۲۶۰.
  3. وشنوي، محمد قوام، حياه النبي و سيرته، قم، دارالاسوه، ۱۴۱۶ق، ج۱، ص۴۰ ـ ۴۱.
  4. مقريزي، همان، ج۲، ص۱۴۰ ـ ۱۴۱.
  5. سهيلي، عبدالرحمن، الروض الأنف، بيروت، داراحياء التراث العربي، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۵۱ـ۱۵۲.
  6. حلبي، برهان الدين، سيره الحلبيه، قاهره، مطبعه الاستقامه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۹۱.
  7. صالحي شامي، همان، ج۱، ص۴۱۱.