شرایط شفاعت‌شوندگان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در روايات و برخي از آيات، شرايط وقوع شفاعت، به صورت سلبي، بيان شده است؛‌ یعنی داشتن برخی خصلت‌ها و انجام برخی رفتارها موجب می‌شود که شخص از شفاعتِ شفاعت‌کنندگان محروم شود كه عمده اين روايات و شرايط را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
در روایات و برخی از آیات، شرایط وقوع شفاعت، به صورت سلبی، بیان شده است؛ یعنی داشتن برخی خصلت‌ها و انجام برخی رفتارها موجب می‌شود که شخص از شفاعتِ شفاعت‌کنندگان محروم شود که عمده این روایات و شرایط را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:


== توحید و عدم شرک ==


توحید و عدم شرک، شرط شفاعت است. از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است که «شفاعت اختصاص به گروه مؤمنین از اهل توحید دارد و اهل شک و شرک و نیز اهل کفر و عناد از آن محروم‌اند.»<ref>بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۸، ص۵۸، باب ۲۱، حدیث ۷۵.</ref> در قرآن نیز تأکید شده است بر اینکه شرک گناهی نابخشودنی است. {{قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَك بِهِ…|ترجمه=محققاً خدا گناه شرک را نخواهد بخشید|سوره=نساٰء(۴)|آیه=۴۸}}


== توحيد و عدم شرك ==
== اعتقاد به شفاعت ==
توحيد و عدم شرك، شرط شفاعت است. از پيامبر اكرم(ص)روايت شده است كه «شفاعت اختصاص به گروه مؤمنين از اهل توحيد دارد و اهل شك و شرك و نيز اهل كفر و عناد از آن محروم‎اند.»<ref>بحارالانوار، علامه مجلسي، ج 8، ص 58، باب 21، حديث 75.</ref> در قرآن نيز تأكيد شده است بر اينكه شرك گناهي نابخشودني است. {{قرآن|إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ...|ترجمه=محققاً خدا گناه شرک را نخواهد بخشید|سوره=نسا‌ٰء(4)|آیه=48}}
 
اعتقاد به شفاعت، شرط بهره‌مندی از شفاعت است. امام رضا(ع) از امام علی(ع) نقل می‌کند: مَنْ کَذَّبَ بِشَفَاعَه رَسُولِ اللَّهِ(ص) لَمْ تَنَلْه؛<ref>بحارالانوار، ج۸، ص۴۰، باب ۲۱، حدیث ۲۵</ref>کسی که شفاعت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) را انکار کند، در قیامت از آن بهره نخواهد داشت؛ و نیز از پیامبر(ص) رسیده است که: شَفاعَتِی یَومَ القِیامَه حَقٌّ، فَمَن لَم یُؤمِنْ بها لَم یَکُن مِن أهلِها؛<ref>میزان‌الحکمه، محمدی ری‌شهری، ج۲، ص۱۴۷۳، شماره ۹۴۸۹، دارالحدیث، (۵ جلدی)</ref> شفاعت من برای امت در قیامت حق است و کسی که اعتقاد به آن نداشته باشد، اهل شفاعت من نخواهد بود.


== اعتقاد به شفاعت ==
== عدم دشمنی و عداوت با اهل بیت(ع) ==
اعتقاد به شفاعت، شرط بهره‎مندي از شفاعت است. امام رضا(ع)از امام علی(ع)نقل مي‎كند: مَنْ‏ كَذَّبَ بِشَفَاعَةِ رَسُولِ اللَّهِ(ص)لَمْ تَنَلْه؛<ref>بحارالانوار، ج 8، ص 40، باب 21، حديث 25</ref>كسي كه شفاعت پيامبر(ص)و ائمة معصومين(ع)را انكار كند، در قيامت از آن بهره نخواهد داشت. و نيز از پيامبر(ص)رسيده است كه: شَفاعَتِي يَومَ القِيامَةِ حَقٌّ ، فَمَن لَم يُؤمِنْ بها لَم يَكُن مِن أهلِها؛<ref>ميزان‎الحكمه، محمدي ري‎شهري، ج 2، ص 1473، شماره 9489، دارالحديث، (5 جلدي)</ref> شفاعت من براي امت در قيامت حق است و كسي كه اعتقاد به آن نداشته باشد، اهل شفاعت من نخواهد بود.


== عدم دشمنی و عداوت با اهل بیت علیهم السلام ==
دشمنی با اهل‌بیت(ع) مانع شفاعت است. امام باقر(ع) می‌فرماید: لَوْ أَنَّ کُلَّ مَلَکٍ خَلَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ کُلَّ نَبِیٍّ بَعَثَهُ اللَّهُ وَ کُلَّ صِدِّیقٍ وَ کُلَّ شَهِیدٍ شَفَعُوا فِی نَاصِبٍ لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ أَنْ یُخْرِجَهُ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ مِنَ النَّارِ مَا أَخْرَجَهُ اللَّهُ أَبَداً وَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ ماکِثِینَ فِیهِ أَبَدا؛<ref>بحارالانوار، ج۲۷، ص۲۳۴، باب ۱۰، حدیث ۴۷.</ref> اگر همه فرشتگانی که خدا آفریده است و تمام پیامبرانی که مبعوث نموده است و همه راستگویان و شهدای راه خدا، برای کسی که دشمنی با اهل‌بیت(ع) دارد، شفاعت کنند تا او را خداوند از آتش نجات دهد، هرگز خداوند وی را از جهنم بیرون نخواهد کرد چون خودش فرموده است که آنان در جهنم برای همیشه باقی می‌ماند.
دشمني با اهل‎بيت(ع)مانع شفاعت است. امام باقر(ع)مي‎فرمايد: لَوْ أَنَّ كُلَّ مَلَكٍ خَلَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كُلَّ نَبِيٍّ بَعَثَهُ اللَّهُ وَ كُلَّ صِدِّيقٍ وَ كُلَّ شَهِيدٍ شَفَعُوا فِي نَاصِبٍ لَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ أَنْ يُخْرِجَهُ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ مِنَ النَّارِ مَا أَخْرَجَهُ اللَّهُ أَبَداً وَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ فِي كِتَابِهِ ماكِثِينَ فِيهِ أَبَدا؛<ref>بحارالانوار، ج 27، ص 234، باب 10، حديث 47.</ref> اگر همة فرشتگاني كه خدا آفريده است و تمام پيامبراني كه مبعوث نموده است و همه راستگويان و شهداي راه خدا، براي كسي كه دشمني با اهل‎بيت(ع)دارد، شفاعت كنند تا او را خداوند از آتش نجات دهد، هرگز خداوند وي را از جهنم بيرون نخواهد كرد چون خودش فرموده است كه آنان در جهنم براي هميشه باقي مي‎ماند.  


== سبک نشمردن نماز ==
== سبک نشمردن نماز ==
سبك شمردن نماز مانع شفاعت است: امام صادق(ع)از رسول الله(ص)نقل مي‎فرمايد كه قال(ص) : لَا يَنَالُ شَفَاعَتِي مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ فَلَا يَرِدُ عَلَيَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛<ref>وسائل الشيعه، ج 25، ص 328، باب 15 (باب تحريم كل مسكر).</ref>شفاعت من نمي‎رسد به كسي كه نمازش را خفيف شمارد و فرداي قيامت چنين شخصی در كنار حوض، بر من وارد نمي‎شود، بخدا قسم كه نمي‎شود.
 
سبک شمردن نماز مانع شفاعت است: امام صادق(ع) از رسول الله(ص) نقل می‌فرماید که قال(ص): لَا یَنَالُ شَفَاعَتِی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ فَلَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛<ref>وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۳۲۸، باب ۱۵ (باب تحریم کل مسکر).</ref>شفاعت من نمی‌رسد به کسی که نمازش را خفیف شمارد و فردای قیامت چنین شخصی در کنار حوض، بر من وارد نمی‌شود، بخدا قسم که نمی‌شود.


== پرهیز از شرب مسکرات ==
== پرهیز از شرب مسکرات ==
نوشيدن مسكرات موجب محروميت از شفاعت است. پيامبر اكرم(ص)مي‎فرمايد: ِ وَ لَا يَنَالُ شَفَاعَتِي مَنْ شَرِبَ الْمُسْكِرَ وَ لَا يَرِدُ عَلَيَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛<ref>وسائل الشيعه، ج 25، ص 327، باب 15 (باب تحريم كل مسكر).</ref>نوشنده شراب و مسكرات از شفاعت من دور است و حق ورود بر من در كنار حوض را ندارد. این حدیث كه در مورد سبک شمردن نماز و شرب مسكر از پيامبر(ص)صادر شده و با قسم نيز تأكيد شده است كنايه از اين است كه در فرداي قيامت وقتي كه پيامبر (ص)كنار حوض در مقام شفاعت امت قرار دارد، اين افراد امكان ورود در آن را ندارند تا بتوانند از شفاعت حضرت بهره‎مند شوند.
 
نوشیدن مسکرات موجب محرومیت از شفاعت است. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ِ وَ لَا یَنَالُ شَفَاعَتِی مَنْ شَرِبَ الْمُسْکِرَ وَ لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛<ref>وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۳۲۷، باب ۱۵ (باب تحریم کل مسکر).</ref>نوشنده شراب و مسکرات از شفاعت من دور است و حق ورود بر من در کنار حوض را ندارد. این حدیث که در مورد سبک شمردن نماز و شرب مسکر از پیامبر(ص) صادر شده و با قسم نیز تأکید شده است کنایه از این است که در فردای قیامت وقتی که پیامبر(ص) کنار حوض در مقام شفاعت امت قرار دارد، این افراد امکان ورود در آن را ندارند تا بتوانند از شفاعت حضرت بهره‌مند شوند.


== احتراز از ظلم و ستم ==
== احتراز از ظلم و ستم ==
ظالم و ستمگر از شفاعت محروم است. طبق آیه صریح قرآن، شخصی که اهل ظلم است در روز قیامت هیچ یاور و شفیعی نخواهد داشت{{قرآن|مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ|ترجمه=ستمکاران را هیچ یار گرم و دلسوز و یاوری که شفاعتش پذیرفته شود نخواهد بود.|سوره=غافر(40)|آیه=18}}. پيامبر اكرم(ص)نيز مي‎فرمايد: وَ أَمَّا شَفَاعَتِي فَفِي‏ أَصْحَابِ الْكَبَائِرِ مَا خَلَا أَهْلَ الشِّرْكِ وَ الظُّلْم‏؛<ref>مستدرك الوسائل، ج 11، ص 364، باب 47، (باب في صحة التوبه من الكبائر).</ref> شفاعت من براي اهل گناهان كبيره،ذخيره شده است؛ غير از كساني كه اهل شرك و ظلم هستند.


ظالم و ستمگر از شفاعت محروم است. طبق آیه صریح قرآن، شخصی که اهل ظلم است در روز قیامت هیچ یاور و شفیعی نخواهد داشت{{قرآن|مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ|ترجمه=ستمکاران را هیچ یار گرم و دلسوز و یاوری که شفاعتش پذیرفته شود نخواهد بود.|سوره=غافر(۴۰)|آیه=۱۸}}. پیامبر اکرم(ص) نیز می‌فرماید: وَ أَمَّا شَفَاعَتِی فَفِی أَصْحَابِ الْکَبَائِرِ مَا خَلَا أَهْلَ الشِّرْکِ وَ الظُّلْم‏؛<ref>مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۳۶۴، باب ۴۷، (باب فی صحه التوبه من الکبائر).</ref> شفاعت من برای اهل گناهان کبیره، ذخیره شده است؛ غیر از کسانی که اهل شرک و ظلم هستند.


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی
  | شاخه اصلی= ادیان و مذاهب
== متن عنوان ==
= ادیان و مذاهب
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
  |شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
خط ۵۱: خط ۵۰:
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =  
  | بازبینی =شد
  | بازبینی = شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ج
  | اولویت =ج

نسخهٔ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۰۳


سؤال

چه کسانی مورد شفاعت واقع می‌شوند؟

در روایات و برخی از آیات، شرایط وقوع شفاعت، به صورت سلبی، بیان شده است؛ یعنی داشتن برخی خصلت‌ها و انجام برخی رفتارها موجب می‌شود که شخص از شفاعتِ شفاعت‌کنندگان محروم شود که عمده این روایات و شرایط را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

توحید و عدم شرک

توحید و عدم شرک، شرط شفاعت است. از پیامبر اکرم(ص) روایت شده است که «شفاعت اختصاص به گروه مؤمنین از اهل توحید دارد و اهل شک و شرک و نیز اهل کفر و عناد از آن محروم‌اند.»[۱] در قرآن نیز تأکید شده است بر اینکه شرک گناهی نابخشودنی است. ﴿إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَك بِهِ…؛ محققاً خدا گناه شرک را نخواهد بخشید(نساٰء(۴):۴۸)

اعتقاد به شفاعت

اعتقاد به شفاعت، شرط بهره‌مندی از شفاعت است. امام رضا(ع) از امام علی(ع) نقل می‌کند: مَنْ کَذَّبَ بِشَفَاعَه رَسُولِ اللَّهِ(ص) لَمْ تَنَلْه؛[۲]کسی که شفاعت پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) را انکار کند، در قیامت از آن بهره نخواهد داشت؛ و نیز از پیامبر(ص) رسیده است که: شَفاعَتِی یَومَ القِیامَه حَقٌّ، فَمَن لَم یُؤمِنْ بها لَم یَکُن مِن أهلِها؛[۳] شفاعت من برای امت در قیامت حق است و کسی که اعتقاد به آن نداشته باشد، اهل شفاعت من نخواهد بود.

عدم دشمنی و عداوت با اهل بیت(ع)

دشمنی با اهل‌بیت(ع) مانع شفاعت است. امام باقر(ع) می‌فرماید: لَوْ أَنَّ کُلَّ مَلَکٍ خَلَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ کُلَّ نَبِیٍّ بَعَثَهُ اللَّهُ وَ کُلَّ صِدِّیقٍ وَ کُلَّ شَهِیدٍ شَفَعُوا فِی نَاصِبٍ لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ أَنْ یُخْرِجَهُ اللَّهُ جَلَّ وَ عَزَّ مِنَ النَّارِ مَا أَخْرَجَهُ اللَّهُ أَبَداً وَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ فِی کِتَابِهِ ماکِثِینَ فِیهِ أَبَدا؛[۴] اگر همه فرشتگانی که خدا آفریده است و تمام پیامبرانی که مبعوث نموده است و همه راستگویان و شهدای راه خدا، برای کسی که دشمنی با اهل‌بیت(ع) دارد، شفاعت کنند تا او را خداوند از آتش نجات دهد، هرگز خداوند وی را از جهنم بیرون نخواهد کرد چون خودش فرموده است که آنان در جهنم برای همیشه باقی می‌ماند.

سبک نشمردن نماز

سبک شمردن نماز مانع شفاعت است: امام صادق(ع) از رسول الله(ص) نقل می‌فرماید که قال(ص): لَا یَنَالُ شَفَاعَتِی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ فَلَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛[۵]شفاعت من نمی‌رسد به کسی که نمازش را خفیف شمارد و فردای قیامت چنین شخصی در کنار حوض، بر من وارد نمی‌شود، بخدا قسم که نمی‌شود.

پرهیز از شرب مسکرات

نوشیدن مسکرات موجب محرومیت از شفاعت است. پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: ِ وَ لَا یَنَالُ شَفَاعَتِی مَنْ شَرِبَ الْمُسْکِرَ وَ لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّه‏؛[۶]نوشنده شراب و مسکرات از شفاعت من دور است و حق ورود بر من در کنار حوض را ندارد. این حدیث که در مورد سبک شمردن نماز و شرب مسکر از پیامبر(ص) صادر شده و با قسم نیز تأکید شده است کنایه از این است که در فردای قیامت وقتی که پیامبر(ص) کنار حوض در مقام شفاعت امت قرار دارد، این افراد امکان ورود در آن را ندارند تا بتوانند از شفاعت حضرت بهره‌مند شوند.

احتراز از ظلم و ستم

ظالم و ستمگر از شفاعت محروم است. طبق آیه صریح قرآن، شخصی که اهل ظلم است در روز قیامت هیچ یاور و شفیعی نخواهد داشت﴿مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ؛ ستمکاران را هیچ یار گرم و دلسوز و یاوری که شفاعتش پذیرفته شود نخواهد بود.(غافر(۴۰):۱۸). پیامبر اکرم(ص) نیز می‌فرماید: وَ أَمَّا شَفَاعَتِی فَفِی أَصْحَابِ الْکَبَائِرِ مَا خَلَا أَهْلَ الشِّرْکِ وَ الظُّلْم‏؛[۷] شفاعت من برای اهل گناهان کبیره، ذخیره شده است؛ غیر از کسانی که اهل شرک و ظلم هستند.


مطالعه بیشتر

منابع

  1. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۸، ص۵۸، باب ۲۱، حدیث ۷۵.
  2. بحارالانوار، ج۸، ص۴۰، باب ۲۱، حدیث ۲۵
  3. میزان‌الحکمه، محمدی ری‌شهری، ج۲، ص۱۴۷۳، شماره ۹۴۸۹، دارالحدیث، (۵ جلدی)
  4. بحارالانوار، ج۲۷، ص۲۳۴، باب ۱۰، حدیث ۴۷.
  5. وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۳۲۸، باب ۱۵ (باب تحریم کل مسکر).
  6. وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۳۲۷، باب ۱۵ (باب تحریم کل مسکر).
  7. مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۳۶۴، باب ۴۷، (باب فی صحه التوبه من الکبائر).