عالمان به تأویل متشابهات: تفاوت میان نسخه‌ها

(تکمیل و بارگزاری)
جز (اضافه کردن پاورقی دیگر)
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
در خصوص آيات محكم و متشابه كه عالم به تأویل را، فقط خدا معرفی کرده است توضیح دهید؟
تأویل آیات متشابه قرآن را چه کسی می‌داند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
عالمان به [[محکمات و متشابهات]] قرآن، در آیه هتفم [[سوره آل عمران]]، خدا یا خدا و راسخان در علم که منظور از آن‌ها پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است، دانسته شده است. منشأ این اختلاف در تفسیر معنای واو در عبارت {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}} است، که عده ای آن را به معنای شروع جمله جدید می دادند، و علم به تأویل را منحصر در خدا دانسته‌اند. اما بیشتر مفسرین واو را به معنای عاطفه و عالمان به تأویل متشابهات را خدا و راسخان در علم می‌دانند.
آیه هفتم سوره آل عمران، عالم به [[تأویل قرآن|تأویلِ]] آیات متشابه را فقط خدا معرفی می‌کند؛ اما اگر حرف (واو) در {{قرآن|وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا}} حرف عطف در نظر گفته شود، علاوه بر خدا، راسخان در علم نیز عالم به تأویل خواهند بود. در روایات، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مصادیق راسخان در علم معرفی شده‌اند.


==متن آیه==
== متن آیه ==
{{قرآن بزرگ|... وَ مَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلا أُولُو الألْبَابِ|ترجمه=در حالى كه تأويل آن را جز خداى نمى‌داند. و آنان كه قدم در دانش استوار كرده‌اند مى‌گويند: ما بدان ايمان آورديم، همه از جانب پروردگار ماست. و جز خردمندان پند نمى‌گيرند|سوره=آل عمران|آیه=۷}}
{{قرآن بزرگ|... وَ مَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلا أُولُو الألْبَابِ|ترجمه=در حالی که تأویل آن را جز خدای نمی‌داند؛ و آنان که قدم در دانش استوار کرده‌اند می‌گویند: ما بدان ایمان آوردیم، همه از جانب پروردگار ماست؛ و جز خردمندان پند نمی‌گیرند|سوره=آل عمران|آیه=۷}}


==معنای تأویل==
== انحصار علم به تأویل در خدا ==
{{اصلی|محکم و متشابه}}
[[علامه طباطبائی]] می‌فرماید: از ظاهر تعبیر قرآن انحصار استفاده می‌شود و روشن می‌گردد که علم به تأویلات متشابهات، فقط مخصوص خداست.<ref name=":0">طباطبايى، محمدحسين، الميزان في تفسير القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق، ج۳، ص۲۷.</ref> و تأویلات قرآن را فقط خدا می‌داند و به هرکسی بخواهد مانند [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]] می‌آموزد.
در لغت به معني «بازگشت دادن چيزي» است. هر كار و يا سخني كه به مقصود برگردد، تأويل ناميده مي‌شود.<ref>مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، انتشارات تهران، دار الكتب السلاميه، ج۲۶، ۱۳۷۳، ج۲، ص۳۲.</ref> و در اصطلاح قرآني، رجوع آيات مشابه به معناي حقيقي و واقعي است.<ref>معرفت، محمد هادي، التفسير والمسفرون، آستان رضويه مقدسه، ۱۴۱۸، ج۱، ص۱۹.</ref>


==انحصار علم به تأویل در خدا==
منشأ اختلاف در معنای «واو» در عبارت {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ}} است. بعضی از مفسّرین که  علم تأویل را مخصوص خدا گرفته‌اند، حرف «واو» را به معنای استیناف و به منزله شروع جمله می‌دانند و قائل هستند که هرچند راسخان در علم، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هستند و تأویل قرآن را می‌دانند، اما این مطلب از روایات و آیات دیگر قابل اثبات است نه از این آیه. <ref name=":0"/>
[[علامه طباطبائي]] مي‌فرمايد: از ظاهر تعبير قرآن انحصار استفاده مي‌شود و روشن مي گردد كه علم به تأويلات متشابهات، فقط مخصوص خداست.<ref>طباطبائي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان فی علوم القرآن، انتشارات اسراء، ج۳، ص۵۸ .</ref> و تأويلات قرآن را فقط خدا مي‌داند و به هركسي بخواهد مي‌آموزد. مانند [[پيامبر(ص)]] و [[اهل بيت(ع)]].


در واقع منشأ اختلاف در معنای «واو» در عبارت {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ}} بعضي از مفسّرين که اين آيه را انحصار در خداوند تفسير مي‌كنند و علم تأويل را مخصوص خدا گرفته‌اند؛ «واو» را به معنای استيناف و به منزله شروع جمله مي‌دانند و قائل هستند كه هرچند راسخان در علم، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هستند و تأويل قرآن را مي‌دانند، اما این مطلب از روایات و آیات دیگر قابل اثبات است نه از این آیه.<ref>ر .ك؛ الميزان، ج۳، ص۶۲ ـ ۵۸.</ref>
== خدا و راسخان در علم، عالم به تأویل متشابهات ==
بیشتر مفسرین از ظاهر آیه این‌طور نتیجه گرفته‌اند که تأویل [[متشابهات]] را [[خدا]] و [[راسخان در علم]] می‌دانند. راسخان در علم؛ کسانی هستند که در دانش، ثابت قدم و صاحب نظراند. روایات متعددی وارد شده است که راسخان در علم را پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) تفسیر نموده‌اند. این افراد معنای «واو» در {{قرآن|وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ}} را عاطفه می‌دانند و راسخان به علم را به خدا عطف می‌کنند. معنای آیه اینطور می‌شود که «در حالی که تأویل آن را جز خدا و راسخان در علم نمی‌دانند.»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۴۳۹.</ref>


==عالم به تأویل خدا و راسخان در علم==
[[امام صادق(ع)]] فرمودند: {{عربی|پیامبرخدا بزرگ‌ترین راسخان در علم بود و تمام آنچه را که خداوند نازل فرمود از تأویل و تنزیل قرآن می‌دانست، خداوند هرگز چیزی به او نازل نکرد که تأویل آن را به او تعلیم نکند، او و اوصیای وی همه این‌ها را می‌دانسته‌اند.}}<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمّد صلّى الله عليهم، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۰۳، حدیث۴. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۱۳، حدیث۲.</ref>
اما بيشتر مفسرين از ظاهر آيه اين طور نتيجه گرفته‌اند كه تأويل [[متشابهات]] را [[خدا]] و [[راسخان در علم]] مي‌دانند. راسخان در علم؛ كساني هستند كه در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب نظراند. روايات متعددي وارد شده است كه راسخان در علم را پيامبر(ص) و اهل بیت(ع) تفسير نموده‌اند. این افراد معنای «واو» را عاطفه می دانند و راسخان به علم را به خدا عطف می کنند، بنابر این معنای آیه اینطور می‌شود که «در حالی که تأویل آن را جز خدا و راسخان در علم نمی دانند.»<ref>ر .ك؛ تفسير نمونه، ج۲، ص۳۲۵.</ref>  


[[امام صادق(ع)]] فرمودند: «پيامبرخدا(ص) بزرگ ترين راسخان در علم بود و تمام آنچه را كه خداوند نازل فرمود از تأويل و تنزيل قرآن مي‌دانست، خداوند هرگز چيزي به او نازل نكرد كه تأويل آن را به او تعليم نكند، او و اوصياي وي همه اين‌ها را مي‌دانسته‌اند».<ref>ر. ك: العروسي الحويزي، نور الثقلين، انتشارات اسماعيليان، ذيل سوره ال عمران آيه ۷ ؛ و ر. ك: البحراني،هاشم ، البرهان، ذيل آيه ۷ سوره آل عمران.</ref>
== جستارهای وابسته ==
* [[تأویل قرآن]]


{{پایان پاسخ}}
== مطالعه بیشتر ==
{{مطالعه بیشتر}}
* تفسیر نمونه، حضرت آیه الله مکارم شیرازی، ج۲، ص۳۱۹.
==مطالعه بيشتر==
* علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص۳۷۷.
* المیزان، علامه طباطبائی، ج۳، ص۵۸.


۱ـ تفسير نمونه، حضرت آيه الله مكارم شيرازي، ج۲، ص۳۱۹.
== منابع ==
 
{{پانویس|۲}}
۲ـ علوم قرآني، محمد هادي معرفت، ص۳۷۷.
 
۳ـ الميزان، علامه طباطبائي، ج۳، ص۵۸.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
 
==منابع==
<references />
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = محکم و متشابه
| شاخه فرعی۱ = محکم و متشابه
|شاخه فرعی۲ =  
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۴۷: خط ۴۰:
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
| بازبینی نویسنده =
  | تکمیل =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | اولویت = ب
  | اولویت = ب
  | کیفیت = ج
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۷

سؤال

تأویل آیات متشابه قرآن را چه کسی می‌داند؟

آیه هفتم سوره آل عمران، عالم به تأویلِ آیات متشابه را فقط خدا معرفی می‌کند؛ اما اگر حرف (واو) در ﴿وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا حرف عطف در نظر گفته شود، علاوه بر خدا، راسخان در علم نیز عالم به تأویل خواهند بود. در روایات، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مصادیق راسخان در علم معرفی شده‌اند.

متن آیه

انحصار علم به تأویل در خدا

علامه طباطبائی می‌فرماید: از ظاهر تعبیر قرآن انحصار استفاده می‌شود و روشن می‌گردد که علم به تأویلات متشابهات، فقط مخصوص خداست.[۱] و تأویلات قرآن را فقط خدا می‌داند و به هرکسی بخواهد مانند پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) می‌آموزد.

منشأ اختلاف در معنای «واو» در عبارت ﴿وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ است. بعضی از مفسّرین که علم تأویل را مخصوص خدا گرفته‌اند، حرف «واو» را به معنای استیناف و به منزله شروع جمله می‌دانند و قائل هستند که هرچند راسخان در علم، پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) هستند و تأویل قرآن را می‌دانند، اما این مطلب از روایات و آیات دیگر قابل اثبات است نه از این آیه. [۱]

خدا و راسخان در علم، عالم به تأویل متشابهات

بیشتر مفسرین از ظاهر آیه این‌طور نتیجه گرفته‌اند که تأویل متشابهات را خدا و راسخان در علم می‌دانند. راسخان در علم؛ کسانی هستند که در دانش، ثابت قدم و صاحب نظراند. روایات متعددی وارد شده است که راسخان در علم را پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) تفسیر نموده‌اند. این افراد معنای «واو» در ﴿وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ را عاطفه می‌دانند و راسخان به علم را به خدا عطف می‌کنند. معنای آیه اینطور می‌شود که «در حالی که تأویل آن را جز خدا و راسخان در علم نمی‌دانند.»[۲]

امام صادق(ع) فرمودند: «پیامبرخدا بزرگ‌ترین راسخان در علم بود و تمام آنچه را که خداوند نازل فرمود از تأویل و تنزیل قرآن می‌دانست، خداوند هرگز چیزی به او نازل نکرد که تأویل آن را به او تعلیم نکند، او و اوصیای وی همه این‌ها را می‌دانسته‌اند.»[۳]

جستارهای وابسته

مطالعه بیشتر

  • تفسیر نمونه، حضرت آیه الله مکارم شیرازی، ج۲، ص۳۱۹.
  • علوم قرآنی، محمد هادی معرفت، ص۳۷۷.
  • المیزان، علامه طباطبائی، ج۳، ص۵۸.

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ طباطبايى، محمدحسين، الميزان في تفسير القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق، ج۳، ص۲۷.
  2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۴۳۹.
  3. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آل محمّد صلّى الله عليهم، قم، کتابخانه مرعشی نجفی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۲۰۳، حدیث۴. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۱۳، حدیث۲.