خواستگاری: تفاوت میان نسخه‌ها
(←احکام) |
|||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
== مفهوم‌شناسی == | == مفهوم‌شناسی و شرایط == | ||
خواستگاری به معنای پیشنهاد ازدواج دادن به دختر یا زن از جانب مرد است؛<ref>معین، فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه خواستگاری.</ref> که البته گاه از جانب دختر یا زن انجام می‌شود. | خواستگاری به معنای پیشنهاد ازدواج دادن به دختر یا زن از جانب مرد است؛<ref>معین، فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه خواستگاری.</ref> که البته گاه این پیشنهاد از جانب دختر یا زن انجام می‌شود. | ||
خواستگاری بسته به فرهنگ و جامعه، دارای شرایط مختلفی است. داشتن ظاهری آراسته، [[عطر|استعمال بوی خوش]]، همراه داشتن دسته گل و [[هدیه]]، برخی از این شرایط دانسته شده است.<ref name=":2">امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان، چاپ سوم، ۱۳۷۹.</ref> | |||
=== زمان === | === زمان === | ||
زمان مناسب برای خواستگاری وقتی است که خود شخص، [[خانواده]] و نیز طرف مقابل و خانواده‌اش از نظر [[روح|روحی]]، زمانی و مادی آمادگی داشته باشند. برای نمونه، دختری که فردای خواستگاری آزمون یا امتحانی دارد و از نظر روحی آرامش ندارد، به راحتی نمی‌تواند دست به انتخاب درست بزند، یا دختری که یکی از بستگان او به‌تازگی درگذشته است، شرایط مناسب روحی را ندارد. | |||
=== همراهان === | === همراهان === | ||
همراهان فرد در خواستگاری بسته به فرهنگ، محیط و خانواده متفاوت است؛ ولی در بیشتر موارد [[والدین]]، خواهر و برادر بزرگترِ پسر او را همراهی می‌کنند. به باور برخی، وقتی جمعیت همراهان زیاد می‌شوند، مشکلات احتمالی نیز بیشتر خواهد شد.<ref name=":2" /> | |||
تنها رفتن پسر برای خواستگاری را توصیه نکرده‌اند.<ref name=":2" /> | |||
== احکام == | == احکام == | ||
خواستگاری دارای [[فقه|احکامی]] است، که برخی از آنها چنین است: | |||
=== نگاه در جلسه خواستگاری === | === نگاه در جلسه خواستگاری === | ||
{{اصلی|نگاه در جلسه خواستگاری}} | {{اصلی|نگاه در جلسه خواستگاری}} | ||
به فتوای برخی از مراجع | به [[فتوا|فتوای]] برخی از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]]، نگاه کردن به صورت، مو و گردن زنی که خواستگار می‌خواهد با او [[ازدواج]] کند، با شرایطی جایز است: | ||
* مانع شرعی از ازدواج آن دو وجود نداشته باشد. | * مانع شرعی از ازدواج آن دو وجود نداشته باشد. | ||
* احتمال بدهد که طرف مقابل ازدواج را قبول می‌کند. | * احتمال بدهد که طرف مقابل ازدواج را قبول می‌کند. | ||
* احتمال بدهد که با نگاه | * احتمال بدهد که با نگاه کردن، اطلاع تازه‌ای پیدا می‌کند. | ||
* نگاه به قصد لذت بردن نباشد. | * نگاه به قصد لذت بردن نباشد. | ||
* قصد ازدواج با شخص او را داشته باشد، نه اینکه دنبال جستجو و یافتن زن مناسب باشد.<ref name=":0" /> | * قصد ازدواج با شخص او را داشته باشد، نه اینکه دنبال جستجو و یافتن زن مناسب باشد.<ref name=":0" /> | ||
نسخهٔ ۴ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۸
 | این مقاله هماکنون به دست A.ahmadi در حال ویرایش است. |
خواستگاری باید چگونه انجام شود؟ زمان و شرایط آن چیست؟
مفهوم‌شناسی و شرایط
خواستگاری به معنای پیشنهاد ازدواج دادن به دختر یا زن از جانب مرد است؛[۱] که البته گاه این پیشنهاد از جانب دختر یا زن انجام می‌شود.
خواستگاری بسته به فرهنگ و جامعه، دارای شرایط مختلفی است. داشتن ظاهری آراسته، استعمال بوی خوش، همراه داشتن دسته گل و هدیه، برخی از این شرایط دانسته شده است.[۲]
زمان
زمان مناسب برای خواستگاری وقتی است که خود شخص، خانواده و نیز طرف مقابل و خانواده‌اش از نظر روحی، زمانی و مادی آمادگی داشته باشند. برای نمونه، دختری که فردای خواستگاری آزمون یا امتحانی دارد و از نظر روحی آرامش ندارد، به راحتی نمی‌تواند دست به انتخاب درست بزند، یا دختری که یکی از بستگان او به‌تازگی درگذشته است، شرایط مناسب روحی را ندارد.
همراهان
همراهان فرد در خواستگاری بسته به فرهنگ، محیط و خانواده متفاوت است؛ ولی در بیشتر موارد والدین، خواهر و برادر بزرگترِ پسر او را همراهی می‌کنند. به باور برخی، وقتی جمعیت همراهان زیاد می‌شوند، مشکلات احتمالی نیز بیشتر خواهد شد.[۲]
تنها رفتن پسر برای خواستگاری را توصیه نکرده‌اند.[۲]
احکام
خواستگاری دارای احکامی است، که برخی از آنها چنین است:
نگاه در جلسه خواستگاری
به فتوای برخی از مراجع تقلید، نگاه کردن به صورت، مو و گردن زنی که خواستگار می‌خواهد با او ازدواج کند، با شرایطی جایز است:
- مانع شرعی از ازدواج آن دو وجود نداشته باشد.
- احتمال بدهد که طرف مقابل ازدواج را قبول می‌کند.
- احتمال بدهد که با نگاه کردن، اطلاع تازه‌ای پیدا می‌کند.
- نگاه به قصد لذت بردن نباشد.
- قصد ازدواج با شخص او را داشته باشد، نه اینکه دنبال جستجو و یافتن زن مناسب باشد.[۳]
البته اگر یک نگاه کافی باشد، نگاه دوباره جایز نیست. به فتوای آیت‌الله محمدتقی بهجت، مرجع تقلید شیعه، وجهی دارد که زن هم بتواند به مردی که می‌خواهد با او ازدواج کند با شرایط گفته شده نگاه کند.[۳]
خواستگاری زن از مرد
خواستگاری زن از مرد، از نظر شرع اسلام جایز است؛ البته با توجه به ویژگی‌های که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود.[۴] خواستن و عشق ورزیدن از ویژگی‌های مرد، و خواسته شدن و معشوق بودن از ویژگی‌های زن است؛[۵] بنابراین خواستگاری زن از مرد را خلاف حیثیت و کرامت زن دانسته‌اند.[۶] همچنین به باور برخی، جواب رد شنیدن برای مرد قابل تحمل، ولی برای زن غیرقابل تحمل است.[۷]
با این همه، رعایت این سفارش که خواستگاری بهتر است از جانب مرد باشد، در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است؛ از آن جمله، شرایطی است که در جریان خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) وجود داشته است.
سؤالات
سؤالات جلسه خواستگاری، بسته به میزان آشنایی با طرف مقابل و تفاوت‌هایِ ملاک‌هایِ افراد برای انتخاب همسر، متفاوت است؛ ولی به طور کلی سؤالاتی در ابعاد مختلف پیشنهاد شده است، که می‌تواند فرد را در جلسه خواستگاری کمک کند. پرسش‌ها باید شامل ابعاد مختلف مانند اخلاقی، مذهبی، فرهنگی و اقتصادی باشد. مسائل روحی و عاطفی و مسائل مربوط به خانواده طرف مقابل نیز، باید در نظر گرفته شود.
بیان سؤالات بدون رودربایستی و با آرامش انجام شود؛ البته برخی از سؤالات بهتر است به صورت غیر مستقیم پرسیده شود؛ مانند سؤال از وجود بیماری خاص در طرف مقابل.
مطالعه بیشتر
- احمدی، محمدرضا، خواستگاری، قم، دفتر نشر معارف (وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها)، ۱۳۹۱ش.
- پلنگ‌پوش، منیژه، خواستگاری: ۹۰ نکته کاربردی برای مراسم خواستگاری، نوش، ۱۳۸۵ش.
- حسینی، سیدحسین، آیین خواستگاری و ازدواج، تهران، منیر، ۱۳۸۹ش.
منابع
- ↑ معین، فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه خواستگاری.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان، چاپ سوم، ۱۳۷۹.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ نگاه کنید به توضیح المسائل مراجع، ج۲. ص۴۲۱. چ ۳. قم: انتشارات جامعه مدرسین، ۱۳۷۸، (فتوای حضرت آیت الله بهجت) گرد آورنده؛ «نگاه کردن در جلسه خواستگاری»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، تاریخ درج مطلب: ۸ شهریور ۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۴ بهمن ۱۳۹۹ش؛ «پرسش و پاسخ:خواستگاری»، سایت رسمی مرجع عالیقدر آیت‌الله‌العظمی سید علی سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۴ بهمن ۱۳۹۹ش.
- ↑ صافی، احمد، خانواده متعادل، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۴ش.
- ↑ مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ابتدای کتاب.
- ↑ مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.
- ↑ مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.