صبر بر نماز با توجه به آیه ۱۳۲ سوره طه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'اهل‌بیت' به 'اهل بیت')
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا قرآن شریف به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) آیا انسان به سوی چیزی که به آن علاقه‌مند است و برای او امر بزرگی به شمار می‌آید، باید شتاب نماید یا صبر کند؟
چرا قرآن کریم به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) در حالی که برای امر مطلوب باید شتاب کرد!؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}مراد از صبر در این آیه، استقامت بر [[نماز]] در شرائط دشوار مکه می‌باشد؛ یا مداومت بر امر به نماز نسبت به [[اهل بیت]]؛ از این گذشته، در فرهنگ اسلامی بر چیزی که انسان دوست دارد صبر لازم است و معنای آن مداومتِ بیشتر در چیزی است که بدان عشق می‌ورزد.
{{پاسخ}}مراد از صبر در آیه ۱۳۲ [[سوره طه]]، استقامت بر [[نماز]] در شرائط دشوار مکه می‌باشد. در فرهنگ اسلامی بر چیزی که انسان دوست دارد صبر لازم است و معنای آن مداومتِ بیشتر در چیزی است که بدان عشق می‌ورزد. آیه بیان نوعی عظمت دادن به اهل بیت(ع) در امر شدن به نماز نیز هست.


'''ترجمه آیه:''' «و خانواده خود را به نماز دستور ده و بر انجام آن شکیبا باش. ما از تو روزی نمی‌خواهیم بلکه ما به تو روزی می‌دهیم و عاقبت نیک برای (اهل) تقوا است.»<ref>طه/ ۱۳۲.</ref>
== متن آیه ==
 
{{قرآن بزرگ|وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا ۖ لَا نَسْأَلُكَ رِزْقًا ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكَ ۗ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ
'''زمان نزول و مکان آن:''' [[سوره مریم]] و آیه فوق در مکه نازل شده است. مراد از اهل در آیه [[حضرت علی]](ع) و [[خدیجه کبری]] و خاندان پیامبر می‌باشند و ممکن است بعضی از نزدیکان را نیز شامل شود؛ هرچند با گذشت زمان دامنه خاندان پیامبر(ص) گسترده شد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰، ج۱۳، ص۳۴۲.</ref>
| سوره = طه
 
| آیه = ۱۳۲
'''تفسیر آیه:''' نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند، و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد؛ در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد؛ شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.</ref>
| ترجمه = و كسان خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكيبا باش. ما از تو جوياى روزى نيستيم، ما به تو روزى مى‌دهيم، و فرجام [نيك‌] براى پرهيزگارى است.
 
}}
پاسخ دیگر این است که این آیه بیان یک نوع عظمتی است برای [[پیامبر اکرم]](ص) و اهل او. چون علاوه بر این که به عموم مردم دستور نماز داده شده، اهل بیت را نیز امر به نماز نموده است. لذا پیامبر اکرم(ص) بعد از نزول آیه، تا شش ماه در خانه علی(ع) می‌آمد و می‌فرمود: «خداوند شما را رحمت کند، خداوند اراده نموده شما را پاکیزه گرداند» در نتیجه معنای آیه این می‌شود: که بر نماز و انجام آن، و بر امر به اهل بیت ادامه بده، و از این که آنها را امر به نماز کنی خسته نشوی «واصبر علی فعلها و علی امرهم بها»<ref>ابوعلی طبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ هـ ۱۹۸۸م، ج۷و۸، ص۵۹–۶۰ و نگاه کنید به فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ج۳، ص۳۲۷–۳۲۸.</ref>
 
علاوه بر آن، معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصائب و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه…» صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.<ref>کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.</ref>
 
<span></span>
{{مطالعه بیشتر}}
 
== مطالعه بیشتر ==
۱. تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، ج۱۳، ص۳۴۱.


۲. ترجمه تفسیر صافی، ج۲، فیض کاشانی، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
== تفسیر آیه ==
آیه ۱۳۲ سوره طه در [[مکه]] نازل شده است. مراد از اهل در آیه [[حضرت علی(ع)]] و [[خدیجه کبری]] و خاندان پیامبر(ص) می‌باشند و ممکن است بعضی از نزدیکان را نیز شامل شود؛ هرچند با گذشت زمان دامنه خاندان پیامبر(ص) گسترده شد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰، ج۱۳، ص۳۴۲.</ref>


۳. ترجمه مجمع‌البیان، ابوعلی طبرسی، ج۷، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
* نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد. در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد. شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.<ref>طباطبایی،  محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.</ref>


۴. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۴، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
* آیه بیان یک نوع عظمتی است برای [[پیامبر اکرم(ص)]] و اهل او. چون علاوه بر این که به عموم مردم دستور نماز داده شده، اهل بیت(ع) را نیز امر به نماز نموده است. لذا پیامبر اکرم(ص) بعد از نزول آیه، تا شش ماه در خانه علی(ع) می‌آمد و می‌فرمود: «خداوند شما را رحمت کند، خداوند اراده نموده شما را پاکیزه گرداند» در نتیجه معنای آیه این می‌شود: که بر نماز و انجام آن، و بر امر به اهل بیت ادامه بده، و از این که آنها را امر به نماز کنی خسته نشوی «واصبر علی فعلها و علی امرهم بها»<ref>طبرسی، فضل، مجمع‌البیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ هـ ۱۹۸۸م، ج۷و۸، ص۵۹–۶۰. فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ج۳، ص۳۲۷–۳۲۸.</ref>


<span></span>
* معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصیب‌ها و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: {{عربی|الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه|ترجمه=صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.<ref>کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.</ref>}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۳: خط ۲۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
| شاخه فرعی۱ = عبادت در قرآن
|شاخه فرعی۲ = نماز
| شاخه فرعی۲ = نماز
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = -
  | شناسه = شد
  | تیترها = -
  | تیترها = شد
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
خط ۵۲: خط ۴۵:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:نماز]]
[[رده:آیات و سوره‌ها]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۳

سؤال

چرا قرآن کریم به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) در حالی که برای امر مطلوب باید شتاب کرد!؟

مراد از صبر در آیه ۱۳۲ سوره طه، استقامت بر نماز در شرائط دشوار مکه می‌باشد. در فرهنگ اسلامی بر چیزی که انسان دوست دارد صبر لازم است و معنای آن مداومتِ بیشتر در چیزی است که بدان عشق می‌ورزد. آیه بیان نوعی عظمت دادن به اهل بیت(ع) در امر شدن به نماز نیز هست.

متن آیه

تفسیر آیه

آیه ۱۳۲ سوره طه در مکه نازل شده است. مراد از اهل در آیه حضرت علی(ع) و خدیجه کبری و خاندان پیامبر(ص) می‌باشند و ممکن است بعضی از نزدیکان را نیز شامل شود؛ هرچند با گذشت زمان دامنه خاندان پیامبر(ص) گسترده شد.[۱]

  • نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد. در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد. شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.[۲]
  • آیه بیان یک نوع عظمتی است برای پیامبر اکرم(ص) و اهل او. چون علاوه بر این که به عموم مردم دستور نماز داده شده، اهل بیت(ع) را نیز امر به نماز نموده است. لذا پیامبر اکرم(ص) بعد از نزول آیه، تا شش ماه در خانه علی(ع) می‌آمد و می‌فرمود: «خداوند شما را رحمت کند، خداوند اراده نموده شما را پاکیزه گرداند» در نتیجه معنای آیه این می‌شود: که بر نماز و انجام آن، و بر امر به اهل بیت ادامه بده، و از این که آنها را امر به نماز کنی خسته نشوی «واصبر علی فعلها و علی امرهم بها»[۳]
  • معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصیب‌ها و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه؛ صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.[۴]»

منابع

  1. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰، ج۱۳، ص۳۴۲.
  2. طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.
  3. طبرسی، فضل، مجمع‌البیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ هـ ۱۹۸۸م، ج۷و۸، ص۵۹–۶۰. فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ج۳، ص۳۲۷–۳۲۸.
  4. کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.