صبر بر نماز با توجه به آیه ۱۳۲ سوره طه: تفاوت میان نسخه‌ها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
چرا قرآن کریم به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) در حالی که برای امر مطلوب باید شتاب کرد!؟ | چرا قرآن کریم به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) در حالی که برای امر مطلوب باید شتاب کرد!؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}}مراد از صبر در | {{پاسخ}}مراد از صبر در آیه ۱۳۲ سوره طه، استقامت بر [[نماز]] در شرائط دشوار مکه می‌باشد؛ یا مداومت بر امر به نماز نسبت به [[اهل بیت]](ع)؛ از این گذشته، در فرهنگ اسلامی بر چیزی که انسان دوست دارد صبر لازم است و معنای آن مداومتِ بیشتر در چیزی است که بدان عشق می‌ورزد. | ||
== متن آیه == | == متن آیه == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۳: | ||
== تفسیر آیه == | == تفسیر آیه == | ||
آیه ۱۳۲ سوره طه در مکه نازل شده است. مراد از اهل در آیه [[حضرت علی(ع)]] و [[خدیجه کبری]] و خاندان پیامبر(ص) می‌باشند و ممکن است بعضی از نزدیکان را نیز شامل شود؛ هرچند با گذشت زمان دامنه خاندان پیامبر(ص) گسترده شد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰، ج۱۳، ص۳۴۲.</ref> | |||
'''تفسیر آیه:''' نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند، و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد؛ در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد؛ شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.</ref> | '''تفسیر آیه:''' نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند، و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد؛ در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد؛ شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.</ref> | ||
پاسخ دیگر این است که این آیه بیان یک نوع عظمتی است برای [[پیامبر اکرم | پاسخ دیگر این است که این آیه بیان یک نوع عظمتی است برای [[پیامبر اکرم(ص)]] و اهل او. چون علاوه بر این که به عموم مردم دستور نماز داده شده، اهل بیت(ع) را نیز امر به نماز نموده است. لذا پیامبر اکرم(ص) بعد از نزول آیه، تا شش ماه در خانه علی(ع) می‌آمد و می‌فرمود: «خداوند شما را رحمت کند، خداوند اراده نموده شما را پاکیزه گرداند» در نتیجه معنای آیه این می‌شود: که بر نماز و انجام آن، و بر امر به اهل بیت ادامه بده، و از این که آنها را امر به نماز کنی خسته نشوی «واصبر علی فعلها و علی امرهم بها»<ref>ابوعلی طبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ هـ ۱۹۸۸م، ج۷و۸، ص۵۹–۶۰ و نگاه کنید به فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ج۳، ص۳۲۷–۳۲۸.</ref> | ||
علاوه بر آن، معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصائب و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه…» صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.<ref>کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.</ref> | علاوه بر آن، معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصائب و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه…» صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.<ref>کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.</ref> | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۴۳
چرا قرآن کریم به رسول خدا(ص) دستور می‌دهد، که بر نماز صبور باشد (طه، ۱۳۲) در حالی که برای امر مطلوب باید شتاب کرد!؟
مراد از صبر در آیه ۱۳۲ سوره طه، استقامت بر نماز در شرائط دشوار مکه می‌باشد؛ یا مداومت بر امر به نماز نسبت به اهل بیت(ع)؛ از این گذشته، در فرهنگ اسلامی بر چیزی که انسان دوست دارد صبر لازم است و معنای آن مداومتِ بیشتر در چیزی است که بدان عشق می‌ورزد.
متن آیه
| ﴿ | وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا ۖ لَا نَسْأَلُكَ رِزْقًا ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكَ ۗ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ
و كسان خود را به نماز فرمان ده و خود بر آن شكيبا باش. ما از تو جوياى روزى نيستيم، ما به تو روزى مى‌دهيم، و فرجام [نيك] براى پرهيزگارى است. طه:۱۳۲ |
﴾ |
تفسیر آیه
آیه ۱۳۲ سوره طه در مکه نازل شده است. مراد از اهل در آیه حضرت علی(ع) و خدیجه کبری و خاندان پیامبر(ص) می‌باشند و ممکن است بعضی از نزدیکان را نیز شامل شود؛ هرچند با گذشت زمان دامنه خاندان پیامبر(ص) گسترده شد.[۱]
تفسیر آیه: نماز خواندن در روزگار و شهری که تمام آنها دشمن می‌باشند، و قصد جان نمازگزاران را دارند، واقعاً صبر و استقامت می‌خواهد؛ در واقع صبر بر خود نماز نیست بلکه صبر بر نماز علنی در خانه خدا است که در معرض دید کفار و مشرکین بودند. این نماز از آن جهت که در دید دشمنان و همراه با خطرات جسمی و جانی است نیاز به استقامت دارد؛ شاهد این پاسخ این است که مفسران نزول این سوره یا خصوص این آیه را در اوایل بعثت دانسته‌اند.[۲]
پاسخ دیگر این است که این آیه بیان یک نوع عظمتی است برای پیامبر اکرم(ص) و اهل او. چون علاوه بر این که به عموم مردم دستور نماز داده شده، اهل بیت(ع) را نیز امر به نماز نموده است. لذا پیامبر اکرم(ص) بعد از نزول آیه، تا شش ماه در خانه علی(ع) می‌آمد و می‌فرمود: «خداوند شما را رحمت کند، خداوند اراده نموده شما را پاکیزه گرداند» در نتیجه معنای آیه این می‌شود: که بر نماز و انجام آن، و بر امر به اهل بیت ادامه بده، و از این که آنها را امر به نماز کنی خسته نشوی «واصبر علی فعلها و علی امرهم بها»[۳]
علاوه بر آن، معنای صبر در فرهنگ قرآنی و روایات، غیر از آن معنایی است که در ذهن مردم است؛ عرف مردم از صبر، فقط صبر در مقابل مصائب و سختی‌ها را می‌فهمند، اما در روایات صبر انواعی دارد، پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الصبر ثلاثه: صبر عند المصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه…» صبر بر سه قسم است، صبر در هنگامی که مصیبت وارد می‌شود، و صبر (و مداومت) بر طاعت و بندگی و صبر در مقابل ترک گناه و معصیت.[۴]
مطالعه بیشتر
۱. تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، ج۱۳، ص۳۴۱.
۲. ترجمه تفسیر صافی، ج۲، فیض کاشانی، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
۳. ترجمه مجمع‌البیان، ابوعلی طبرسی، ج۷، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
۴. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۴، ذیل آیه ۱۳۲ طه.
منابع
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هشتم، ۱۳۷۰، ج۱۳، ص۳۴۲.
- ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۲۶۰.
- ↑ ابوعلی طبرسی، مجمع‌البیان، بیروت، دارالمعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸ هـ ۱۹۸۸م، ج۷و۸، ص۵۹–۶۰ و نگاه کنید به فیض کاشانی، محسن، تفسیر الصافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ج۳، ص۳۲۷–۳۲۸.
- ↑ کلینی، محمدبن یعقوب، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۹۱.