دلیل تخریب بقیع: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۰۳

سؤال

تخریب بارگاه ائمه بقیع(ع) چرا و توسط چه کسانی انجام شد و هدف از آن چه بود؟

تصویری از قبرستان بقیع پیش از تخریب

بقیع در دوره پیش از اسلام قبرستان مردم مدینه بوده است. پس از اسلام نیز این قبرستان مدفن صحابه، همسران و فرزندان پیامبر(ص) و از همه مهمتر چهار تن از امامان شیعه(ع) است و از این رو محل زیارت همه زائران مدینه بوده است. در این قبرستان همواره برای شخصیت‌های مهم اسلام قبه و بنا وجود داشته است؛ به خصوص مزار ائمه چهارگانه بقیع گنبد و بارگاه باشکوهی داشته است. وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز تسلط یافتند در ۸ شوال ۱۳۴۴ق این بناها را تخریب کردند.

وهابیان پیروان محمد بن عبدالوهاب هستند. آنان ساخت بنا روی قبور، توسل، زیارت، و شفاعت را خلاف توحید و مساوی شرک می دانند.

در مورد نادرستی تفکر وهابیان دلایل متعددی اقامه شده است. از جمله این که همواره مسلمانان حتی اهل سنت برای قبور بزرگان قبه و بنا می ساخته اند و زیارت و تبرک به آن را جایز می‌دانسته‌اند، در قرآن ساخته شدن بنا برای قبر اصحاب کهف ذکر شده است، در سیره پیامبر(ص) نیز زیارت بقیع دیده می‌شود.

دلیل اصلی این اقدام را کینه نسبت به اهل بیت(ع) و ایجاد اختلاف در میان مسلمانان دانست.

تاریخچه بقیع

وضعیت فعلی بارگاه ائمه بقیع

یکی از پرخاطره‌ترین مکان‌های مدینه قبرستان بقیع است. بقیع از پیش از اسلام، گورستان مردم این شهر بود و پس از اسلام نیز به عنوان مهمترین گورستان مدینه شناخته شد، در طول قرون مختلف اسلامی، مدفن صحابه، تابعین، همسران و فرزندان پیامبر(ص) و مهمتر از همه چهار تن از امامان شیعه(ع) بوده و از این رو محل زیارت تمامی زائران مدینه منوره است.

از منابع و متون اسلامی و تاریخی بر می‌آید که در طول چهارده قرن گذشته و از زمان پیامبر(ص) بقیع مورد توجه مسلمین و بالاخص شیعیان بوده و همواره سعی می‌کردند آنرا آباد نگه دارند و در تکریم آن می‌کوشیدند و همچنین بر قبور ائمه(ع) و مدفونین در آن قبه و بنا می‌ساختند که تا حدود یک قرن پیش هم این بناها وجود داشته است.^[۱]

اما وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز و شهرهای مکه و مدینه و اطراف آن تسلط یافتند در تاریخ ۸ شوال ۱۳۴۴ق به خاطر اعتقادات انحرافی و مخالف با اسلام اصیل این بناها را تخریب کردند.^[۲]

اینکه چرا وهابیان این عمل زشت را انجام دادند و هدفشان از این کار چه بود بایستی دید که این فرقه منحرفه چه عقایدی داشته و تحت تأثیر چه افکاری بود که این ننگ را بر پیشانی خود زده و در همیشه تاریخ با این عمل زشت همراه خواهد بود.

عقاید وهابیان

وهابیان پیروان محمد بن عبدالوهاب می‌باشند و همچنین از عقاید و نظرات ابن تیمیه متأثر هستند. از نظر وهابیان نباید بر روی قبور قبه و بارگاه ساخت و همچنین توسل به انبیاء و اولیاء و صالحان را جایز نمی‌دانند. همچنین سفر به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) یا طلب شفاعت از پیامبران و ائمه و استغاثه و استعانت از ارواح مقدسه و زیارت قبور را خلاف اسلام و توحید می‌دانند و معتقدند که هر کس این اعمال را انجام دهد به خدا شرک ورزیده است.^[۳] وهابیان با آل سعود متحد شدند در نتیجه وقتی که آل سعود قدرت یافتند تحت تأثیر افکار وهابیان و با وحشیگری و با کینه‌ای که از اهل بیت(ع) داشتند این اقدام را انجام دادند. حتی ویران کردن حرم مطهر رسول اکرم(ص) نیز در حیطه اعتقادات منحرف این فرقه است اما تاکنون جرات به چنین اقدامی نیافته‌اند.

نقد عقاید وهابیان

اما دستمایه و مستمسک وهابیان بر این کار حدیثی است که به اعتقاد دانشمندان نه اعتبار سندی دارد و نه این که از متن آن چنین نتیجه‌ای می توان گرفت.^[۴]

در رد عقاید وهابیت درباره مسائل مطرح شده باید گفت با دلائل فراوانی می‌توان این عقاید را باطل دانست اول اینکه سیره عموم مسملین جهان از همان زمان رحلت پیامبر تا به امروز بر این بوده که پیوسته در مراسم حج و در ایام دیگر به قصد زیارت نزد قبر آن حضرت می‌روند و این سیره را هیچ‌کس نمی‌تواند منکر شود. حتی اهل سنت برای قبر ائمه چهارگانه فقه اهل سنت هم قبه بنا کرده‌اند که هنوز هم در بغداد یکی از آنها موجود است.

درباره بنای قبه روی قبر در قرآن آمده است که مردم در زمان اصحاب کهف وقتی که از محل خواب آنها باخبر شدند بر روی آن مسجدی بنا کردند^[۵] تا یاد آنها همیشه زنده بماند، اگر این عمل خلاف بود قرآن ذکر نمی‌کرد.

در باب شفاعت خواستن از پیامبر(ص) و شفیع قرار دادن آن حضرت باید گفت که حتی در زمان خود حضرت، صحابه شخصا از حضرت شفاعت می‌خواستند. انس بن مالک می‌گوید: از پیامبر(ص) درخواست کردم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند وی درخواست مرا پذیرفت.^[۶]

در مورد زیارت قبور در منابع اسلامی اعم از شیعه و سنی آمده است که پیامبر(ص) شخصا به زیارت مدفونین در بقیع می‌رفت، به آنها سلام می‌کرد و به مردم سفارش می‌کردند به زیارت بقیع و مدفونین آن بروند؛ و باز از آن حضرت نقل است که فرمودند: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم بر او واجب است.^[۷]

علاوه بر شیعه، اهل سنت نیز ساختن بنا و قبه بر روی قبور ائمه(ع) و انبیاء و شهدا و صالحین را جایز می‌دانند، تا دیگران به زیارت آن پرداخته و به آن تبرک جویند.^[۸]

بنابراین می‌توان گفت که دلیل این عمل زشت و ننگین چیزی جز کینه با اهل بیت(ع) و ایجاد اختلاف میان مسلمین نبوده است. از این که وهابیان چندین سال پیش از تخریب بقیع به کربلا و نجف نیز حمله برده و این دو شهر مذهبی و شیعی را غارت و قتل‌عام کرده بودند، می‌توان به شدت کینه آنها پی برد.

جستارهای وابسته

تخریب قبر پیامبر(ص) در عقاید وهابیت

مطالعه بیشتر

بنای بر قبور، حسین غیب غلامی.

منابع

↑ نور الدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج۳، ص۹۱۶.
↑ حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص۱۶۲.
↑ محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص۳۸ تا ۱۰۰.
↑ جعفر سبحاني، آئين وهابيت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامي، از ص۶۰.
↑ سوره کهف، آیه ۲۱.
↑ جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص۶۹.
↑ علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، مؤسسه رساله، ج۱، ص۶۵۱.
↑ سید البکری، اعانه الطالبین، ج۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص۱۲۰.

[1] نور الدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج۳، ص۹۱۶.

[2] حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص۱۶۲.

[3] محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص۳۸ تا ۱۰۰.

[4] جعفر سبحاني، آئين وهابيت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامي، از ص۶۰.

[5] سوره کهف، آیه ۲۱.

[6] جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص۶۹.

[7] علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، مؤسسه رساله، ج۱، ص۶۵۱.

[8] سید البکری، اعانه الطالبین، ج۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص۱۲۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{شروع متن}}
-{{شاخه
- | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
- |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
- |شاخه فرعی۲ = تاریخ شیعه
- |شاخه فرعی۳ =
-}}
 {{سوال}}
-تخریب بارگاه ائمه بقیع (ع) چرا و توسط چه کسی انجام شد و هدف از آنچه بود؟
+تخریب بارگاه ائمه بقیع(ع) چرا و توسط چه کسانی انجام شد و هدف از آن چه بود؟
 {{پایان سوال}}
+[[پرونده:تصویری از قبرستان بقیع پیش از تخریب.jpg|بندانگشتی|تصویری از قبرستان بقیع پیش از تخریب]]
 {{پاسخ}}
+[[بقیع]] در دوره پیش از اسلام قبرستان مردم [[مدینه]] بوده است. پس از [[اسلام]] نیز این قبرستان مدفن صحابه، همسران و فرزندان پیامبر(ص) و از همه مهمتر چهار تن از امامان شیعه(ع) است و از این رو محل زیارت همه زائران مدینه بوده است. در این قبرستان همواره برای شخصیت‌های مهم اسلام قبه و بنا وجود داشته است؛ به خصوص مزار ائمه چهارگانه بقیع گنبد و بارگاه باشکوهی داشته است. وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز تسلط یافتند در ۸ شوال ۱۳۴۴ق این بناها را تخریب کردند.
+وهابیان پیروان محمد بن عبدالوهاب هستند. آنان ساخت بنا روی قبور، توسل، زیارت، و شفاعت را خلاف توحید و مساوی شرک می دانند.
+در مورد نادرستی تفکر وهابیان دلایل متعددی اقامه شده است. از جمله این که همواره مسلمانان حتی اهل سنت برای قبور بزرگان قبه و بنا می ساخته اند و زیارت و تبرک به آن را جایز می‌دانسته‌اند، در قرآن ساخته شدن بنا برای قبر [[اصحاب کهف]] ذکر شده است، در سیره پیامبر(ص) نیز زیارت بقیع دیده می‌شود.
+ دلیل اصلی این اقدام را کینه نسبت به اهل بیت(ع) و ایجاد اختلاف در میان مسلمانان دانست.
 == تاریخچه بقیع ==
-یکی از پرخاطره‌ترین مکان‌های مدینه قبرستان بقیع است. بقیع از پیش از اسلام، گورستان مردم این شهر بود و پس از اسلام نیز به عنوان مهمترین گورستان مدینه شناخته شد، در طول قرون مختلف اسلامی، مدفن صحابه، تابعین، همسران و فرزندان پیامبر و مهمتر از همه چهارتن از امامان شیعه بوده و از این رو محل زیارت تمامی زائران مدینه منوره است.
+[[پرونده:تصویر قبر ائمه بقیع پس از تخریب.jpg|بندانگشتی|وضعیت فعلی بارگاه ائمه بقیع]]
+یکی از پرخاطره‌ترین مکان‌های مدینه قبرستان بقیع است. بقیع از پیش از اسلام، گورستان مردم این شهر بود و پس از اسلام نیز به عنوان مهمترین گورستان مدینه شناخته شد، در طول قرون مختلف اسلامی، مدفن صحابه، تابعین، همسران و فرزندان پیامبر(ص) و مهمتر از همه چهار تن از امامان شیعه(ع) بوده و از این رو محل زیارت تمامی زائران مدینه منوره است.
-از منابع و متون اسلامی و تاریخی بر می‌آید که در طول چهارده قرن گذشته و از زمان پیامبر (ص) بقیع مورد توجه مسلمین و بالاخص شیعیان بوده و همواره سعی می‌کردند آنرا آباد نگه دارند و در تکریم آن می‌کوشیدند و همچنین بر قبور ائمه (ع) و مدفونین در آن قبه و بنا می‌ساختند که تا حدود یک قرن پیش هم این بناها وجود داشته.<ref>نور الدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج ۳، ص ۹۱۶.</ref>
+از منابع و متون اسلامی و تاریخی بر می‌آید که در طول چهارده قرن گذشته و از زمان پیامبر(ص) بقیع مورد توجه مسلمین و بالاخص شیعیان بوده و همواره سعی می‌کردند آنرا آباد نگه دارند و در تکریم آن می‌کوشیدند و همچنین بر قبور ائمه(ع) و مدفونین در آن قبه و بنا می‌ساختند که تا حدود یک قرن پیش هم این بناها وجود داشته است.<ref>نور الدین علی سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۹۹۵، ج۳، ص۹۱۶.</ref>
-اما وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز و شهرهای مکه و مدینه و اطراف آن تسلط یافتند در تاریخ ۸ شوال ۱۳۴۴ق به خاطر اعتقادات انحرافی و مخاالف با اسلام اصیل این بناها را تخریب کردند.<ref>حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص ۱۶۲.</ref>
+اما وقتی وهابیان و آل سعود بر حجاز و شهرهای مکه و مدینه و اطراف آن تسلط یافتند در تاریخ ۸ شوال ۱۳۴۴ق به خاطر اعتقادات انحرافی و مخالف با اسلام اصیل این بناها را تخریب کردند.<ref>حسین قره چانلو، حرمین شریفین، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص۱۶۲.</ref>
 اینکه چرا وهابیان این عمل زشت را انجام دادند و هدفشان از این کار چه بود بایستی دید که این فرقه منحرفه چه عقایدی داشته و تحت تأثیر چه افکاری بود که این ننگ را بر پیشانی خود زده و در همیشه تاریخ با این عمل زشت همراه خواهد بود.
 == عقاید وهابیان ==
-وهابیان که پیروان محمد بن عبداالوهاب می‌باشند و همچنین از عقاید و نظرات ابن تیمیه متأثر هستند. از نظر وهابیان نباید بر روی قبور قبه و بارگاه ساخت و همچنین توسل به انبیاء و اولیاء و صالحان را جایز نمی‌دانند. همچنین سفر به قصد زیارت قبر پیامبر یا طلب شفاعت از پیامبران و ائمه و استغاثه و استعانت از ارواح مقدسه و زیارت قبور را خلاف اسلام و توحید می‌دانند و معتقدند که هر کس این اعمال را انجام دهد به خدا شرک ورزیده است.<ref>محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص ۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص ۳۸ تا ۱۰۰.</ref> وهابیان با آل سعود متحد شدند در نتیجه وقتی که آل سعود قدرت یافتند تحت تأثیر افکار وهابیان و با وحشیگری و با کینه ای که از اهل بیت (ع) داشتند این اقدام را انجام دادند. حتی ویران کردن حرم مطهر رسول اکرم (ص) نیز در حیطه اعتقادات منحرف این فرقه است اما تاکنون جرات به چنین اقدامی نیافته‌اند.
+وهابیان پیروان محمد بن عبدالوهاب می‌باشند و همچنین از عقاید و نظرات ابن تیمیه متأثر هستند. از نظر وهابیان نباید بر روی قبور قبه و بارگاه ساخت و همچنین توسل به انبیاء و اولیاء و صالحان را جایز نمی‌دانند. همچنین سفر به قصد زیارت قبر پیامبر(ص) یا طلب شفاعت از پیامبران و ائمه و استغاثه و استعانت از ارواح مقدسه و زیارت قبور را خلاف اسلام و توحید می‌دانند و معتقدند که هر کس این اعمال را انجام دهد به خدا شرک ورزیده است.<ref>محمد جواد مشکور، موسوعه فرق اسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵، جمع بحوث اسلامی، ص۵۲۲ و جعفر سبحانی، آئین وهابیت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامی، از ص۳۸ تا ۱۰۰.</ref> وهابیان با آل سعود متحد شدند در نتیجه وقتی که آل سعود قدرت یافتند تحت تأثیر افکار وهابیان و با وحشیگری و با کینه‌ای که از اهل بیت(ع) داشتند این اقدام را انجام دادند. حتی ویران کردن حرم مطهر رسول اکرم(ص) نیز در حیطه اعتقادات منحرف این فرقه است اما تاکنون جرات به چنین اقدامی نیافته‌اند.
+== نقد عقاید وهابیان==
+اما دستمایه و مستمسک وهابیان بر این کار حدیثی است که به اعتقاد دانشمندان نه اعتبار سندی دارد و نه این که از متن آن چنین نتیجه‌ای می توان گرفت.<ref>جعفر سبحاني، آئين وهابيت، تهران، چاپ اول، انتشارات اسلامي، از ص۶۰.</ref>
+در رد عقاید وهابیت درباره مسائل مطرح شده باید گفت با دلائل فراوانی می‌توان این عقاید را باطل دانست اول اینکه سیره عموم مسملین جهان از همان زمان رحلت پیامبر تا به امروز بر این بوده که پیوسته در مراسم حج و در ایام دیگر به قصد زیارت نزد قبر آن حضرت می‌روند و این سیره را هیچ‌کس نمی‌تواند منکر شود. حتی اهل سنت برای قبر ائمه چهارگانه فقه اهل سنت هم قبه بنا کرده‌اند که هنوز هم در بغداد یکی از آنها موجود است.
+درباره بنای قبه روی قبر در قرآن آمده است که مردم در زمان اصحاب کهف وقتی که از محل خواب آنها باخبر شدند بر روی آن مسجدی بنا کردند<ref>سوره کهف، آیه ۲۱.</ref> تا یاد آنها همیشه زنده بماند، اگر این عمل خلاف بود قرآن ذکر نمی‌کرد.
-=== دلیل تخریب قبور از نظر وهابیان ===
+در باب شفاعت خواستن از پیامبر(ص) و شفیع قرار دادن آن حضرت باید گفت که حتی در زمان خود حضرت، صحابه شخصا از حضرت شفاعت می‌خواستند. انس بن مالک می‌گوید: از پیامبر(ص) درخواست کردم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند وی درخواست مرا پذیرفت.<ref>جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص۶۹.</ref>
-اما دستمایه و مستمسک وهابیان بر این کار حدیثی است که به اعتقاد دانشمندان نه اعتبار سندی دارد و نه اعتبار متنی یعنی اینکه ارزش استناد ندارد.<ref>همان، ص ۶۰.</ref>
-اما در رد عقاید وهابیه درباره مسائل مطرح شده باید گفت با دلائل فراوانی می‌توان این عقاید را باطل دانست اول اینکه سیره عموم مسملین جهان از همان زمان رحلت پیامبر تا به امروز بر این بوده که پیوسته در مراسم حج و در ایام دیگر به قصد زیارت نزد قبر آن حضرت می‌روند و این سیره را هیچ‌کس نمی‌تواند منکر شود.
+در مورد زیارت قبور در منابع اسلامی اعم از شیعه و سنی آمده است که پیامبر(ص) شخصا به زیارت مدفونین در بقیع می‌رفت، به آنها سلام می‌کرد و به مردم سفارش می‌کردند به زیارت بقیع و مدفونین آن بروند؛ و باز از آن حضرت نقل است که فرمودند: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم بر او واجب است.<ref>علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، مؤسسه رساله، ج۱، ص۶۵۱.</ref>
-و دیگر اینکه در رابطه با بنای قبه روی قبر در قرآن هست که مردم در زمان اصحاب کهف وقتی که از محل خواب آنها باخبر شدند بر روی آن مسجدی بنا کردند<ref>سوره کهف، آیه ۲۱.</ref> تا یاد آنها همیشه زنده بماند، اگر این عمل خلاف بود قرآن ذکر نمی‌کرد یا اینکه چطور ممکن است ۱۴ قرن هیچ‌کس به خلاف اسلام بودن ساختن بنا بر روی قبر را نداند و در قرن ۱۴ فقط وهابیان به آن پی ببرند، در حاالی که حتی روی قبر ائمه چهارگانه اهل سنت هم قبه بنا کرده‌اند که الان هم در بغداد یکی از آنها موجود است در باب شفاعت خواستن از پیامبر (ص) و شفیع قرار دادن آن حضرت باید گفت که حتی در زمان خود حضرت صحابه شخصاً از حضرت شفاعت می‌خواستند. انس بن مالک می‌گوید: از پیامبر (ص) درخواست کردم که در روز قیامت در حق من شفاعت کند وی درخواست مرا پذیرفت.<ref>جعفر سبحانی، توسل یا استمداد از ارواح مقدسه، تهران، چاپ دوم، ۱۳۶۳، انتشارات قدر، ص ۶۹.</ref>
+علاوه بر شیعه، اهل سنت نیز ساختن بنا و قبه بر روی قبور ائمه(ع) و انبیاء و شهدا و صالحین را جایز می‌دانند، تا دیگران به زیارت آن پرداخته و به آن تبرک جویند.<ref>سید البکری، اعانه الطالبین، ج۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص۱۲۰.</ref>
- یا اینکه درباره زیارت قبور در منابع اسلامی اعم از شیعه و سنی آمده است که پیامبر (ص) شخصاً به زیارت مدفونین در بقیع می‌رفت، به آنها سلام می‌کرد و به مردم سفارش می‌کردند به زیارت بقیع و مدفونین آن بروند؛ و باز از آن حضرت نقل است که فرمودند: هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعتم بر او واجب است.<ref>علاء الدین هندی، کنز العمال، بیروت، چاپ ۱۴۰۹، مؤسسه رساله، ج ۱، ص ۶۵۱.</ref>
+بنابراین می‌توان گفت که دلیل این عمل زشت و ننگین چیزی جز کینه با اهل بیت(ع) و ایجاد اختلاف میان مسلمین نبوده است. از این که وهابیان چندین سال پیش از تخریب بقیع به کربلا و نجف نیز حمله برده و این دو شهر مذهبی و شیعی را غارت و قتل‌عام کرده بودند، می‌توان به شدت کینه آنها پی برد.
-بنابر اعتقاد خود اهل سنت نیز ساختن بنا و قبه بر روی قبور ائمه (ع) و انبیاء و شهدا و صالحین جایز است، تا اینکه دیگران به زیارت آن پرداخته و به آن تبرک جویند.<ref>سید البکری، اعانه الطالبین، ج ۲، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ص ۱۲۰.</ref>
+== جستارهای وابسته ==
+* [[تخریب قبر پیامبر(ص) در عقاید وهابیت]]
-بنابراین می‌توان گفت که هدف وهابیان از این عمل زشت و ننگین چیزی جز کینه با اهل بیت (ع) و تشیع و همچنین اختلاف میان مسلمین که خواسته استعمار و استکبار بوده، نیست و با این عمل سرسپردگی خود به مستکبران را نشان دادند و با توجه به خفقانی که در جامعه عربستان ایجاد کرده بودند و مخاالفین خود را مشرک می‌پنداشتند براحتی این عمل را انجام دادند و با توجه به اینکه چندین سال قبل از تخریب بقیع در کربلا و نجف نیز حمله برده و این دو شهر مذهبی و شیعی را غارت و قتل و عام کرده بودند، می‌توان به شدت به کینه آنها پی برد.
 {{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
+== مطالعه بیشتر ==
+* بنای بر قبور، حسین غیب غلامی.
-== برای مطالعهٔ بیشتر ==
-۱. فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ج ۳، جعفر سبحانی.
-۲. بنای بر قبور، حسین غیب غلامی.
 {{پایان مطالعه بیشتر}}
 == منابع ==
 {{پانویس|۲}}
+{{شاخه
+ | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
+ | شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
+ | شاخه فرعی۲ = تاریخ شیعه
+ | شاخه فرعی۳ =
+}}
 {{تکمیل مقاله
-  | شناسه =
+  | شناسه = شد
-  | تیترها =
+  | تیترها = شد
-  | ویرایش =
+  | ویرایش = شد
   | لینک‌دهی =
   | ناوبری =
-  | نمایه =
+  | نمایه = شد
-  | تغییر مسیر =
+  | تغییر مسیر =شد
+ | ارجاعات =
+ | بازبینی نویسنده =
   | بازبینی =
   | تکمیل =
-  | اولویت =
+  | اولویت =الف
-  | کیفیت =
+  | کیفیت =ج
 }}
 {{پایان متن}}
+[[رده:بقیع]]
+[[رده:امامان شیعه]]
+[[رده:وهابیت]]
+[[رده:زیارت]]
+[[رده:شفاعت]]