فرق گذاشتن یعقوب(ع) میان یوسف(ع) و برادرانش: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
 
(ابرابزار)
 
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = نبوت
|شاخه فرعی۲ = عصمت انبیا
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا کار حضرت یعقوب که بین یوسف و سایر فرزندان فرق می‌گذاشت و تفاوت قائل می‌شد، درست است و با مقام نبوت سازگاری دارد؟
آیا کار حضرت یعقوب که بین یوسف و سایر فرزندان فرق می‌گذاشت و تفاوت قائل می‌شد، درست است و با مقام نبوت سازگاری دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
دلیل و مدرک معتبری که ثابت کند حضرت یعقوب(ع) بین یوسف(ع) و سایر فرزندان خود، تبعیض در عمل داشته وجود ندارد،<ref>ر. ک. سیّد مرتضی، علم الهدی، تنزیه الانبیاء، قم، انتشارات بصیرتی، بی تا، ص۴۲.</ref> تنها جایی که در قرآن کریم پیرامون محبّت ویژه یعقوب به یوسف و برادرش بنیامین اشاره شده، نقل قولی است که قرآن کریم از سخنان برادران او می‌کند، که: {{قرآن|إذ قَالوُا لَیُوسُفُ وَ أَخُوهُ أَحَبُّ إِلَی أبِینا وَ نَحن عصبه}}، هنگامی که (برادران او) گفتند: یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما که جمعی نیرومند هستیم دوست داشتنی ترند. قطعاً پدر ما در اشتباه آشکار است<ref>یوسف/ ۸.</ref> و این، احساسی بود که آنها داشتند و هیچ تلازمی وجود ندارد که حضرت یعقوب به گونه ای حسّاسیت برانگیز رفتار می‌کرده است.<ref>ر. ک. سید مرتضی، تنزیه الانبیاء همان.</ref>
[[حضرت یعقوب(ع)]] رفتار تبعیض آمیزی میان [[یوسف(ع)]] و سایر فرزندان خود نداشت.<ref>سیدمرتضی، تنزیه الانبیاء، قم، انتشارات بصیرتی، بی تا، ص۴۲.</ref> البته ممکن است حضرت یعقوب کمالاتی را در وجود حضرت یوسف می‌دیده و به همین جهت علاقه قلبی بیشتری به او داشت.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.</ref> براساس آموزه‌های اسلامی، یعقوب(ع) بر خلاف [[عدالت]] رفتار نمی‌کرده است.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.</ref>


بلکه اصول مسلّم عقلی و نقلی که درباره مقامات و انبیای الهی در دست داریم پذیرای آن نیست که حضرت یعقوب(ع) عشق و علاقه مفرط نسبت به یوسف داشته به گونه ای که بر خلاف عدل و انصاف رفتار می‌کرده است.<ref>ر. ک. طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.</ref>
قرآن تنها در یک آیه تصور برادران یوسف را نقل کرده که گمان می‌کردند یعقوب علاقه خاصی به یوسف و برادرش بنیامین دارد:


بنابر این حضرت یعقوب(ع) به وظایف الهی پدرانه خود عمل می‌کرده است، و اشکالی متوجه رفتار او نیست، و آنچه موجب به وقوع پیوستن داستان غم‌انگیز توطئه بر علیه یوسف شد، مجموعه عواملی است که از اختیار آن حضرت خارج بود، از جمله آن از مادر دیگر بودن او و برادرش، و مورد نوازش قرار گرفتن او که با توجه با کمی سن و نداشتن مادر طبیعی بود، ولی همین مقدار زمینه آتش حسد آنان را شعله‌ور کرد.
{{قرآن||ترجمه=برادران او گفتند: یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما که نیرومند هستیم محبوب‌تر هستند.|سوره=یوسف|آیه=۸}} محققان معتقدند این احساسی بود که آنها داشتند و از آن رفتار اشتباه یعقوب به دست نمی‌آید.<ref>سیّد مرتضی، علم الهدی، تنزیه الانبیاء، قم، انتشارات بصیرتی، بی تا، ص۴۲.</ref>


بلکه حضرت یعقوب با توجه به شناختی که از روحیات فرزندان خود داشت، از هر کاری که موجب تشتت و وقوع فتنه ای شود جلوگیری می‌کرد، و به همین علت وقتی یوسف خوابش را برای پدر نقل کرد، زنگ خطر در ذهن حضرت یعقوب نواخته شد و فرزندش را از نقل آن با دیگران منع کرد و فرمود: {{قرآن|یَا بُنَیَّ لا تَقصُص رُؤیاکَ عَلَی إخوَتِکَ فَیَکیدُوا لَکَ کَیداً}}، فرزندم! خواب خود را برای برادرانت بازگو مکن، که برای تو نقشه (خطرناکی) می‌کشند.<ref>یوسف/ ۵.</ref> ولی در هر صورت وسوسه‌های شیطانی، شک‌های بی جا و قضاوت‌های زودهنگام و یک جانبه گرایانه بر تعقّل، حسن ظن، انصاف و تقوای آنان غلبه کرد و آن اتفاقی که پدر آن را پیش‌بینی می‌کرد به وقوع پیوست.
رفتار یعقوب(ع) را پدرانه دانسته‌اند که یوسف و بنیامین را که کم‌سن بودند، بیشتر مورد نوازش قرار می‌داد. همچنین مرگ مادر یوسف، محبت بیشتر یعقوب(ع) را طلب می‌کرد. همین موارد موجب حساسیت و حسادت برادران یوسف نسبت به او شد.


بنابر این حضرت یعقوب رفتار تبعیض آمیز نداشته است، تنها ممکن است حضرت یعقوب کمالاتی را که در وجود حضرت یوسف می‌دید، و از مقام و منزلت الهی ای که یوسف در آینده از آن بهره‌مند می‌شد آگاهی داشت، لذا علاقه و محبت قلبی بیشتری به او داشت، اما این امر هرگز بر رفتار عملی یعقوب تأثیر نمی‌گذاشت؛ و هرگز رفتار تبعیض آمیز بین آنان نداشت.<ref>ر. ک. طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.</ref>
از آیه پنج سوره یوسف به دست آمده که یعقوب، از هر کاری که موجب وقوع فتنه بود، جلوگیری می‌کرد، و وقتی از خواب یوسف اطلاع یافت، او را از نقل آن به دیگران، منع کرد: {{قرآن||ترجمه=فرزندم! خواب خود را برای برادرانت بازگو مکن، که برای تو نقشه (خطرناکی) می‌کشند.|سوره=یوسف|آیه=۵}}
 
خلاصه اینکه حضرت یعقوب(ع) هیچ وقت بین فرزندان «تبعیض» قائل نبود و با همه یکسان رفتار می‌کرد، مهر درونی آن حضرت به یوسف(ع) که دارای کمالات فعلی و بالقوه ای بود باعث نشد تا بر عدالت در رفتار برونی تأثیر بگذارد؛ بلکه با تدبیر خود مانع هر رفتار فتنه انگیزی می‌شد.
 
و آنچه باعث حوادث ناگوار گردید وسوسه‌های شیطانی و ناساخته بودن نفس برادران یوسف، بود، که نسبت به وی حسادت ورزند و دست به عمل ناشایست بزنند.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
 
== مطالعه بیشتر ==
۱. تنزیه الأنبیاء، سیّد مرتضی، ص۴۳، انتشارات بصیرتی، قم، بی تاریخ.
 
۲. ترجمه تفسیر المیزان، طباطبائی، ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.
 
۳. تفسیر نور، قرائتی، ج۶، ص۳۰، نشر مرکز فرهنگی درسهائی از قرآن، چاپ هفتم، ۱۳۸۲.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = نبوت
| شاخه فرعی۲ = عصمت انبیا
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۰۰


سؤال

آیا کار حضرت یعقوب که بین یوسف و سایر فرزندان فرق می‌گذاشت و تفاوت قائل می‌شد، درست است و با مقام نبوت سازگاری دارد؟

حضرت یعقوب(ع) رفتار تبعیض آمیزی میان یوسف(ع) و سایر فرزندان خود نداشت.[۱] البته ممکن است حضرت یعقوب کمالاتی را در وجود حضرت یوسف می‌دیده و به همین جهت علاقه قلبی بیشتری به او داشت.[۲] براساس آموزه‌های اسلامی، یعقوب(ع) بر خلاف عدالت رفتار نمی‌کرده است.[۳]

قرآن تنها در یک آیه تصور برادران یوسف را نقل کرده که گمان می‌کردند یعقوب علاقه خاصی به یوسف و برادرش بنیامین دارد:

﴿برادران او گفتند: یوسف و برادرش نزد پدرمان از ما که نیرومند هستیم محبوب‌تر هستند.(یوسف:۸) محققان معتقدند این احساسی بود که آنها داشتند و از آن رفتار اشتباه یعقوب به دست نمی‌آید.[۴]

رفتار یعقوب(ع) را پدرانه دانسته‌اند که یوسف و بنیامین را که کم‌سن بودند، بیشتر مورد نوازش قرار می‌داد. همچنین مرگ مادر یوسف، محبت بیشتر یعقوب(ع) را طلب می‌کرد. همین موارد موجب حساسیت و حسادت برادران یوسف نسبت به او شد.

از آیه پنج سوره یوسف به دست آمده که یعقوب، از هر کاری که موجب وقوع فتنه بود، جلوگیری می‌کرد، و وقتی از خواب یوسف اطلاع یافت، او را از نقل آن به دیگران، منع کرد: ﴿فرزندم! خواب خود را برای برادرانت بازگو مکن، که برای تو نقشه (خطرناکی) می‌کشند.(یوسف:۵)

منابع

  1. سیدمرتضی، تنزیه الانبیاء، قم، انتشارات بصیرتی، بی تا، ص۴۲.
  2. طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.
  3. طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان ترجمه: همدانی، ج۱۱، ص۱۲۵.
  4. سیّد مرتضی، علم الهدی، تنزیه الانبیاء، قم، انتشارات بصیرتی، بی تا، ص۴۲.